متاسفانه هجوم برای خرید تنها به دلیل ترس از کمیاب شدن کالا خود باعث کمبود کالا و یا افزایش قیمت ها شده است.گفتنی است با توجه به اینکه مردم ایران روزگار سخت بعد از جنگ را گذرانده اند از این رو تصور می کنند با افزایش قیمت هر کالایی باید آن را خریداری و ذخیره نمایند که متاسفانه این مهم در تمام بازارها به وضوح به چشم می خورد به گونه ای که برخی از سودجویان برای فروش کالاهای بی کیفیت خود نیز از این ترفند استفاده می کنند که این خود نشان از جای خالی نظارت مسئولان دارد.به طور کلی باید در نظر داشت که هجوم به مراکز خرید و ایجاد صف های طولانی برای خرید پدیده ای است که طی ماه های اخیر بسیار با آن مواجه شده ایم که این خود عاملی برای گرانی های یک سال گذشته است.
حضور پررنگ مردم در صف های طولانی
همان گونه که می دانیم طی ماه های اخیر شاهد ایجاد صف های طولانی به عناوین مختلفی مانند خرید گوشت یخ زده خرید گوجه فرنگی و یا خرید بنزین هزار تومانی بودیم که به یقین اصلی ترین دلیل ایجاد این صف های به نسبت طولانی تنها کسب منفعت مالی است که این خود نشان از بد بودن شرایط اقتصادی کشور باشد، چرا که بسیاری از افراد در حالی در این صف ها می ایستادند که شاید نیاز چندانی به آن کالا نداشتند که این خود می تواند نشان از ترس از دست دادن و یا ایجاد حس برنده شدن داشته باشد.
جامعه مادی گرا
باید در نظر داشت که یکی از عوامل اصلی ایجاد صف های طولانی را می توان مادی گرا شدن افراد جامعه دانست چرا که متاسفانه بسیاری از مردم حاضر هستند ساعت های طولانی وقت خود را در صف بگذرانند و خریدی داشته باشند که این مهم بدین معنا است که وقت در جامعه ما از ارزش چندانی برخوردار نیست. به عبارت ساده تر امروزه طبقه متوسط به بالای جامعه بسیار مصرف گرا هستند، به گونه ای که بخش اعظم درآمدهای خود را به خرید و یا مصرف صرف می کنند.
از سوی دیگر باید یادآور شد که خرید بیش از نیاز نیز یکی از پیامدهای منفی گرانی های اخیر است، چرا که طی یک سال گذشته شاهد خرید بیش از اندازه مردم بودیم به گونه ای که با خبر گرانی کالا مردم آن را حتی چندین برابر نیاز خود خریداری می کردند که این خود به کمبود کالا و یا ایجاد صف های طولانی و همچنین ترس از کمیابی منجر شده است به عنوان مثال با افزایش قیمت شکر خانواده ای که در طول سال شکر چندانی مصرف نمی کرد اما به دلیل گرانی و ترس از گران تر شدن آن را به مقدار بسیار زیاد خریداری کرده و در خانه انبار می کند که این مهم خود می تواند نشان از عدم امنیت روانی و اقتصادی در جامعه باشد، چرا که به چه دلیل باید خانواده ای که مصرف شکر چندانی ندارد چندین برابر بیشتر از نیاز خود آن را خریداری کند.
شایعه پراکنی عاملی برای ایجاد صف های طولانی
آنچه مسلم است بسیاری از کارشناسان بر این باور هستند که شایعه پراکنی خود یکی از عوامل اصلی ایجاد صف های طولانی می باشد چرا که تجربه نشان داده است که هر گاه شایعه ای مبنی بر گرانی، افزایش صادرات و یا مواردی از این دست در جامعه پخش شود مردم کار و زندگی خود را رها می کنند و وقت خود را در صف های طولانی برای خرید سپری می کنند اما این در حالی است که در صورت موفق شدن برای خرید مگر تا چه میزان می توانند کالا خریداری کنند و یا اینکه تا چند وقت می توانند این کالا ها را انبار و ذخیره نمایند؟باید در نظر داشت که بی اعتمادی مردم نسبت به نبود کالا و یا افزایش بیشتر قیمت ها خود دلیل دیگر برای ایجاد صف های طولانی می باشد.
کالای گران شده دیگر ارزان نمی شود
همان گونه که می دانیم متاسفانه این باور در میان افراد جامعه وجود دارد که اگر کالایی در کشور گران شود دیگر هیچ گاه ارزان نخواهد شد و در صورت کاهش قیمت باز هم با قیمت اولیه تفاوت بسیاری دارد که این خود می تواند در افزایش هجوم مردم برای خرید بسیار تاثیرگذار باشد.پر واضح است که احتکار خانگی نیز نقش تعیین کننده ای در گرانی های اخیر دارد چرا که هر گاه میزان احتکار خانگی افزایش یابد به طور حتم دیگر کالا به اندازه کافی در بازار وجود نخواهد داشت که این خود می تواند به ضرر قشر محروم جامعه باشد و همچنین عاملی برای افزایش مجدد قیمت ها نیز خواهد بود.
شایان ذکر است که در کشورهای توسعه یافته مردم تنها مصرف کننده نیستند و در تولید نیز نقشی دارند اما این در حالی است که در ایران به واسطه اقتصاد نفتی بیشتر مردم تنها مصرف کننده هستند بنابراین بدون داشتن حس مسئولیت نسبت به دیگران تنها مصرف می کنند که این خود می تواند تبعات منفی بسیاری را به دنبال داشته باشد.در پایان باید خاطر نشان کرد که افزایش صف های طولانی خود می تواند نشان از بی اعتمادی مردم و همچنین نامناسب بودن وضعیت اقتصادی داشته باشد، از این رو شاید بتوان با ایجاد تغییر در نگرش و باورهای مردم هم صف های طویل را کوتاه کرد و هم اینکه مانعی برای ایجاد موج جدید گرانی ها شد.
- 15
- 2