ایربگ چیست؟
کیسه هوا یک وسیلهٔ ایمنی امروزی در بعضی از خودروهاست که در زمان تصادف خودرو پر از باد شده و به شکل بالش بین سرنشین و بدنه خودرو در نقش حفاظی نرم قرار می گیرد. بعضی از تحقیقات نشان می دهد که اگر کمربند ایمنی بسته شود کیسه هوا تا ۸ درصد امکان مرگ سرنشین را می کاهد. ایربگ خودرو هر ساله در حال ارتقاء کارایی می باشد. امروزه کیسه های هوا پس از برخورد خودرو با موانع سخت در کسری از ثانیه باد شده و بین سر و بدن سرنشینان با اجزاء درون خودرو حائل می شود. در این بین کمربند ایمنی با ایجاد شتاب منفی روی بدن مسافرین، سبب کاهش یافتن ضربه وارده می شود.
تاریخچه ایربگ یا کیسه هوا
گواهی ثبت اختراع کیسه هوا در ۱۹۱۹ و با هدف «محافظت از هواپیما و دیگر قطعات آن» به وسیله دو دندان پزشک با نام های هارولد روند و آرتور پروت از برمینگام انگلستان، در ایالات متحده آمریکا ثبت شده و در سال ۱۹۲۰ تائید شد.
مفهوم کیسه هوا یا ایربگ (به انگلیسی Airbag) بعنوان یک بالش نرم برای فرود در موقع تصادف مثل کمربند ایمنی سالهاست که مورد استفاده قرار می گیرد. نخستین اختراع ثبت شده در خصوص چنین مفهومی برای هواپیماهای مورد استفاده در طول جنگ جهانی دوم ثبت شد. در دهه ۱۹۸۰، نخستین کیسه های هوایی تجاری در خودروها ظاهر شد.
اتومبیلهایی كه پس از سال ۱۹۹۸ تولید شدند همه موظف به استفاده از ایربگ برای دریافت استاندارد شده اند.
همچنین کامیون های سبک در سال ۱۹۹۹ نیز تحت کنترل این قانون قرار گرفتند. آمار نشان می دهد تا به امروز کیسه هوا خطر مرگ در تصادف مستقیم جلو را حدود ۳۰ درصد تقلیل داده است. بعد از چند وقتی نیز کیسه های هوای جانبی نصب شده در صندلی و پنل های خودرو تولید شدند.
ایربگ چطور کار میکند؟
از زمان ساخت نخستین وسایل نقلیه موتوری مانند خودرو، تجهیزات امنیتی مختلفی توسط کارخانجات برای آن ها ساخته شده و تا به امروز ادامه داشته؛ مانند کمربند ایمنی و ایربگ (AirBag). با گذشت چندین دهه ساختار کمربند ایمنی تفاوت چندانی نکرده ولی کیسه هوا روز به روز پیشرفته تر و دقیقتر شده است.
در جلوی خودرو دو سنسور به کار رفته که در طرفین خودرو و قسمت محفظه چرخ ها قرار گرفته اند و به وسیله سیم به واحد کنترل مرکزی ارتباط دارند. در موقع اصابت ضربهٔ شدید، یک سنسور الکترومکانیکی بکار می افتد و به دستگاه کنترل مرکزی هشدار می دهد. دستگاه کنترل مرکزی، جریان مدار پر شده خازنی را برای سوزاندن سوخت جامدی که در محفظه ایربگ قرار دارد بکار می اندازد. بخار حاصل از گاز تولید شده به سرعت کیسه را پر می کند.
عمل باز شدن کیسه هوا در اثر انجام یکسری واکنش های شیمیایی گرماده که منجر به تولید گاز (معمولاً نیتروژن) میشود، به وقوع می پیوندد؛ این واکنش شیمیایی در کسری از ثانیه کیسه های هوا را منبسط نموده و از جای خود بیرون می آورد تا از اصابت اجسام سخت به بدن و صدمه دیدن کاربران جلوگیری به عمل آورد.
کیسه هوا به صورت تاخورده و جمع شده در محفظه ای مخصوص قرار دارد و همچنین جنس ایربگ از پلیمرهای مخصوصی می باشد. همینطور در قدیم در کیسه هوا از هوای فشرده استفاده می شد که به علت تأخیر بیش از حد در باز شدن، کیسه هوا کاربرد خود را از دست میداد اما بعد از مدتی مهندسین سیستمی جدید با استفاده از واکنش شیمیایی خاصی طراحی کردند که توانست سرعت باز شدن ایربگ ها را بالاتر ببرد. این سرعت بالا به علت واکنش پتاسیم نیترات، سدیم آزید و دی اکسید سیلیکون که گاز نیتروژن تولید می کند، می باشد. این واکنش سبب می شود تا از لحظه برخورد تا کم تر از ۰.۰۴ ثانیه ایربگ ها باز شوند. این سرعت به قدری بالاست که چشم انسان قادر به دیدن باز شدن کیسه هوا نخواهد بود.
احساس سرنشین پس از باز شدن کیسه هوا
حقیقت این است که باز شدن کیسه هوا ماشین، تجربه لذت بخشی برای سرنشین نخواهد بود؛ البته ناگفته نماند که این کیسه های پلمیری در حال تکامل هستند و روز به روز سریعتر و بی عیب تر می شوند. نخستین رویدادی که بعد از باز شدن ایربگ رخ می دهد، سوت کشیدن گوش هاست، به دلیل آن که ضربه ناشی از باز شدن این سیستم نسبتا زیاد است. طبق تحقیقات میدانی انجام شده به محض پر شدن کیسه هوا و خروج آن از محفظه نگهداری، حسی شبیه مشت خوردن به شما دست می دهد.
انواع ایربگ ها
به طور کلی ۷ نوع کیسه هوا فعلا طراحی شده است که هر چند در تمام خودروهای مدرن وجود ندارند، ولی شرکتهای خودروسازی هم هستند که اولویتشان سلامت راننده و تمام سرنشینان خودرو است و در تلاش برای تعبیه تمام ایربگ های مورد نیاز در خودرو هستند.
۱- ایربگ راننده و سرنشین
۲- ایربگ جانبی
۳- ایربگ پرده ای
۴- ایربگ زانو
۵- ایربگ وسط
۶- ایربگ عابر پیاده
۷- ایربگ کمربند ایمنی
۱- ایربگ راننده و سرنشین
این نوع کیسه هوا در واقع مهم ترین و قدیمی ترین نوع ایربگ است. از آنجا که اکثر تصادفات از قسمت جلو خودرو است اهمیت زیادی دارد. این کیسه هوا برای مراقبت از راننده و سرنشین جلو طراحی شده است، تا زمان تصادف که شخص به طرف جلو پرتاب می شود، از راننده و شاگرد مراقبت کند تا به شیشه و داشبورد اصابت نکند. محل تعبیه این نوع از ایربگ داخل غربیلک فرمان و داشبورد قرار دارد.
۲- ایربگ جانبی
کیسه هوای جانبی در دو طرف خودرو و بین سرنشینان و درب خودرو قرار دارند. این نوع کیسه هوا در تصادفاتی که از طرفین خودرو اتفاق می افتد تأثير به سزایی در کاهش صدمات خواهند داشت.
۳- ایربگ پرده ای
حال نوبت معرفی یکی دیگر انواع کیسه هوا جانبی، یعنی ایربگ پرده ای است. همانطور که از نامش پیدا است، روی سقف خودرو نصب می شود و در زمان تصادف، مثل پرده ای جلوی پنجره قرار می گیرد تا از سَر سرنشینان محافظت کند. گفته می شود ایربگ پرده ای، سبب کاهش ۴۵ درصدی آسیب های مغزی یا تلفات ناشی از ضربات جانبی برخورد با ماشین های شاسی بلند می شوند. معمولاً کیسه هوای پرده ای، صندلی های جلو و عقب را پوشش می دهد، هرچند در بعضی از خودروهای بزرگتر هم میتواند از مسافران ردیف سوم هم محافظت کند.
۴- ایربگ زانو
این نوع از کیسه هوا در قسمت زیرین غربیلک فرمان نصب شده تا مانع آسیب رسیدن به زانوهای راننده شوند. این نوع ایربگ نخستین بار در کیا اسپورتیج بعنوان یک آپشن سفارشی بکار رفت ولی بعدها به خودروهای بیشتری راه پیدا کرد. امروزه خیلی از خودروسازان بزرگ همچون کیا، هیوندای، تویوتا و … از این نوع ایربگ در محصولات خود استفاده می کنند.
۵- ایربگ وسط
در بعضی تصادفات سر شاگرد به کتف راننده برخورد می کند و در صورتیکه شدت تصادف زیاد باشد، هر دو نفر آسیب زیادی می بینند. با استفاده از ایربگ میانی که بین سرنشینان جلو باز می شود این آسیب ها به حداقل می رسد.
جنرال موتورز شرکتی است که برای نخستین بار در خصوص نصب ایربگ در بین راننده و شاگرد تحقیقاتی انجام داد و در سال ۲۰۱۱ این ایده را روی بعضی از خودروهای خود پیاده کرد.
۶- کیسه هوای عابر پیاده
نوع جدید ایربگ است که برای محافظت جان عابرین بکار می رود.
۷- ایربگ کمربند ایمنی
در بعضی تصادفات شدید این امکان وجود دارد که کمربندهای ایمنی صدماتی را به بدن سرنشینان وارد آورند؛ به این منظور و برای کاستن از آسیب های ناشی از فشار کمربند ایمنی بر بدن کاربر، داخل برخی از کمربندها نوعی کیسه هوا جاسازی شده که در زمان تصادف باز می شود و از صدمه رسیدن به بدن سرنشین جلوگیری به عمل می آورد. شرکت هایی نظیر مرسدس بنز و لکسوس در برخی از خودروهای خود از این نوع کیسه هوا استفاده می کنند.
گردآوری: بخش خودرو سرپوش
- 12
- 1