به گزارش باشگاه خبرنگاران، دریاها از ظرفیت‌های بالقوه اقتصادی در جهان به شمار می‌روند که بسیاری از کشورهای جهان با تکیه بر این پتانسیل طبیعی به توفیقات سازنده‌ای دست یافتند. وجود ۳ هزار و ۳۰۰ کیلومتر نواحی ساحلی در شمال و جنوب کشورمان فرصت مناسبی برای فعالیت‌های صیادی در کشور فراهم کرده که با استفاده حداکثری از امکانات و توانمندی‌های خدادادی کشورمان می‌توانیم گامی در راستای امنیت غذایی، ایجاد اشتغال و صادرات پایدار برداریم.
البته ناگفته نماند که ارزش صادرات غیرنفتی و کاهش وابستگی به درآمدهای حاصل از فروش نفت موضوعی است که دولت‌ها در ادوار مختلف از آن به عنوان یکی از اهداف مهم و ضروری خود یاد کردند، چراکه این مسئله تقویت نظام ارزی و توسعه تبادلات تجاری با دیگر کشورها را به همراه دارد.
اهمیت توسعه صادرات غیرنفتی به قدری حائز اهمیت است که از برنامه سوم توسعه تاکنون برای آن هدفگذاری شده و افزایش آن یکی از الزام‌های درونی کشور به منظور تحقق اهداف سند چشم‌انداز ۱۴۰۴ است. با وجود تأکید مقام معظم رهبری در سال ۷۳ مبنی بر بستن چاه‌های نفت و شکل‌گیری اقتصاد بر پایه تولیدات غیرنفتی به نظر می‌رسد که توسعه صادرات محصولات شیلاتی بتواند در تحقق این آرمان تأثیر بسزایی داشته باشد.
حسن صالحی رییس سازمان شیلات در گفتگو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی از رشد صادرات محصولات شیلاتی در ۷ ماهه نخست سال خبر داد و گفت: بنابر آمار گمرک ۵۶ هزار تن انواع محصولات شیلاتی به ارزش بالغ بر ۱۸۴ میلیون دلار صادر شد که نسبت به مدت مشابه سال قبل ۳۲ درصد رشد داشته است.
به گفته وی ماهیان زینتی، میگو، پودر ماهی، خوراک آبزیان، ماهیان دریایی، قزل‌آلای پرورشی، یال اسبی، کپور ماهیان و ماهیان مرکب از جمله محصولات شیلاتی صادراتی به بازارهای هدف به شمار می‌روند.
صالحی رشد ۱۳۰ درصدی صادرات پودر ماهی را یکی از اهداف سازمان شیلات در راستای تحقق سیاست‌های اقتصاد مقاومتی برشمرد و افزود: با توجه به توسعه صید فانوس ماهیان از اعماق ۲۰۰ تا ۴۰۰ متر صادرات پودر ماهی رشد چشمگیری داشته، در حالیکه در گذشته چاره‌ای جز واردات این محصول نداشتیم.
رییس سازمان شیلات در پاسخ به این سؤال که با وجود پتانسیل‌های خدادادی در شمال و جنوب کشور، امکان جایگزینی درآمد صادرات محصولات شیلاتی به جای نفت وجود دارد یا خیر، بیان کرد: جایگزینی درآمد محصولات شیلاتی به جای درآمد حاصل از فروش نفت آرمان‌گرایی است، چراکه نفت سهم بالایی در صادرات کشور دارد.
معاون وزیر جهاد با بیان اینکه محصولات شیلاتی می‌توانند در صادرات کالاهای غیرنفتی جایگاه ویژه‌ای داشته باشند، اذعان کرد: با وجود ظرفیت و پتانسیل‌های خدادادی کشور در شمال و جنوب در صورت برابری متنوع محصولات و ایجاد ارزش افزوده بیشتر، امکان رشد سالانه ۳۰ تا ۴۰ درصدی محصولات شیلاتی وجود دارد.
این مقام مسئول ادامه داد: تا پایان برنامه ششم توسعه صادرات ۴۵۰ میلیون دلار محصولات شیلاتی در دستور کار قرار گرفته که انتظار می‌رود با برنامه‌ریزی‌های مناسب به این میزان دست یابیم.
صالحی توسعه پرورش ماهی در قفس را یکی از اهداف بلند مدت سازمان شیلات در جهت توسعه صادرات اعلام کرد و افزود: در برنامه ششم توسعه تولید ۲۰۰ هزار تن محصولات شیلاتی حاصل از پرورش ماهی در قفس دیده شده که انتظار می‌رود به این میزان دست یابیم.
توسعه صادرات محصولات شیلاتی امری مهم در کاهش وابستگی به درآمدهای نفتی
عیسی گل‌شاهی مدیرکل دفتر بهبود کیفیت، فرآوری و توسعه بازار آبزیان شیلات در گفتگو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی با اشاره به آخرین وضعیت صادرات محصولات شیلاتی بیان کرد: بنابر آمار ۷ ماهه گمرک ۵۶ هزار و ۵۰۰ تن انواع محصولات شیلاتی با ارزش بالغ بر ۱۸۴ میلیون دلار صادر شد که نسبت به مدت مشابه سال قبل از نظر وزنی ۱۷ درصد و ارزشی ۳۲ درصد رشد داشته است.
وی افزود: بازارهای صادراتی محصولاتی همچون قزل آلا، ماهیان ریز، ماهیان جنوب و میگو همزمان با توسعه و پرورش در داخل گسترده‌تر شده به طوریکه به ارز‌آوری مناسبی دست یافته ایم.
گل‌شاهی با اشاره به اینکه کشورهای آسیای شرقی و اسکاندیناوی شیلات را موتور پیش برنده اقتصاد می‌دانند، بیان کرد: اقتصاد این کشورها با توسعه تجارت محصولات شیلاتی متکی بر درآمدهای غیرنفتی است.
این مقام مسئول با بیان اینکه عمده درآمدهای کشور نروژ مربوط به حوزه شیلات است، افزود: با توجه به پتانسیل‌های موجود در کشور با الگوبرداری مناسب و سرمایه‌گذاری مبنی بر توسعه محصولات شیلاتی ما نیز می‌توانیم به درآمدهای غیرنفتی قابل توجهی دست یابیم.
مدیرکل دفتر بهبود کیفیت، فرآوری و توسعه بازار آبزیان در بخش دیگر سخنان خود با اشاره به آخرین وضعیت پرورش ماهی در قفس بیان کرد: خوشبختانه پرورش ماهی در قفس از فاز ابتدایی خود عبور کرده به طوریکه در زمینه تولید و کیفیت به موقعیت مطلوبی دست یافته ایم و هم‌اکنون در اجرای فاز دوم، کمیت در کنار کیفیت دنبال می‌شود.
وی ادامه داد: با توجه به تکنولوژی مناسب در زمینه پرورش ماهی در قفس و پتانسیل کشور در شمال و جنوب کشور می‌توان به گسترش تولید در سال‌های آتی امیدوار بود.
گل‌شاهی با اشاره به اینکه در گذشته تمامی نهادهای پایه بدون توجه به تولید داخل از طریق واردات تأمین می‌شد، بیان کرد: در شرایط کنونی واردکنندگان با واردات بچه ماهی و تخم چشم زده به دنبال آن هستند تا با بومی‌سازی آن در داخل به خوداتکایی دست یابند که بدین منظور با همکاری کمباین‌های خارجی و ایجاد مزارع کار خود را مبنی بر تکثیر این بچه ماهی‌ها آغاز کردند.
توسعه صادرات غیرنفتی نیازمند مدیریت مسئولان دولتی
ارسلان قاسمی مدیرعامل اتحادیه تکثیر، پرورش و صادرات آبزیان در گفتگو با خبرنگار صنعت،تجارت و کشاورزی با اشاره به اینکه آمارهای صادراتی ۷ ماهه قابل اتکا نیست، اظهار کرد: با توجه به آن که فصل تولید به پایان نرسیده از این رو امکان پیش‌بینی دقیق صادرات محصولات شیلاتی مبنی بر افزایش و کاهش وجود ندارد.
وی افزود: با وجود آنکه تولید محصولات شیلاتی تحت تأثیر عواملی نظیر شرایط آب و هوایی و شیوع بیماری و دیگر مسائل است، از این رو تا پایان سال باید منتظر ماند و دید که وضعیت تولید و صادرات به کدام سمت و سو می‌رود.
قاسمی ادامه داد: علی‌رغم بحران منابع آبی به سبب وجود ۳ هزار و ۳۰۰ کیلومتر نوار ساحلی در شمال و جنوب کشور می‌توان با حداکثر بهره‌وری از این منابع خدادادی و توسعه صادرات امکان جایگزینی درآمد حاصل از صادرات محصولات شیلاتی به جای نفت وجود دارد.
مدیر عامل اتحادیه تعاونی‌های تکثیر، پرورش و صادرات آبزیان درآمد سالانه صادرات نفتی را ۳۰ تا ۴۰ میلیارد دلار اعلام کرد و افزود: با توجه به پتانسیل‌های موجود در کشور در صورت برنامه‌ریزی و مدیریت تولید و صادرات محصولات شیلاتی از سوی مسئولان دولتی این امکان وجود دارد که درب چاه‌های نفت کشور را ببندیم و تنها به عنوان یک کالای سرمایه‌ای به آن نگاه کنیم.
وی با اشاره به اینکه مسئولان دولتی برای توجیه کارهای خود آمارهایی مبنی بر رشد صادرات محصولات شیلاتی در وسط سال را اعلام می‌کنند، گفت: برای مقایسه آمار تولید نسبت به مدت مشابه سال قبل تنها باید تا پایان سال منتظر ماند و ارائه آمارهای ۶ و ۷ ماهه جهت قضاوت رشد و کاهش صادرات محصولات شیلاتی صحیح نیست.
قاسمی ادامه داد: با وجود ۳ هزار و ۳۰۰ کیلومتر نوار ساحلی در شمال و جنوب کشور به سبب نبود برنامه و مدیریت دقیق آنچنان که باید و شاید نتوانستیم از این منابع خدادادی برای توسعه پرورش ماهی در قفس استفاده کنیم.
وی در خاتمه با بیان اینکه ایران جزء ۵ کشور بزرگ تولیدکننده قزل‌آلا در دنیا به شمار می‌رود، یادآور شد: به سبب ضعف مدیریتی مسئولان دولتی با واردات تیلا‌پیا، بازار این محصول در معرض خطر قرار گرفته است
- 15
- 4
