به گزارش همدلی، بخش مهمی از برنامه های کاندیداهای انتخابات ریاست جمهوری در سیزدهمین دوره بر موضوع یارانه ها متمرکز بود، اما به نظر می رسد شمارش معکوس برای تغییر ساختار پرداخت یارانه ها شروع شده است.به نوشته خبرآنلاین، طی روزهای اخیر انتقادات مهمی نسبت به شیوه کنونی پرداخت یارانه صورت گرفته و حتی برخی از نمایندگان مجلس نیز با مسئولان دولتی هم صدا شده و از طرح ویژه ای برای تغییر ساختار ۱۰ساله پرداخت یارانه ها خبر می دهند.تازه ترین اظهار نظر در این خصوص به مسعود میرکاظمی رئیس سازمان برنامه و بودجه تعلق دارد.
وی با اشاره به توزیع یارانه نقدی گفت:باتوجه به توزیع یارانه ها در قسمت های مختلف آثار مثبت و اثربخشی مطلوب و قابل قبولی در بهبود سفره مردم، شاخص کلان اقتصادی و بخش تولید دیده نمی شود.
معاون رئیس جمهوری با بیان این که بهبود اثرگذاری هدفمندسازی یارانه نیاز به مطالعه علمی و کارشناسی دارد، اعلام کرد :کارشناسان سازمان برنامه بودجه و مجموعه های پژوهشی با نگاه علمی و دقیق، مطالعه کارشناسی درباره هدفمندسازی یارانه ها داشته باشند تا اثرگذاری مثبت یارانه ها در بخش های مختلف جامعه و به ویژه صنعت، دیده شود.وی نکته مهمی را در بین حوزه مورد اشاره قرار داده است. او معتقد است:رابطه منطقی بین رشد و مصرف وجود دارد به این معنی که وقتی مصرف بالا باشد، در مقابل رشد اقتصادی نیز باید بالا باشد که این مهم تحقق پیدا نکرده است و رشد مصرف، اعداد بالایی را نشان می دهد، ولی در مقابل رشد اقتصادی حاصل نشده است لذا با مدیریت علمی و کارشناسی و اصلاح منابع هدفمندسازی تحقق این مهم امکان پذیر است.
یارانه جدید به چه کسانی می رسد؟
در عین حال به تازگی مدیر عامل سازمان هدفمندی یارانه ها از پرداخت دو هزار میلیارد تومان برای کاهش فقرمطلق، حمایت از زنان سرپرست خانوار، خدمات حمایتی مددجویان و کودکان کار و پرداخت مستمری به حساب کمیته امداد امام خمینی ( ره) و سازمان بهزیستی کشور خبر داد.
طبق آخرین اعلام از ۳۴ میلیون مشمول یارانه معیشتی کرونا ۹ میلیون نفر از کمک بگیران سازمان بهزیستی و کمیته امداد امام خمینی (ره) هستند که به نظر می رسد این تعداد می توانند در انتظار یک یارانه جدید دیگر باشند.
علاوه بر این، اخیرا کمیته امداد امام خمینی (ره) اعلام کرده که سالانه ۹۰ هزار مسکن برای مددجویان ساخته خواهد شد. با توجه به این که احتمالا این مددجویان تمکن مالی برای بازپرداخت اقساط آن را نداشته باشند به نظر می رسد این واگذاری به شکل رایگان خواهد بود.
نمایندگان مجلس چه می گویند؟
نیمه شهریورماه بود که یک عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها در مجلس شورای اسلامی از طرح تقاضای برگزاری رفراندوم به منظور حذف یارانه های آشکار و پنهان در مجلس شورای اسلامی خبر داد.
ابوالفضل ابوترابی در حاشیه جلسه علنی مجلس با حضور در جمع خبرنگاران، بیان کرد :با توجه به رقم بسیار بالای یارانه نقدی که در سال پرداخت می شود، بنده بر اساس اصل ۵۹ قانون اساسی و ماده ۳۶ قانون همه پرسی ، تقاضای برگزاری رفراندوم به منظور حذف یارانه های آشکار و پنهان و پرداخت مستقیم به مردم را تهیه کردم.
پیش از این نیز نمایندگان ساختار کنونی پرداخت یارانه را مورد اعتراض قرار داده بودند.تلاش همه جانبه دولت و مجلس برای تغییر شرایط پرداخت یارانه صورت می گیرد که در سال پیش یکی از مهم ترین برنامه های مجلس افزایش رقم یارانه ها بود.آذرماه سال گذشته میرتاج الدینی، نایب رئیس کمیسیون برنامه و بودجه درباره مصوبه مجلس در خصوص پرداخت یارانه اعلام کرد :در حوزه اقتصادی نیز در مجلس یارانه کالایی را به تصویب رساندیم که ۶۰ میلیون نفر جامعه هدف ما هستند که ماهانه حساب خانوار شارژ شده و صرف خرید کالا شود که قرار است در ۶ ماهه اجرایی شود.
وی همچنین تاکید داشت:قانون مجلس درباره طرح یارانه معیشتی کاملاً روشن است و طبق مصوبه مجلس باید این یارانه به ۶۰ میلیون نفر از مردم داده شود و دولت نباید با تفسیر خود، این قانون را اجرا کند و تعداد مشمولان این قانون را کاهش دهد. مرکز پژوهش های مجلس نیز در گزارشی شیوه کنونی پرداخت یارانه را به چالش کشیده است.
مرکز پژوهش های مجلس در این گزارش از گزینه یارانه های شبه نقدی، به جای پرداخت مستقیم پول نقد به مردم رونمایی کرد که از آن به عنوان یارانه پدرانه یاد شده است. هدف از این گزارش و دفاع از یارانه های شبه نقدی این است که دولت در مقام پدر جامعه می خواهد و می تواند مردم را به مصرف یک کالا یا خدمت خاص ترغیب کند.
این مرکز اعلام کرده یارانه های شبه نقدی که برای استفاده از یک یا چند قلم کالا یا خدمات در اختیار مردم قرار می گیرد، به صورت گسترده در دیگر کشورهای جهان رایج است؛ به گونه ای که در کشورهای پیشرفته تا ۶درصد از مخارج سالانه کشور صرف این یارانه ها می شود.
به نظر میرسد با توجه به مواضع اخیر مقامات دولتی و همینطور نمایندگان مجلس در خصوص مسئله یارانه ها، تغییر ساختار پرداخت یارانه در راه است. به این ترتیب انتظار میرود همزمان با افزایش یارانه ها برای دهک های پایین درآمدی، قطع یارانه برخورداران در راه باشد.
در ادامه اظهار نظر بعضی مقامات درباره خصوص یارانه ها جالب توجه است.
حجت الاسلام رئیسی، رئیس جمهوری در این باره گفته است:یارانه ها باید عادلانه پرداخت شود، از یارانه های پنهان، افراد خاص بهره مند می شوند و این یارانه ناعادلانه نیز توزیع می شود.
حسان خاندوزی، وزیر امور اقتصادی و دارایی نیز گفته است:شیوه کنونی پرداخت یارانه مناسب نیست. وی در جریان بررسی بودجه ١۴٠٠تاکید کرد:در کمتر کشوری سراغ داریم پرداخت های انتقالی مختلف، در سطح ایران داشته باشد. هم اکنون ۴ تا ۵ نوع پرداخت حمایتی و… در بودجه گنجانده شده است.
حجت الله عبدالملکی، وزیر تعاون، کار و رفاه اجتماعی نیز گفت:قطعا این یارانه ای که الان پرداخت می شود اثر رفاهی ویژه ای ندارد.وی تاکید کرده که به تبعیض در پرداخت یارانه ها قائل است، یعنی کسانی که متمول هستند، به شرط شناسایی، با کاهش یارانه و قطع آن روبه رو شود و افردی که متوسط و فقیر هستند، با افزایش مبلغ یارانه مواجه شوند.
هادی قوامی، معاون وزیر اقتصاد نیزمعتقد است:رقم یارانه پنهان در اقتصاد ایران حدود ۵۰میلیارد دلار معادل ۱۴۰۰ هزار میلیارد تومان است؛ که سهم هر ایرانی از این یارانه روزانه ۴۵ هزار تومان است.
مسعود میرکاظمی؛ رئیس سازمان برنامه و بودجه نیز گفته است:با توجه به توزیع یارانه ها در بخش های مختلف آثار مثبت و اثربخشی مطلوب و قابل قبولی در بهبود سفره مردم، شاخص کلان اقتصادی و بخش تولید دیده نمی شود.
رحیم زارع، عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی مجلس در این مورد گفته است:هدفمندی یارانه ها به توزیع عدالت در جامعه کمکی نکرده است. یارانه های پنهان و آشکار بیش از بودجه عمومی کشور است و معادل ۱۴۰۰ هزار میلیارد تومان در کشور است. یارانه انرژی که به دهک های درآمدی دهم داده می شود ۲۳ برابر یارانه انرژی است که به دهک درآمدی اول داده می شود.
این همه اظهار نظر از طرف دست اندرکاران اقتصاد ایران نشان می دهد که ساختاری که در ۱۱ سال پیش دست نخورده باقی مانده و البته چندان تغییری نیز در معیست مردم ایجاد نکرده است، دیر یا زود باید دستخوش تغییراتی شده و متناسب با شرایط اجتماعی واقتصادی وسیاسی کشور برای آن چاره ای اندیشیده شود.
- 11
- 6