خشونت خانگی
خشونت خانگی به این معنیست که یکی از اعضای خانواده علیه عضو یا اعضای دیگر همان خانواده از خود، رفتار خشونت آمیز و سلطه گرانه ای را بروز دهد. خشونت داخل خانواده بازتاب الگوهای کلی تر رفتار خشن است. بسیاری از مردانی که از نظر فیزیکی، زنان و کودکانشان را مورد تجاوز قرار می دهند در زمینه های دیگر هم سابقه خشونت دارند. پذیرش فرهنگی به عنوان شکل هایی از خشونت خانگی مانند تنبیه بدنی باعث افزایش میزان خشونت خانگی میشود.
هم زنان و هم مردان، گاهی وقت ها در خشونت خانگی، قربانی میشوند. بدین دلیل که عامل خشونت و بدرفتاری ممکن است هم زن و هم مرد باشد. بعضی اوقات خشونت خانگی نه تنها در بین زنان و مردان، بلکه بین دگرباشان هم رخ میدهد. ولی اکثرا زنان از طرف اعضای مرد خانوادهشان درگیر خشونت خانگی میشوند.
انواع خشونت خانگی
خشونت خانگی به انواع روشها اتفاق می افتد ولی توهین، تحقیر و کتک زدن ، بیش ترین خشونت های خانگی می باشد. در ادامه با ۴ روش خشونت خانگی اشنا شوید:
- خشونت جسمانی:
از خشونت های جسمی می توان به مواردی مانند آسیب رساندن و یا تلاش برای آسیب به شریک زندگی از طریق لگد زدن، ضربه، گرفتن، سوزاندن، گاز گرفتن، نیشگون گرفتن، محرومیت از خدمات پزشکی یا اجبار به مصرف الکل یا مواد مخدر ، استفاده از سایر نیروی جسمانی اشاره کرد. این مورد سبب میشود که به اموال، آسیب وارد شود.
- خشونت روانی:
خشونت روانی شامل مواردی میباشد که این موارد نظیر تهدید، حمله به حیوانات اهلی منزل، حمله به اموال و دارایی، آزار عاطفی و جداسازی و منزوی کردن می باشد. ولی بعد روانی خشونت خانگی، طیف وسیع تری از رفتارها را دربر میگیرد که مثل کنترل رفتارها، تعیین آنچه زن میتواند یا نمی تواند انجام دهد، محروم کردن او از اطلاعات، خرج کردن پول که به زن تعلق دارد، ایجاد محدودیت در رفت و آمد یا دسترسی به تلفن و ... می باشد.
- خشونت اقتصادی:
خشونت اقتصادی متشکل از رفتارهایی همچون قطع هزینه رفت و آمد ، پوشاك، غذا، سر پناه و پول، مصادرهٔ اموال، گرفتن استقلال مالی، طرد است.
- خشونت جنسی:
هر گونه رفتار جنسی همراه با اجبار، داد و ستد یا عدم رضایت فرد را سوءاستفاده جنسی می گویند که شامل معیوب بودن تناسلی زن یا معاینه اجباری دوشیزگی میشود. شروع رفتارهای جنسی به غیر از اجبار فیزیکی، هنگامی که فرد ناچار به رضایت دادن به صورت کلامی شود سوءاستفاده جنسی اتفاق می افتد، به این علت که نمی تواند شرایط یا ماهیت رفتار را درک کند، از این جهت نمی تواند مشارکت را رد کند و یا نمی تواند برای مشارکت در استفاده مواد، عدم رضایتش را بیان کند.
علت بروز خشونت خانگی
عوامل گوناگونی سبب میشود که خشونت خانگی اتفاق بیافتد که از این عوامل زمینه ساز می توان به ضعف فرهنگی، کهن الگوهای نادرست، مشکلات اقتصادی و اجتماعی، نقص قانون، اختلالات روان شناختی، اعتیاد و باورهای نادرست دینی اشاره کرد. حمایت نهادهای قانونی کشورها عامل موثریست که از بروز خشونت خانگی پیشگیری میکند. متأسفانه در بعضی از کشورها، نقص قانون باعث عدم حمایت درست از قربانیان خشونت خانگی میشود. به همین علت موجب تشدید مشکلات فرد می شود.
نقش خانواده ها در كاهش یا افزایش خشونت خانگی
متأسفانه برخی از زن ها براین باورند كه مردانگی با خشم و اعمال قدرت، مترادف است. وقتی که فرزند پسر در خانواده اجازه اعمال نفوذ نسبت به خواهر بزرگ تر یا كوچكترش را داشته باشد و آن ها را تحت كنترل بگیرد، وقتی به دخترانمان تذکر دهیم که شوهرت هرچه بگوید تو باید گوش دهی و با این شرایط بسوزی و بسازی، این كه فقط پسران خانواده می توانند آموزش های لازم را در زمینه های مختلف یاد بگیرند و به دختران این اجازه را نمی دهند به همین خاطر این دختران، ناتوان و بیسواد می شوند یا حتی این كه بخواهیم دختران را با حمایت های بيش از اندازه از قدرت انتخاب و تصمیم گیری بازداریم، تمامی اینها سبب میشود که به یك خانواده متشنج و سرشار از اسیب در آینده تبدیل شود. بدین ترتیب توصیه میکنیم که در تربیت فرزندانمان، میزان خشونت را کاهش دهیم تا باورهای غلط بزرگسالان درباره خشونت خانگی از بین برود.
خشونت خانگی علیه مردان
مردان در مقایسه با کودکان و زنان، کم تر با خشونت خانگی رو به رو می شوند با این حال نمی توانیم وجودش را انکار کنیم. این نوع خشونت خانگی بیش تر جنبهٔ جسمانی و روانی دارند. از اصلی ترین نمونه های خشونت علیه مردان می توان به کتک زدن ، قطع عضو، مجروح کردن با چاقو اشاره کرد.
خشونت خانگی علیه زنان
در بین زنان و مردان در طبقات اجتماعی، اقتصادی و جغرافیایی، خشونت وجود دارد ولی خشونت علیه زنان در مقایسه با مردان، بیشتر است و در گروههای آسیب پذیر ناشی از خشونت بیشتر دیده می شوند. این مسئله به دلایل و عوامل گوناگونی مانند عوامل روانشناختی مؤثر در خصوص اعمال خشونت علیه زنان، درماندگی آموخته شده، عزت نفس پایین، دلبستگی اضطرابی، ترس از تنهایی، امید به بهبود شرایط در آینده، پذیرش خشونت با هدف حمایت از فرزندان و وابستگی عاطفی به همسر بستگی دارد. سرزنش ها و تحقیرهای خانواده، عدم پذیرش از طرف خانواده پدری، وابستگی اقتصادی به همسر و نداشتن شغل مطلوب، عدم حمایت و طرد شدن از طرف خانواده از دیگر عوامل مؤثر در بروز خشونت هستند. همینطور عواملی که باعث آسیب بیشتر زنان میشود می توان به برخی از بازدارنده های اجتماعی مانند ترس از تضعیف جایگاه اجتماعی و حفظ آبروی اجتماعی یا برچسب های جامعه اشاره کرد.
خشونت خانگی علیه کودکان
خشونت خانگی شامل مواردی همچون بدرفتاری جسمی، جنسی و روانی نظیر محروم ساختن از حمایت، منزوی کردن اجباری و تهدید به آسیب رسانی میباشد که شامل افزایش مشکلاتی مانند انجام عملی آگاهانه، حالت تندی و شدت، تعرض، استفاده از زور و غلبه، تعدی و حمله به دیگران، قرار گرفتن در معرض سواستفاده جسمی و جنسی، ازار و اسیب به دیگران و خشونت خانگی در دوران کودکی، افکار و اقدام به خودکشی میشود. کودکان در معرض خشونت خانگی با مشکلاتی رو به رو هستند که از آن ها می توان به اُفت تحصیلی، مسایل عاطفی و رفتاری و ترک تحصیل اشاره کرد. تجربه خشونت در کودکان و نوجوانان طبق مطالعات فراوان، با آسیب های عمیق جسمانی، عاطفی و اجتماعی همراه است و در عواملی همچون توانایی های شناختی و نگرش و سلامت رفتاری و عاطفی کودکان شدیداً مؤثر است؛ این کودکان از سلامت رفتاری و عاطفی کمتری نسبت به کودکانی که بدون خشونت رشد یافته اند، برخوردارند.
خشونت خانگی علیه والدین و سالمندان
یکی از انواع دیگر خشونت خانگی، سالمند آزاری نام دارد که این نوع خشونت به روش های گوناگون اتفاق می افتد. از بارزترین نمونه های سالمند آزاری می توان به بدرفتاری کلامی و جسمی، مصادرهٔ مالی، بی توجهی عاطفی، توهین و تحقیر، کتک زدن و نابود کردن وسایل مورد علاقهٔ سالمندان، بی توجهی و بهداشت و تغذیه اشاره کرد. روحیه ی یک فرد سالمند، شکننده و حساس است و که همین رفتارهای جبران ناپذیر، عامل مواجهه شدن او با مشکلات جدی جسمانی و روانی است.
راهکارهای مقابله با خشونت خانگی
افراد در معرض خشونت خانگی برای جلوگیری از بدتر شدن اوضاع، صحبتی در این مورد نمی کنند. از برترین راههای درمان خشونت خانگی می توان به جلسات مشاوره روانشناسی و مشاوره گرفتن در زمینه مشاوره خانواده از یک شخص متخصص اشاره کرد.
اورژانس اجتماعی
خوش بختانه اورژانس اجتماعی توسط سازمان بهزیستی تأسیس شده است. خدمات این اورژانس در کشور با استفاده از شماره گیری ۱۲۳ امکان پذیر است. به علت ساده بودن اورژانس اجتماعی، شمارهٔ ۱۲۳ را برای آن انتخاب کرده اند به همین خاطر هرکودکی می تواند این شماره را بخاطر بسپارد. قربانیان خشونت خانگی میتوانند با این شماره تماس بگیرد تا سازمان بهزیستی آن ها را حمایت کند. ارائهٔ خدمات مشاوره روان شناسی رایگان به صورت تلفنی و حضوری از دیگر خدمات سازمان بهزیستی برای قربانیان خشونت خانگی به شمار می رود.
اثرات خشونت خانگی
خشونت علیه زنان سبب میشود که صدمات و مشکلات جدی جسمی، جنسی، روانی و تولید مثلی نظیر حاملگیهای غیرمترقبه، عفونتهای مقاربتی و HIV اتفاق بیفتد. در صورت تشدید خشونت علیه زنان باعث مرگ آن فرد میشود. خشونت خانگی یک نوع آسیب اجتماعی محسوب میشود که باعث صدمه به کل خانواده و سلامت جسمی و روانی قربانی میشود و تا سالها بعد از توقف خشونت، اثرات آن ادامه دارد. همچنین، خشونت بر موارد دیگری تاثیرگذار است که شامل سلامت و رشد ذهنی، اجتماعی و هیجانی کودکان و نوجوانان قربانی خشونت خانگی میباشد و برای سو مصرف مواد و الکل، بزهکاری و پرخاشگری و خشونت و انواع مشکلات روان شناختی در بزرگ سالی به عنوان یک عامل خطرناک محسوب میشود.
گردآوری: بخش جامعه سرپوش
- 14
- 2