مشاغل شیف شب
در سراسر دنیا مشاغل بسیاری، شب کار هستند به خصوص که انعطاف پذیری زمانی آن ها بیشتر است و میتوانند کارهای خود را در زمان دلخواه انجام دهند. در ادامه با برخی از این مشاغل اشنا شوید:
- آتش نشانی:
یکی از مشاغلی که باید در هر بیست وچهار ساعت شبانه روز در آم فعالیت داشته باشید، شغل آتش نشانی میباشد که بسیار حیاتی و مهم است. شیفت های آتش نشان ها به این صورت است که باید ۲۴ ساعت کار کنند و ۴۸ ساعت دیگر را استراحت کنند. پس آتش نشانان باید تعدادی از ساعات یک روز کاری را در شب فعالیت کنند. درواقع وظیفه ی آتش نشان ها اینست که بیدار و هشیار باشند تا اگر حادثه ای رخ داد؛ سریعاً در آن محل، حاضر شوند. قرارداد کاری آتش نشان ها به اینصورتست که حق شیفت جداگانه ای برای ساعات شب ندارند.
- پرستاران و پرسنل بیمارستان:
یکی از دیگر اماکنی که باید در آن به صورت شبانه روزی فعالیت کرد؛ بیمارستان میباشد ، چون در ارتباط با جان و سلامتی افراد میباشد و پرستاران باید بطور مداوم حتی در شیفت شب، کار کنند.
یک پرستار برطبق قانون کار، موظف است که در هر هفته، ۴۴ ساعت کار کند. البته پرستاران مختلف تا ۸ ساعت کسری کار در هفته، بسته به شرایطی همچون سختی کار، سابقه خدمت و ... می گیرند. میزان ساعات شیفت کاری یک پرستار، براساس مواردی بیشتر میشود که از آن ها می توان به مرکز در حال خدمتش و کمبود یا عدم کمبود نیرو نیز اشاره کرد. درواقع شیفت شبی که برای پرستاران، تعيين شده است؛ ۱۹ ساعت از ۴۴ ساعت کارکرد هفتگی می باشد. میزان اضافه حقوق او در ساعات شیفت شب باتوجه به نوع فعالیت فرد و تعریف دسته بندی شغلی وی، تعيين میشود.
- داروخانه شبانه روزی:
داروخانه های بسیاری در هر شهر، وجود دارد که فعالیتشان به صورت شبانه روزیست. پرسنل این داروخانه ها بخشی از ساعات کاری خود را به صورت شیفت های منظم ماهانه در نوبت شب طی میکنند که این پرسنل، نظیر مسئول فنی( پزشک داروساز)، صندوق دار، مسئول باجه و... هستند. معمولاً شب کار بودن در این رده شغلی در افزایش حقوق فرد، تاثیری ندارد.
- مسئول کنترل ترافیک پرواز و برج مراقبت:
وظیفه ی کنترل کننده های ترافیک هوایی اینست که امنیت را در جاده های هوایی برقرار کنند. از آن جایی که زمان مشخصی برای پروازها در طول روز تعيين نشده است و ساعات پرواز بسیاری از هواپیماها در شب میباشد، بنابراین، کنترل کننده های ترافیک هوایی، موظف به فعالیت در شب ها هستند. مسئولان کنترل ترافیک هوایی در تمام ساعات، نظیر شب ها و آخر هفته ها که فرودگاه ها در حال اجرا هستند، کار می کنند. آن ها نظاره گر بر حرکت هواپیما در زمین و در فضای اطراف فرودگاه هستند.
برخی از کنترل کننده ها وظیفه ی کنترل هواپیما در مسیرهای یک فرودگاه به فرودگاه دیگر را بر عهده دارند. آن ها موظفند که شرایط آب و هوایی و باند فرودگاه و بسته شدن آن را به خلبانان اطلاع دهند. مدرک کنترل کننده های ترافیک هواپیما معمولاً لیسانس میباشد و یک برنامه اموزشی اداره هواپیمایی فدرال، دربرگیرنده ی اصول حمل و نقل هوایی، ازمایش ها، آب و هوا، خواندن نقشه ها و ... می باشد.
صدها پرواز مختلف در هر ساعت شبانه روز، بین فرودگاه ها جابه جا می شوند. یکی دیگر از مشاغلی که باتوجه به امنیت، حقوق و مزایایش از بهترین مشاغل شیفت شب محسوب میشود؛ نظارت بر این پروازها و بررسی مداوم خطوط هوایی از نظر ترافیک پرواز است. در این شغل، شیفت شب به صورت دائمی نیست و فرد، این مسئولیت را در طول شب به شکل شیفتی انجام می دهد.
- راننده کامیون:
زمان رانندگی یک راننده کامیون در جاده ها، معمولاً در طول شب است. بیشترین علت مرگ و میر، تصادفات جاده ای می باشد.
- مسئول پذیرش هتل:
مسئول پذیرش هتل و مهمانسرا از مشاغلی محسوب میشود که در دسته بندی بهترین مشاغل شیفت شب قرار دارد. درواقع مسئول پذیرش هتل، بخشی از ساعات کاری خود را در طول شب در شیفت های منظم سپری میکند. این شغل از نظر سختی کار در شب، از راحت ترین مشاغل شیفت شب به شمار می رود. گاهی اوقات صاحب هتل یا مهمان سرا، درصدی مازاد بر حقوق ثابت فرد برای شب کاری، در نظر میگیرد.
- افسر پلیس:
افسران پلیس می توانند مشغول به فعالیت در شب ها شوند. آن ها با گشت زدن در جاده ها و محله ها به حوادث، جرائم و سایر موارد اضطراری پاسخ می دهند. افسران پلیس باید در منطقه به پیگیری روابط با اعضای جامعه بپردازند تا مانع از پیشگیری از جرائم شوند و منافع خود را در هنگام تحقیق در مورد جرائم، حفظ کنند.
مدرک افسران پلیس باید حداقل دیپلم باشد. آن ها باید در طول مدت ۱۲ هفته در یک آکادمی پلیس در زمینه هایی نظیر امور دولتی، محلی و قانون اساسی، تحقیقات کیفری و حقوق مدنی، تمریناتی انجام دهند.
- نگهبانی یا حراست:
بخش حراست یا نگهبانی برای تمامی ارگان های دولتی، شرکتهای خصوصی، برجها و ساختمان ها ضرورت دارد. از مسئولیت این افراد می توان به کنترل عبور و مرور افراد، مراقبت از دارایی ها و تامین امنیت برای مکان موردنظر اشاره کرد. این افراد نیز به صورت شب کار، بخشی از فعالیت خود را انجام می دهند.
- خلبان هواپیما:
خلبانان به دلیل پروازهای شب نمیتوانند خواب خوبی داشته باشد. خواب خلبانان در ساعات کاری طولانی مدت، نامنظم میشود و دچار Jet Lag میشوند.Jet Lag به نوعی اختلال موقتی و آنی اطلاق میشود که بروز آن در اثر مسافرت هوایی طولانی مدت و گرسنگی و بیخوابی می باشد. این اختلال، نشانه هایی نظیر اضطراب، تشویش، نگرانی، عرق کردن ، زود رنجی حالت تهوع ، از دست دادن آب، یبوست، سردرد، اسهال، گیجی و حتی از دست دادن حافظه دارد. برای این که خلبانان دچار خستگی نشوند؛ باید در زمان پرواز و استراحت، دستورالعمل های دقیق را رعایت کنند. خلبان باید ۲۴ ساعت قبل از پرواز، حداقل بمدت ۸ ساعت بطور پیوسته استراحت کنند.
- مهماندار هواپیما:
زمان مشخصی برای پروازها تعيين نشده است. مهماندار هواپیما باید فعالیت خود را به صورت شبانه روزی انجام دهد.
- پشتیبان IT:
سرویس های مبتنی بر فناوری اطلاعات که دائما در طول شبانه روز با حجم عظیمی از اطلاعات سروکار دارند، باید یک یا چند فرد متخصص را برای کار در شیفت شب بعنوان پشتیبان IT در نظر بگیرند. این شغل، در ساعات کاری شب به هوشیاری بالایی نیاز دارد و از مشاغل شیفت شب سخت محسوب میشود. معمولاً در این شغل، میزان اضافه حقوق برای شیفت شب تعیین نشده است و شیفت شب برای پشتیبان IT، بعنوان بخشی از تعهد کاری او به شمار می رود.
- رانندگان اتوبوس ها:
رانندگان اتوبوس ها بسته به نیاز شرکتشان در زمان های متفاوتی کار می کنند و معمولاً در سرویس های شب و روز، درآمد ثابتی دارند. درامد رانندگان اتوبوس و کامیون براساس مواردی تعيين میشود که نظیر نوع شرکت استخدامی آنها و مسیر و سختی کارشان است.
- گزارشگران تلویزیون:
گزارشگران در طول شب، موظف به ارائه ی گزارش های خبری زنده هستند.
- کارگران و کارکنان کارخانه ها:
افراد فعال در کارخانه های تولیدی باید کار خود را به صورت شبانه روزی انجام دهند و در کارخانه بر میزان تولید و فعالیت دستگاه های موجود نظارت داشته باشند. بنابراین از دیگر مشاغل شیفت شب می توان به کار در کارخانه اشاره نمود. شیفت شب در کارخانه ها به دلایلی همچون بالا بردن بهره وری و استفاده حداکثری از دستگاه ها برای کارکنان در نظر گرفته شده است.
- رستوران های بین راهی:
رستوران های بین راهی باید برای رانندگان اتوبوس ها و کامیون ها و افرادی که شبانه در جاده ها تردد می کنند، غذا درست کنند؛ به این دلیل که رانندگان، پس از استراحت کمی در این رستوران ها، غذایشان را میخورند و سپس مجددا مشغول به فعالیت میشوند. بیشتر رستوران های بین راهی، تمایل به انجام خدمات در شیفت شب دارند. حقوق آشپزها در هر رستوران بین راهی، متفاوت است و معمولاً حضور در شیفت شب در حقوق چنین افرادی اثرگذار نیست بلکه حقوق رستوران های بین راهی، بسته به نوع قرار داد ابتدایی بین کارگر و کارفرما تعيين میشود.
- Paramedic/ EMT:
پرسنل امداد و کارکنان اداره کل اورژانس، وظیفه ی پاسخ دهی در موارد اضطراری و بررسی وضعیت بیماران و مصدومین در شبانه روز را بر عهده دارند. آن ها پس از ارائه ی مراقبت های اضطراری، با پزشکان در مورد شرایط پیچیده از راه دور، مشورت می کنند. EMT مسئولیت انتقال بیماران به مراکز بهداشتی درمانی را بر عهده دارد.
امداد و درمان EMTs مسئولیت تکمیل برنامه های پس از دوره متوسطه در فن آوری پزشکی را بر عهده دارد. بعضی از امدادگران باید حداقل مدرک دبیرستان را داشته باشند.
- راننده.Taxi/ Rideshare:
رانندگان از فرصت های زیادی برای حمل و نقل مشتریان از فرودگاه ها، کافه ها، رستوران ها و دیگر فعالیت های شبانه و آخر هفته برخودارند. ارزیابی رانندگان خدمات Ridesharing بر اساس کیفیت تعاملات آن ها با مسافرین و سطح خدمات مشتری توسط مشتریان صورت میگیرد. رانندگان باید یک گواهی نامه معتبر رانندگی داشته باشند و مجوز ویژه در برخی از نقاط، لازم است.
- بخش اداری فرودگاه و راه آهن:
زمان مشخصی برای پروازها و حرکت قطارها تعیین نشده بلکه در هر ساعتی از شبانه روز اتفاق می افتد. بنابراین، زمان فعالیت بخش اداری فرودگاه و راه آهن به صورت شبانه روزیست.
زمان آغاز و پایان شب کاری
شیفت شب از ساعت ۲۲ شروع میشود و در ساعت ۶ صبح، تمام میشود. بنابراین تمام افراد شاغلی که در این حطه زمانی کار می کنند، مشمول قوانین شیفت شب میشوند. البته گاهی اوقات، شیفت اول کاری در برخی از کارگاه ها یا کارخانه ها، از ساعت ۶ صبح الی ۲ بعد از ظهر میباشد و شیفت بعدی آن ها از ۲ بعد از ظهر الی ۱۰ شب است. هر دو شیفت در این حالت بعنوان شیفت کاری روزانه محسوب میشود و هیچ یک از مزایای شب کاری برای نیروهای کار در نظر گرفته نمیشود. بسته به شغل هر فردی، شیفت شب به صورت ۳ شیفت یا ۲ شیفت تعيين میشود.
معایب کار کردن در شیفت شب
معایب کار در شب، موجب کم شدن طرفداران آن میشود. برخی از این معایب عبارتند از:
* مشکلات خواب:
کار برخلاف ریتم طبیعی شبانه روزی، مشکلاتی نظیر اختلالات خواب به خصوص بیخوابی و کم خوابی را بوجود می آورد و در نهایت باعث ایجاد حوادثی در محیط های کاری اسیب زا میشود.
* مسائل سلامتی:
افراد دارای شیفت شب به بیماری هایی مبتلا میشوند که از آن ها می توان به افزایش خطرات سلامت قلبی عروقی، سرطان، افسردگی، چاقی و دیابت اشاره کرد.
* مسئولیت سنگین تر:
تعداد کارمندانی که در شیفت های شب، حضور دارند؛ کم تر از کارمندان شیفت روز است و اغلب مدیران، فعالیت خود را در روزها انجام میدهند ، بنابراین مسئولیت شما بعنوان کارمند شیفت شب، بیشتر از کارمندان شیفت روز است.
* عدم شناسایی موفقیت ها:
گاهی اوقات مشارکت ها و دستاوردهای کارکنان شیفت شب، هم تراز با کارکنان شیفت صبح نیست.
* تعادل کار و زندگی:
با اینکه در طول روز، احتمال بیکار بودن کارکنان به دلیل فعالیت شبانه وجود دارد ولی حفظ روابط و تعادل کار و زندگی در بین کارکنان شبانه، پائین تر است.
* بی حوصلگی :
محیط کار در شیفت شب، اغلب کسل کننده است؛ چون اکثر کارکنان دچار خواب آلودگی میشوند.
* کاهش ایمنی:
برخی از مواقع، محیط های آسیب زا به دلیل خواب آلودگی ، خطرناک میشود.
مزایای کار کردن در شیفت شب
کار کردن در شیفت شب، مزایایی بهمراه دارد که برخی از آن ها عبارتند از:
> حقوق بیشتر
> رقابت و تنش شغلی کم تر
> رفت و آمد راحت تر به دلیل ترافیک کم تر
> داشتن زمان آزاد در طول روز
> حجم کار و چالش های کاری کم تر
> استقلال بیشتر
> اختلالات کم تر
گردآوری: بخش کار و کارگر سرپوش
- 9
- 2