اسنوکر
به شکلی از بیلیارد که روی میز بزرگی با استفاده از ماهوت سبز و شش حفره( پاکت pocket) پوشیده شده است؛ اسنوکر می گویند. در چهارگوشه میز، چهار پاکت و در وسط کنارهٔ میز، دو پاکت دیگر قرار گرفته است. رنگ سبز رویه میز به این معنی است که در زمانی قبل، بازی بر روی چمن انجام می شد؛ برای ضربه زدن در آن زمان از عصا استفاده می شد ولی با گذشت زمان به میزهای کنونی و با چوب های حرفه ای تر تکامل پیدا کرد. معنی واژه اسنوکر در فرهنگ لغت انگلستان، زیرک، مارموز و… میباشد و در بازی به معنی از دسترس دور کردن، پنهان کردن ، سد کردن و ماسک کردن می باشد.
تاریخچه اسنوکر
به این خاطر، اسنوکر از مشهورترین بازی های ورزشی جهان به شمار میرود که در چین و هند، رشد و توسعه قابل توجهی داشته است ولی جالب است بدانید که امروزه اسنوکربازان انگلیسی از حرفه ای ترین اسنوکربازان به شمار می روند. یکی از بزرگ ترين مسابقات ورزشی جهان، تحت عنوان رقابت های جهانی اسنوکر شناخته میشود که طرفداران زیادی دارد. در باشگاه های بیلیارد و اسنوکر، این بازی جذاب برای جوانان و علاقه مندان فراهم شده است.
در سال ۱۹۹۶ برای نخستین بار ، جام جهانی مسابقات تیمی اسنوکر در بانکوک برگزار شد. کمیتۀ بین المللی المپیک در سال ۱۹۹۸ بازی اسنوکر را به رسمیت شناخت. در سال ۱۸۷۵ افسران انگلیسی با فعالیت در ارتش این کشور در جَبَّلپور هندوستان توانستند اسنوکر را برطبق بازی بلک پول اختراع کنند. تا دهۀ ۱۹۲۰ اسنوکر، محبوبیت پیدا نکرده بود تا اینکه فنون جدیدی توسط شخصی به نام جو دیویس به این ورزش اضافه شد و همین امر باعث شد تا در بریتانیا از آن به عنوان بزرگترین ورزش های تلویزیونی یاد کنند و اینک در کشورهای دیگری از جمله اروپا، خاور دور و امریکای شمالی، شهرت یافته است.
در آوریل هر سال در سالن کروسیبل در شفیلد( انگلستان)، مسابقات رتبه بندی در طول یک فصل و مسابقات دعوتی دیگر به مسابقات قهرمانی حرفه ای جهان برگزار میشود. در سال ۱۹۷۶ مسابقات ازاد قهرمانی جهان برای نخستین بار برای زنان بوجود آمد و شروع برگزاری آن به سال ۱۹۸۰ بر می گردد. مسابقاتی در ژانویۀ ۱۹۹۹ در نخستین دورۀ جام ملل در نیوکاسل انگلستان، بین تیم هایی از انگلستان، اسکاتلند، ویلز، ایرلند شمالی و جمهوری ایرلند برگزار شد و نتیجه ی بازی نهایی به اینصورت بود که ویلز با نتیجۀ ۶ـ۴ توانست اسکاتلند را شکست دهد.
هدف بازی اسنوکر
بازی اسنوکر با این هدف بوجود آمد که به سایر توپ های رنگی با استفاده از توپ سفید، ضربه بزنید تا وارد ۶ سوراخ موجود در میز شوند. قوانین معینی برای این کار تعریف شده که در ادامه با آنها اشنا میشوید. در بازی اسنوکر، امتیاز وارد کردن هر توپ به سوراخ ها مشخص شده است. به یک ست بازی در اسنوکر،" فریم" گفته میشود و بازیکنی، برنده ی کل مسابقه میشود که بیشترین فریم را برنده شده باشد. معمولاً یک فرد را برای تعداد فریم های یک بازی اسنوکر در نظر گرفته اند. درصورت چینش صحیح توپ ها، یک فریم شروع میشود.
پایان یک فریم، زمانیست که تمای توپ ها به سوراخ بروند و یا یکی از بازیکنان بخاطر عقب افتادن از نظر امتیازی، تسلیم شکست شود. وقتی که یک بازیکن بتواند بيش ترین فریم ها را برنده شود و بازیکن حریف نتواند با این تعداد، برابری کند؛ کل بازی به پایان می رسد. به عنوان مثال وقتی یک بازی اسنوکر، دارای ۱۹ فریم باشد؛ نخستین بازیکنی، برنده کل بازی میشود که بتواند به عدد ۱۰ برسد.
قاعده بازی اسنوکر
داور، موظف به چیدن توپ ها در ابتدای بازی است؛ یعنی باید به صورت مثلثی، توپ های قرمز را بچیند و توپ های رنگی را بر روی نقاط سفید مشخص شده در جایگاه مخصوصشان بر روی میز بچیند. کیوبال، که نام محل توپ سفید است؛ توسط بازیکن شروع کننده تعيين می شود. این محل نباید از نیم دایره مشخص شده، بیرون برود.
بازی اسنوکر دارای یک قاعده کلی می باشد؛ به این شرح که بازیکنان باید پس از پاکت کردن تمام توپ های قرمز( یعنی انداختن توپ ها به داخل سوراخ ها)، به سراغ پاکت کردن توپ های رنگی بروند. ترتیب خاصی برای پاکت کردن توپ های رنگی وجود ندارد. البته ذکر این نکته لازم است که چنانچه پیش از پاکت شدن تمام توپ های قرمز، توپ رنگی داخل سوراخ برود، آن توپ در ابتدای بازی به محل اصلی خود بازگردانده خواهد شد امّا در صورت تمام شدن توپ های قرمز، تا آخرین توپ رنگی باید آنها را پاکت کنید مگر آنکه حریف، تسلیم شکست شود.
توپ های اسنوکر
بازی اسنوکر، ۲۱ توپ، شامل ۱۵ توپ قرمز رنگ ، یک توپ صورتی، یک توپ مشکی، یک توپ آبی، یک توپ سبز، یک توپ قهوه ای و یک توپ زرد دارد. یک امتیاز برای توپ قرمز، اختصاص داده شده است. همچنین امتیازی که به توپ های دیگر، داده شده به این شرح می باشد که توپ مشکی= ۷، توپ صورتی= ۶، توپ آبی= ۵، توپ قهوه ای= ۴، توپ سبز= ۳ و توپ زرد= ۲ امتیاز دارد. به توپ های اسنوکر در ایران، شار گفته میشود. در ابتدای بازی، داور مسابقه باید توپ ها را می چیند .نسخهٔ انگلیسی اسنوکر دارای قوانینی می باشد؛ به این صورت که بازیکن پس از زدن هر توپ قرمز می تواند یک توپ رنگی بزند و بازیکن، ۱۴۷ امتیاز بابت آن دریافت می کند.
خطاهای اسنوکر
خطاهایی که برای توپ ها در اسنوکر، مشخص شده به این صورت است که توپ زرد، سبز و قهوه ای دارای چهار واحد، توپ آبی دارای ۵ واحد، توپ صورتی دارای ۶ واحد و توپ مشکی دارای ۷ واحد خطا میباشد. اگر بازیکن به این توپ ها با استفاده از توپ سفید، دست، چوب، رست به اشتباه ضربه بزند؛ مرتکب این خطاها شده و علاوهبراین در هنگام و در طول ضربه زدن به توپ های اعلام شده، خطاهای دیگر بروز می دهد.
درصورت عدم برخورد توپ سفید به سایر توپ ها در هنگام وارد شدن ضربه، به عنوان فولد محسوب میشود و برای حریف، ۴ امتیاز درنظر گرفته میشود .در زمان چسبیدن توپ سفید به توپی دیگر، به چنین موقعیتی تاچ می گویند. این توپ در تاچ با توپ قرمز بازیکنی که نوبت ضربه اش است می تواند توپ را به هر سمتی که می خواهد بزند؛ به این خاطر که برای او به عنوان یک ضربه در ابتدا محاسبه میشود.
تجهیزات اسنوکر
>> گچ:
به منظور برقراری تماس مناسب بین چوب و توپ سفید، گچ را به نوک( تیپ) چوب بیلیارد می زنند.
>> تیپ:
تیپ به منظور عدم آسیب دیدن چوب و قابلیت زدن ضربات مختلف و چرخشی بر روی نوک چوب بیلیارد نصب می شود. جنس و متریال آن از مواد فشرده و چرم است.
>> چوب اسنوکر:
با استفاده از چوب درخت ون( زبان گنجشک و چوب درخت افرا) یا فایبرگلاس، چوب اسنوکر را می سازند و برای این که به توپ سفید( کیوبال)، ضربه بزنند از سر آن استفاده میکنند.
>> رست:
ظاهر رست، شبیه چوب عادی با سر X مانند است و کاربرد آن برای زمانیست که توپ سفید دردسترس نباشد.
>> مثلث:
کاربرد مثلث در شروع بازی به منظور چیدن توپ های قرمز می باشد.
>> رست و چوب بلند:
در زمان نبود چوب و رست عادی برای زدن توپ سفید باید از رست و چوب بلند استفاده کرد.
>> اکستنشن:
از اکستنشن یا ته چوب به جای چوب بلند استفاده می شود.
>> مگنت:
در حین بازی اسنوکر، برای نگهداری گچ می توان از مگنت استفاده کرد.
گردآوری: بخش ورزش سرپوش
- 9
- 1