هماهنگی خودرو سازان و دلالان؟!

باوجود گران‌شدن‌های بی ضابطه خودرو در روزهای اخیر، مردم و واسطه‌ها ظاهرا استقبال خوبی از پیش‌فروش‌های محدود دو خودرو ساز داشتند. 

بر اساس این گزارش، یازده محصول ایران خودرو روز سه شنبه از ساعت ۱۰ صبح در اینترنت در معرض فروش قرار گرفت و ساعت ۱۱ و پانزده دقیقه سایت بسته شد که نشان می‌داد همه محصولات فروش رفته است.

موضوعی که اشتیاق خیلی‌ها را نسبت به خرید این محصولات افزون کرد، وعده تحویل خودروها تا پایان سال یعنی اسفند ماه ۹۷ بود. با این حال فروش خودرو به هر نفر دارای ضوابطی بود از جمله اینکه سن بالای ۱۸ سال برای خریداران و عدم خرید خودرو از ایران‌ خودرو طی ۱۸ ماه گذشته و اینکه متقاضیان با ثبت هر کد ملی می‌توانند فقط یک دستگاه خودرو را خریداری کنند.

خودروسازان استارت فروش زدند

فروش فوری محصولات ایران‌خودرو فقط به صورت اینترنتی صورت گرفت و هیچ سهمیه‌ای برای نمایندگی‌ها در نظر گرفته نشده بود.

در حالیکه حاشیه بازار خودرو طی روزهای قبل با افزایش قیمت شدید همراه بود، مطابق مجوزهای صادر شده از سوی مراجع ذی صلاح، عرضه محصولات پیش فروش با قیمت حاشیه بازار یعنی ۵ درصد زیر قیمت بازار آزاد ارائه شد.

سایپا نیز از کورس فروش عقب نماند و روز گذشته فروش محصولات خود را به صورت پیش فروش و تحویل فوری آغاز کرد و در نهایت طرح فروش فوری ۸ محصول سایپا ۲ ساعته به اتمام رسید.

در این طرح تعداد ۴۰۰ خودرو شامل تیبا، تیبا ۲، سایپا ۱۳۱،سایپا ۱۳۲،سایپا ۱۵۱،کوییک دستی، نیسان دوگانه سوز و نیسان تک سوز فروش فوری شد. براساس اعلام شرکت سایپا با توافقات به عمل آمده با وزارت صنعت ۲۰ درصد از حجم تولید روزانه این شرکت با قیمت اعلامی سازمان حمایت به فروش رسید.

ضوابط فروش سایپا با ایران خودرو کمی فرق می‌کرد بطوریکه هر مشتری با کد ملی و کد پستی می‌توانست یک خودرو خریداری کند. البته کد ملی فرد نیز کنترل می‌شود تا طی دو یا سه سال اخیر خودرویی خریداری نکرده باشد.

عبدالله بابایی نماینده ویژه مدیرعامل سایپا در فروش و خدمات پس از فروش یک روز قبل از آغاز پیش فروش در خصوص علت این پیش فروش گفته بود:‌ : برای کنترل قیمت‌ها در بازار و حمایت از مشتریان واقعی بازار شب عید، فروش فوری محصولات گروه خودروسازی سایپا آغاز خواهدشد. برخلاف فروش فوری ایران خودرو، در فروش سایپا ثبت‌نام نمایندگی‌ها بلامانع بود.

خلف وعده شروع شد!

گرچه اعلام شده بود که خودروهای سایپا تحویل فوری هستند و تا پایان سال واگذار می‌شوند اما شرطی عجیب در تبصره‌های شروط اعلامی موجب شگفتی شد. 

در این شرط ذکر شده بود : تحویل خودرو سی‌روزه صورت می‌گیرد؛ اما قرار نیست در روزهای پنج شنبه‌ و جمعه‌ خودرویی تحویل شود و شانزده روز نیز تعطیلات فروردین در پیش است. با این حساب، عملاً تحویل خودروها توسط سایپا حدود دو ماه زمان خواهد برد و ثبت‌نام‌کنندگان تا عید خودروی خود را تحویل نخواهند گرفت.

همه چیز هماهنگ شده بود

افزایش تولید سایپا از چند روز قبل از پیش فروش فوری آغاز شده بود بطوریکه این شرکت در هفته منتهی به ۲۶ بهمن ماه ۹۷ به‌صورت میانگین ۲۰۶۲ دستگاه خودرو تولید کرد که این تعداد نسبت به هفته ماقبل ۴۵ درصد رشد نشان می‌داد و نسبت به هفته اول بهمن ماه نیز ۹۰ درصد رشد داشته است. 

علی مهاجر از فعالان صنعت خودرو در این خصوص به خبرنگار آفتاب یزد گفت: اتفاق جالبی که رخ داد هماهنگی بازار حاشیه ( آزاد و دلالی) با خودرو ساز بود بطوریکه تنها چند روز قبل از آغاز پیش فروش، دیروز اعلام شد که قیمت پراید در بازار آزاد ۴۷ میلیون تومان شده است.

وی افزود:‌با توجه به فرمول مورد تایید وزارت صنایع خودرو ساز باید خودروی خود را تا ۵ درصد زیر قیمت حاشیه بفروش برساند تا ضرر نکند.

مهاجر خاطر نشان کرد: پراید ۴۷ میلیونی یکی از شاهکارهای بزرگی بود که چند روز قبل توجه مردم را به خود جلب کرد. اتفاق مهمی که رخ داد این بود که چند روز قبل از آغاز پیش فروش‌ها اجازه داده شد که قیمت خودرو به قدرکافی در بازار آزاد رشد کند تا ۵ درصد زیر قیمت آن بتواند برای خودرو ساز سود کافی بهمراه داشته باشد.

اجازه رشد قیمت به قدر کافی داده شد

بررسی‌ها نشان می‌دهد ۳ روز قبل از پیش‌فروش‌ها ناگهان بازار خودرو شاهد قیمت‌های افسار گسیخته‌ای بود بطوریکه قیمت برخی محصولات حتی تا ۲۰ میلیون تومان نیز گران شد.

این در حالی بود که قرار بود خودروسازانی که مجوز افزایش قیمت را دریافت کرده‌اند عرضه خودرو را به بازار آغاز کرده و مانع دلال بازی‌ها و افزایش بی منطق قیمت‌ها شوند اما متاسفانه با وجود افزایش قیمت‌ها عرضه خودرو به بازار دیرتر اتفاق افتاد تا بازار به قدر کافی رشد قیمت خود را برای ۵ درصد زیر حاشیه و سود آوری کافی برای خودرو ساز داشته باشد.

فرمول کار نیز از این قرار بود که خودروسازان عرضه‌ای به بازار نداشته باشند تا قیمت به قدر کافی بالا برود و سپس مطابق با رشد قیمت در بازار حاشیه و با محاسبه سود و زیان خودرو ساز از قیمت موجود در بازار حاشیه عرضه اتفاق بیفتد.

اگر خودرو دارند چرا تعهدات قبلی بلاتکلیف است؟

سوالی که در این بین مطرح است این است که اگر خودروسازان محصولات فوری دارند چرا تعهدات پیش فروش شهریور را که قرار بود تا دی ماه تحویل بدهند و هنوز نداده‌اند، اداء نمی‌کنند؟

پیش فروش‌های شهریور و ماقبل آن حتی به ماه خرداد یا تیر ۹۸ حواله شده‌اند و در واقع بلاتکلیف هستند. بر اساس پیش فروش صورت‌گرفته در روز گذشته تهران، اصفهان و شیراز بیشترین میزان خریداران خودرو بودند اما یک محاسبه سرانگشتی نشان می‌دهد با توجه به اینکه ۲۰ درصد تولید روزانه در طرح فروش فوری خودروسازان محاسبه شده هرکدام از آنها صرفا چیزی در حدود ۴۰۰ تا ۵۰۰ خودرو را برای فروش عرضه کردند که رقم قابل توجهی از میزان حضور مردم را برای خرید در بر نمی‌گیرد گرچه ممکن است تعداد زیاد تری در لحظه برای همین مقدار کم محصول ارائه شده سعی در ورود به سایت برای ثبت نام داشته باشند.