به هیچ وجه موضوع خرید و فروش جسد نداریم

به گزارش مهر، ۲۱۳ هزار نفری که اکنون مدت‌ها از طبابت آنها می‌گذرد و همه دانشجویانی که امروز راه هفت خوان پزشکی را طی می‌کنند، سر و کارشان به اتاق تشریح افتاده است. کلاسی که شاید برای افراد عادی، غیرقابل تحمل باشد، برای دانشجویان پزشکی یکی از کلاسهای ضروری است که تجربه‌های عملی بسیار خوبی در آن کسب می‌کنند. از اهمیت و ضرورت کلاس تشریح که بگذریم، موضوع تأمین جسد برای تشریح از گذشته مورد اهمیت بوده است، در طول تاریخ هم این مسئله همیشه با اما و اگرهای بی شماری روبرو بوده است.

در کنار مسائل اخلاقی و سیاسی که در تاریخ علم تشریح مطرح بوده است، در مدتی نکات فقهی آن هم و شبهه دار بودن تشریح بدن انسان بعد از وفات چالش پیش روی این علم در برخی از کشورها شد. اگر چه در اسلام برخی علما تشریح جسد را جائز نداستند اما بسیاری از استفتائات هم با در نظر گرفتن اهمیت مسئله آموزش، تشریح جسد مسلمان را با رعایت شروط لازم، بی‌ایراد دانستند.

با این حال گویا قرار نیست علم تشریح شرایط با ثباتی را به خود ببیند. اگر چه امروز مسائل فقهی و شرعی تشریح جسد کم رنگ تر شده است اما همچنان موضوع تأمین جسد برای دانشجویان پزشکی مطرح است. در پنج سال اخیر شیوه‌های جایگزین جسد از جمله استفاده از اجساد خارجی و اهدای جسد مطرح شده است. چندی پیش هم دانشگاه‌های علوم پزشکی از کمبود جسد مورد نیاز برای تشریح شکایت کرده و موضوع مافیای جسد و خرید و فروش را پیش کشیدند.

احمد شجاعی رئیس سازمان پزشکی قانونی در همین رابطه در گفتگو با مهر در خصوص چگونگی تأمین جسد برای دانشگاه‌های علوم پزشکی، گفت: تمامی اجسادی که برای تشریح در دانشگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد، رایگان است.

وی افزود: بسیاری از این اجساد مورد تشریح اهدایی است و افرادی که قبلاً فرم اهدا را پر کردند، بعد از مرگ جسد آنها طبق خواسته خودشان برای تشریح در دانشگاه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد.

رئیس سازمان پزشکی قانونی در خصوص اجساد مجهول‌الهویه هم گفت: برخی از اجساد مورد استفاده در دانشگاه‌ها هم از محل اجساد مجهول‌الهویه تأمین می‌شود که البته شرایط خاص خودش را دارد.

وی افزود: در مورد اجساد مجهول‌الهویه باید ۶ ماه زمان بگذرد و اعلام‌های قانونی از طرق مختلف صورت گیرد و اگر بعد از ۶ ماه هیچ‌کس سراغ آن نیایید با حکم مرجع قضایی برای تشریح قابل استفاده است.

اجساد مجهول‌الهویه را به نمایندگی اهدا می‌کنیم

شجاعی تصریح کرد: ما این اجساد مجهول‌الهویه را به نمایندگی از متولیان به دانشگاه‌های علوم پزشکی اهدا می‌کنیم.

وی با تأکید بر اینکه هیچ بحث خرید و فروش جنازه مطرح نیست، تصریح کرد: در حال حاضر بحث کمبود جسد برای دانشگاه‌های علوم پزشکی پابرجاست و متناسب با این مسئله موضوع وارد کردن جسد از خارج از کشور مطرح شده است که نیاز به بررسی‌های بیشتر دارد.

ضرورت ترویج فرهنگ اهدای جسد

اگر موضوع واردات جسد به مرحله عمل برسد، قطعاً علاوه بر مسائل اخلاقی احتمالی که ممکن است داشته باشد، جنبه مالی و هزینه‌های نگهداری و انتقال آن هم باید بررسی شود. با این حال فرهنگ اهدای جسد به منظور ارج نهادن به جنبه‌های آموزش پزشکی امری پسندیده است که نیاز به توجه بیشتری دارد.