واکنش‌ها به فاجعه قطع چندین هزار درخت در الیمالات نور | جزئیات ورود قوه قضائیه به ماجرا

به گزارش ایرنا، این تعداد درختان جنگل هیرکانی واقع در شهرستان نور به گفته شماری از اهالی منطقه با هدف ایجاد جاده دسترسی و توقفگاه خودروی طرح گردشگری سد الیمالات قطع شده است.

این اتفاق که در بهمن ماه سال گذشته اتفاق افتاده و بعد از انتشار خبر آن در شبکه های اجتماعی دادستانی و نماینده ویژه استاندار مازندران ورود کرده و دستور توقف آن را صادر کرده است.

در مطالب بازنشر شده در شبکه های اجتماعی آمده است که "در آخرین روزهای بهمن ماه ۱۴۰۲ ۲ دستگاه لودر و بولدوزر متعلق به پیمانکار یک "طرح گردشگری" با همراهی و چراغ سبز مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران - ساری و رییس اداره منابع طبیعی وآبخیزداری نور، اما بدون داشتن مجوزهای قانونی در یک حرکت شگفت آور و کامل غیرقانونی، اقدام به تخریب و تسطیح مسیر سیم کشی و تیر برق های فشار قوی کرده و جنگل را در مساحتی به طول ۵۰۰ متر و عرض ۴۰ متر شخم وشیار زده اند؛ به گونه ای که در این عملیات، حدود جهار هزار اصله درخت ونهال هیرکانی از بیخ و بن پاکتراشی و دفن شده و کامل از بین رفته است.

در ادامه مطالب شبکه های اجتماعی در این رابطه اضافه شده که ماموران حفاظتی از ادامه این عملیات اجرایی ممانعت به عمل آورده و گزارش این تخریب، به مقامات قضایی ارجاع شده است. "

در ۲۲ فروردین ۱۴۰۰، عملیات اجرایی ساخت فاز نخست مجتمع گردشگری سد الیمالات شهرستان نور در آیینی با حضور جمعی از مسوولان استانی وقت و با اعتبار حدود ۵۴۰ میلیارد ریال اعتبار آغاز شده بود.

طرح مجموعه گردشگری سد الیمالات به گفته این مسوولان به منظور فراهم‌سازی زیرساخت ها از سوی دولت و سرمایه گذاری بخش خصوصی طی مدت پنج سال اجرا و به بهره برداری خواهد رسید.

ساخت مراکز اقامتی، پذیرایی، پیست دوچرخه سواری کوهستان، زیب لاین، درشکه سواری، حیات وحش، بیشه حیوانات، تیمارگاه پرندگان از مشخصات این طرح است.

در ۱۹ آبان ۱۴۰۲ نیز فاز دوم عملیات اجرایی ساخت فاز دوم مجتمع گردشگری سد الیمالات شهرستان نور با حضور مسوولان کشوری و استاندار و جمعی از مسوولان شهرستانی با اعتبار حدود ۵۴۰ میلیارد ریال آغاز شد.

سد الیمالات به عنوان یکی از بزرگ ترین آثار انسان ساختی و طبیعی به گستره حدود ۱۷ هکتار در هشت کیلومتری مسیر جاده نور - چمستان قرار دارد.

زمانی سرتاسر جنگل های شمال ایران مملو از گونه های درختان جنگلی بوده و تا پایین دست جنگل های جلگه ای را می شد دید اما از پنج دهه اخیر این اکوسیستم زنده در هجوم تهدید، تصرف، تخریب و تغییرکاربری مواجه شده و روز به روز بر دغدغه های آن نیز افزوده می شود.

هم اکنون از مساحت ۲ میلیون هکتاری جنگل های شمال کمتر از ۱۰۰ هزار هکتار به جنگل های جلگه ای اختصاص دارد که به شدت در معرض تصرف و تخریب و تغییرکاربری است که با ادامه این روند، قصه جنگل های شمال را باید در کتاب ها جستجو کرد و خواند.

به تاکید شماری از اهالی و کارشناسان تصرف و افزایش ساخت و سازها به بهانه های مختلف نظیر گردشگری و دست اندازی های مدام از جمله چالش های اساسی اراضی جنگلی غرب مازندران بوده که بر نگرانی ها افزوده که ضروری است مراجع ذیربط برای رفع این معضل فراگیر تدابیر ویژه ای اتخاذ کنند.

ساخت و سازهای خارج از ضوابط یا غیرمجاز در اراضی جنگلی و جلگه ای غرب مازندران مهمترین دغدغه اجتماعی اکنون منطقه بوده که صاحبنظران امر معتقدند باید برای رفع این معضل فراگیر تدابیر ویژه ای اتخاذ شود.

در همین ارتباط تلاش تماس خبرنگار ایرنا با مدیرکل منابع طبیعی استان مازندران - ساری و رییس منابع طبیعی شهرستان نور برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد قطع این درختان جنگلی به نتیجه نرسیده است.

در استان مازندران دو اداره کل منابع طبیعی یکی در ساری و دیگری در نوشهر فعالیت دارد که عرصه های جنگلی شهرستان نور زیر پوشش اداره کل منطقه ساری است.

اگرچه گفته می شود دادستان مرکز مازندران و نماینده ویژه استاندار در حفاظت از منابع طبیعی به ماجرا ورود کرده و با توقف عملیات، از ادامه تخریب جلوگیری کردند و قرار است امروز دستگاه قضا مساله را بررسی کرده و سپس حکم صادر شود. اما شماری از شهروندان در گفت و گو با خبرنگار ایرنا سووالاتی متعددی در این رابطه مطرح و بر ضرورت حفاظت همه جانبه از جنگل های هیرکانی تاکید کردند.

سوال این شهروندان این است که چرا تاکنون قانون نتوانسته جلوی ساخت و سازهای خارج از ضوابط یا غیرمجاز را در عرصه های جنگلی شمال بگیرد؟ چرا نهادهای ذیربط برای حفظ اراضی جنگلی و جلگه ای شمال به ویژه غرب مازندران نظارت دقیق نداشته اند؟ اگر قوانین نیاز به بازنگری دارد چرا نشده و در غیر این صورت چرا با متخلفان امر برخورد جدی نشده تا دست سوءاستفاده کنندگان این بخش قطع بشود؟ طبق آمار موجود و مقایسه آمارهای ۶ دهه گذشته تا امروز سطح عرصه های جنگلی روز به روز در حال کاهش و نابودی است، آیندگان این بی توجهی در حفاظت از این عرصه ها را چه تعبیر خواهند کرد؟.

نوشته تاریخ بیهقی سندی زنده از نابودی جنگل های هیرکانی است که آورده است، نزدیک به هزار سال قبل و در هنگام لشکرکشی سلطان مسعود غزنوی به طبرستان، در جلگه بین ساری و آمل، جنگلی انبوه و هموار که تا کوه امتداد داشت دیده می شد و راه های آن به قدری باریک بود که فقط دو سه سوار می توانستند از کنار هم عبور کنند؟ همچنین راه بین آمل و ناتل (نزدیک نور فعلی) پوشیده از جنگل و جوی و برکه بود.

اکنون هر روز خبری از قلع و قمع عرصه های ملی متصرفی به گوش می رسد بهتر نبود که از ابتدا جلوی این مشکل گرفته می شد تا امروز چنین دغدغه ای وجود نداشت، قطع چهار اصله درخت در منطقه الیمالات شهرستان نور آخرین این موارد تهدید و تخریب و تصرف نیست، نباید جنگل را فدای هر طرح توسعه ای کرد، و دهها سووال مربوط دیگر که مسوولان امر باید پاسخگوی چالش های این بخش باشند.

کارشناسان جنگل با اشاره به علل تخریب جنگل های شمال اظهارداشتند توسعه شهرها و جاده ها در ۱۰۰ سال اخیر و احداث تاسیسات گاز و برق و دکل و افزایش جمعیت و تبدیل اراضی به زمین های کشاورزی مهم ترین عوامل کاهش سطح این جنگل ها بوده است.

قطع درختان بخشودنی نیست

ارسلان مدیری یکی از اهالی چمستان شهرستان نور به خبرنگار ایرنا گفت: در دامنه های جنگلی این منطقه ساخت شهرک ویلایی و طرح های گردشگری افزایش یافته است، سووال اینجاست چرا مسوولان جلوی ساخت و سازهای مربوط به این طرح ها و شهرکهای ویلایی را نمی گیرند.

وی اظهارداشت: کافی است به روستاهای دامنه جنگلی مازندران و غرب این استان بازدیدی داشته باشید که انبوه مغازه های بنگاه های معاملاتی مسکن فعالیت دارند چرا؟ نابودی اراضی و عرصه های جنگلی یعنی نابودی محیط زیست مازندران، باید تدابیر ویژه ای برای حفاظت از عرصه های جنگلی اتخاذ کرد.

وی خاطرنشان کرد : نهادهای مربوط باید ریشه چالش افزایش ساخت و ساز شهرک های ویلایی و طرح های گردشگری در دامنه های جنگل های هیرکانی را شناسایی کرده و از هم اکنون مانع فعالیت آنها بشوند تا این اکوسیستم زنده محفوظ بماند.

این روستایی چمستانی یادآور شد : این مشکل سالهاست که جنگل های غرب مازندران را رنج می دهد و ساخت بی حساب و کتاب طرح های گردشگری ریز و درشت از جمله شهرک های ویلایی همچنان ادامه دارد.

منع فعالیت طرح های گردشگری غیر علمی و اصولی درخواست اهالی مازندران است و این توقع را از مسوولان امر دارند تا جلوی ساخت و سازهای این بخش را بگیرند تا جنگل های مازندران به حال خود نفس طبیعی بکشد.

مدیری با اشاره به منطقه گردشگری الیمالات تصریح کرد : این منطقه بکر گردشگری است که در دل جنگل های منطقه واقع شده است و معتقدم برای انجام هر طرحی گردشگری باید تحقیقات علمی صورت گیرد تا کسی نتواند مانع ادامه فعالیت آن بشود، در این مورد نیز قطع چهار هزار درخت بخشودنی نیست و عوامل مربوط نیز باید مجازات شوند.

آتش‌سوزی دغدغه همیشگی جنگل؛ آیا در حل این مشکل فراگیر ناتوانیم؟

علاوه بر طرح های گردشگری مجاز و غیرمجاز، بر اساس اعلام اداره امور اراضی مازندران تاکنون ۳۰۰ شهرک مسکونی خوش نشینِ غیرمجاز در این استان شناسایی شده است که به گفته شهروندان عرصه های کشاورزی و جنگلی مازندران را با چالش های عدیده ای مواجه کرده است.

تاکنون با یک مورد از شهرکهای ویلایی غیرمجاز برخورد شد و آن این که عملیات قلع و قمع ۶۴ ویلای غیرمجاز متعلق به فرزندان یک چهره مشهور اقتصادی در شهرستان نوشهر اواسط بهمن ماه سال جاری که به صورت غیر قانونی احداث شد، آغاز شده بود.

این شهرک ویلایی در یکی از زمین‌های جلگه‌ای چندین هکتاری در نوشهر احداث شده بود که با تشکیل پرونده قضایی مشخص شد که برخی افراد و نهادها در دادن مجوز غیرقانونی به این گروه همکاری کرده و کار را برای ساخت و ساز غیرمجاز در این پهنه وسیع تسهیل کردند.

در همین ارتباط، معاون سیاسی قوه قضاییه در اواخر ماه اسفند سال گذشته در حاشیه بازدید از شهرک ۱۰ هکتاری ویلایی تخریب شده در نوشهر گفت: ما می خواهیم از افرادی که تصرفاتی در اراضی ۱۰ هکتاری مازندران دارند آن اراضی را به وضع سابق برگردانند، اگر این کار را نکنند قوه قضاییه اقدام می کند و به طور قطع فساد و مفسدان را در این زمینه زمینگیر می کنیم.

جزئیات ورود قوه قضائیه به ماجرای قطع درختان جنگلی

چند روزی است موضوع قطع بیش از ۴ هزار اصله درخت آن هم برای ساخت پارکینگ طرح گردشگری الیمالات شهرستان نور در فضای مجازی سروصدای زیادی داشته است و اکنون برای رسیدگی به موضوع قوه قضاییه ورود کرد.

قطع ۴ هزار درخت در جنگلِ الیمالاتِ نور تکذیب شد
اقتصاد آنلاین نوشت: علوی، مدیرکل منابع طبیعی و آبخیزداری مازندران گفت: در زمان احداثِ باند برق فشار قوی، برای جلوگیری از آتش‌سوزی، درختان جمع‌آوری می‌شوند و بعد از آن منابع طبیعی بصورت سالانه مجوز می‌دهد تا پاجوش‌های رشدکرده زیر دکل‌های فشار قوی، برای پیشگیری از آسیب‌های احتمالی قطع شود؛ درنتیجه، قطع ۴ هزار درخت در جنگل الیمالاتِ نور، اساسا کذب است.

دادستان مازندران: خسارات وارده قطع ۳ هزار اصله نهال جبران شود
به گزارش فارس، محمد کریمی دادستان مرکز مازندران در جلسه بررسی موارد مرتبط با قطع ۳ هزار اصله نهال در منطقه الیمالات نور، با اشاره به تشکیل پرونده قضایی برای متخلفان اعم از اشخاص حقیقی و حقوقی، بیان کرد: به جرایم و تخلفات صورت گرفته و همچنین ترک فعل مدیران و مسائل مرتبط با تخریب عرصه زیست محیطی به صورت مجزا و به شکل دقیق رسیدگی خواهد شد.

وی افزود: در جلسه ستادی امروز مقرر شد با توجه به مفاد ماده ۷ آیین نامه هیئت وزیران مصوب سال ۱۳۹۴، شرکت برق منطقه‌ای استان با همکاری اداره کل منابع طبیعی استان، متخلف را مکلف به اعاده عرصه مورد نظر به وضعیت سابق کرده و اقدامات لازم نسبت به جبران خسارات وارده نیز صورت گیرد.

دادستان عمومی و انقلاب مرکز استان مازندران بیان کرد: اداره کل میراث فرهنگی نیز با همکاری تعزیرات حکومتی باید نسبت به بررسی و اقدام قانونی در خصوص وجوه دریافتی غیرقانونی از مردم در محل ورودی جنگل الیمالات اتخاذ تصمیم کنند.

دبیر شورای حفظ حقوق بیت المال استان مازندران تصریح کرد: ادارات تعزیرات حکومتی، اصناف و میراث فرهنگی باید دقت بیشتری بر نرخ‌های دریافتی از گردشگران داشته و بر این موضوع نظارت دقیق داشته باشند تا رضایت مردم حاصل شود.

کریمی اظهار کرد: شرکت برق منطقه‌ای استان هم در این جلسه اعلام داشت که شیوه پاکسازی انجام گرفته در حریم برق، بدون اخذ مجوز، غیرقانونی و نامطلوب بوده است.

وی با بیان اینکه در صورت مجلس تنظیمی توسط اداره منابع طبیعی شهرستان نیز به تخلف و وقوع جرم مبنی بر قطع ۳ هزار اصله نهال اشاره شده است، تاکید کرد: این شیوه پاک تراشی مورد توافق هیچ سازمانی نبود و رسیدگی لازم در این خصوص صورت خواهد گرفت. قطعاً متخلف باید اعاده به وضع سابق داشته باشد و خسارات وارده نیز جبران نماید.

بنابر اعلام دادستان مرکز استان مازندران، طبق استعلامات انجام گرفته از شرکت آب منطقه‌ای مازندران، شرکت سهامی خاص نوین پویا گستر سبز نور مجری طرح تفریحی توریستی سد الیمالات و طرف قرارداد شرکت آب منطقه‌ای مازندران بوده است.

اواخر سال گذشته، حدود یک و نیم هکتار از عرصه‌های جنگلی منطقه الیمالات شهرستان نور به بهانه ایجاد پارکینگ برای طرح گردشگری تخریب و طی آن حدود ۳ هزار اصله نهال جنگلی قطع شد که در این خصوص با تشکیل پرونده قضایی، ضمن پلمب پارکینگ و باجه غیرقانونی دریافت وجه، دستور برخورد با متخلفان و متهمان از سوی دادستان مرکز مازندران صادر شد.

گفتنی است نمایندگان استانداری، میراث فرهنگی، برق منطقه‌ای، تعزیرات حکومتی، آب منطقه‌ای، منابع طبیعی، نیروی انتظامی و سایر دستگاه‌های ذیربط در این جلسه حضور داشتند.