روزنامه توسعه ایرانی نوشت: خبر همچون خود حادثه غمانگیز بود؛ در صنعت نفت که از پرسودترین و پایهایترین صنایع کشور است پنج کارگر قربانی پاکسازی مخازن تلمبهخانه ایستگاه پمپاژ نفت شدند. این کارگران جان خود را گذاشتند تا شاید تلمبهخانه نفت پاکسازی شود و به خوبی نفت را به داخل لولههای عریض پمپاژ کند.
این ۵ کارگر همگی پیمانکاری و شرکتی بودند، بدون امنیت شغلی، بدون امید کافی به آینده و هر سال در انتظار تمدید قرارداد. اما چرا مشاغلی به این اهمیت مثل پاکسازی لولهها در صنعتی با این عظمت مانند صنعت نفت به شرکتهای پیمانکاری واگذار میشود؟ مگر بیش از دو سال نیست که کارگران شرکتی نفت و گاز در انتظار حذف شرکتهای پیمانکاری و عقد قرارداد مستقیم با خود وزارت نفت هستند و مگر مشاغل دائمی مثل پاکسازی تلمبهخانهها، باید به شرکتهای واسطه واگذار شود؟
هجدهم آذری که برای این کارگران نوزدهم نشد
حادثه شامگاه هجدهم آذرماه در شرکت نفت برداسپی کوهدشت واقع در استان لرستان اتفاق افتاد. پنج کارگر به اسامی «حسن لطفی»، «علی احمدجو»، «امین طالبیان»، «علیاکبر جباری» و «محمد احمدجو» که تحت مسئولیت «شرکت ارگسازان ناوه» به عنوان کارگر لایروب در «مرکز انتقال نفت برداسپی کوهدشت» مشغول به کار بودند، جان خود را از دست دادند.
جزئیات حادثه را از منابع کارگری پیگیر میشویم. یک منبع کارگری در این رابطه میگوید: «براساس گفتههای شاهدان عینی، این حادثه هنگامی رخ داد که در ابتدا دو نفر از کارگران که برای لایروبی به داخل مخازن تلمبهخانه ایستگاه پمپاژ نفت رفته بودند، به دلیل استشمام گاز سمی ناشی از مواد داخل مخازن دچار گازگرفتگی میشوند. از قرار معلوم سه نفر از کارگران که خارج از مخازن بودند با مشاهده این اتفاق سریعا برای نجات دو همکار خود اقدام کرده و به ترتیب وارد مخازن میشوند که متاسفانه آنها نیز بر اثر استنشاق گازهای سمی بیهوش میشوند. در واقع این سه کارگر قربانی تلاش برای نجات همکاران خود میشوند و در نهایت بعد از اعلام گرفتاری آنها، تیمهای امدادی تخصصی شرکت نفت از استانهای مرکزی و کرمانشاه به محل اعزام و عملیات خارج کردن آنها را آغاز میکنند که متاسفانه بعد از چندین ساعت تلاش مرگ آنها تایید میشود».
این کارگران ظاهراً در همان اولین دقایق جان خود را از دست میدهند و اجساد این پنج کارگر به دلیل انباشته شدن گازهای فوقالعاده سمی و آتشزا از مخازن خارج نمیشود و برای ساعتهای متوالی (نزدیک به یک روز) همانجا میماند.
نهایتا در ساعات پایانی عصر نوزدهم آذر «عزتالله میرحسینی» سخنگوی شرکت خطوط لوله و مخابرات نفت ایران با اشاره به اتمام عملیات برای انتقال جانباختگان حادثه لرستان گفت: پس از اقدامات و تلاشهای بیوقفه تیمهای امدادی و نجات مستقر در محل حادثه، تمامی اجساد جانباختگان حادثه به بیرون از مخزن انتقال داده شدند.
پنج کارگر در یک شغل حاکمیتی جان خود را بر سر گازهای سمی انباشته در مخازن نفت میگذارند و در همان ساعات اول جان خود را از دست میدهند و حدود ۲۰ ساعت بعد اجساد آنها بیرون کشیده میشود و این تلاش بیوقفه به پایان میرسد! همه اینها در حالیست که دولت مدعیست نرخ حوادث کار در کشور کاهش یافته و هر روز، عدد و رقم جدیدی از کاهش فوتیهای حادثه کار ارائه میدهند.
اما چرا مخازن تلمبهخانه ایستگاه پمپاژ نفت سرشار از گازهای سمی بوده؟ مگر کارشناس ایمنی در پروژه حضور نداشته و چرا این مخازن قبل از ورود کارگران گازسنجی نشده و چرا بازرس کار نظارتی بر این پروژه نداشته است؟ در حال حاضر اطلاعات دقیقی در دست نیست.
مسئولان: فعلاً علت را نمیدانیم
یکی از مسئولان روابطعمومی شرکت خط لوله و مخابرات نفت ایران به عنوان کارفرمای مادر این کارگران متوفی در ارتباط با علت گازگرفتگی و در پاسخ به این سوال که چرا قبل از ورود کارگران گازسنجی انجام نشده، میگوید: «در حال حاضر در حال بررسی حادثه هستیم و اطلاعات تکمیلی در قالب اطلاعیهها در سایت شرکت منتشر میشود». این مقام مسئول فعلاً اطلاعات بیشتری در اختیار ما قرار نمیدهد.
به سراغ «همتی» رئیس اداره کار کوهدشت میرویم. رئیس اداره کار در ارتباط با چرایی حادثه میگوید: در حال بررسی علت حادثه هستیم. هنوز اطلاعات دقیق و کامل نیست و باید صبر داشته باشید تا گزارش نهایی را ارائه دهیم. همتی در پاسخ به این سوال که گزارش نهایی و دقیق حادثه چه زمانی آماده میشود، میگوید: نهایتاً تا یکی دو روز آینده گزارش نهایی در رابطه با علت حادثه آماده میشود.
رئیس اداره کار کوهدشت در مورد وضعیت فعلی کارگاه میگوید: بازرس از وزارت کار آمده و بازرسین استانی و شهرستانی، همه ورود کردهاند تا علت حادثه مشخص شود. در پایان به این مقام مسئول تاکید میکنم که در روزهای آینده منتظر اعلام علت دقیق حادثه و مقصران آن هستم.
اما مساله این است که چرا دقیقاً بعد از بروز حادثه و مرگ چند کارگر، همه از بازرسان شهرستانی گرفته تا نیروهای اعزامی وزارتخانه به میدان میآیند. چرا در چنین پروژههای حیاتی، بازرسان در زمان حادثه و قبل از آن در محل حاضر نیستند تا چنین وقایع مرگباری اتفاق نیفند؟
نقص جدی در کار است
«شهرام غریب»، کارشناس ارشد ایمنی و بهداشت کار در مورد این حادثه تلخ میگوید: هنوز هیچ جزئیاتی در مورد این حادثه نمیدانیم. مثلاً مشخص نیست حادثه در فضای بسته اتفاق افتاده یا در فضای باز بوده، گاز سمی آنجا چه میکرده و بازرسان و کارشناسان ایمنی کجا بودند؟
این کارشناس ایمنی اضافه میکند: آنچه مشخص است این است که در این حادثه با نقص ایمنی مواجهیم. نقص جدی وجود داشته یا در تجهیزات ایمنی یا در تمهیدات ایمنی. تجهیزات و تمهیدات ایمنی هر دو باید رعایت شود. ما نمیدانیم کارگران تجهیزات ایمنی همراه داشتهاند؟ نمیدانیم بازرسی انجام شده؟ از آن مهمتر نمیدانیم پیمانکار مربوطه اصلاً صلاحیت ایمنی داشته است یا خیر؟ متاسفانه بیشتر این حوادث در کارگاههای پیمانکاری اتفاق میافتد و ضایعه اصلی همین است. در مورد اتفاق تلخ کوهدشت خیلی چیزها را نمیدانیم اما میدانیم باز هم مرگ دستهجمعی کارگران بر اثر حادثه کار اتفاق افتاده است و باز هم چند کارگر در یک فضای مسموم گرفتار شدهاند و جان خود را از دست دادهاند و باز هم تمام تلاشهای بیوقفه معطوف به بیرون کشیدن پیکرهای بیجان کارگران شده است. این سریال دردناک، کاملاً تکراریست و صحنههای آن بارها با بازیگران مشابه تکرار شده است. تنها زمانی که کارگران در اثر غفلت کارفرمایان جان خود را از دست میدهند، همه به میدان میآیند!
نسرین هزاره مقدم
- 9
- 1