راه اندازی اینترنت ماهواره‌ای استارلینک چگونه است؟

مجهز کردن اوکراین به اینترنت استارلینک تنها دو روز به طول انجامید. حالا ایلان ماسک وعده داده که اینترنت ماهواره ای خود را به ایران می فرستد و بعضی از کارشناسان می گویند بدون تجهیزات هم می توان با گوشی به این اینترنت ماهواره ای وصل شد. آیا اینترنت استارلینک دو روزه به ایران می رسد؟

به گزارش تجارت نیوز، از هفته گذشته دسترسی به اینترنت در ایران مختل شده و بسياري از شهرها امکان دسترسی به اینترنت را ندارند. همین مساله سبب شد که ایلان ماسک اعلام کند که قرار است به ایران اینترنت ماهواره ای بدهد و آمریکا هم واردات تجهیزات آن به ایران را از شمول تحریم ها خارج کرد.

اما سوالی که وجود دارد این است که اینترنت ماهواره ای چند روزه به ایران می رسد و آیا برای استفاده از آن باید منتظر واردات تجهیزات بود یا بدون آن هم دسترسی به اینترنت (Internet) ماهواره ای مقدور است؟

در یک سال گذشته سرویس اینترنت استارلینک دو بار و در دو کشور به صورت اضطراري استفاده شده است. یکبار در جنگ اوکراین که اینترنت استارلینک دو روزه به شهرهای اوکراین رسید و دومی در اوایل سال جاری بود. زمانی که یک آتش فشان باعث قطع اینترنت در جزایر جنوب اقیانوس آرام شد. آن زمان هم این شرکت ترمینال های کاربری خود را به تونگا ارسال کرد.

پس تجربه ارسال سریع اینترنت به برخی از کشورها و مناطق وجود دارد و در ادامه تجریه اوکراین بررسی می شود.

اینترنت چگونه به اوکراین رسید؟

زمانی که ایستگاه های اینترنت در اوکراین آسیب دیدند دسترسی مردم به شبکه اینترنت قطع شد. در شهری مانند ایپرین در شمال غرب کی یف مردم جنگ زده امکان ارتباط با دنیای بیرون را نداشتند. کاستالیتن ناومنکو، رئیس برنامه ریزی و توسعه شبکه تلفن همراه ودافون اوکراین، اعلام‌کرد که بیشتر ایستگاه های پایه اینترنت تخریب شده اند. دو روز بعد، با کمک ایلان ماسک، این شهر دوباره آنلاین شد.

ایلان ماسک، اینترنت استارلینک را به این کشور پیشنهاد کرد و روز ۳۱ مارس یعنی ۳۹ روز بعداز آغاز جنگ تجهیزات استارلینک در شهر ایرپین نصب و این شهر مجدداً به اینترنت وصل شد.

تجهیزات فیزیکی لازم برای اتصال به اینترنت ماهواره ای استارلینک را کمپانی «دیشی مک فلت فیس» (Dishy McFlatface) فراهم می کند. هنگامی که این تجهیزات به اوکراین رسید مهندسان شروع به نصب آن کردند و تنها چند ساعت بعد دسترسی مردم به اینترنت فراهم شد. با هزینه های جمع آوری شده و کمک های دولت آمریکا، از زمان حمله روسیه به اوکراین تا کنون بیش از ۱۰ هزار گیرنده اینترنت استارلینک در این نصب شده اند.

اسپیس ایکس از سال ۲۰۱۹ تا کنون بیش از ۲۰۰۰ ماهواره استارلینک را راه اندازی کرده و خدمات اینترنت را به بسياري از بخش های اروپا، بخش هایی از آمریکای مرکزی و جنوبی، نیوزیلند و جنوب استرالیا ارائه می دهد.

ولی این جنگ نبود که استارلینک را به اوکراین آورد بلکه قابلیت این سرویس برای بهبود ارتباط در کشوری با مناطق روستایی وسیع بود. به نقل از wired، وزارت تحول دیجیتال اوکراین چند ماه پیش از آغاز جنگ با اسپیس ایکس تماس گرفته بود. مدیران اجرایی استارلینک با میخایلو فیدوروف، وزیر امور دیجیتال اوکراین، درباره فعال کردن این سرویس در اواخر ماه فوریه صحبت کردند. چند روز بعد از حمله روسیه، جذابیت و نیاز به خدمات ایلان ماسک به دلایل جدیدی افزایش یافت.

دو روز پس از حمله روسیه، فدوروف در توییتی، درخواست برای پایانه های استارلینک را منتشر کرد. ده ساعت بعد، ایلان ماسک، مدیرعامل اسپیس ایکس تایید کرد که خدمات استارلینک در اوکراین «فعال» است. دو روز بعد، در ۲۸ فوریه، فدوروف عکس کامیون هایی را منتشر کرد که با جعبه های گیرنده های استارلینک پر شده بود و خودش هم مشغول باز کردن یکی از این بسته ها بود.

ولی اسپیس ایکس باید تجهیزات خود را برای استفاده در شرایط جنگی مناسب سازی می کرد. پس از به روزرسانی که این کمپاني انجام داد، این گیرنده ها حتی می توانستند از فندک خودرو نیز انرژی بگیرند و کار کنند. همچنین این کمپانی باید برای اختلالاتی که ممکن بود دولت روسیه در سیگنال های بین ماهواره ها و گیرنده ها ایجاد کند ، چاره ای می اندیشید.

دیو ترمپر، مدیر جنگ افزارهای الکترونیکی در پنتاگون، با تحسین سرعتی که اسپیس ایکس از دخالت های روسیه با به روزرسانی نرم افزار جلوگیری کرد گفت: «تجهیزات نظامی آمریکا نیز باید چنین انعطاف پذیری داشته باشند. کاری که اسپیس ایکس کرد واقعا مرا به حیرت وا داشت».

آژانس توسعه بین المللی آمريکا هزینه انتقال ۵۰۰۰ گیرنده به لهستان را متقبل شد و با دولت اوکراین همکاری کرد. دولت ایالات متحده هزینه ۱۳۳۳ گیرنده را پرداخت کرد و اسپیس ایکس نیز هزینه مابقی را بر عهده گرفت. روز دوم می فدروف در توییتی اعلام‌کرد که روزانه ۱۵۰ هزار اوکراینی از اینترنت استارلینک استفاده می کنند.

اینترنت استارلینک در ایران

ایلان ماسک چند روز پیش در پی قطعی اینترنت برخی مناطق در ایران اعلام کرد که اینترنت استارلینک را در اختیار ایرانیان قرار می دهد. اما با این تفاوت که برای وصل شدن به این اینترنت دیگر تجهیزات فیزیکی نیاز نیست یا حداقل لازم نیست در همه جا این تجهیزات را نصب کنیم. به گفته مسوولان این شرکت با تغییر در تنظیمات گوشی های اندرویدی میتوان بدون تجهیزات فیزیکی از جمله گیرنده ها به این اینترنت وصل شد

در کل هر دستگاهی که به نوعی از اینترنت اشیا (IoT) استفاده می کند؛ می توانند به اینترنت ماهواره ای نیز متصل شوند. انتقال دیتا در پروژه استارلینک با سرعتی نزدیک به سرعت نور انجام می شود. براساس اعلام ایلان ماسک در حال حاضر اینترنت استارلینک در هر نقطه از زمین قابل دسترسی است.