همه اتفاقات بد اقتصادی به اردیبهشت‌ماه برمی‌گردد. از همان زمانی که نرخ ارز بالا رفت بازار به هم ریخت. وضعیت قرمز گرانی گریبان همه کالاها را گرفته. از بازار مواد غذایی بگیرید تا مواد اولیه و لوازم‌خانگی که صدای مردم را در آورده است. امین‌حضور یکی از بدترین روزهای خود را تجربه می‌کند. دعوای تولید‌کننده و فروشنده بر سر قیمت تمامی ندارد. متاسفانه اوضاع بازار لوازم‌خانگی آشفته‌تر از چیزی است که شنیده می‌شود. این شرایط در حالی است که رییس اتحادیه کشوری لوازم‌خانگی هم این‌گونه خیال‌مان را راحت می‌کند: «عمرا قیمت لوازم‌خانگی پایین بیاید.»
چیزی تا عید و شروع خریدها باقی نمانده اما امسال اوضاع جور دیگری است. جلوی مغازه‌ها پرنده هم پر نمی‌زند. نه اینکه رکود باشد اصلا پولی در بساط نیست که مردم بخواهند تصمیم بگیرند به کدام زخم‌شان بزنند. اگر تا سال گذشته دختری برای جهیزیه‌اش می‌توانست با ۱۰ میلیون تومان ۵ قلم لوازم‌خانگی ایرانی بخرد، امروز همان کالاها را باید حداقل با ۲۵ میلیون تومان تهیه کند. داستان کالاهای خارجی هم که جای خود دارد. از این رو نابسامانی بازار سبب شد تا سراغ مرد اول بازار لوازم‌خانگی برویم تا در جریان اتفاقات عجیب و غریبی که در این حوزه می‌افتد قرار بگیریم. محمد طحان‌پور هم از این وضعیت دل خوشی ندارد و معتقد است: «بعید است اوضاع رو به راه شود». محمد طحان‌پور می‌گوید: قدرت خرید مردم به قدری پایین آمده که مردم قید خرید را زده‌اند.
گرانی لوازم‌خانگی از کجا آب می‌خورد؟
به دنبال افزایش قیمت ارز قیمت لوازم‌خانگی نیز با گرانی زیادی مواجه شد. دقیقا از ابتدای اردیبهشت‌ماه سال‌جاری کالاهای خارجی تا ۲۵۰ درصد و کالاهای ایرانی بین ۸۰ تا ۱۷۰ درصد افزایش قیمت داشته است. همین افزایش قیمت‌ها باعث شده تا مردم برای خرید اقدام نکنند از این‌رو تولیدکنندگان داخلی نیز با مشکلات عدیده‌ای مواجه خواهند شد. در شرایط فعلی و با توجه به اینکه در بازار کالای خارجی وجود ندارد و کالاهای تولید داخلی نیز با افزایش قیمت زیادی روبه‌رو شده باید منتظر ورود غیرقانونی لوازم‌خانگی به کشور باشیم.
مقصر اصلی گرانی‌ها کیست؟
در حال حاضر تولید‌کننده‌های داخلی در برابر کاهش قیمت‌ها مقاومت عجیبی می‌کنند و به همین مقدار افزایش قیمتی هم که در بازار رخ داده رضایت نمی‌دهند. همین موضوع باعث شده تا پرنده هم در بازار پر نزند. در واقع دلیل کسادی بازار به همین موضوع برمی‌گردد. جنس خارجی کم است تولید‌کننده داخلی هم از این فرصت نهایت سوءاستفاده را می‌کند. اگرچه کالاهای خارجی زیادی در گمرک وجود دارد که امیدواریم با ترخیص آنها تولیدات داخلی از نظر کیفیت بتوانند رقابت بیشتری با کالاهای خارجی کنند.
مردم توقع دارند با کاهش نرخ ارز قیمت‌ها پایین بیاید آیا امکان کاهش قیمت لوازم‌خانگی وجود دارد؟
امکان ندارد قیمت‌های فعلی از چیزی که هست پایین‌تر بیاید. با وضعیتی که در حال حاضر در بازار حاکم است امکان ندارد حتی کالایی ۲۰۰هزار تومان هم کاهش قیمت داشته باشد. البته حدود پنج برند بر کالاهای خود تخفیف ۱۰ درصدی اعمال کرده بودند اما این موضوع اعتراض برند‌های دیگر را به دنبال داشت.
با این اوصاف راه برای قاچاق لوازم‌خانگی هموار می‌شود.
دقیقا همین‌طور است. قیمت‌ها به قدری بالا رفته که مردم برای تامین نیاز خود قید ظاهر، گارانتی ،کیفیت و حتی سایز را هم زده‌اند بنابراین به سمت کالاهای قاچاق و بدون گارانتی تمایل پیدا می‌کنند. من در این مورد باز هم هشدار می‌دهم و اعلام می‌کنم که قاچاق لوازم‌خانگی بیشتر می‌شود.
سودجویی برخی تولیدکنندگان، طوری بازار را به هم ریخته که حتی زوج‌های جوان هم برای خرید جهیزیه با مشکل مواجه‌اند. به نظر شما چگونه می‌شود این بحران را مدیریت کرد؟
افزایش افسارگسیخته قیمت ارز که از اوایل سال ۹۷ شروع شد مردم را با مشکلات بسیاری برای خرید جهیزیه مواجه کرد به طوری که خریداران جهیزیه در این اوضاع بد اقتصادی نه تنها باید با مشکل گرانی دست و پنجه نرم کنند، بلکه با کمبود اجناس هم مواجه شده‌اند. تا سال پیش مردم برای خرید جهیزیه می‌توانستند ماشین لباسشویی اتوماتیک، یخچال، فریزر و اجاق‌گاز فردار ایرانی را با ۱۰ میلیون تومان خریداری کنند اما همین اقلام را امسال با کمتر از ۲۵ میلیون تومان هم نمی‌شود تهیه کرد. این وضعیت در بازار کالاهای خارجی بدتر است و وسایل خارجی را که تا سال گذشته با ۲۰ میلیون تومان می‌شد تهیه کرد امسال باید با ۶۰ میلیون تومان خریداری کرد.
چرا مردم خرید نمی‌کنند؟
قدرت خرید مردم به شدت کاهش پیدا کرده. این موضوع را می‌توان از کسادی بازار فهمید. بنابراین طبیعتا با کاهش قدرت خرید مردم، امکان تهیه بسیاری از اقلام و محصولات از مردم سلب می‌شود و این محدودیت در مورد کالا‌هایی که افزایش قیمت بیشتری داشته‌اند بیش از پیش احساس می‌شود. در حال حاضر بسیاری از اقشار جامعه، قادر به خرید لوازم‌خانگی نیستند. سفره مردم نسبت به سال گذشته کوچک‌تر شده است ما در بازار شاهد این اتفاق هستیم به طوری که مردم در چند ماه اخیر دیگر به دنبال تلویزیون ۵۰ اینچی نمی‌آیند و هرچه فاکتور می‌شود مربوط به تلویزیون‌هایی با سایز‌هایی کوچک است. از نحوه خرید مردم می‌توان فهمید که چقدر اوضاع بد است.
به نظر شما رکود چه زمانی از بازار می‌رود؟
اتفاقا امسال تنها سالی است که در بازار رکود نداریم زیرا رکود زمانی است که قیمت‌ها پایین باشد اما مشتری نباشد. این در حالی است که امسال با پدیده جدیدی مواجه‌ایم که به آن رکود نمی‌گویند یعنی قیمت‌ها آنقدر بالا رفته که کمتر کسی قدرت خرید دارد. از طرفی کسبه هم بیکارند و به دلیل افزایش قیمت‌ها با مشکلات بسیاری مواجه شده‌اند. متاسفانه این موضوع در دراز مدت می‌تواند تاثیر بدی بر تولید داخل بگذارد و کارخانه‌های زیادی را به تعطیلی می‌کشاند.
این بحران حل‌شدنی است؟
اتفاقی که جدیدا در بازار رخ داده این است که تابوی خرید و فروش نقدی شکسته شده به طوری که بسیاری از برند‌ها در حال حاضر برای جلب مشتری به جای تخفیف، اجناس را قسطی یا چکی می‌فروشند. اگر این روال ادامه داشته باشد شاید مردم به سمت بازار لوازم‌خانگی رو بیاورند در غیر این صورت کارخانه‌های تولیدی تعطیل می‌شود، قاچاق بیشتر می‌شود و بازار بهم می‌ریزد.
وضعیت بازار را چگونه پیش‌بینی می‌کنید؟
همه چیز به قیمت ارز بستگی دارد. اگر قیمت دلار روی ۱۰ هزار تومان باقی بماند قیمت‌ها دیگر بالا نمی‌رود. اما به طور کلی می‌توانم بگویم قیمت لوازم‌خانگی تا اسفندماه ثابت می‌ماند.
پروانه کُبره
- 15
- 3
