کشتی گیله مردیکشتی گیله مردی چیست؟
کشتی گیله مردی یکی از ورزش های محبوب در شمال کشور است که با آداب خاصی برگزار می شود. این مراسم قوانین دقیقی دارد و روح پهلوانی بر آن حاکم می است. این ورزش در گیلان و غرب مازندران صورت می گیرد که در کنار ورزاجنگ یکی از محبوب ترین بازی های این منطقه می باشد.
کشتی گیله مردی تنها رشته ورزشی مرسوم است که به محدوده غرب مازندران و گیلان برمی گردد. کشتی گیله مردی در قسمتی از نواحی کوهستانی گیلانی به اسم کشتی مازندرانی نیز شناخته می شود.
درباره کشتی گیله مردیتاریخچه کشتی گیله مردی
در حوزه های فرهنگی ایران، سنت کشتی پهلوانی پیشینه ای بسیار قدیمی دارد و کشتی گیله مردی نیز از جمله رسوم ماندگار است که به استان گیلان و غرب مازندران مربوط است و در بین پهلوانان بزرگ این منطقه برگزار می شود.
پیشینه کشتی سنتی گیله مردی به قرن چهارم برمی گردد که در انتهای بهار یا تابستان هنگامی که کشاورزان زمین های خود را درو می کردند و حاصل دست رنجشان را بیرون می کشیدند، شروع می شد و طرفداران زیادی نیز از سراسر کشور به خصوص شمال ایران به خود اختصاص می داد.
فراگیری این ورزش در شمال ایران به گونه ای است که در تمامی سنین مانند پیر، جوان حتی کودکان هم تمایل زیادی به برگزاری کشتی پیله مردی دارند، به طوریکه در این سال ها پهلوانان به نامی را در دامن سبز خود پرورانده است.
در سالیان اخیر توجهات زیادی به کشتی گیله مردی به خصوص در غرب مازندران شده است. امروزه می توان رقابت های سنگین و نفس گیری از این ورزش را در روستاهای منطقه مازندران به چشم دید که استقبال بسیار خوبی نیز از سمت طرفداران صورت گرفته است.
آنچه کاملا مشخص است اینکه برگزاری رقابت های اینگونه در روستاهای اطراف مازندران علاوه براینکه می توانند ظرفیت های خوبی را شناسایی کند، نشاط شادابی و حتی رونق اقتصادی روستا را نیز به همراه می آورد.
تاریخچه کشتی گیله مردینحوه برگزاری کشتی گیله مردی
مراسمات کشتی گیله مردی اینگونه است که یک الی دو روز قبل از برگزاری مسابقه، با استفاده از ساز و نقاره به طرفداران اطلاع می دهند تا پهلوانان و افراد مایل به شرکت در مسابقات متوجه شوند، همچنین جوایز مسابقه نیز تعیین می شود که شامل حیوانات اهلی به خصوص گاو نر است.
براساس آنچه بزرگان و ریش سفیدان این شهر اعلام کرده اند؛ نعمت آباد و قلعه گردن و شاقوزکوتی در تنکابن، اوشیان، قاسم‌آباد سفلی و قاسم‌آباد علیا و سرولات،رحیم‌آباد و بی‌بالان در شهرستان رودسر و بالکو سرا در شهرستان لنگرود از جمله مواردی هستند که مهد کشتی گیله مردی شناخته می شوند.
براساس آنچه بزرگان اعلام کرده اند کشتی گیله مردی در میدان های کشتی محلی یا به عبارت محلی کشتی سراها برگزار می شود که جمع شدن در آنها از تفریحات و سرگرمی های بیشار مردم در شب های بلند زمستان محسوب می شود.
به طورسنتی زمانی که کارهای کشاورزی در تابستان به انتها می رسد یا زمانی که چهره های دولتی به شهر می آیند، همچنین پایان مراسمات مذهبی مانند علم وَچینی در حیات امامزاده‌ها در آغاز محرم، کشتی گیله مردی نیز صورت می گیرد. تا ادوار اخیر، کشتی بین چند ورزشکار ویژگی معمولاً همیشگی ازدواج‌های روستایی بود.
مراسم مربوط به کشتی گیله مردی با رژه سنتی یا نیایش کشتی گیران صورت می گیرد که به تماشاگران و رقبایشان سلام کرده و مراسم را آغاز می کنند. کشتی گیران یکی از پاهای خود را جلو می گذارند، سپس با دست به ترتیب به زانو، دهان و پیشانی می زنند.
زمانی که مسابقات بزرگ برگزار می شود، تیم مربوط به هر روستا باید سلسله مراتب سفت و سختی را بین پهلوانان و تازه واردان رعایت کنند، البته این موضوع سپس بین پهلوانان رعایت می شود.
رده بندی وزنی یا محدودیت زمانی بین نبردها وجود ندارد اما کشتی گیران می توانند درصورت طولانی شدن نبرد از داور بخواهند تا مسابقه را متوقف کند.
هدف اصلی از برگزاری مسابقه این است که کشتی گیر بتواند با استفاده از دست مشت و پا به غیر از لگد زدن، حریف خود را مجبور کند تا زمین را لمس کند. در این صورت فرد باید در کنار قدرت استراتژی نیز به کار بگیرد و زمانی که بازی تمام می شود حریف خود را در آغوش بگیرد، به مرکز زمین برگردد و شاخه های تزئین شده با پارچه و پول را از طرف تماشاگران به مناسبت پیروزی اش دریافت کند. در مسابقات بزرگ، بزرگان روستا ممکن است به قهرمانی که همهٔ رقبایش را حذف کرده، یک گاو یا اسب یا شال ابریشمی گلدار هدیه بدهن
آیین برگزاری کشتی گیله مردینحوه به میدان آمدن کشتی گیله مردی
ورزشکاران در کشتی گیله مردی غالبا به صورت گروهی درحالی که لاسپاره پوشیده اند، وارد میدان می شوند که همین موضوع نشانه ای از آمادگی برای حریف طلبی و کشتی گیری است. هر گروه معمولا یک بزرگتر و میدان دار دارد که آماده برای برگزاری آیین نیایش می شود.
فرد میدان دار در ابتدا به طرف قبله که جنوب است، پرش می کند تا آمادگی جسمانی اش را نشان دهد و سعی می کند تا پاها را به دست نزدیک کند. سپس گروه ها به ترتیب این عمل را تکرار می کنند تا نظم مجددا شکل بگیرد و سپس به سمت شرق می پرند تا به امام رضا نیز ادای احترام کرده باشند.
در آخرین مرحله نیایش، فرد میدان دار با اجازه مسئول برگزاری مسابقه، رخصت گرفته و با گروه خود به یک قسمت از اطراف میدان کشتی می رود و می نشیند. در اهمیت نیایش همین بس که همه کشتی‌گیران، حتی سر پهلوان باید این مرحله را بگذرانند. هر کشتی‌گیری هماورد خود را با زدن دو کف دست در جلوی کشتی‌گیر دیگر به مبارزه دعوت می‌کند.
مراسمات کشتی گیله مردیفنون کشتی گیله مردی
فنون کشتی گیله مردی شامل موراد زیر می باشند:
- سیبیل توکی
- پسا لنگ
- تک موشت
- سر جیگیر
- سرفوشان
- دس به لنگ
- دس به چکره
- ران پوشی
برنده به کسی گفته می شود که به غیر از کف پاها کلیه اعضای بدنش نباید با زمین ارتباط برقرار کند.
گردآوری: بخش ورزشی سرپوش
- 12
- 1
