اینکه چطور تعطیلات زمستانی قرار است شادی و نشاط را به جامعه ایران بازگرداند، کسی نمی‌داند، این تنها یکی از نمی‌دانم‌های طرحی است که آموزش و پرورش و میراث فرهنگی متولی آن هستند و حتی سازمان محیط‌زیست نیز به یکی از حامیان آن بدل شده تا شاید کلانشهرهایی چون تهران که در فصل زمستان با مشکلی بزرگ چون آلودگی هوا دست و پنجه نرم می‌کنند به سبب خروج بخشی از خانواده‌ها به بهانه تعطیلات و سفر به سایر استان‌ها کمی بیشتر از موهبت هوای پاکیزه و آسمان آبی برخوردار باشد.
با این حال یکی از مجهولات این طرح بلاتکلیفی در اولین روزهای آبان ماه است. ماهی که زمان آغاز وارونگی دما و آلودگی هوای کلانشهرها است و اگر قرار باشد آن طور که مسئولان می‌گویند این طرح علاوه بر حل مشکل آلودگی هوا به افزایش گردشگری و شادی و نشاط جامعه کمک کند فرصت زیادی برایش باقی نمانده است.
مهمترین تغییر در تقویم مدارس به اضافه شدن یک روز به تعطیلات آخر هفته باز می‌گردد. تعطیلات پنجشنبه‌ها در مدارس یکی از مهمترین اتفاقات در تقویم ۴ دهه آموزش و پرورش در ایران است که همچنان پس از گذشت مدت قابل توجهی از آن هنوز نظام آموزشی آن را یکی از آفات خود می‌داند چرا که گنجاندن ۳۶ ساعت برنامه درسی به خصوص در دوره متوسطه در پنج روز هفته سبب می‌شود دانش‌آموزان سه روز در هفته را به صورت ۸ ساعتی بگذرانند و این فشردگی آموزش در مدارس تنها فشار را به دانش‌آموزان وارد می‌آورد.
حالا افزوده شدن تعطیلات زمستانی به تعطیلات در تقویم آموزشی که به کاهش روزهای آموزشی مدارس می‌انجامد سبب خواهد شد این فشردگی بیشتر شود و این اتفاق با سند تحول بنیادین نظام آموزش و پرورش در تقابل باشد.اتفاقی که شاید بزرگترین چالش پیش روی طرح تعطیلات زمستانی و اجرای آن در سال تحصیلی ۹۷-۹۸ است.چالشی که سبب شده تا به امروز هیچ کدام از متولیان آن پاسخ روشنی به زمان اجرای آن ندهند.
تنها منوط به موافقت آموزش و پرورش است
اگرچه از میان سخنان مسئولانی که نقشی در اجرای طرح تعطیلات زمستانی دارند، چنین به نظر می‌رسد که تعطیلات زمستانی به روزهای پایانی سال ۹۷ نمی‌رسد. معاون رئیس جمهوری اجرای طرح تعطیلات زمستانی را منوط به موافقت وزارت آموزش و پرورش اعلام کرده و گفته است که گرچه این وزارتخانه موافقت ضمنی خود را با کلیات این طرح اعلام کرده اما زمان اجرای آن هنوز مشخص نشده است. او با بیان این که اجرایی شدن این اتفاق باعث نشاط برای دانش‌آموزان می‌شود، افزوده: ما نیز معتقدیم می‌توانیم شادی و نشاط را به جامعه تزریق کنیم چیزی که مردم اکنون به آن نیاز دارند. به اعتقاد وی، برگزاری تعطیلات زمستانی مزیت‌هایی مانند کاهش آلودگی در شهرهای بزرگ کشور را به همراه دارد.
مونسان تاکید کرد: قرار است وزیر آموزش و پرورش بررسی کند که آیا می‌توانند در شورای عالی آموزش و پرورش مسائل موجود را حل کنند؟ در صورت انجام این کار، امسال می‌توان این طرح را اجرایی کرد، چون این قضیه به مقدمات ویژه‌ای نیاز ندارد، اما اگر نیاز به مصوبه قانونی مجلس باشد، فرآیند کار آن طولانی‌تر است. وی افزوده است: اگرچه بسیاری از نمایندگان متنی را امضا کردند و از طرفی حمایت می‌کنند، مسیر کوتاه و بلند آن بستگی به این دارد که آموزش و پرورش کدام مسیر را قانونی تشخیص دهد.
اگرچه نزدیک به ۴ ماه تا آخر سال ۹۷ باقی نمانده و آلودگی هوا در همین روزهای اول آغاز فصل پاییز خودی نشان می‌دهد اما سیدمحمد بطحائی، وزیر آموزش و پرورش تکلیف طرح تعطیلات زمستانی را برای امسال فعلا نامعلوم می‌داند. با این حال آنچه که آموزش و پرورش را برای اجرای این طرح مستعصل کرده، ساماندهی زمان آموزشی است.
حجت‌اله بنیادی، پژوهشگر و کارشناس مسائل آموزش و پرورش در گفت و گو با ایسنا با اشاره به موکدات سند تحول بنیادین آموزش و پرورش درباره ساماندهی تقویم فعالیت مدارس عنوان کرده است: «سند تحول در راستای تحقق اهداف متعالی خود، در راهکارهای مختلف از جمله۶/۲۱؛ ۱/۱/الف و ۱۰/۲۱ بر «تحول در ساختار و مدیریت زمان آموزش در مدارس و تعیین و متناسب‌سازی ساعات و روزهای آموزشی در طول هفته»؛ «متناسب‌سازی حجم و محتوای کتب درسی و ساعات و روزهای آموزشی با توانمندی‌ها و ویژگی‌های دانش‌آموزان» و «باز طراحی و ساماندهی تقویم سال تحصیلی با رعایت انعطاف و توجه به شرایط اقلیمی و با تاکید بر بهینه‌سازی تعطیلات تاکید دارد.»
این پژوهشگر و کارشناس مسائل آموزش و پرورش افزوده: «مطابق این مفاد، آموزش و پرورش موظف شده است ساعات شروع و پایان فعالیت مدارس طی روزهای هفته و شروع و پایان سال تحصیلی را متناسب و منعطف با اقلیم مناطق مختلف کشور تدوین و تصویب کند. مانعی که در این زمینه برای تحقق این راهکارها وجود داشته است، مصوبه مجلس شورای اسلامی است که شروع و پایان سال تحصیلی را در سراسر کشور یکنواخت تعیین کرده است، اما این که چگونه بعد از گذشت شش سال از تصویب سند تحول و طرح موضوع تعطیلات زمستانی از سوی برخی سازمان‌های نامرتبط، هنوز آموزش و پرورش نسبت به تدوین و ارائه لایحه مربوط بر مبنای سند تحول اقدام نکرده است، جای تامل دارد.»
بنیادی یکی از نگرانیها در پی اجرای تعطیلات زمستانی را افزایش مشکلات مدارس و خانواده‌ها عنوان کرده و گفته است: «به نظر می‌رسد باید آموزش و پرورش به جای اتخاذ موضع انفعال در قبال برخی اظهار نظرهای نامرتبط، نسبت به تدوین و پیشنهاد لوایح برای اجرای راهکارهای سند تحول در همه زمینه‌ها و به طور خاص در زمینه مدیریت زمان آموزش اقدام کند. وجود قانون شوراهای آموزش و پرورش مبنی بر واگذاری مدیریت زمان آموزش مدارس به شوراهای آموزش و پرورش شهرستان، پشتوانه بسیار خوبی برای انعطاف در تقویم آموزشی مدارس است.»
وی تاکید کرده: «نادیده گرفتن راهکارهای سند تحول در زمینه ساماندهی تقویم آموزشی و اجرای طرح تعطیلی پنجشنبه‌ها، علاوه بر افت کیفیت آموزشی و پرورشی به دلیل ایجاد اختلال در زمان مناسب تغذیه (وعده ناهار) دانش آموزان، آسیب‌های جدی را به سلامت جسمی و روانی بسیاری از دانش‌آموزان دوره متوسطه وارد کرده است. صرف نظر از تبعات منفی طرح تعطیلی پنجشنبه‌ها، اظهار نظرهای برخی مسئولان در خصوص تعطیلات زمستانی، این نگرانی را ایجاد می‌کند که اقدام دیگری همانند تعطیلی پنجشنبه‌ها رخ دهد و مشکلات مدارس و خانواده‌ها را افزون کند.»
گرچه طرح تعطیلات زمستانی در بلاتکلیفی قرار گرفته است اما تکلیف آلودگی هوا در کلانشهرهای ایران مشخص است. آلودگی هوا قطعا به کلانشهرهایی چون تهران تا روزهای آینده باز می‌گردد و با گذشتن از حد غیر مجاز آلاینده‌های موجود در هوا باز هم مدارس بدون برنامه‌ریزی تعطیل خواهند شد. تعطیلاتی که نه تنها به کاهش آلودگی هوا کمکی نمی‌کند که حتی والدین را نیز با مشکل مواجه خواهد کرد. با این حال باید دید که سرنوشت این طرح چه خواهد شد؟
زهرا داستانی
- 16
- 5
