چشم نگران اقتصاد جهان به مذاکرات پکن

روز گذشته، چشم تمام فعالان اقتصادی و سرمایه‌گذاران جهان به پکن بود. جنگ تجاری، ماه‌هاست که همه را به دردسر انداخته است. از کشاورزان امریکایی گرفته تا فعالان مالی در پکن و حتی تمام سرمایه‌گذاران جهان، ضرر دیده‌اند و کل اقتصاد جهان به‌خطر افتاده است. این خطر آنقدر بزرگ است که صندوق بین‌المللی پول بارها درباره رکود جهانی به‌خاطر تنش‌های تجاری هشدار داده است. حالا در روز گذشته، مذاکرات دو کشور در پکن به پایان رسید. بعد از دو روز مذاکره در مهم‌ترین دیدار، دیروز «شی جین پینگ» با «استیون منوچین» وزیر خزانه‌داری امریکا، «رابرت لایتیزر»، نماینده تجاری امریکا و دیگر اعضای هیأت امریکایی در تالار خلق پکن ملاقات کرد. اما تا عصر جمعه  خبر قطعی از نتیجه مذاکرات اعلام نشده بود. تنها استیون منوچین مذاکرات را «سازنده» توصیف کرد و «گائو فنگ» سخنگوی وزارت بازرگانی چین درباره تمدید مهلت آتش‌بس ۶۰ روزه از سوی دولت امریکا گفت:«بهتر است صبر کنیم تا پس از پایان گفت‌و‌گوها نتایج به‌صورت عمومی اعلام شود.»

۷۰ درصد، تهدید آمریکا برای افزایش تعرفه‌ها

بر اساس گزارش سی‌ان‌ان، آخرین دور از مذاکرات چین و امریکا با هدف پایان دادن جنگ تجاری به پایان رسید. مذاکره‌کنندگان از هر دو کشور، تلاش کرده‌اند که تا قبل از ۲ مارس با هم به توافق برسند. این تاریخ، زمانی است که امریکا می‌خواهد تعرفه‌ها روی ۲۰۰میلیارد دلار از کالاهای چینی را از ۱۰به ۲۵ درصد برساند.

این دو کشور سال گذشته تعرفه‌های بسیار زیادی روی کالاهای هم وضع کردند که باعث خسارت‌های بسیار زیادی برای کسب و کارها، بهم ریختن اوضاع بازارهای مالی و در خطر انداختن رشد جهانی شد.

هنوز معلوم نیست که در مذاکرات پکن چه گذشته است. سی‌ان‌ان می‌نویسد:«یک مقام امریکایی به ما اعلام کرد که گفت‌و‌گوها به پایان رسید اما هیچ چیز دیگری نگفت.» با این حال استیون منوچین، وزیر خزانه‌داری امریکا روز گذشته در توئیتی به همراه عکسی از گروه مذاکره‌کنندگان نوشت:«مذاکرات سازنده» طی هفته گذشته، سرمایه‌گذاران نیز برای رسیدن دو کشور به توافق، بسیار خوشبین بودند. اما در روز جمعه بازارهای سهام در شانگهای و هنگ کنگ بیش از ۱ درصد فروریختند و هنوز معلوم نیست مذاکرات چقدر در آن نقش داشته‌اند. هانا آندرسون، استراتژیست سرمایه‌گذاری در صندوق دارایی جی پی مورگان به سی‌ان‌ان می‌گوید: «بهترین سناریوی این مذاکرات، به تعویق افتادن افزایش تعرفه‌ها توسط امریکاست. این نشان می‌دهد که بازارها پس از یک سال تنش چقدر مشتاق رفع مشکلات تجاری هستند.»

دونالد ترامپ، رئیس جمهوری امریکا روز پنجشنبه اعلام کرده بود که اگر دو طرف به یک توافق نزدیک شوند، مهلت افزایش تعرفه‌ها را تمدید خواهد کرد. ترامپ پیش از این اعلام کرده بود که وقتی پای چین در میان باشد، او خودش مذاکره‌کننده ارشد است و هیچ توافق نهایی تا زمانی که دوباره شخصاً شی جین پینگ، رئیس جمهوری چین را ملاقات نکند، به دست نخواهد آمد.

۱ درصد، افت بورس‌های شانگهای و هنگ کنگ

بورس شانگهای و هنگ کنگ روز گذشته بیش از ۱ درصد فروریخت. روزنامه تجارت چین روز جمعه نوشت:«با وجود برگزاری مذاکرات، هیأت مقدماتی امریکا که از روز دوشنبه در پایتخت چین با مقام‌های این کشور وارد گفت‌و‌گو شده، در بیانیه‌ای آورده است: آتش بس دیگر تمدید نخواهد شد و اگر توافق نشود رئیس جمهوری امریکا تعرفه روی ۲۰۰ میلیارد دلار از کالاهای وارداتی چین را شروع خواهد کرد. به‌دنبال این بیانیه، تازه‌ترین آمارها نشان می‌دهد شاخص بورس هانگ سینگ در هنگ کنگ ۰.۴۱ درصد معادل ۱۱۵ واحد کاهش یافته و به کمی بیش از ۲۸ هزار واحد رسیده است.»

«آلوین چونگ» از کارشناسان بازار اوراق بهادار هنگ کنگ می‌گوید: شاخص سهام «هانگ سینگ» اواسط ماه گذشته میلادی تا ۳ هزار واحد افزایش یافت اما با نزدیک شدن به زمان پایانی آتش بس بار دیگر سقوط و افول‌ها شروع شده است. در همین حال ارقام بازار سهام چین نشان می‌دهد که شاخص «سی اس آی» در بازارهای اوراق بهادار شهرهای «شن جن» و شانگهای در جنوب و شرق ۰.۱۲ درصد کاهش یافته است.»

در مجموع ارزش سهام‌های ترکیبی در شهرهای شانگهای و شن جن چین نیز به ترتیب دو واحد و ۲۷ واحد کاهش یافته و سهام شرکت سازنده تلفن‌های هوشمند شیائومی چین هم معادل ۰.۵۶ درصد افت کرده است. بر اساس گزارش ایرنا به نقل از روزنامه تجارت چین، بر اثر جنگ تجاری خسارات فراوانی به شرکت‌های چینی وارد شده است و نزدیک به ۳۹۰ شرکت چینی در سال گذشته میلادی متحمل ۳۰۰ میلیارد یوان (هر دلار معادل ۶/۹ یوان) زیان شده‌اند.

۱ و ۲۹ مارس؛ دو تاریخ نفس گیر برای اقتصاد جهان

سی‌ان‌ان روز گذشته در گزارش دیگری، درباره خطر کاهش رشد اقتصاد جهانی چنین آغاز کرد:«تقویم هایتان را نشانه‌گذاری کنید، جهان تنها چند هفته با سراشیبی اقتصاد جهانی فاصله دارد. جنگ‌های تجاری اقتصاد جهان را از همیشه به پرتگاه نزدیکتر کرده‌اند.» بر اساس این گزارش، دو مهلت پایانی در ماه آینده تأثیر بسیار بزرگی روی سرنوشت اقتصاد جهان در سال ۲۰۱۹ دارند. همه چیز وابسته به این است که جهان از این دو مهلت چطور عبور کند؛ از یک طرف می‌تواند افت‌های اخیر را کاهش دهد و از طرف دیگر ممکن است که به سمت رکود جدی برود. با توجه به تهدید امریکا برای وضع تعرفه‌های شدیدتر روی کالاهای چینی در تاریخ ۱ مارس، رشد اقتصاد چین که همین حالا هم پایین است، کمتر خواهد شد. این مسأله کشورهای دیگری را هم که به رشد اقتصادی چین وابسته هستند به دردسر می‌اندازد. تاریخ حیاتی دیگر، ۲۹ مارس است. انگلستان و اتحادیه اروپا باید به توافق نهایی درباره جدایی انگلیس از اتحادیه(برگزیت) برسند. اگر آنها موفق نشوند، انگلستان می‌تواند بدون توافق از این بلوک خارج شود که به معنای چندین ماه اختلال در اقتصاد منطقه است.

مهم‌تر از این، دونالد ترامپ هنوز برای وضع تعرفه‌های جدید روی واردات ماشین به امریکا تهدید می‌کند. این تهدید بیشتر متوجه وضع تعرفه ۲۵درصدی روی خودروهای آلمانی است. خبرگزاری فرانسه روز گذشته به نقل از منابع آگاه نوشت: «وزارت بازرگانی امریکا در گزارشی به این نتیجه رسیده که واردات خودرو امنیت ملی ایالات متحده را تهدید می‌کند. این نتیجه‌گیری می‌تواند زمینه را برای اعمال تعرفه بر واردات خودرو فراهم کند.» دونالد ترامپ رئیس جمهوری امریکا در ماه مه ‌خواستار تهیه این گزارش شد و احتمالاً تا روز یکشنبه به کاخ سفید تحویل می‌شود. در چنین اوضاع درهمی، رشد اقتصاد جهانی کاهش یافته و صندوق بین‌المللی پول هشدار داده است که اگر کشورها جنگ‌های تجاری را کنار نگذارند، اوضاع بدتر هم خواهد شد. برنبرگ - اقتصاددانی در بانک خصوصی آلمان - ماه گذشته گفته بود:«خطر رکود در کشورهای توسعه یافته، حادتر از چیزی است که در زمان پایان بحران یورو بوده است.»

اروپا خطر بزرگ‌تری است

با وجود تمام تفسیرها از جنگ تجاری و خطر چین و امریکا برای اقتصاد جهان، بلومبرگ می‌نویسد:«بر خلاف تمام نگرانی‌هایی که جنگ تجاری چین و امریکا ایجاد کرده، این اروپاست که بزرگترین تهدید برای اقتصاد جهان به حساب می‌آید. خبرهای خوب اقتصادی، مدت زیادی است که غیب‌شان زده است. از طرفی دیگر، مرکز قدرت قاره یعنی آلمان هم به دردسر افتاده است. تقاضای ضعیف در میان ۱۹ کشور در سراسر قاره اروپا به این معنی است که توسعه در خطر است و امسال به ۱ درصد می‌رسد؛ کاهش چشمگیری از ۱.۹ درصد در سال ۲۰۱۸»

ریحانه یاسینی