قوانین بسکتبال
به یک ورزش تیمی که دو تیم پنج نفره و در یک سالن به شکل مستطیل بازی می کنن؛ ورزش بسکتبال میگویند. در این ورزش توپ بسکتبال را به درون سبدهایی در دو سمت زمین پرتاب می کنند که قطر آن ۴۶ سانتی متر و ارتفاعش ۳٫۰۴۸ متر می باشد.
بسکتبال در ایران
ورزش بسکتبال برطبق دایره المعارف بریتانیا، درسال ۱۲۸۰ هجری شمسی به ایران وارد شد ولی مسلما نخستین علامت هایی که کارکنان سفارتخانه های خارجی در ایران، بسکتبال را به این کشور وارد کردند؛ به سال های ۱۳۱۰ و ۱۳۱۱ برمیگردد.
یک مربی ورزش به نام« فریدون شریف زاده» در سال ۱۳۱۴ با معرفی و بنیان گذاری ورزش بسکتبال به دانش آموزان دبیرستان البرز( کالج البرز) تهران باعث شد تا دیگر مربیان ورزش، بسکتبال را اموزش و گسترش دهند. زمان تشکیل فدراسیون بسکتبال ایران به سال ۱۳۲۴ برمی گردد و در بازی های المپیک لندن( ۱۹۴۸)، بسکتبال ایران برای نخستین بار در میدان های بین المللی حضور یافت.
قوانین بسکتبال
>> قوانین پایه ای بسکتبال:
- یکی از قوانین بسکتبال این است که مجوز پرتاب توپ به هر جهتی با یک یا هر دو دست وجود دارد.
- بازیکنان در ورزش بسکتبال، اجازه ی دویدن با توپ را ندارند ولی مجوز پرتاب آن از محلی که دریافت کرده اند را دارند. بازیکنی که توپ را در حال دویدن با سرعت دریافت می کند؛ چنانچه بخواهد متوقف شود، مستثنی است.
- از اعمال غیرمجاز در ورزش بسکتبال می توان به تنه زدن، نگه داشتن، هل دادن، پشت پا زدن یا ضربه زدن به بازیکن حریف اشاره کرد.
- یکی از دیگر قوانین ورزش بسکتبال این است که برای گرفتن توپ باید از دستانتان استفاده کنید نه از بدنتان.
- زمانی که توپ با ضربه یا پرتاب، وارد سبد شود و در آن باقی بماند، گل اتفاق می افتد؛ به شرطی که مدافعین، گل را لمس نکنند و برای آن مزاحمتی بوجود نیاورند. در صورت ماندن توپ بر روی کناره ها و حرکت دادن سبد توسط حریف، گل محسوب میشود.
- پرتاب کننده، ۵ ثانیه زمان دارد که توپ را از بیرون زمین، پرتاب کند و اگر مرتکب تخلف شود؛ توپ باید به حریف واگذار شود. سرداور درصورت پافشاری هر یک از طرفین در تاخیر بازی، خطای آن تیم را اعلام میکند.
- یکی از خطاها در ورزش بسکتبال، مشت زدن به توپ است.
- یکی از وظایف داور، قضاوت روی توپ می باشد؛ به این صورت که وقتی توپ در جریان بازی است یا خارج از زمین است و مسئولیت تصمیم گیری مالکیت توپ و محاسبه وقت را بر عهده دارد. گل شدن توپ و محاسبه ی امتیازات توسط سرداور تعيين میشود.
- داور برای بازیکنان، قضاوت می کند و مسئولیت یادداشت خطاها را برعهده دارد. علاوهبراین ، پس از ۳ خطای متوالی باید سرداور را مطلع کند و براساس قانون ۵ بازیکنان را اخراج کند.
- تیمی برنده است که در این زمان ، بیشترین امتیازات را بدست آورد.
- زمان بازی بسکتبال برطبق قوانین، چهار کوارتر ۱۰ دقیقه ای( در ان بی ای ۱۲ دقیقه) و چهار استراحت ۵ دقیقه ای بین کوارترها می باشد.
>> دفاع( قانون های زمانی):
برگزاری بازی بسکتبال در چهار دوره ۱۰ دقیقه ای( بین المللی) یا ۱۲ دقیقه ای( اِن.بی.اِی) می باشد. بازیکنان در بین دوره نخست و دوم و بین دوره سوم و چهارم می توانند به مدت ۲ دقیقه و در بین دوره دوم و سوم( بین دو نیمه) می توانند بمدت ۱۰ دقیقه استراحت کنند.
۵ دقیقه وقت اضافه برای بازی بسکتبال اختصاص داده شده است. زمین حمله و دفاع دو تیم، پس از استراحت بین دو نیمه عوض می شود. اصطلاحاً نام زمین حلمه برای زمین حریف، اختصاص داده شده و به زمین خودی، زمین دفاع می گویند.
زمان واقعی بازی، زمان هایی هستند که گفته شده اند؛ به این معنی که درصورت متوقف شدن وقت بازی، توپ در جریان نیست. به طورمثال درصورت رخ دادن خطایی یا موقع پرتاب ازاد، زمان متوقف می شود. به همین علت، مدت زمان یک بازی کامل، بیش از مجموع عددی زمان های بالا یعنی حدودا دو ساعت می باشد.
>> قانون رانینگ( تراولینگ) در بسکتبال:
بازیکن دارای توپ می تواند به هر سمتی که می خواهد، پای خود را یک یا چند مرتبه حرکت دهد، به شرطی که پای دیگرش( پای پیوت) ثابت باشد. به حرکتی که بازیکن صاحب توپ با استفاده از یک یا دو پایش انجام دهد، بدون این که به محدودیت فوق در داخل زمین، توجه کند یا این که گام های وی هیچ تناسبی با دریبل های بازیکن نداشته باشد؛ رانینگ میگویند.
>> قانون دبل( DOUBLE) در بسکتبال:
وقتی که بازیکنی توپ را تحت کنترل داشته باشد و پس از پرتاب کردنش و برخورد آن با زمین، مجدداً لمسش کند پیش از اینکه توپ به بازیکن دیگری برخورد کند؛ دریبل کردن میگویند. پایان دریبل، زمانیست که بازیکن، توپ را با دست بگیرد و یا اجازه دهد که توپ در دست هایش استراحت کند.
درصورت عدم تماس توپ با دست دریبل کننده، تعداد گامهای برداشته محدود نیست. پس از پایان دریبل، بازیکن نباید برای دومین بار ، دریبل بزند وگرنه مرتکب تخلف« دبل» میشود.
>> قانون ۲۴ ثانیه در بسکتبال:
چنانچه توپ در اختیار تیمی قرار گیرد باید آن را به حلقه حریف در طول مدت ۲۴ ثانیه وارد کند یا شوتی را به طرف حلقه تیم مقابل بزند. توپ باید حتماً به سمت حلقه شوت شود تا ۲۴ ثانیه صفر شود ولی اگر به سمت تخته شوت شود ۲۴ ثانیه ادامه می یابد؛ همچنین درصورت اوت توپ به وسیله تیم مقابل، باز هم ۲۴ ثانیه ادامه می یابد.
زمانی ۲۴ ثانیه صفر می شود که علاوه بر رخ دادن خطا، توپ توسط بازیکن تیم مقابل، اوت شود. درصورت بوق زدن دستگاه بمدت ۲۴ ثانیه و خارج شدن توپ از دست بازیکن در هوا، چنانچه گل شود؛ آن گل قبول است ولی درصورت برخورد توپ در هوا به دست بازیکن، آن گل مردود میشود.
>> قانون هشت ثانیه در بسکتبال:
زمانیکه توپ، تحت کنترل یک تیم در زمین خودی قرار بگیرد، باید آن را به زمین حمله در عرض ۸ ثانیه بفرستد وگرنه مرتکب تخلف« هشت ثانیه» شده است و توپ توسط داور به تیم مقابل داده میشود.
>> قانون پنج ثانیه در بسکتبال:
هیچ کدام از بازیکنان تیم، مجوز نگهداشتن توپ بمدت بیش از ۵ ثانیه را ندارند.
>> قانون سه ثانیه در بسکتبال:
وقتی یک تیم در زمین حمله، کنترل توپ را به دست بگیرد؛ هیچ یک از نفرات آن تیم، مجوز ماندن در منطقهٔ ذوزنقهٔ حریف یا روی خطوط ذوزنقه حریف بمدت سه ثانیه را ندارند.
>> قانون نیمه( بازگشت توپ به زمین دفاعی):
درواقع بازیکن با به دست گرفتن مالکیت توپ در زمین حریف( زمین حمله)، مجوز برگرداندن توپ به زمین دفاعی( زمین خودی) با استفاده از پاس به یارانش یا دریبل کردن آنرا ندارد و این کار، تخلف محسوب میشود و توپ به تیم مقابل داده میشود.
>> پای پیوت( pivot):
زمانی که بازیكن با بدست گرفتن کنترل توپ، یك پایش را ثابت و پای دیگر را به سمت دلخواهش حركت دهد؛ در چنین شرایطی به پای ثابت، پای پیوت می گویند. زمانی هر دو پای بازیکن را پای پیوت میگویند که او با توپ، هم زمان با دو پایش به زمین بیاید ولی درصورت بلند کردن یك پایش، به پای دیگرش، پای پیوت میگویند.
گردآوری: بخش ورزش سرپوش
- 11
- 1