اکثر تولیدکنندگان صنایع غذایی با شیشه آشتی کردند!

چند سال پیش بود که تولیدکنندگان صنایع غذایی با شیشه در بسته ‌بندی‌های خود خداحافظی کرده بودند و جایگزین آن را پلاستیک و قوطی‌های فلزی کردند. چرا که پلاستیک و قوطی‌های فلزی بسیار ارزان‌تر بود و دیگر شیشه برای تولیدکنندگان صرف نداشت. اما این روزها اکثر تولیدکنندگان صنایع غذایی با شیشه آشتی کردند و در بسته ‌بندی‌های خود قوطی و ظروف پلاستیکی را کنار می‌گذارند. نمونه این اتفاق را می‌توان امروزه در بازار مواد غذایی دید. اولین صنعتی که در این حوزه وارد شد که نوستالژی خیلی از ایرانی‌ها است، شیر بود.بیش از ۳۰ سال پیش شیرهای یک لیتری در بسته ‌بندی‌های شیشه‌ای بود که در آن با یک زرورق پوشانده شده بود.

یکسالی است که یکی از تولیدکنندگان به این سمت رفته است و اکنون شیرهای شیشه‌ای جای خود را بین خانوارهای ایرانی باز کرده است. بسته‌بندی دوغ هم به شیشه رسیده است. اگربه قفسه یخچال فروشگاه‌ها نگاهی بیندازید می‌بینید که دوغ شیشه‌ای هم برای خود جایگاهی پیدا کرده است. صنعت دیگری که این روزها برای ثبات قیمت خود شیشه را جایگزین قوطی کرده، رب است. محصول رب از زمانی که قیمت ارز و مواد پتروشیمی بالا رفت، یکی از جهش‌کنندگان مواد غذایی بوده است. رب به تنهایی افزایش قابل توجهی نیافته است اما بسته‌بندی آن قیمت را دو برابر کرده است.

تا ماه‌های پیش هر قوطی رب حدود ۵ هزار تومان بود اما امروز بین ۱۰ تا ۱۲هزار تومان به دست مردم می‌رسد. حال تولیدکنندگان ترجیح دادند برای کنترل قیمت‌ها شیشه‌های ۷۰۰گرمی را در اختیار مردم بگذارند. رب در بسته‌بندی شیشه‌ای برای خیلی از مردم غریبه است و به قول مغازه داران و فروشگاه داران برخی‌ها فکر می‌کنند این نوع بسته‌بندی فله‌ای است یا مغازه دار چنین بسته‌بندی را انجام می‌دهد. عمر رب‌های شیشه‌ای بسیار کوتاه است اما به خاطر فاصله قیمتی ۲ تا ۳ هزار تومان می‌تواند بسرعت در بازار جا پیدا کند. در حال حاضر به طور متوسط رب‌های قوطی ۱۰ هزار و ۲۰۰ تومان است اما رب‌های شیشه‌ای ۶۸۰ گرمی که وزن بیشتری نسبت به قوطی دارد ۸ هزار تومان است. مواد شوینده نیز در حال حرکت به سمت بسته‌بندی شیشه هستند. البته هنوز این موضوع در صنعت یاد شده فراگیر نشده است اما برخی از برندها برای مایع نرم‌کننده به سمت بسته‌بندی شیشه‌ای در سایزهای کوچک رفتند.

فروش فله‌ای هم باب شد

در این میان از فروش فله‌ای هم نباید غافل شد. در برخی از محصولات، تولید‌کنندگان داخلی برای آنکه فروششان کم نشود، می‌خواهند بسته‌بندی را محدود کنند و به سمت فروش فله بروند. بر این اساس حبوب به سمت فروش فله رفته است. مغازه‌داران می‌گویند چند وقتی است که عرضه‌کنندگان حبوب زمزمه فروش فله‌ای را مطرح کردند.

با بررسی سهم چاپ و بسته‌بندی در قیمت نهایی کالاها به ارقامی از ۱۰ تا ۹۰ درصد می‌رسیم. تمام صنایع به بسته‌بندی و چاپ وابسته هستند.در این میان صنایع دارویی و آرایشی سهم بالایی را به خود اختصاص داده است.طبق بررسی‌های صورت گرفته ۶۰ درصد هزینه دارو و لوازم آرایشی و بهداشتی به چاپ و بسته‌بندی وابسته است. صنعت شیرینی و شکلات هم وابستگی ۴۰ درصدی به هزینه چاپ و بسته‌بندی دارد. در مواد غذایی مانند کیک‌ها این سهم به ۴۸ درصد می‌رسد.

یعنی یک واحد تولید‌کننده برای آنکه یک کیک را به دست مشتری برساند باید برای خرید پوشش و ارائه آن به بازار ۴۸ درصد قیمت خود را بالا ببرد و حال با افزایش قیمت ارز و مشکلاتی که در تأمین بسته‌بندی پیش آمده برخی این سهم را ۵۹ درصد هم ارزیابی کردند. در مواد غذایی مانند ماکارونی و انواع حبوب سهم بسته‌بندی و چاپ بین ۳۰ تا ۳۵ درصد است و البته در برخی از کالاها به جهت نوعی پوشش محکم‌تری که نیاز دارد این سهم به ۴۵ درصد هم می‌رسد. با افزایش ۵ تا ۶ برابری قیمت ظروف یکبار مصرف هم قیمت کالاهایی که در این ظروف عرضه می‌شود، افزایش قابل توجهی یافته است. در مورد قیمت نهایی لبنیات هم سهم بسته‌‌بندی‌ها و چاپ بالا است.

طبق بررسی‌های صورت گرفته ۶۰ درصد قیمت لبنیات به خاطر بسته‌بندی آن است. بسته‌بندی و چاپ یکی از مقوله‌های مهم و تأثیر‌گذار در افزایش قیمت نهایی کالاها است. به خاطر افزایش قیمت ها در صنعت پتروشیمی خیلی از تولیدکنندگان برای بسته‌بندی محصول خود دچار مشکل شدند و مجبور هستند بهای بسیار بیشتری را در مقایسه با ماه‌های گذشته پرداخت کنند. لذا حرکت به سمت بسته‌بندی کالاها در شیشه کمک می‌کند تا تولیدکنندگان قیمت‌ها را مدیریت کنند و اجازه ندهند رشد قیمت بخصوص در کالاهای اساسی و ضروری اتفاق بیفتد.

از این‌رو شیشه (شیشه از ماسه و شنی می‌باشد که ذوب و به ماده‌ای جامد و درخشان تبدیل شده است) به جهت بازیافت بودن هم به اقتصاد کشور لطمه وارد نمی‌کند. سال‌های گذشته هم زمانی که بسته‌بندی شیشه‌ای جایگاه داشت مغازه داران پولی را نگه می‌داشتند تا مردم شیشه را برگردانند. حال که در جنگ اقتصادی هستیم به طور قطع استفاده از شیشه می‌تواند از هزینه‌های سربار خانوارها بکاهد.

بسته‌های مواد غذایی کوچک شد

محمدرضا مرتضوی، رئیس کانون صنایع غذایی ایران گفت: برخی تولیدکنندگان با توجه به کاهش قدرت خرید ضمن ثابت نگه داشتن قیمت، مواد غذایی را در وزن کمتر و بسته‌های کوچک عرضه می‌کنند که گرانفروشی یا کم‌فروشی نیست.

وی به ایسنا اظهار کرد: در ابتدای امر باید به مقوله افزایش قیمت‌ها که ناشی از وضعیت اقتصادی پیش‌آمده است توجه داشته باشیم. پس از آن باید بدانیم که در زمان افزایش قیمت‌ها دو اقدام جهت هماهنگی با قدرت خرید مردم وجود دارد.

وی ادامه داد: اقدام اول تولید بسته‌های کوچک غذایی در زمان افزایش قیمت‌ها و کم شدن قدرت خرید مردم است به‌همین دلیل تولیدکنندگان با کوچک‌تر کردن بسته‌های غذایی قیمت را ثابت نگه می‌دارند، اما مکلف هستند وزن واقعی محصولات را روی آن درج کنند و باید بدانیم این اقدام تخلف نیست و در راستای افزایش قیمت‌ها و هماهنگی با قدرت خرید مردم است. اقدام دوم نیز بزرگ‌تر کردن بسته‌های غذایی است که بنده به شخصه با این روش موافق هستم، چرا که در نهایت هزینه‌های بسته‌بندی را برای مشتری کاهش می‌دهد و برای مصرف‌کنندگان به صرفه‌تر است.

مرجان اسلامی فر