چشم‌انداز غذا در ۲۰۱۷

به گزارش دنیای اقتصاد، سازمان غذا و کشاورزی ملل متحد (فائو) گزارش جدید خود را با نام «چشم‌انداز غذا» منتشر کرد. این گزارش که دو بار در سال منتشر می‌شود وضعیت هر یک از محصولات کشاورزی و فرصت‌ها و تهدیدهای مربوط به آنها را مورد بررسی قرار می‌دهد و وضعیت کشورها را در رابطه با دسترسی به مواد غذایی تحلیل می‌کند. در این گزارش فائو پیش‌بینی کرده است که تعادل جهانی عرضه و تقاضا برای غذا در سال کشاورزی ۲۰۱۸-۲۰۱۷ در شرایط مطلوبی خواهد بود چون تقاضا کمی کمتر از سطح پیش‌بینی شده تولید خواهد بود و این منجر به قرارگرفتن ذخایر موجودی مواد غذایی در سطحی نزدیک به رکورد خواهد شد.

وضعیت ایران

بر این اساس، کشورمان ایران به‌عنوان یکی از تولیدکنندگان عمده گندم جهان در سال ۲۰۱۵ بالغ بر ۵/ ۱۱ میلیون تن گندم تولید کرده بود که برآورد فائو نشان می‌دهد این میزان تولید در سال ۲۰۱۶ به ۵/ ۱۳ میلیون تن رسیده است و پیش‌بینی می‌شود در سال ۲۰۱۷ نیز تولید گندم ایران بدون تغییر در همین سطح باقی بماند.

بر این اساس، واردات این محصول از ۳/ ۱ میلیون تن در سال زراعی ۲۰۱۷-۲۰۱۶ به ۲ میلیون تن در سال زراعی ۲۰۱۸-۲۰۱۷ افزایش خواهد یافت و صادرات آن از ۱/ ۰ میلیون تن به ۲/ ۰ میلیون تن افزایش خواهد یافت. بر اساس اعلام فائو در بخش برنج پیش‌بینی می‌شود ایران به همراه دیگر کشورهای آسیایی از جمله چین، عراق، مالزی و عربستان سعودی برنج بیشتری را در سال ۲۰۱۷ خریداری کنند. فائو با اعلام اینکه میانگین تولید برنج کشورمان طی سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ بالغ بر ۵/ ۱ میلیون تن بوده است، برآورد کرده که این میزان در سال ۲۰۱۶ به ۶/ ۱ میلیون تن و در سال ۲۰۱۷ به ۷/ ۱ میلیون تن خواهد رسید.

بر این اساس، واردات برنج کشورمان طی سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ به‌طور میانگین بالغ بر ۳/ ۱ میلیون تن بوده است که در سال ۲۰۱۶ به ۲/ ۱ میلیون تن رسیده و در سال ۲۰۱۷ به ۳/ ۱ میلیون تن خواهد رسید. فائو همچنین افزایش واردات گوشت گاو را برای ایران در کنار کشورهایی همچون ژاپن و کره جنوبی پیش‌بینی کرده است. در بخش تولید شیر و فرآورده‌های شیری افزایش تولید برای ایران پیش‌بینی شده است. فائو نوشته است پیش‌بینی می‌شود در کشورهای پاکستان، ترکیه، ایران و عربستان سعودی شاهد افزایش تولید شیر و محصولات شیری باشیم و در چین تولید این محصول برای دومین سال متوالی دچار افت خواهد شد.

بر این اساس، میانگین تولید غلات در ایران بین سال‌های ۲۰۱۳ تا ۲۰۱۵ بالغ بر ۳/ ۱۶ میلیون تن بوده که برآورد می‌شود این تولید در سال ۲۰۱۶ به سطح ۱۹ میلیون تن افزایش یافته است. پیش‌بینی می‌شود این میزان تولید در سال ۲۰۱۷ به ۲/ ۱۹ میلیون تن ارتقا یابد. بر این اساس، میزان واردات غلات ایران طی سال‌های زراعی ۲۰۱۴-۲۰۱۳ تا ۲۰۱۶-۲۰۱۵ به‌طور میانگین ۶/ ۱۳ میلیون تن بوده است که پیش‌بینی می‌شود در سال زراعی ۲۰۱۸-۲۰۱۷ به ۱۳ میلیون تن کاهش یابد. برآوردها نشان می‌دهد صادرات این محصول که در سال زراعی ۲۰۱۷-۲۰۱۶ بالغ بر ۱/ ۰ میلیون تن بوده در سال زراعی پس از آن به ۲/ ۰ میلیون تن افزایش خواهد یافت.

در بخش دانه‌های روغنی میزان تولید ایران در سال‌های ۲۰۱۶-۲۰۱۷ همچون گذشته در سطح ۷/ ۰ میلیون تن خواهد بود، واردات این محصول اما در سال زراعی ۲۰۱۵-۲۰۱۶ برابر با ۸/ ۱ میلیون تن بوده است که در سال زراعی پس از آن به ۳/ ۲ میلیون تن افزایش خواهد یافت.

پیش‌بینی جهانی محصولات

بر اساس پیش‌بینی فائو در سال ۲۰۱۷ میزان تولید جهانی گندم به کمتر از رکورد سال گذشته افت خواهد کرد، اما با توجه به موجودی کافی این کالا، بازارها با کمبود گندم مواجه نخواهند شد. عرضه جهانی برنج در سال زراعی ۲۰۱۷-۲۰۱۸ در سطح بالایی حفظ خواهد شد چون پیش‌بینی می‌شود تولید جهانی کمی رشد کند. در بخش تولیدات جهانی گوشت، فائو پیش‌بینی کرده است که رشد تولید در اغلب کشورها، با افت تولید چین خنثی خواهد شد و نتیجه این خواهد بود که تولید جهانی برای سومین سال متوالی دچار رکود خواهد شد.

تجارت جهانی گوشت رشد ۵/ ۲ درصدی را تجربه خواهد کرد که حاصل تقاضای چین و افزایش صادرات آمریکا و برزیل خواهد بود. تولید جهانی شیر در سال ۲۰۱۷ افزایش خواهد یافت و در برخی کشورها قیمت این محصول افزایشی خواهد بود.رشد تجارت محصولات لبنی در سال ۲۰۱۷ برابر با یک درصد پیش‌بینی شده است. فائو انتظار دارد تولید جهانی ماهی در سال ۲۰۱۷ تا ۱/ ۱ درصد افزایش یابد، اما نااطمینانی‌های سیاسی در برخی بازارها موجب تضعیف رشد تجارت جهانی محصولات دریایی خواهد شد.

شادی آذری