به گزارش ایسنا، وزارت خارجه امارت اسلامی افغانستان در بیانیه ای ضمن اشاره به بازدید هیات فنی ایران از ایستگاه آب سنجی دهراود ادعا کرد که هیات ایرانی بعد از مشاهده و اندازه گیری جریان آب سال جاری آبی را به مراتب کمتر از سال نرمال آبی ارزیابی کرده است.
در اطلاعیه وزارت خارجه امارت اسلامی افغانستان آمده است؛
امارت اسلامی افغانستان متعهد در قول و عمل است، تا هر خیر ممکن مخصوصاً در بخش آب که ماده حیاتی برای زندگی بشر بوده را برای مردم خویش و ساکنان سیستان ایران برساند. در همین راستا به منظور رفع ابهامات به تاریخ ۱۸ اسد (مرداد) سال ۱۴۰۲ زمینه بازدید هیئت فنی جمهوری اسلامی ایران از دستگاه آبشناسی دهراود مساعد شد تا جریان آب را مشاهده و اندازه‌گیری کنند.
همچنین در بخش دیگری از این بیانیه وزارت خارجه امارت اسلامی مدعی شد: هیئت ایرانی بعد از مشاهده و اندازه‌گیری جریان آب در دستگاه آب شناسی دهراوود سال جاری آبی را در اثر خشکسالی‌های ناشی از پدیده جهانی تغییر اقلیم و تداوم سال‌های گذشته به مراتب کمتر از سال نرمال آبی ارزیابی کردند. در روزی که هیئت ایرانی آب را در دستگاه دهراود اندازه‌گیری کرد جریان آب کمتر از ۷ متر مکعب فی ثانیه بود که این وضعیت واقعاً تکان دهنده است.
همچنین در بخش دیگری از این بیانیه آمده است : در اثر مشاهده، هیئت ایرانی دریافتند که دریای هلمند(هیرمند) دارای حداقل جریان آب بوده و مانند ارغنداب، ارغستان و ترنک به صورت کامل خشکیده و تنها در حالات سیلابی آب در آنها جریان می‌یابد که در این صورت رسیدن آب دریای هلمند (هیرمند) به صورت دلتا بسیار مشکل گردیده است. همچنین بر اساس تحلیل آمار و ارقام جریان آب، به وضاحت می‌توان دریافت که هیچ نوع فعل اراده انسانی در عدم تامین حقابه ایران دخیل نیست بلکه حالت مجبره باعث این امر گردیده است.
امارت اسلامی افغانستان در بخش دیگری از بیانیه خود اعلام کردکه در صورت بارندگی و مساعد شدن شرایط مطلوب حقابه ساکنین پایین دست دریای هلمند (هیرمند) در ولایت نیمروز افغانستان و سیستان در جمهوری اسلامی ایران تامین خواهد کرد.
براساس این گزارش، مطیع الله عابد، سخنگوی وزارت انرژی و آب امارت اسلامی در واکنش خبر بازدید هیات ایرانی از ایستگاه آب سنجی دهراود به خبرگزاری آوا گفت: هیچ کسی نمی تواند از بندهای کجکی و کمال خان بازدید کند؛ اما طبق معاهده سال ۱۳۵۱ طرف ایرانی فقط می تواند در حالت‌های خاص مطابق صراحت ماده پنجم پروتکل اول و بر اساس یک مکانیزم خاص از ایستگاه دهراود دیدن کند.
عابد تأکید کرد که امکان بازدید هیئت ایرانی از بندهای کمال خان و کجکی وجود ندارد.
وی گزارش برخی رسانه‌ها از جمله رسانه‌های ایرانی را که به نقل از حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه رئیس جمهور در امور افغانستان اعلام کرده بودند هیئت این کشور از بندهای کجکی و کمال خان افغانستان بازدید کرده، رد کرد.
این در حالی است که حسن کاظمی قمی، نماینده ویژه رئیس جمهور در امور افغانستان نیز در گفت و گو با یکی از رسانه ها اظهار داشت که کارشناسان ایرانی برای اولین بار از سرچشمه های هیرمند د درافغانستان بازدید کردند و هیات ایرانی در حال حاضر در کابل است، بازدید انجام شده و به زودی گزارش آن به دست ما می رسد.
کاظمی قمی خاطرنشان کرد: این اولین بار است که متخصصان ایرانی از ایستگاه سنجش آب در منطقه «دهراود» بازدید می کنند.
همچنین جوان بخت معاون آب و آبفای وزارت نیرو گفت: برای نخستین بار از زمان معاهده سال ۱۳۵۱ رودخانه هیرمند و تشکیل کمیساران آب این رودخانه، هیأت فنی جمهوری اسلامی ایران از محل ایستگاه آبسنجی دهراود در بالادست سد کجکی روی رودخانه هیرمند بازدید به عمل آورد.
وی با اشاره به پذیرش درخواست کمیسار ایران برای بازدید از ایستگاه دهراود، اظهار کرد: براساس معاهده، در مواقعی که تأمین حقابه کشورمان از سوی افغانستان صورت نمی‌پذیرد، با درخواست طرف ایرانی، از ایستگاه دهراود بازدید می شود.
معاون وزیر نیرو تصریح کرد: هیئت کارشناسی ایران پس از مشاهده میزان آب رودخانه در ایستگاه آب سنجی دهراود، خواستار تحویل حقابه جمهوری اسلامی ایران شد و توافق شد در نشست های کمیته فنی در آینده نزدیک درخصوص نحوه تحویل حقابه تصمیم گیری شود.
طالبان اجازه نداد هیات فنی ایران از مخزن سد کجکی بازدید کنند
محمد جوانبخت، معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا در جمع خبرنگاران با اشاره به سفر هیئت فنی ایران به افغانستان گفت: با کمک وزارت امور خارجه بالاخره اجازه بازدید از ایستگاه آب سنجی بالادست سد کجکی به تیم فنی ایران داده شد و تیم فنی ایران در این بازدید، مشاهده کرد که جریان آب به سمت سد کجکی برقرار است و آب در جریان است.
وی افزود: متاسفانه در این سفر، مقامات افغانستان اجازه بازدید از مخزن سد کجکی را که در تصاویر ماهواره‌ای مشخص است ذخایر آبی مناسبی دارد، به تیم فنی ایران ندادند.
جوانبخت با بیان اینکه "در این سفر، قرار شد طرفین روی نحوه تأمین حق آبه ایران مذاکرات را ادامه دهند"، گفت: مقامات افغانستان مدعی هستند اگر از سد کجکی آبی رهاسازی شود، در طول ۷۰۰ کیلومتری تا رسیدن به مرز ایران، به خاطر خشکی مسیر، این آب رهاسازی شده به ایران نمی‌رسد، اما تیم فنی ایران مطرح کرد که می‌توان با محاسبات هیدرولوژیکی، حق‌آبه ایران را تأمین کرد و نمی‌توان با چنین مسائل کلی، تصمیم گرفت.
وی ادامه داد: در معاهده ۱۳۵۱ روشن است که سالانه باید ۸۲۰ میلیون مترمکعب آب از هیرمند وارد کشور شود اما این اتفاق در ۳ - ۴ سال گذشته نیفتاده و آب موثری از سوی افغانستان به سمت ایران رهاسازی نشده است.
مدیرعامل شرکت مدیریت منابع آب ایران خاطرنشان کرد: اینکه تیم فنی ایران از ایستگاه آبسنجی بالادست سد کجکی بازدید کرد، اتفاق خوبی بود که طبق معاهده باید پیش از این نیز اجازه بازدید به تیم فنی ایران داده می‌شد اما برای اولین بار این اجازه صادر شد و ما موضوع حق‌آبه ایران از هیرمند را به صورت جدی پیگیری خواهیم کرد.
وی افزود: بیش از ۲ سال است که آبی وارد چاه‌نیمه‌ها نشده، درحالی که چاه‌نیمه‌ها در تأمین آب مرود نیاز سیستان‌وبلوچستان نقش موثری دارد؛ از اینرو برنامه ریزی دقیقی در ۳ مرحله انجام شده تا نیاز آبی مردم تأمین شود.
جوانبخت تصریح کرد: مرحله اول که فاز اضطراری است، در سال جاری به انجام می‌رسد، بحث انتقال آب از مناطق شرقی استان مطرح است و همچنین با اجرای پروژه‌ای بزرگ، آب مورد نیاز سیستان‌بلوچستان را از دریا تأمین خواهیم کرد.
وی ادامه داد: ما همه ساله در کشور با صدها نقاط دارای تنش آبی مواجه هستیم که بعضا نقاطی با تنش‌های شدیدی را شاهد خواهیم بود، از جمله وضعیت سد اکباتان در سال آبی گذشته بود که با تمام شدن ذخایر آبی سد مواجه شدیم.
معاون وزیر نیرو در امور آب و آبفا اذعان داشت: در حالی که میزان بارش‌ها و ورودی آب به سدهای کشور نسبت به سال آبی گذشته به‌طور نسبی بهتر بوده، اما نسبت به شرایط نرمال آبی، با کاهش مواجه‌ایم و شرایط آبی کشور، شرایطی خاص و ویژه است.
وی افزود: در حالی که با محدودیت منابع آبی مواجه‌ایک، توسعه مصارف را در تمامی بخش‌های مصرفی شاهد هستیم و باید در کنار برنامه‌ریزی در زمینه تأمین آب در بخش‌های مختلف مصرفی، مباحث بهینه‌سازی و مدیریت مصرف را نیز در دستور کار داشته باشیم.
- 12
- 5
