بسیاری از کشورها این صنعت پویا را بهعنوان اساس درآمد، اشتغال، رشد بخش خصوصی و توسعه زیرساختها میدانند. کشور ایران با قدمت چند هزار ساله و تنوع آثار تاریخی و میراثی بجا مانده با بیش از یک میلیون و ۲۰۰هزار اثر تاریخی از جهت میراث فرهنگی و تاریخی در ردیف ۱۰ کشور نخست جهان قرار داشته و توانایی بالقوه بالایی در جذب گردشگر داخلی و خارجی دارد.
در کنار تنوع رسوم در میان ملتهای گوناگونی که نوروز را گرامی میدارند، استانها و فرهنگهای حاضر در جغرافیای ایران نیز به نوبه خود از آداب، رسوم و مناسک جذاب و منحصر به فردی برخوردار هستند که هریک از این مناطق را تبدیل به مقاصد وسوسه انگیزی در این ایام مینماید.
سیاستگذاری در حوزه گردشگری نوروزی
بدون شک یکی از اهداف هرگونه سیاستگذاری در حوزه گردشگری نوروزی باید تأکید بر تقویت نقاط قوت این مناطق و حذف نقاط ضعف موجود با استفاده از استعدادها و ظرفیتهای بومی باشد. یکی از مصادیق چنین سیاستگذاری را میتوان ایجاد حس رقابت در میان مراکز گردشگری و نوعی برندسازی در این حوزه دانست. برخی از محورهای این سیاستها عبارتند از ایجاد حس رقابت میان استانهای مختلف در حوزه شهری و روستایی در مسیر اقتصاد مقاومتی، استفاده از ظرفیتهای ملی (جشن نوروز)، محلی (آیینها و مناسک خاص نوروزی در مناطق مختلف کشور) جهت رونق بخشیدن به گردشگری استان و شناخت بیشتر ناشناخته هاست.
یکی از پرتراکمترین ایام سال از نظر سفرهای بین استانی در کشور، تعطیلات نوروز است. استانهای کشور، با بهرهگیری از تعطیلات رسمی و طبیعت بهاری تلاش میکنند حداکثر استفاده از فرصت بهدست آمده را ببرند. از ساحل بزرگترین دریاچه جهان در شمال ایران گرفته تا کرانههای نیلگون خلیج فارس و دریای عمان، ماسه و آفتاب خاص خودش سالانه پذیرای میلیونها گردشگر از اکثر نقاط ایران و خارج از کشور است که پرقدرتمندترین نوع گردشگری نسل اول یعنی گردشگری ساحلی و دریایی را ایجاد کرده است. مناطق جلگهای کشور با چشمانداز وسیع مزارع و محصولات متنوع کشاورزی از برنج، چای و زیتون در شمال تا خرما در جنوب همگی گردشگران را برای استفاده از این نعمتهای خداوندی فرامیخوانند.
لایه های اول سفر گردشگران
اصفهان، یزد و فارس بهعنوان لایه اول سفر گردشگران خارجی قطب اول گردشگری کشور محسوب شده و به مثلث طلایی ایران مشهور است؛ مشهد قطبی برای زیارت و تبریز شهر اولینهای ایران است. قزوین پایتخت هنر خوشنویسی ایران و همدان پایتخت تاریخ و تمدن ایران است. در این میان شهر رشت بهعنوان تنها شهر خوراکشناسی ایران در جهان (در سال ۹۴ در یونسکو این شهر به عنوان تنها شهر خلاق خوراک شناسی ایران به ثبت رسیده است) و رستورانهای آن در کشور معروف است. مازندران نیز با شهرهای رؤیایی خود مسافران زیادی را از دور و نزدیک به سوی خود جذب میکند و طبق آمار چند ساله اخیر همواره جزو ۵ مقصد برتر گردشگری ایران بوده است.
از طرفی، وجود یک میلیون و ۲۰۰ هزار اثر تاریخی در کشور ظرفیت عظیمی را برای گردشگری تاریخی پدید آورده است. انواع گردشگری در کشور و تنوع اقلیمی آن سبب شده تا استانهای مختلف با تنوع قابل قبول گردشگری مانند: تاریخی و فرهنگی، شهری و روستایی، بومگردی، سلامت، زیارتی، هنری و خلاق روبهرو باشند. در زمینه تورگردانی نیز تورهای کویرگردی، غارنوردی، انواع ورزشهای آبی، پرنده نگری، تور مسیرهای چای و برنج، تور گردشگری کشاورزی مانند: گلابگیری در کاشان و در سایر استانها طرفداران خاص خود را دارد.
همین تنوع با وجود هتلهای مختلف یک تا پنج ستاره در کنار سایر اقامتگاههای بومگردی و هتل آپارتمانها و مسافرخانهها تنها ۱۰درصد اقامت نوروزی را در کل آمار ورودی به اقامتگاههای کشور نشان میدهد و نزدیک به ۴۰درصد مردم چادرخوابی را بهعنوان مهمترین بخش اقامتی خود انتخاب میکنند و سایر اماکن اقامتی مانند: مدرسه و میهمانسراها در کنار منازل بستگان درصد باقیمانده از اقامت مردم را شامل میشود.
ظرفیت های اقامتی در نوروز
حال با این نگاه که سفر در نوروز با اقامت همراه است و با در نظر گرفتن اینکه ۱۰ هزار و ۷۷۵ تخت اقامتی ۵ ستاره در ایران داریم و اگر تختهای اقامتی ۴ ستاره را نیز به آن اضافه کنیم، به ۳۰هزار تخت اقامتی میرسد که بسیار رقم پایینی است چگونه میتوان تمامی آنچه از ظرفیت گردشگری ایران مشخص است را به تصویر کشید در صورتی که آمار اقامت بسیار پایینتر از آمار حجم ورود گردشگران در مقاصد گردشگری است. همچنین ۵۳ درصد سفرها از طریق هوایی است و در این زمینه نیز ضروری است که روی توسعه ظرفیت حمل و نقل هوایی در ابعاد مختلف توجه و تمرکز داشته باشیم.
نوروز ظرفیت بسیارمناسبی برای شهرها و روستاهایی است که دارای برنامه برای بازدید گردشگران هستند ودستیابی به این مهم برای همه مناطق کشور با برنامهریزی اتفاق خواهد افتاد.
روشن بابایی همتی
- 13
- 4