تبعات افزایش قیمت سیگار بر سیگاری‌ها

قیمت سیگار در ماه‌های اخیر سیر صعودی را طی کرده است. قیمت هر نخ سیگار ۳ الی ۴ برابر شده تا این‌بار رسما این سیگار باشد که مصرف‌کنندگانش را بِکِشد. این افزایش قیمت تا آنجا ادامه داشته که در حال حاضر می‌توان قیمت هر پُک از سیگاری را که اهل دخانیات به درون می‌برند، محاسبه کرد. فرآیند، فرآیند خنده‌داری است اما این افزایش قیمت سیگار باعث شده تا بسیاری به سیگارهایی با قیمت‌های پایین‌تر روی آورند یا به تعبیری از تولید داخل حمایت کنند؛ حال اینکه سلامت آن‌ها بیش از پیش در خطر خواهد بود. مصرف سیگار که شاید به چشم یک تفریح به آن نگاه شود، این روزها یکی از معضلات انسان‌ها روی این کره خاکی است که سالانه بسیاری را به کام مرگ می‌کِشد.

یک سیگار که تا ماه گذشته نخی ۳۰۰ تومان بود امروز ۱۰۰۰ تومان به فروش می‌رسد. با مشاهده افراد سیگاری خواهید دید هر سیگار را به طور متوسط ۱۰ کام یا پُک تشکیل می‌دهد. به عبارتی برای هر پُکی که این روزها برای این نوع مشخص از سیگار می‌زنند، ۱۰۰ تومان هزینه می‌شود؛ این روزها سیگاری‌ها مبلغ زیادی برای مصرف این استوانه مرگ هزینه می‌کنند!

علل مصرف سیگار را از دوجنبه روان‌شناختی و جامعه‌شناختی می‌توان مورد بررسی قرار داد؛ هرچند در گزارش پیش‌رو قصد نداریم موعظه کنیم و یا به تبلیغ مصرف سیگار بپردازیم با این حال مثال‌هایی را از علل گرایش مصرف سیگار در افراد، ذکر و سپس به تبعات تغییر ناگهانی نوع سیگار در مصرف‌کنندگان خواهیم پرداخت.

من بزرگ شده‌ام و سیگار می‌کشم؛ این جمله را بیشتر به نوجوانان نسبت می‌دهند. افسرده‌ هستم، در زندگی شکست خورده‌ام، ظرفیتم برای این حجم از بدبیاری پر شده است؛ پس به سیگار پناه می‌برم! مورد اول ساده‌ترین مثال جامعه‌شناختی مصرف سیگار در نوجوانان و موارد بعدی ابعاد گره خورده روانی و اجتماعی مصرف سیگار است.

این دل خوش‌کُنک که به گفته روانشناسان میل به آن به این هدف صورت می‌گیرد که شخص قصد پنهان‌کردن بخشی از افسردگی خود را دارد، این روزها بسیاری از سیگاری‌ها را به فکر ترک انداخته است. هرچند همه کسانی که سیگار می‌کشند، می‌دانند که ترک سیگار کار آسانی نیست. در نتیجه این شعار(ترک سیگار) ممکن است هیچگاه به واقعیت نپیوندد. اتفاق بدتری که می‌تواند رخ دهد این است که چون افزایش قیمت‌ها و این وضعیت اقتصادی تنها معطوف به سیگار نیست و بسیاری از مایحتاج روزانه را نیز در بر می‌گیرد، فرد در مواجهه با این وضعیت که به زبان ساده می‌توان آن را بی‌پولی نامید، گرایش بیشتری به مصرف سیگار پیدا کند. از این رو حتی ممکن است دست به تغییر سیگاری که پیش از این می‌کشیده بزند! چه اتفاقی در انتظار او خواهد بود؟

سیگار منو ترک نمی‌کنه!

فرهاد مصرف‌کننده دخانیات و دانشجوی کارشناسی ارشد رشته ژئوفیزیک است. او روزانه بیش از ۱۰ نخ سیگار می‌کشد و به گفته او حدود ۴ سال است که تنها از یک برند سیگار استفاده می‌کند. سیگار مصرفی او این روزها از قیمت بسته‌ای ۵ هزار و پانصد تومان به ۱۲ هزار تومان رسیده است. فرهاد در گفت‌وگویی به «ابتکار» می‌گوید: «گاهی سیگار را نخی می‌خرم که قیمت‌ آن ۴ برابر حالت عادی می‌شود. در وسط همین گرانی‌ها، فکر کنم دو هفته پیش بود که قصد کردم سیگارم را عوض کنم. سیگاری ارزان‌تر خریدم؛ اصلا بدنم جواب نداد و نهایتا توانستم چند نخ بکشم.»

فرهاد ادامه می‌دهد: «برای فرد سیگاری از مضرات سیگار نگویید. بعضی از عوامل دست به دست می‌دهند تا من نوعی رو به مصرف سیگار بیاورم. به طور مثال برای من فشار درسی و زندگی در شهر غربت بود. برای دوستم مشکلات اقتصادی و همین طور برویم تا آخر. به نظر من سیگار یک مرهم است برای دردی که نتوانستم از پسش بر بی‏آیم و اینطور خودم را تخلیه کردم.»

او در ادامه در پاسخ به این سوال که قصد ترک سیگار را ندارد، می‌گوید: «من که سیگار را ترک کردم، این سیگاره که منو ترک نمی‌کنه! جوان امروز برای فرار از مشکلات به سراغ سیگار رفته، حالا برای فرار از این قیمت نجومی سیگار باید کجا بره خدا می‏دونه!»

تاثیر ناگهانی تعویض سیگار بر سلامتی

خرداد ماه امسال بر اساس موضوع ماده ۲۲ و ۵۳ قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، قیمت خرده‌ فروشی سیگار در سال جاری اعلام شد؛ بر این اساس هر نخ سیگار از ۷۵ تا حدود ۱۱۵۰ تومان است. در حال حاضر اما بازار سیگار رنگ جدیدی به خود گرفته؛ این تنها سیگار نیست که قیمت امروزش با روز گذشته متفاوت است. قیمت سیگار‏های مصوب خردادماه سه تا چهار برابر شده است و مطمئناً سازمان‌های ناظر هیچ کنترلی روی آن نمی‌توانند داشته باشند.

در چنین شرایطی افراد سیگاری در یک سیکل معیوب قرار گرفته و همگام با افزایش سیگار هم ریه و هم جیب‌شان به سمت نابودی می‌رود. سیگار، اعتیاد آور و موجب بروز سرطان می‌شود. این جمله را بارها شنیده‌ایم؛ حتی از زبان سیگاری‌ها. بسیاری از سیگاری‏ها سیگاری ثابت دارند؛ می‌گویند فقط از فلان مارک استفاده می‌کنند و در غیر این صورت به سرفه می‌افتند و یا علائم دیگری را در خود مشاهده می‌کنند.

نتیجه اینکه به مدت چند سال تنها از یک برند استفاده می‌کنند. حال با افزایش قیمت سیگار این افراد خود را متضرر می‌دانند. هم توانایی خرید سیگار با قیمت چندین برابری را ندارند و هم دلشان نمی‌خواهد سیگار همیشگی خود را ترک کنند؛ این همان سیکل معیوب است.

در چنین شرایطی عده‌ای به فکر ترک سیگار افتاده‌اند. عده‌ای سیگار خود را عوض کرده‌اند و سعی می‌کنند سیگاری با قیمت همان سیگاری که پیش از این شرایط اقتصادی می‌پرداختند، بخرند. حال اینکه در چنین شرایطی سلامتی آن‌ها دوچندان به خطر می‌افتد.

محمدرضا چند وقتی است که سیگار خود را به طور رسمی تغییر داده؛ او اختلاف شدیدی میان‌ قیمت سیگار پیشین خود و سیگار جدید حس نمی‌کند و نهایتا آن را در هر بسته ۳-۴ هزار تومان عنوان می‌کند. او در این باره می‌گوید: «مزخرف است. به زودی مجبورم برگردم به سیگار همیشگی‏ام. این سیگارهم از نظر کیفیت بد است هم از نظر مزه. انگار داخل آن کاه می‌ریزند. تازه از نظر سایز هم باریک‌تر است در نتیجه مجبور می‌شوم تعداد بیشتری بکشم؛ در نتیجه حتی گران‌تر هم برایم می‌افتد!»

پویان خوشحال