به گزارش آفتاب،صنعت نفت در آغاز دولت تدبیر و امید شرایط مناسبی نداشت به طوری که علاوه بر کاهش میزان تولید نفت خام، بخش عمده ای از بازارهای خود را از دست داد و این مسئله بر درآمدهای نفتی کشور تاثیر منفی گذاشته بود حال درچنین شرایطی وزیر کارکشته دولت اصلاحات سکان هدایت این وزارتخانه کلیدی را برعهده گرفت. بیژن نامدار زنگنه درباره آن روزها گفت وقتی در میانه سال ٩٢ وارد وزارت نفت شدم، نه فرد ناآشنایی به نفت بودم و نه در کار سطح وزارت فرد کم سابقه ای بودم، آنچه در نفت دیدم مرا شگفت زده کرد، وضع آن روز برای قابل تصور نبود. بههرحال در آن موقع جریان نابسامانی در صنعت نفت وجود داشت و ما وقت طولانی را صرف کردیم تا روابط را تا حدودی که امکانپذیر است، تنظیم کنیم. در مقطع سال ٨٩ تا ٩١، بیشترین گشایشهای مالی برای صنعت نفت ایجاد شده بود و بعید می دانم در هیچ دورانی از صنعت نفت، این میزان منابع مالی وارد صنعت نفت شده و به نحوی ناکارآمد هم هزینه شده باشد. وقتی ما وارد وزارت نفت شدیم چندان منابع مالی وجود نداشت، از عمر تحریمها کمتر از یک سال گذشته بود و سقوط قیمت نفت هم بر مشکلات ما اضافه کرده بود، اما چاره ای جز ادامه کار وجود نداشت .
حال از آن زمان کمتر از چهار سال می گذرد و دستاوردهای این وزارتخانه در تمامی بخشها به خصوص افزایش تولید و صادرات قابل کتمان است به طوری که دلواپسان نیز از موفقیتهای این صنعت سخن می گویند. این موفقیتها را می توان با چند آمار در میزان تولید و صادرات اثبات کرد.
آمارها چه می گوید
تولید نفت ایران در بازه زمانی سالهای ۹۰ تا ۹۲ به ترتیب سه میلیون و ۹۳۰ هزار بشکه، ۲ میلیون ۸۴۳ هزار بشکه و ۲ میلیون و ۸۲۰ هزار بشکه در روز بوده است. صادرات نفت ایران نیز از سال ۹۱ با اعمال تحریمها به بازارهای اروپا به صفر رسیده بود و در آسیا نیز به جز کشورهای چین، هند، ژاپن و کره جنوبی هیچ کشوری خریدار نفت ایران نبود. میزان صادرات نفت به کمتر از یک میلیون بشکه در روز کاهش یافته بود. این در حالی است که میزان وابستگی بودجه در سال ۹۱، ۵۳ درصد و در سال ۹۲ به دلیل اعمال تحریمها و کاهش صادرات به ۴۵ درصد رسید.
آمارها و ارقام گواه شرایط بد اقتصاد نفتی بود اما با روی کار آمدن دولت یازدهم و تلاش برای رفع تحریمها و اجرای برنامه جامع اقدام مشترک (برجام) در ٢٧ دیماه ١٣٩۴، راه را برای افزایش تولید و صادرات نفت ایران باز کرد و از آنجا که سیاست دیکته شده وزیر نفت توسعه میدان مشترک و افزایش تولید نفت بود در کمتر از ۶ ماه پس از اجرای برجام، تولید نفت به عدد قابل توجهی رسید. در نخستین گام افزایش ۵٠٠ هزار بشکه ای تولید نفت در کمتر از ۶ ماه عملیاتی شد و در گام دوم ۵٠٠ هزار بشکه دیگر افزایش یافت. با تلاشهای صورت گرفته در حال حاضر میزان تولید نفت ایران به عدد ۳ میلیون ۸۵۰ هزار بشکه نفت رسیده است و میزان صادرات نفت با احتساب میعانات گازی ایران بیش از ١۴٠ درصد افزایش یافت و به حدود سه میلیون بشکه در روز رسیده است.وزیر نفت درباره شرایط ایجاد شده در تولید و صادرات نفت خام در مراسم افتتاحیه بیست و دومین نمایشگاه بین المللی نفت، گاز و پتروشیمی صراحتا اعلام کرد: که اگر برجام نبود هم اکنون ایران صادرات نفت نداشت، البته ممکن است برخی بگویند چه بهتر ما می توانیم به اقتصاد غیر نفتی برسیم! اگر اینگونه است بهتر است کاندیداها برنامههای خود را ارائه دهند.
تصاحب بازارهای از دست رفته
اما امیرحسین زمانی نیا معاون وزیر نفت درباره اتفاقات رخ داده در صنعت نفت در بخش افزایش تولید و صادرات به آفتاب یزد می گوید: اتفاقات خوبی در صنعت نفت رخ داده است و ایران توانسته بازارهای از دست داده خود را در فروش نفت احیا کند به طوری که امروز شرکتهای بزرگ خریدار نفت خام ایران هستند.وی با بیان اینکه امروز دیگر مشکلی برای دریافت پول فروش نفت کشور نداریم، میافزاید: صنعت نفت در دولت یازدهم دستاوردهای مهمی داشته است اما افزایش صادرات نفت خام مهمترین دستاورد آن است اینکه موفق شدیم از میدانهای مشترک نفت خام تولید کنیم نشان می دهد که سیاست گذاری این دولت در بخش نفت خام درست بوده است. در حال حاضر تولید نفت از میدانهای آزادگان، یادآوران و یاران به ۳۲۰ هزار بشکه نفت خام رسیده که این میزان تا پایان سه ماه سال ۹۶ با تولید نفت خام آذر و افزایش تولید آزادگان به ۳۶۰ هزار بشکه و تا پایان سال ۹۶ به ۴۰۰ هزار بشکه در روز خواهد رسید. همچنین با در نظر گرفتن تولید نفت میدانهای دارخوین و آذر میزان تولید نفت خام شرکت متن به ۵۱۰ هزار بشکه نفت خام در روز خواهد رسید. این آمارها نشان می دهد که وزارت نفت برای افزایش تولید نفت برنامه منسجمی را پیش رو دارد.
آزاد سازی پولهای بلوکه شده نفت
نرسی قربان کارشناس بین المللی نفت نیز درباره دستاوردهای وزارت نفت به آفتاب یزد می گوید: وزارت نفت به خوبی از دستاورد برجام استفاده کرد و توانست طی یک برنامه ریزی درست قبل از تحریم، تولید را افزایش دهد تا پس از لغو تحریمها از دستاوردهای آن بهره ببرد این گام علاوه بر ارز آوری برای کشور، در توسعه این صنعت نیز نقش داشته است . وی با بیان اینکه آزادسازی پولهای بلوکه شده ایران از محل فروش نفت تنها با برجام محقق می شد، می افزاید: سیاستهای وزارت نفت در افزایش تولید و صادرات نفت خام به خوبی اجرایی شده است البته ناگفته نماند موفقیت در این بخش موجب شده تا ایران در اوپک با اقتدار عمل کند به طوری که با وجود برنامه کاهش تولید ایران از این امر مستثنی شد. موفقیتهای وزارت نفت در دولت یازدهم تنها در بخش افزایش تولید نفت و صادرات نبود اما اینکه با افزایش تولید و صادرات درآمدهای نفتی ایران در سال ٩۵ با وجود نفت کمتر از ۵۰ دلاری، از ۴٠ میلیارد دلار بالاتر رفت موجب شد تا درآمدهای دولت در سال گذشته بیش از ۹۵ درصد محقق شود. در حال حاضر مشتریان نفت ایران از مرزهای آسیایی فراتر رفته و حدود ٧٠٠ هزار بشکه از بازار اروپا را در اختیار دارد، شرکتهای انگلیسی-هلندی شل، توتال فرانسه، رپسول اسپانیا، شرکت نفت و گاز مجارستان (MOL)، هلنیک پترولیوم یونان و ساراس ایتالیا از مشتریان نفتی ایران پس از تحریمها هستند.
- 11
- 3