ساخت بخش زیادی از پروژه‌های بزرگ در سال‌های اخیر به شرکت‌هایی خاص واگذار شده است. قرارگاه خاتم یکی از بخش‌هایی است که ساخت پروژه‌های بزرگ معمولاً به این قرارگاه سپرده می‌شود. محمد اسلامی وزیر راه و شهرسازی تأکید کرد که «واگذاری بدون هیچ تبعیضی بین شرکت‌ها است و به همین دلیل قبل از واگذاری فراخوان و مناقصه برگزار می‌شود» وزیر راه و شهرسازی ورود قرارگاه خاتم به طرح‌های بزرگ را بر اساس خواست دولت عنوان کرد.
وزیر راه و شهرسازی در گفت‌و‌گو با «ایران» همچنین برنامه‌های سال آینده در بخش مسکن و ساخت و توسعه راه آهن را تشریح کرد. اسلامی تبدیل شدن ایران به مرکز مبادلات و حمل بار در منطقه را در نتیجه توسعه شبکه ریلی و تکمیل کریدور شمال- جنوب دانست:
بیست و دومین استان کشور چهارشنبه به راه آهن متصل می‌شود، خط آهن جدید چه دستاوردهایی برای رونق اقتصادی کشور دارد؟
اتصال راه آهن به استان گیلان و به شمال غرب دریای خزر و آستارا از دیرباز مورد نیاز کشور است. در برنامه‌های کریدور شمال-جنوب این خط آهن سهم بزرگی در ترانزیت و شکوفایی اقتصادی منطقه و هم در تولید و اشتغال خواهد داشت. این خط در افزایش سهم ترانزیتی نیز نقش خواهد داشت.
ادامه ساخت خط آهن از رشت به آستارا به عنوان حلقه آخر تکمیلی کریدور شمال – جنوب در چه وضعیتی است؟
همزمان با بهره‌برداری از راه آهن قزوین-رشت تفاهمنامه ساخت خط آهن رشت- آستارا با حضور سرمایه‌گذار طرح، مبادله و امضا می‌شود. تفاهمنامه اولیه که سهم الشراکه شرکا را تعیین می‌کند در حضور رئیس جمهور مبادله و امضا می‌شود. پیمانکاران انتخاب شده‌اند مهندسان مشاور قبلاً طرح را مطالعه کرده‌اند نقشه‌های مسیر آماده است، امید داریم پیمانکار بلافاصله بعد از امضا و مبادله تفاهمنامه، تجهیزکارگاهی را انجام دهد و پروژه شروع شود.
طبق تفاهمنامه، در ساخت راه آهن رشت- آستارا ۹۰ درصد بخش خصوصی و ۱۰ درصد دولت مشارکت دارند. از شهروندانی که راه آهن رشت-آستارا از شهر و دیار آنها می‌گذرد تقاضا داریم برای آزادسازی مسیر، همکاری و تعامل کنند تا پروژه طبق زمانبندی ۴۰ ماهه به ثمر برسد. خط آهن آستارا-آستارا قبلاً به‌صورت پروژه‌ای مشارکتی بین ایران و آذربایجان ساخته شده است ترمینال‌ها، باراندازها و انبارهای آن به بهره‌برداری رسیده و مبادلات ما در ترمینال خط آهن آستارا-آستارا در حال انجام است. تعاملات خوب و سازنده‌ای بین کشور ایران و کشور آذربایجان وجود دارد.
اطمینان دارم با ساخت خط آهن رشت-آستارا و فعال شدن این بخش از کریدور شمال- جنوب، سهم قابل ملاحظه‌ای از انتقال بار از کشور ما به اورپا از این مسیر خواهد بود. با تکمیل کریدور شمال- جنوب ۳۶ روز از زمان انتقال بار از غرب آسیا به اروپا کوتاه می‌شود. صرفه‌جویی و کاهش هزینه‌ای که این خط آهن دارد برای کشور و اقتصاد مزیت‌های رقابتی به همراه می‌آورد و صاحبان بار هم در این مسیر از مزیت‌های متفاوت آن بهره می‌برند.
با وجود تحریم‌ها اهداف طرح کریدور شمال- جنوب چگونه محقق می‌شود؟ حمل بار و درآمدزایی برای کشور تحت تأثیر تحریم‌ها قرار نمی‌گیرد؟
تحریم اقدامی تروریستی و غیرقانونی است که در مقاطع مختلف به بهانه‌های واهی و غیرواقعی از طرف امریکا بر ایران تحمیل شده است. در شرایط تحریم پیشرفت کرده‌ایم و به این مرتبه از رشد رسیده‌ایم بعد از تحریم‌های جدید هم پیشرفت کشور ادامه دارد. در این راه ممکن است نوساناتی باشد اما این نوسانات نمی‌تواند مؤثر باشد. نمی‌توانیم بگوییم بخاطر نوسانات خطوط جدید ترانزیتی صرفه ندارد، باید بگویم برای ما حتی صرفه هم دارد.
برای عبور از این مسیرها متقاضیان زیادی وجود دارد. در هفته گذشته روز چابهار در این بندر برگزار شد، چابهار برای همه کشورهای شرق ایران، کشورهای خاوردور و بویژه هند، اهمیت زیادی دارد. کشورهای شمال شرقی ایران که دسترسی به آبهای آزاد ندارند از مسیر جدید کشتیرانی در چابهار بار خود را به هند و جنوب حمل می‌کنند. در نظر داریم هر چه سریعتر مسیر ریلی چابهار به زاهدان را تکمیل کنیم، با تکمیل این مسیر تقاضا برای حمل و عبور بار از ایران بیشتر می‌شود. امروز در وضعیت تحریم افزایش تقاضا برای عبور بار از ایران را شاهد هستیم.
توسعه زیرساخت‌ها بویژه توسعه شبکه ریلی سهم ما از ترانزیت را روزافزون می‌کند و نقش خود را در رونق اقتصادی کشور ایفا می‌کند.
با دو خطه شدن خط آهن کرج – قزوین که در ماه‌های آینده به بهره‌برداری می‌رسد، این موقعیت ایجاد می‌شود که قدرت جابه‌جایی بار در کشور افز ایش یابد و ایران به هاب منطقه‌ای تبدیل خواهد شد و جابه‌جایی بار برای اتصال به کشورهای شمال قفقاز و اروپا از مسیر رشت-آستارا فراهم می‌شود.
خط آهن دیگری که در منطقه احداث می‌شود اتصال راه آهن رشت به بندر کاسپین و بندر انزلی است. این اتصال‌ها توسعه ترانزیت را فراهم و بخشی دیگر از کریدور شمال-جنوب را تکمیل می‌کند. خط آهن قزوین –رشت سهم مهمی در اقتصاد، تولید و اشتغال خواهد داشت ظرفیت لجستیکی سهم تولید و اشتغال را بیشتر می‌کند.انتظار داریم که در گام‌های نخست تا سقف یک میلیون تن بار با راه آهن از این مسیر جابه‌جا کنیم.
در فاز اول بار با ریل تا رشت منتقل می‌شود از رشت بار بوسیله کامیون از طریق بندر کاسپین و انزلی به آذربایجان و از آنجا به مناطق دیگر می‌رود. بنابراین با اتصال خط آهن به رشت و آستارا و سپس به کشور آذربایجان، هم از طریق ریلی و هم از طریق جاده‌ای به کشور آذربایجان متصل خواهیم بود. اتصال به کشور آذربایجان در اولویت ما قرار دارد و برای برقراری این اتصال عملیات اجرایی با اهتمام ویژه‌ای در حال انجام است. خط آهن آستارا به آستارا(در آذربایجان) قبلاً اجرا شده بود، با تکمیل خط رشت – آستارا حلقه کریدور شمال- جنوب تکمیل می‌شود. با بهره‌برداری از کریدور شمال – جنوب از چابهار تا آستارا و از آستارا تا اقصی نقاط اروپا سهم ایران را در ترانزیت کالا در این منطقه سوق الجیشی در غرب آسیا افزایش می‌دهد.
اتصال ۵ استان به راه آهن اولویت دولت بود، استان پنجم چه زمانی به خط آهن متصل می‌شود؟
دولت تدبیر و امید اتصال ۵ مرکز استان را به راه آهن وعده داده بود راه آهن به استان‌های کرمانشاه، همدان، آذربایجان غربی متصل شد و استان گیلان چهارمین استانی است که از نعمت خط آهن برخوردار می‌شود. اوایل سال آینده ریل از مسیر جدید به تبریز متصل خواهد شد و ۵ استان هدفگذاری شده از نعمت خطوط آهن و استفاده از قطار برای مسافرت بهره‌مند می‌شوند.
این خط آهن علاوه بر اهمیت در توسعه حمل و نقل ریلی چه ویژ گی‌هایی دیگری دارد که آن را از بخش‌های دیگر شبکه ریلی متمایز کرده است؟
خط آهن قزوین-رشت یکی از پروژه‌های ماندگار و مؤثر مهندسی کشور هم در طراحی و هم در ساخت است. طراحی مسیر ریل و هم نقاطی که ریل عبور کرده چشم اندازهای زیبایی دارد. پل‌ها و تونل‌هایی که طراحی و احداث شده نسبت به کارهای گذشته منحصر به فرد و متفاوت است.
طراحی و مهندسی پروژه خط آهن قزوین- رشت را مهندسان، شرکت‌ها و پیمانکاران ایرانی اجرا کرده‌اند. از مردم دعوت می‌کنم حتماً سفر با قطار به رشت را در برنامه خود قرار دهند تا هم از مسیر لذت ببرند و هم به مهندسان ایرانی افتخار کنند. خط آهن قزوین- رشت ۱۶۴ کیلومتر طول دارد بخش‌هایی از آن دوخطه است که با احتساب مسیرهای دو خطه و مسیر ایستگا‌ه‌ها، کل مسیر ریلی ۲۵۱ کیلومتر است. در این پروژه ۵۲ دستگاه تونل به طول ۲۲ کیلومتر و ۲۵ پل به طول ۸ کیلومتر بخشی از مسیر را به خود اختصاص داده است. نکته حائز اهمیت در ساخت خط آهن قزوین-رشت این است که این پروژه با حداکثر توجه به محیط زیست و حداکثر ملاحظات برای حفظ اراضی با ارزش اجرا شده و ریل از مسیری عبور کرده که حداقل آسیب را به محیط زیست وارد می‌کند.
ایستگاه رشت سازگار با معماری ایرانی ساخته شده و زیبایی‌های طراحی آن هم مطابق با سلیقه ایرانی است. این ایستگاه ۱۶ هزار متر زیر بنا دارد و حضور در ایستگاه برای کسانی که با قطار به رشت سفر می‌کنند جاذبه گردشگری دارد.
اولویت‌های بعدی احداث راه آهن در کشور کدام خطوط است؟
در سال‌های ۹۸ و ۹۹ در ساخت راه آهن پروژه‌هایی در اولویت قرار دارند. اتصال راه آهن چابهار به زاهدان از پروژه‌های اولویت یک است. خطوطی که ظرفیت ترانزیتی کشور را افزایش می‌دهد، ساخت خط دوم، ایجاد کردن و همزمان اتصال مراکز بار به ریل، اتصال سیلوها به کارخانه‌های آرد و اتصال شهرک‌های صنعتی به راه آهن اولویت دیگر در توسعه شبکه ریلی است تا از این طریق ایمنی جاده را افزایش و ترافیک آن را کاهش دهیم.
اتصال بوشهر به خط آهن، خط آهن اصفهان- اهواز، خط آهن کرمانشاه – خسروی، خط آهن شلمچه- بصره که ما را به عراق متصل می‌کند و زائران عتبات عالیات می‌توانند از آن بهره ببرند، طرح‌هایی است که در وزارت راه در دست اجر است امید داریم که فوری‌ترین این طرح‌ها را که نیاز اقتصادی و نیاز مردم است را سریعتر به اتمام برسانیم.
واگذاری پروژه‌های عمرانی و زیرساختی به شرکت‌ها شرایط خاصی وجود دارد؟ چرا در چند ماه اخیر قرارگاه خاتم بیشترین سهم را در واگذاری طرح‌ها برای ساخت داشته است؟
در واگذاری پروژه‌ها فراخوان می‌دهیم و پروژه‌ها را از طریق مناقصه واگذار می‌کنیم. قرارگاه خاتم حسب درخواست دولت در پروژه‌ها وارد می‌شود. مشارکت قرارگاه به دلیل نوع تبادلات مالی و توان و رابطه‌ای که با همه دولت‌ها داشته، است قانونی است و طبق قانون برنامه است که از ظرفیت قرارگاه استفاده شود.
هر جا که دولت درخواست داده، قرارگاه مشارکت کرده است و اینطور نیست که قرارگاه با شرکت‌های خصوصی رقابت کند. شرکت‌هایی که در حوزه وزارت راه و شهرسازی دارای رتبه و گروه هستند و توان صلاحیت و ظرفیت آنها با قراردادها و پروژه‌های وزارت انطباق دارد به‌صورت پیوسته با وزارت راه کار می‌کنند و ما هیچ تبعیضی در واگذاری پروژه‌ها به شرکت‌ها نداریم.
برای تعادل بخشی به بازار مسکن چه برنامه‌هایی در سال آینده دارید؟ خانه دار شدن اقشار متوسط و کم درآمد متأثر از افزایش بیش از ۸۰ درصدی قیمت مسکن در یک سال، با مشکل مواجه شده است.
نه قیمت زمین و مسکن بطور ویژه متأثر از بخش مسکن است و نه رکود یا رونق مسکن قیمت آن را تعیین می‌کند، قیمت مسکن متأثر از شرایط اقتصادی است. هر آنچه در تحولات اقتصادی رخ می‌دهد و اتفاقاتی که در اقتصاد می‌افتد دامن بخش مسکن را هم می‌گیرد.
بر اساس آمار در دوماه گذشته نسبت به ماه‌های پیش، از رشد قیمت مسکن کاسته شده و رشد قیمت به نوعی متوقف شده است که آن نیز متأثر از شرایطی است که برای نرخ ارز پیش آمد. آنچه ما در بخش مسکن پیگیری می‌کنیم و وظیفه قانونی ما نیز محسوب می‌شود تعادل بخشی به عرضه و تقاضای مسکن برای جامعه هدف است که شامل اقشار متوسط و کم درآمد می‌شود.
این مهمترین موضوعی است که روی آن تمرکز داریم. برنامه ما بطور مشخص جریان‌سازی برای تولید مسکن است و این تولید نه توسط دولت که توسط بخش خصوصی خواهد بود، برنامه آن هم ابلاغ شده است.
در سال‌جاری تعدادی از استان‌ها و شهرهای جدید، پروژه‌های جدید ساخت مسکن را آغاز می‌کنند و مصمم هستیم ساخت ۴۰۰ هزار مسکن را در دو سال با مشارکت انبوه‌سازان و فعالان اقتصادی که توانایی ساخت و ساز را دارند به پایان برسانیم.
همزمان با این برنامه ۵۰۰ هزار مسکن مهر را نیز تحویل می‌دهیم. تا پایان امسال و فروردین سال آینده ۱۵۰ هزار مسکن مهر تحویل متقاضیان می‌شود و تکمیل و تحویل مسکن مهر روند صعودی خود را طی می‌کند.
سهم وام در هزینه خرید مسکن به بیش از نصف کاهش یافته است برنامه‌ای برای افزایش تسهیلات خرید مسکن ندارید؟
برای توانمندسازی خریداران مسکن باید مشوق‌هایی فراهم کنیم. مشوق‌ها باید توان مالی تولید کننده و عرضه کننده مسکن و هم توان مالی خریداران را تقویت کند.
زمانی که میزان وام مسکن افزایش می‌یابد قیمت مسکن نیز بالا می‌رود به همین دلیل ما ممارست می‌کنیم تا این فضا را مدیریت کنیم تا عرضه افزایش پیدا کند و این افزایش عرضه بتواند تقاضا را جذب کند. در بخش مسکن با این سیاست پیش می‌رویم. افزایش وام در جهت خانه دارکردن اقشار متوسط و کم درآمد نیست برنامه ما کنترل آثار تورمی وام مسکن است و مشوق‌هایی که داریم کاهش ارزش وام را جبران می‌کند.
نیم نگاه
اطمینان دارم با ساخت خط آهن رشت-آستارا و فعال شدن این بخش از کریدور شمال- جنوب، سهم قابل ملاحظه‌ای از انتقال بار از کشور ما به اورپا از این مسیر خواهد بود. با تکمیل کریدور شمال- جنوب ۳۶ روز از زمان انتقال بار از غرب آسیا به اروپا کوتاه می‌شود. صرفه‌جویی و کاهش هزینه‌ای که این خط آهن دارد برای کشور و اقتصاد مزیت‌های رقابتی به همراه می‌آورد و صاحبان بار هم در این مسیر از مزیت‌های متفاوت آن بهره می‌برند.
مشارکت قرارگاه به دلیل نوع تبادلات مالی و توان و رابطه‌ای که با همه دولت‌ها داشته است ، قانونی است و طبق قانون برنامه است که از ظرفیت قرارگاه استفاده شود
سهیلا یادگاری
- 18
- 5
