تأثیر افزایش نرخ ارز بر بازار

روند صعودی نرخ ارز موضوعی است که از نیمه دوم سال گذشته با شدت بیشتری میهمان این بازار شده است. دلار آزاد سال ۱۳۹۶ را در کانال قیمتی ۳۷۰۰ تومان آغاز کرد و پس از گذشت یک سال اکنون در کانال ۵ هزار تومانی قرار دارد که نشان دهنده رشد ۱۳کانالی این ارز پرمتقاضی در بازار است. از ابتدای سال جدید تاکنون نیز قیمت دلار در حدود ۲۰۰ تومان رشد داشته است.

اما تبعات این رشد و بخصوص نوسان آن تنها به بازار ارز محدود نیست و به صورت مستقیم و غیرمستقیم سایر بازارها و بخش‌ها را نیز تحت تأثیر خود قرار داده و می‌دهد. نخستین بازاری که بسرعت از تغییر قیمتی دلار تأثیر می‌پذیرد بازار سکه و طلاست. به‌طوری که قیمت سکه تمام از حدود یک میلیون و ۶۰۰ هزار تومان در اواخر سال گذشته به یک میلیون و ۶۴۰ هزار تومان در نخستین روز کاری سال جدید رسید و اکنون این نرخ به یک میلیون و ۷۴۹ هزار تومان رسیده که حاکی از افزایش نزدیک به ۱۵۰ هزار تومانی سکه تمام بهار آزادی است.

دلار نقدی پس از چند روزی که از روی تابلوی سایت‌های اعلام نرخ زنده ارز حذف شده بود بار دیگر از روز پنجشنبه با نرخ ۵۰۹۴ تومان به تابلو بازگشت که با نرخی که توسط دلالان دست به دست می‌شود همچنان اختلاف حداقل ۱۰۰ تومانی دارد. در روز پنجشنبه دلار در صرافی‌های بانکی نیز با قیمت ۴۸۸۴ تومان در اختیار صرافی‌های مجاز قرار گرفت. یورو هم با نرخ ۶۲۲۵ تومان، پوند با نرخ ۷۱۱۰ تومان و درهم با ۱۳۹۵ تومان در بازارآزاد رسمی معامله شد.

این درحالی است که اکثر کارشناسان انتظار داشتند در سال جدید قیمت‌ها با رشد ناگهانی مواجه نشود ولی برخلاف این انتظارات از نخستین روزی که صرافی‌ها بازشدند یعنی پنجم فروردین ماه دلار و سایر ارزهای عمده بازار با رشد قابل توجهی همراه شد و رکورد ۵هزار تومانی را به ثبت رساند. در آخرین روز سال گذشته دلار در بازار آزاد با نرخ ۴۹۰۰تومان فروخته می‌شد.

درهمین پیوند عضو هیأت مدیره اتحادیه طلا و جواهر تهران تصریح کرد افزایش قیمت طلای جهانی و قیمت ارز مهمترین دلایل جهش قیمت سکه در ایام نوروز بوده است.

محمد کشتی آرای در گفت‌وگو با ایسنا، به تشریح دلایل افزایش قیمت سکه پرداخت و اظهار کرد:‌ بعد از سال جدید انتظار می‌رفت با توجه به کاهش تقاضا  مقداری کاهش التهابات در بازار قیمت‌ها تعدیل شود، ولی در شروع سال جدید همزمان با جنگ تجاری امریکا و چین ارزش دلار بشدت کاهش پیدا کرد. وی ادامه داد: ‌این اتفاق باعث شد که قیمت جهانی طلا با افزایش مواجه شود به‌طوری که هر اونس به ۱۳۴۷ دلار رسید که همچنان در نوسان است. از طرفی در ایام عید با توجه به تعطیلی واحدها و نبود قیمت رسمی ارز قیمت ارز افزایش پیدا کرد و همزمانی این دو عامل یعنی افزایش قیمت جهانی و افزایش قیمت ارز باعث شد که قیمت سکه نه‌تنها کاهش پیدا نکند بلکه با افزایش همراه شود.

کشتی آرای تصریح کرد: از طرفی در شرایطی که عرضه در بازار خیلی زیاد نبود، قیمت سکه تمام به یک میلیون و ۷۴۰ هزار تومان افزایش پیدا کرد، همچنین انتظار می‌رفت که بعد از تعطیلات عید حباب نیم سکه، ربع سکه و سکه گرمی کم شود، اما این اتفاق نیفتاد و به دلیل تقاضایی که در بازار وجود داشت و عدم عرضه کافی قیمت این سکه‌ها هم افزایش یافت.

از سوی دیگر قیمت طلا به عنوان یکی از عوامل در معاملات روز جمعه بازار جهانی بدنبال پیشنهاد رئیس جمهور امریکا برای وضع تعرفه‌های جدید برای واردات کالاهای چینی که خطر وقوع جنگ تجاری میان دو کشور را تشدید کرد، افزایش یافت.

تأثیرگرانی دلار، ازگوشت تا مسکن و خودرو

همان‌گونه که اشاره شد نوسان و گرانی ارز بخصوص دلار بر روی بسیاری از بازارها تأثیر مستقیم و غیرمستقیم دارد.درحالی که برخی  کارشناسان اعتقاد دارند که رشد نرخ ارز از صادرات حمایت و باعث کاهش واردات می‌شود ولی باید به این واقعیت نیز توجه کرد که ترکیب ۹۰درصدی کالاهای واسطه‌ای و سرمایه‌ای در واردات در نهایت به افزایش قیمت تمام شده برخی  محصولات داخلی نیز منجر خواهد شد. آمار گمرک نشان می‌دهد که ۶۸ درصد از واردات در هشت ماه نخست متعلق به کالاهای واسطه‌ای و ۲۲ درصد متعلق به کالاهای سرمایه‌ای بوده است.

درهمین زمینه نایب رئیس اتحادیه املاک استان تهران با بیان اینکه نوسانات نرخ ارز یکی از عوامل تأثیر‌گذار در رشد قیمت مسکن است، گفت: پیش‌بینی می‌شود در نیمه اول سال‌جاری بازار مسکن با افزایش قیمت ۱۰ تا ۱۵ درصدی مواجه شود.

حسام عقبایی در گفت‌و‌گو با ایلنا با اشاره به تأثیر نوسانات نرخ ارز و رشد قیمت آن در بازار مسکن اظهار داشت: نوسانات نرخ ارز از زمستان سال گذشته شروع شد و در تعطیلات نوروز قیمت دلار از ۵ هزار تومان هم عبور کرد که این رشد قیمت در بازار مسکن هم تأثیر‌گذار بود. وی افزود: در زمستان سال گذشته شاهد افزایش نرخ مسکن در بازار بودیم که افزایش نرخ ارز در این رشد قیمت‌ها بی‌تأثیر نبود و هر چند که این افزایش قیمت در تعطیلات نوروز ادامه داشت اما به دلیل اینکه معاملات مسکن در ایام تعطیلات انجام نمی‌شود، در بازار مسکن تأثیر‌گذار  نبود.

نایب رئیس اتحادیه املاک استان تهران با اشاره به رشد نامتعارف قیمت مسکن در برخی  مناطق تهران گفت: در زمستان سال گذشته قیمت مسکن در برخی  مناطق تهران حتی تا ۳۰ درصد هم افزایش قیمت پیدا کرد.

خرده‌فروشان قیمت گوشت را افزایش دادند

رشد نرخ ارز علاوه بر تأثیر بر کالاهایی که به صورت واقعی از این گرانی تأثیر می‌پذیرند بهانه‌ای نیز برای رشد محصولاتی می‌شود که یا هیچ ارتباطی با رشد نرخ ارز ندارند یا تأثیر بسیار ناچیزی می‌پذیرند. دراین ارتباط رئیس شورای تأمین کنندگان دام زنده گفت:خرده‌فروشان به بهانه نوسان نرخ دلار در سطح عرضه گوشت گرانی ایجاد کردند در حالی‌که هیچ نوع افزایش قیمتی در سطح عمده فروشی نداریم.

منصور پوریان در گفت‌وگو با باشگاه خبرنگاران جوان، با انتقاد از افزایش نرخ گوشت در خرده فروشی‌ها، اظهار کرد: گرانی قیمت گوشت ارتباطی به وضعیت تولید ندارد، چرا که هم‌اکنون در تأمین و توزیع دام زنده و لاشه مشکلی نیست.

وی در پاسخ به این سؤال که نوسان نرخ دلار تأثیری در هزینه‌های واردات نداشته است، بیان کرد: اگرچه نوسان نرخ دلار مشکلاتی را برای واردکنندگان ایجاد کرده، اما دولت با تأمین ارز، درصدد رفع مشکلات تجار است.

دلار و قیمت خودرو

همچنین رئیس فدراسیون واردات به تشریح تأثیرات افزایش نرخ ارز بر واردات پرداخت و عنوان کرد که این افزایش می‌تواند تأثیر مستقیمی بر افزایش قیمت خودرو داشته باشد.

فرهاد احتشام‌زاد در گفت‌وگو با ایسنا، گفت: بر اساس آمار در روزهای اخیر، نرخ ارز با افزایش روبه‌رو نبوده و تقریباً به ثبات نسبی رسیده است اما اگر قیمت هفته‌های گذشته را مد نظر قرار دهیم نرخ ارز با افزایش همراه شده و این افزایش در بخش‌ها و مواردی واردات را تحت تأثیر قرار خواهد داد که از جمله آنها بخش خودرو است.

وی افزود: واردات خودرو در بخش تعرفه، هزینه‌ها و آن مواردی که به بخش دولتی ارتباط دارد بر مبنای ارز مبادله‌ای در نظر گرفته می‌شود و بخش‌های دیگری مثل خرید بر مبنای ارز آزاد محاسبه می‌شود، طبیعتاً هر یک از بخش‌ها تأثیر مستقیمی بر افزایش قیمت خودرو خواهد گذاشت و افزایش نرخ ارز که در چند وقت اخیر اتفاق افتاده بر بالا رفتن قیمت نهایی تأثیر خواهد گذاشت، مسأله‌ای که متأسفانه نمی‌تواند برای واردکنندگان مطلوب باشد.

لوازم خانگی گران شد

رئیس اتحادیه لوازم خانگی نیز از افزایش حدود ۶ درصدی قیمت لوازم خانگی به دنبال افزایش نرخ دلار در هفته‌های اخیر خبر داد و تصریح کرد که این افزایش قیمت، رکود در بازار را تشدید خواهد کرد. محمد طحان‌پور در گفت‌وگو با ایسنا، گفت: قیمت کالاهای مواد اولیه تولید داخل مثل فولاد، مس و محصولات کارخانه‌های مادر افزایش یافته است و تولیدکنندگانی که این مواد را خریداری می‌کنند می‌گویند به دلیل بالا رفتن قیمت مواد اولیه مجبور هستند که کالاهایشان را گران کنند.