تکانه‌هایی مثبت در بخش مسکن

براساس گزارش اخیر بانک مرکزی از نماگرهای اقتصادی، در سال ۱۳۹۵ حدود ۱۱۳ هزار فقره پروانه ساختمانی در کل مناطق شهری ایران صادر شده که نسبت به سال ۱۳۹۴، تقریبا ۱۲.۲ درصد رشد داشته است. از این تعداد، حدود ۸ هزار فقره مربوط به شهر تهران بوده است.

نگاهی به تعداد پروانه‌های ساختمانی صادر شده در کل مناطق شهری و شهر تهران در طول عمر دولت یازدهم، از سال ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵ نشان می‌دهد که اگرچه روند تعداد صدور پروانه‌های ساختمانی منفی بوده، اما در سال ۱۳۹۵ این رویه منفی معکوس و مثبت شده است. این نشان از آن دارد که احتمالا بخش مسکن در حال عبور از شرایط عمیق رکودی است و تکانه‌هایی در بخش ساختمان مشاهده می‌شود.

روند صدور پروانه‌های ساختمانی، یکی از مولفه‌های پیش‌نگر رونق بازار مسکن است، بر این اساس، با توجه به رکود عمیق حاکم بر بازار مسکن در طول سال‌های گذشته، افزایش محدود صدور پروانه‌های ساختمانی، نشانه‌های مثبتی را در ذهن ایجاد می‌کند.

به این ترتیب، در حالی در سال ۱۳۹۲ حدود ۱۷۲ هزار فقره پروانه ساختمانی صادر شده بود که این تعداد در سال ۱۳۹۳ به ۱۱۷ هزار فقره و در سال ۱۳۹۴ به ۱۰۱ هزار فقره کاهش یافت، اما در سال ۱۳۹۵ تعداد پروانه‌های ساختماعی صادر شده در کل مناطق شهری به ۱۱۳ هزار فقره افزایش پیدا کرد.

در تهران نیز تعداد پروانه‌های ساختمانی از ۲۱ هزار فقره در سال ۱۳۹۲ به ۸.۱ هزار فقره در سال ۱۳۹۴ افت پیدا کرده است. اگرچه این روند نزولی در سال بعد، یعنی سال ۱۳۹۵ بهبود پیدا کرد. آمارها نشان می‌دهد که در سال ۱۳۹۵ در تهران ۸.۷ هزار فقره پروانه ساختمانی صادر شده است.

بررسی فصلی تعداد پروانه‌های ساختمانی صادر شده در کل مناطق شهری نیز نشان می‌دهد که در کل مناطق شهری طی این مدت، هر ساله در فصل زمستان صدور پروانه‌های ساختمانی با رشد تقریبا قابل توجهی روبه‌رو بوده است. بر این اساس، در زمستان سال ۱۳۹۲ بیشترین تعداد پروانه ساختمانی صادر شده است.

در زمستان سال ۱۳۹۵ تعداد پروانه‌ها ساختمانی نسبت به فصل پاییز رشدی حدود ۵۰.۶ درصدی داشته است. در زمستان سال گذشته ۳۵.۴ هزار فقره پروانه ساختمانی در کل مناطق شهری صادر شده؛ این در حالی است که این در حالی است که این تعداد در فصل پاییز ۲۳.۵ هزار فقره، تابستان ۲۷.۴ هزار فقره و بهار ۲۷.۵ هزار فقره بوده است.

از سوی دیگر، طبق آمارهای بانک مرکزی، در سال گذشته سطح زیربنای طبقات ساختمان‌ها در کل مناطق شهری ایران ۶۳.۹ میلیون مترمربع برآورد شده که نسبت به سال ۱۳۹۴ با افزایش ۳.۲ درصدی روبه‌رو بوده است.

میزان برآوردی سطح زیربنای طبقات ساختمان‌ها در شهر تهران نیز حدود ۱۳.۴ میلیون مترمربع بوده است. بر این اساس، با توجه به صدور حدود ۸.۷ هزار پروانه ساختمانی در طول این سال در شهر تهران، به طور متوسط زیربنای مربوط به هر پروانه ساختمانی در شهر تهران حدود یک‌هزار و ۵۴۰ مترمربع بوده است.

طی سال‌های ۱۳۹۲ تا ۱۳۹۵ بیشترین میزان برآوردی از سطح زیربنای طبقات ساختمان‌ها در کل مناطق شهری کشور مربوط به سال ۱۳۹۴ با میزان برآورد ۶۱.۹ میلیون مترمربع بوده است. در سال ۱۳۹۲ نیز برآورد سطح زیربنای طبقات ساختمان‌ها براساس پروانه‌های ساختمانی در کل مناطق شهری ۱۲۰.۶ میلیون مترمربع و در سال ۱۳۹۳ حدود ۷۲.۱ میلیون مترمربع گزارش شده بود.

این وضعیت در تهران نیز این‌گونه بود که در سال ۱۳۹۲ حدود ۳۲.۵ میلیون مترمربع، در سال ۱۳۹۳ حدود ۱۶.۴ میلیون مترمربع و در سال ۱۳۹۴ حدود ۱۲.۴ میلیون مترمربع سطح زیربنای طبقات ساختمان‌ها برآورد شده بود.

نگاهی به آمارهای فصلی از برآورد سطح زیربنای طبقات ساختمان‌ها در کل مناطق شهری و شهر تهران در سال ۱۳۹۵ نیز نشان می‌دهد که بیشترین میزان برآوردی در کل مناطق شهری در چهارمین فصل سال و در تهران در اولین فصل سال رقم خورده است.

مریم فکری