تاریخچه والیبال:
والیبال در سال ۱۸۹۵ ،توسط ویلیام مورگان، در کشور آمریکا متولد شد و شهرت جهانی آن پس از المپیک ۱۹۶۴توکیو که برای اولین بار در برنامه بازیهای المپیک قرار گرفت، فراگیر شده است. ورزش والیبال تقریبا در تمام دنیا بازی میشود اما در شرق آسیا، برزیل، ایتالیا محبوبتر است. والیبال تقریبا برای تمام گروههای سنی مناسب است.
فدراسیون جهانی والیبال FIVB نام دارد که تمام مسابقات بین المللی والیبال زیرنظر این فدراسیون است.
قوانین و مقررات والیبال:
تعداد كل بازیكنان هر تیم: ۱۲ نفر
تعداد بازیكنان داخل زمین: ۶ نفر
تعداد كل داوران: ۱۰ نفر (یك داور بالا، یك داور پائین و یك داور ذخیره- ۴ داور خط و یك داور خط ذخیره- یك نویسنده و یك كمك نویسنده.)
اندازه زمین: طول ۱۸ متر و عرض ۹ متر
نِت (تور): برخورد توپ به لبه تور اشكال ندارد و خطا نیست
مقدار باد توپ: معمولاً با فشار انگشتان شصت بر روی توپ مشخص می شود.
وزن و رنگ توپ: وزن توپ ۲۶۰ گرم است و تا ۱۰ گرم كمتر یا بیشتر اشكال ندارد و رنگ آن مخلوطی از زرد و آبی و سفید می باشد. (استاندارد فدراسیون جهانی)
شروع بازی والیبال: شروع بازی به وسیله سكه توسط داور قرعه كشی می شود تا یك تیم زمین و تیم دیگر توپ را انتخاب كند.
زمان بازی: ۵ گیم بصورت رالی، ۴ ست با نتیجه ۲۵ امتیاز و ست آخر با نتیجه ۱۵ امتیاز می باشد. (البته در مسابقات مدارس ۳ گیم می باشد.)
تعداد استراحت: در امتیاز ۸ و ۱۶، اولین تیمی كه به این امتیاز رسید یك استراحت فنی به مدت یك دقیقه به هر دو تیم داده می شود. هر تیم به غیر از استراحت فنی دارای ۲ استراحت ۲۰ ثانیه ای می باشد.
روش تعویض بازیكنان: داور ابتدای خط یك سوم رو به تور می ایستد و همانجا بازیكن ورودی، تابلوی شماره تعویض را به بازیكن خود می دهد. (در قسمت یك سوم زمین)
تعداد تعویض: هر تیم ۶ تعویض می تواند داشته باشد. مثلاً اگر بازیكن شماره ۵ به جای بازیكن شماره ۸ وارد زمین شد، در تعویض بعدی حتماً ۸ باید به جای ۵ وارد زمین شود (یك رفت و یك برگشت).
شماره بازیكنان: از ۱ الی ۱۵ (البته در مسابقات جوانان شماره بالاتر اشكال ندارد).
طریقه زدن توپ (سرویس): سرویس از پشت خط عرضی و با سوت داور زده می شود و باید توپ از دست جدا شود.
پهنای خطوط: پهنای خطوط زمین والیبال ۵ سانتی متر می باشد.
اخطار: برای اخطار داور كارت زرد به بازیكن نشان می دهد و یك امتیاز هم به تیم مقابل تعلق می گیرد و اگر سرویس هم داشته باشند به تیم مقابل واگذار می شود.
اخراج و جریمه آن: داور كارت قرمز نشان می دهد و بازیكن یك ست اخراج می شود. و تیمی كه اخراجی داشته، یك امتیاز از دست می دهد و بازیكن اخراج شده باید روی صندلی پشت نیمكت ذخیره ها بنشیند.
ارتفاع تور تا زمین: برای بزرگسالان در بخش مردان ۴۳/۲ متر و در بخش زنان ۲۴/۲ متر می باشد.
بازی مساوی: نتیجه تساوی برای مسابقه والیبال وجود ندارد و اگر امتیاز هر دو تیم در یك ست ۲۴ یا ۱۴ شود، بازی ادامه خواهد داشت تا اینكه یك تیم با اختلاف ۲ امتیاز برنده شود.
لیبرو: لیبرو بازیكنی است كه رنگ پیراهنش با بقیه هم تیمی هایش متفاوت است و فقط می تواند توپ را جمع كند و پاس بدهد اما حق سرویس و آبشار را ندارد و تعویضش در ورقه نوشته نمی شود و وقتی در منطقه ۵ قرار داشت، موقع چرخش بیرون می رود و با بازیكنان مناطق ۱-۶-۵ می تواند تعویض شود.
ابعاد تور: تور والیبال ۵/۹ متر طول و یك متر عرض دارد و ابعاد سوراخ تور ۱x1 سانتی متر می باشد و همچنین طرفین تور ۲۵ سانتی متر خارج از خط می باشد.
والیبال ایران:
لیگ برتر والیبال ایران به همت استاد ابراهیم نعمتی اولین داور جهانی والیبال ایران در سال ۱۳۵۴ تحت عنوان جام پاسارگاد در زمان ریاست فرهاد مسعودی (رئیس وقت فدراسیون والیبال ایران) با شرکت ۱۲ تیم والیبال در یک گروه آغاز و تیم دخانیات تهران، قهرمان شد. این جام در سال ۱۳۵۵ با همان تعداد تیم ادامه یافت که این بار استقلال تهران، قهرمان شد. در سال ۱۳۵۶ مسابقات با شرکت ۱۰ تیم آغاز که به سال ۱۳۵۷ نیز کشیده شد و استقلال بار دیگر بر سکوی اول تکیه زد.
در سال ۱۳۵۷ با اوجگیری انقلاب اسلامی ایران تشکیلات ورزش و والیبال دستخوش تغییراتی شد و لیگ برتر در دستور کار قرار نگرفت. بالاخره در اواخر سال ۱۳۶۸ با انتصاب محمدرضا یزدانیخرم به ریاست والیبال از سوی دکتر حسن غفوریفرد، رئیس وقت سازمان تربیتبدنی تحولات اساسی در ساختار والیبال به وجود آمد و لیگ برتر والیبال توسط سیدرضا هدایتی، هفتمین داور جهانی والیبال که مسئول اجرایی لیگ برتر شده بود، راهاندازی شد.
تیم ملی والیبال مردان ایران زیر نظر فدراسیون والیبال جمهوری اسلامی ایران فعالیت میکند. تیم والیبال ایران در حال حاضر برترین تیم آسیا به شمار میرود. والیبال ایران در آخرین ردهبندی جهانی افآیویبی که در ژوئیه ۲۰۱۶ منتشر شد با ۱۱۶ امتیاز در ردهٔ دهم جهان قرار داد. تیم ملی ایران از سال ۲۰۰۹ تا ۲۰۱۴ موفق به کسب دو عنوان قهرمانی جام ملتهای آسیا، یک طلا بازیهای آسیایی، یک مقام چهارمی لیگ جهانی و یک مقام ششمی در قهرمانی جهان شدهاست
اثرات مفید ورزش والیبال بر بدن انسان:
- افزایش حداکثر جذب اکسیژن در بدن.
- افزایش کارآیی قلب از طریق حجم خون پمپ شده در یک ضربان.
- کاهش تعداد ضربان قلب و کاهش فشار خون.
- کاهش عوارض و احتمال مرگ و میر ناشی از نارساییهای قلبی.
- کاهش مقاومت عروقی برای عبور دادن جریان خون.
- افزایش جریان خون منطقهای و نقل و انتقال اکسیژن به بافتها.
- افزایش توانایی بدن در مصرف اسیدهای چرب آزاد به عنوان سوبسترا در هنگام فعالیت.
- افزایش تولید لیپوپروتئینهای سنگین (HDL) که برای بدن مفید هستند.
- افزایش و بهبود تحمل بدن در هنگام تمرین.
- کاهش و یا از بین بردن چاقی و افزایش قدرت عضلانی.
- افزایش تولید اندروفینها که مخدرهای درونی هستند.
- افزایش تولید عرق به هنگام فعالیت که در نتیجه تحمل بدن در برابر گرما بالا میرود.
- جلوگیری از استئوپروز یا پوکی استخوان در صورت انجام تمرینات تحمل وزن.
- افزایش تحمل گلوکز در بدن
- افزایش تحمل کار بدنی و کاهش تنگی نفس در بیماران مبتلا به انسداد مزمن ریه.
والیبال ساحلی چیست؟
در مسابقات رسمی والیبال ساحلی هر تیم از دو بازیکن تشکیل میشود و مربی و بازیکن ذخیره نیز حضور ندارند. اما در مسابقات تفریحی و غیر رسمی معمولاً تیم*ها با بیش از دو بازیکن تشکیل میشوند.
تاریخچه والیبال ساحلی:
نخستین مسابقه والیبال ساحلی در سال ۱۹۲۰ در سانتامونیکا، کالیفرنیا برگزار شد. سانتامونیکا هنوز هم یکی از مراکز والیبال ساحلی دنیاست. افزایش محبوبیت این ورزش از دهه ۱۹۸۰ اتفاق افتاد. اگرچه در سال*های گذشته ایالات متحده آمریکا و برزیل دو قدرت اصلی والیبال ساحلی بودند، اما در سال*های اخیر استرالیا و چین هم توانسته*اند خود را به عنوان دیگر قدرت*های این رشته*ورزشی مطرح کنند.
محبوبیت والیبال ساحلی:
ورزش ساحلی معمولاً در نواحی ساحلی به ویژه جاهایی که ساحل شنی وسیعی دارند بازی میشود، ولی در برخی کشورهای محصور در خشکی نظیر سوئیس نیز محبوبیت زیادی یافته*است
والیبال ساحلی در المپیک بارسلون ۱۹۹۲ به عنوان یک ورزش نمایشی و از المپیک آتلانتا ۱۹۹۶ به عنوان یک رشته رسمی برگزار می شود. در این سه دوره والیبال ساحلی یکی از پر تماشاگرترین رشته های المپیک بوده است. آمریکا با سه مدال طلا، یک نقره و یک برنز و برزیل با دو مدال طلا چهار نقره و یک برنز دو تیم موفق این رشته ورزشی بوده اند. والیبال ساحلی در المپیک با حضور ۳۲ تیم برگزار می شود و از هر کشور حداکثر دو تیم اجازه حضور در مسابقات را دارند.
تاریخچه والیبال نشسته:
ورزش والیبال نشسته در چهار گوشه جهان در حال فعالیت است و ورزشكاران و تماشاگران علاقه مندی را به خود جذب كرده است. رقابت زنان اخیراً به برنامه ورزشی پارالمپیك اضاف شد كه مجموعاً ۱۵۷ ورزشكار را به بازی های پارالمپیك ۲۰۰۴ آتن روانه كرد. والیبال از سال ۱۸۹۵، كه ابتدا در آمریكا شروع شده و توسط (در میان سایرین) ارتش آمریكا و YMCA در سرتاسر جهان گسترش یافت. در سال ۱۹۵۶، كمیته ورزش هلند، فرمت جدید مسابقه ای به نام والیبال نشسته، كه تركیبی از Sitzball- یعنی ورزش دارای ریشه آلمانی- و نیز والیبال را معرفی كرد. از آن زمان تا كنون والیبال نشسته به یكی از بزرگ ترین ورزش در مسابقات معلولین جهان و نیز والیبالیست های غیر معلول دارای آسیب دیدگی مچ یا زانو، تبدیل شده است. والیبال نشسته یكی از ورزش های مهم در برنامه ورزش پارالمپیك به حساب آمده است.
والیبال نشسته، یك ورزش بسیار رقابتی است و درك آن آسان است. قوانین این ورزش، اساساً همان است كه در رقابت غیر معلولین مورد تأیید فدراسیون بین المللی والیبال اجرا می شوند، اما با توجه به نیازهای خاص معلولین تغییر پیدا كرد. این ورزش، توسط جوانان و نیز ورزشكاران زن و مرد دارای سن و سال بیشتر انجام می شود، حتی در تیم های مختلط نیز این ورزش انجام می پذیرد. این یك ورزش سریع، هیجان انگیز و لذت بخش است، كه به روشنی ورزشكار بودن ورزشكاران را نشان می دهد حتی وقتی كه روزی زمین به صورت نشسته انجام شود.
والیبال نشسته برای همه نوع معلولیت ها آزاد است. اخیراً به افراد معلول قطع عضو هم توجه دارد، گرچه نزد ورزشكاران آسیب دیده از ناحیه مچ و/یا زانو از محبوبیت برخوردار است. برای توسعه این ورزش برای افراد معلول دارای فلج مغزی تلاش هایی در حال صورت گرفتن است.
تنها تغییر، در خصوص اندازه زمین بازی است كه كمی كوچكتر از زمین والیبال معمول (با اندازه متر) و ارتفاع تور پایین تر ( با اندازه ۱۵/۱ متر ارتفاع برای مردان و ۰۵/۱ متر برای زنان ) است.
- 49
- 12