عمر درایوهای SSD چه قدر است؟

درایوهای پرسرعت اس‌اس‌دی وسایل ایده‌آلی برای ذخیره‌سازی اطلاعات هستند؛ اما علاوه بر قیمت بالا، طول عمر آن‌ها نیز نگرانی دیگر کاربران است.

وقتی حافظه‌ی فلش با ظرفیت بالا به‌عنوان جایگزینی برای هارددیسک‌ به بازار عرضه شد، بیشترین نگرانی درباره‌ی طول عمر آن‌ بود. کاربران ذهنیت خوبی درباره اعتمادپذیری هارددیسک‌ داشتند، اما درایو‌های اس‌اس‌دی هنوز اعتماد‌پذیری خود را ثابت نکرده بودند.

خوشبختانه این درایو‌ها از آن‌چه فکر می‌کنید؛ حداقل در مقایسه با هارد‌دیسک‌ در نرخ خطا و نگه‌داری اطلاعات با دوام‌تر هستند. اما متأسفانه اس‌اس‌دی‌ در کنار نرخ ذخیره و فراخوانی بالای اطلاعات، در برابر گذر زمان آسیب‌پذیر‌ است.  

این بدین معنی است که خطر از دست دادن اطلاعات در این درایو‌ها بیشتر از هارددیسک‌ نیست، اما همواره باید از اطلاعات ضروری خود نسخه پشتیبان تهیه کنید. قبل از مراجعه به نتایج تست‌های انجام‌شده، به معرفی اصطلاحات رایج در درایوهای SSD می‌پردازیم.

MLC و SLC

حافظه‌های فلش چندمرحله‌ای (MLC) که در درایو‌های ارزان‌قیمت استفاده می‌شوند، قیمت کمتری دارند اما سرعت آن‌ها نیز کمتر است. درحالی‌که حافظه‌های تک‌مرحله‌ای (SLC) مورد استفاده در انواع حافظه‌های تجاری، از سرعت بالاتری برخوردار هستند.

Memory Block

بلوک حافظه، تقسیم‌بندی‌های فیزیکی روی حافظه فلش است. در بلوک خراب دسترسی به اطلاعات غیر ممکن یا بسیار کند است و احتمال بروز خطا افزایش می‌یابد.

TBW

 مجموع داده‌های نوشته‌شده روی حافظه بر حسب ترابایت.

درایوهای SSD چه مدت عمر می‌کنند

تولید‌کنندگان اس‌اس‌دی عموما عمر تولیداتشان را با سه معیار مختلف بیان می‌کنند. میانگین طول عمر، حجم کل اطلاعات ذخیره‌شده و نرخ اطلاعات ذخیره‌شده در طول زمانی مشخص مثلا یک روز.

واضح است که استفاده از معیارهای متفاوت نتایج متفاوتی خواهد داشت. در نهایت این سه معیار متفاوت باید بتوانند برای کاربر نهایی، استانداردی مشخص کنند که دقیقا چه زمانی درایو اس‌اس‌دی خراب‌ یا غیر قابل اعتماد می‌شود. برای این سؤال فقط می‌توان زمان تقریبی ارائه کرد که بعد از آن، استفاده از درایو شما را در معرض خطر از دست دادن اطلاعات قرار می‌دهد.

اخیرا مطالعات مختلفی برای تخمین دقیق‌تر عمر اس‌اس‌دی‌ها انجام‌شده که معروف‌ترین آن‌ها به شرح زیر است.

تحقیق مشترک گوگل و دانشگاه تورنتو برای تعیین نرخ خرابی درایوها در دیتاسنتر

این مطالعه با این نتیجه پایان یافت که عمر فیزیکی اس‌اس‌دی‌ علاوه بر حجم اطلاعات نوشته‌شده که معیار اصلی خرابی حساب می‌شود، در طول عمر آن‌ بسیار تأثیرگذار است. همچنین مشخص شد که درایو‌های اس‌اس‌دی در دیتاسنترهای گوگل حتی به نسبتی تا ۴ برابر کمتر از نوع مغناطیسی یا همان هارددیسک‌ تعویض می‌شوند. اما این تنها یک روی سکه است.

آن‌ها مشاهده کردند که در طول بازه‌ی ۴ ساله، نرخ خطا‌های غیر قابل اصلاح در فراخوانی اطلاعات در این درایوها بسیار بیشتر از هارددیسک‌ است. نتیجه این‌که در فشار کاری بالا و شرایط فراخوانی سریع اطلاعات، اس‌اس‌دی‌ها بیشتر از هارددیسک دوام می‌آورند؛ اما بیشتر محتمل به بروز خطا هستند. در اس‌اس‌دی‌های قدیمی این احتمال بیشتر است.

بررسی رسانه‌های فناوری برای تعیین عمر برندهای مطرح

شش برند مطرح اس‌اس‌دی مورد آزمایش قرار گرفتند. در بین آن‌ها فقط کینگ‌استون، سامسونگ و سری‌های رده‌بالای کورسیر توانستند تا بالای ۱۰۰۰ ترابایت حجم نوشتن اطلاعات سالم بمانند. درایوهای دیگر در حجم ۷۰۰ تا ۹۰۰ ترابایت دچار خرابی شدند. درایوهای خراب‌شده اینتل و سامسونگ از چیپ‌های ارزان‌قیمت MLC استفاده کرده بودند درحالی‌که درایو کینگ‌استون با همان چیپ سالم مانده بود.

نتیجه این‌که در حافظه‌های با ظرفیت ۲۵۰ گیگابایت، طول عمر حدود ۱۰۰۰ ترابایت تخمین زده می‌شود. اما حتی اگر از چیپ‌های SLC هم استفاده شده باشد پشتیبان‌گیری از اطلاعات خود در محدوده این کارکرد را فرامو‌ش نکنید.

به دلیل داشتن فضای ذخیره‌سازی بیشتر، عمر بیشتری برای درایوهای با حجم بیشتر پیش‌بینی می‌شود. به‌عنوان مثال اگر اس‌اس‌دی سامسونگ ۸۴۰ با چیپ MLC و ظرفیت ۲۵۰ گیگابایت در حجم استفاده ۹۰۰ ترابایت دچار خرابی شود، انتظار طول عمر ۳۶۰۰ ترابایتی برای همین درایو با حجم یک ترابایت غیرمنطقی نیست.

تحقیقات شرکت فیسبوک در ارتباط با طول عمر اس‌اس‌دی‌ها در دیتاسنترهای این شرکت

مطالعات آن‌ها بیشتر به شرایط کاری دیتاسنترهای خودشان متمرکز بود. آن‌ها با قاطعیت به این نتیجه رسیدند که دمای کاری بالا عمر درایوها را کاهش می‌دهد. این مطالعات نشان داد که اگر اس‌اس‌دی پس از کشف اولین خطای غیر قابل چشم‌پوشی، قابل استفاده باشد، احتمالا بسیار بیشتر عمر خواهد کرد که با نتایج گوگل در تضاد است.

فیسبوک دریافت که نرخ بالای نوشتن و فراخوانی اطلاعات به‌شدت عمر درایو را کاهش می‌دهد. البته میزان کاهش عمر درایو مشخص نیست. نتیجه این‌که اس‌اس‌دی‌ها پس از بروز اولین خطا، بسیار بیشتر از عمر میانگین معرفی‌شده کار خواهند کرد.

نگران نباشید

با در نظر گرفتن همه‌ی نتایج بالا، به نظر می‌رسد این درایوها نهایت یکی دو سال قابل استفاده خواهند بود؛ اما توجه داشته باشید که همه‌ی تحقیقات بالا در شرایط کاری دیتاسنتر‌ها به دست آمده‌اند که با استفاده‌های شخصی بسیار متفاوت است.

در سیستم‌های شخصی نرخ ذخیره و فراخوانی اطلاعات بسیار کمتر و سیستم برای مدت‌ها بدون استفاده است. رسیدن به عمر میانگین معرفی‌شده حتی توسط گیمرها و کاربران حرفه‌ای به مدت‌ها زمان نیاز دارد؛ بنابراین نگران نباشید. احتمالا قبل از نیاز به تعویض درایو اس‌اس‌دی، کامپیوتر شما از رده خارج خواهد شد. بااین‌وجود پشتیبان‌گیری از اطلاعات مهم را هرگز فراموش نکنید.