آژیر قرمز مصرف برق به صدا در آمد

گروه انرژی- اقتصاد صنعت برق ایران بیماری مزمن دارد و هر از چندی این مشکل خود را به خوبی نشان می‌دهد، به خصوص با گرم شدن هوا.

براساس اعلام مسوولان وزارت نیرو قیمت هر کیلووات ساعت برق در کشور بین ۵۰ تا ۶۰ تومان است در شرایطی که قیمت تولید آن حداقل ۱۵۰ تومان تمام می‌شود و همین موضوع اقتصاد صنعت برق را دچار مشکلات شدیدی کرده است. در واقع قیمت برق در کشورما واقعی نیست و این موضوع باعث شده وزارت نیرو از عهده تعهدات خود برنیاید و با بدهی‌های بسیار زیادی رو‌به‌رو شود.

وجود بدهی‌های چند هزار میلیارد تومانی وزارت نیرو (که البته در چند سال گذشته به دلیل تعریف نشدن پروژه‌های جدید افزایش پیدا نکرده و روند رو به کاهش داشته) باعث شده سرمایه‌گذاری‌های جدید روی این حوزه و راه‌اندازی واحدهای جدید نیروگاهی آنچنان که باید و شاید صورت نگیرد و همین موضوع نیز به کمبود منابع منجر شود.

اگرچه از نظر کلی میانگین مصرف انرژی در ایران بیشتر از بسیاری از کشورهاست ولی موضوع مهم‌تر تامین نشدن منابع لازم برای توسعه زیرساخت‌هاست.

در همین حال حمید چیت‌چیان روز گذشته در آیین افتتاح ۵۹ طرح و آغاز عملیات اجرایی ۲۹ طرح فوق توزیع و انتقال برق تهران در شرکت برق منطقه‌ای تهران با بیان این مطلب که واقعی شدن قیمت برق باعث روی‌آوری صنایع و مصارف خانگی به سمت تکنولوژی‌های کم‌مصرف بخش برق در کشور خواهد شد، اظهار داشت: واقعی شدن قیمت‌ها باعث فراهم شدن منابع مالی بیشتر برای توسعه صنعت برق در کشور خواهد شد.

وزیر نیرو اظهار داشت: تمام تلاش وزارت نیرو معطوف به حوزه مدیریت مصرف نبوده است بلکه در دو سال گذشته وزارت نیرو سعی کرده با سرمایه‌گذاری در بخش مدیریت مصرف، هزینه‌های تولید را تا هزار میلیارد تومان کاهش دهد.

وی با بیان اینکه در برخی استان‌ها از نظر مصرف با شرایط به مراتب بدتری از تهران روبه‌رو هستیم، اظهار داشت: در برخی استان‌ها تا ۸/۱۹ درصد با رشد مصرف برق روبه‌رو بوده‌ایم.

این مقام مسوول با اشاره به اینکه در شرکت برق منطقه‌ای غرب ۱۸، گیلان ۱۳ و فارس ۱۰ درصد نسبت به سال گذشته افزایش مصرف داشته‌ایم که در نوع خود بی‌سابقه بوده است، گفت: وجود این مصارف و روند بی‌رویه مصرف برق در کشور حاکی از وجود یک بیماری لاعلاج در صنعت برق کشور است.

چیت‌چیان با بیان اینکه مسوولان اقتصادی کشور و مجلس شورای اسلامی همگی باید به فکر مهار این رشد مصرف باشند، افزود: اگر این روند رشد ادامه پیدا کند تمام منابع سرمایه‌گذاری نیز برای تامین برق مورد نیاز کفایت نخواهد کرد.

وی در ادامه اضافه کرد: این نرخ رشد صرفا نتیجه افزایش دمای هوا، فعالیت‌های اقتصادی یا افزایش جمعیت نیست بلکه نشان‌دهنده وجود یک بیماری در صنعت برق کشور است.

وزیر نیرو سپس با اشاره به این مطلب که صنعت برق، صنعتی سرمایه‌بر است و تفاوت فاحشی با سایر صنایع دارد، اذعان کرد: به عنوان نمونه برای افزایش یک‌هزار مگاوات تولید، حداقل دو هزار میلیارد تومان باید سرمایه‌گذاری در بخش تولید انجام شود و اگر سرمایه‌گذاری در بخش انتقال و توزیع را نیز به آن اضافه کنیم این مبلغ تا دو برابر افزایش خواهد یافت.

وی با اشاره به اینکه همت وزارت نیرو تنها معطوف به بخش توزیع نبوده بلکه برای بخش پیک‌سایی و مدیریت مصرف نیز سرمایه‌گذاری جدی انجام شده است، گفت: یکی از این اقدامات بسیار مهم تعامل سازنده با بخش صنعت و کشاورزی بوده است.

حمید چیت‌چیان با اشاره به اینکه اگر این اقدامات صورت نمی‌گرفت پیک سال‌جاری به ۶۰ هزار مگاوات می‌رسید، افزود: رقم کنونی پیک که اخیرا منتشر شده نشان از آن دارد که توانسته‌ایم ۴۵۰۰ مگاوات پیک‌سایی انجام دهیم.

وی یکی از امتیازاتی را که در سال گذشته از سوی صنعت برق برای پیک‌سایی در ارتباط با صنایع انجام شد، تخصیص ۲۰۰ میلیارد تومان به صنایع کشور دانست و افزود: صنایع در این طرح زمان اورهال خود را به زمان پیک مصرف منتقل کردند.

وزیر نیرو با اشاره به اینکه سال گذشته قریب به ۲۵۰ میلیارد کیلووات ساعت برق به مشترکین فروخته‌ایم، گفت: اگر این رقم در ۶۶ تومان به ازای هر کیلووات ساعت ضرب شود به رقم ۱۷ هزار و ۵۰۰ میلیارد تومان خواهیم رسید که کل درآمد صنعت برق کشور در سال گذشته بوده است.

وی در ادامه با اشاره به اینکه اگر بخواهیم براساس قانون برنامه ششم توسعه سالانه پنج هزار مگاوات به ظرفیت تولید نیروگاه‌های کشور اضافه کنیم، نیاز به اعتباری بالغ بر ۲۰ هزار میلیارد تومان خواهیم داشت، گفت: اگر هزینه‌های بخش انتقال و توزیع را نیز به آن اضافه کنیم، بسیار بیشتر از کل درآمد صنعت برق خواهد شد بنابراین چاره‌ای جز حرکت به سمت واقعی کردن قیمت برق نداریم.

چیت‌چیان همچنین گفت: هوشمند‌سازی شبکه برق می‌تواند جز کاهش هزینه تولید، مصرف برق را نیز بهینه کند.

وزیر نیرو وضعیت برق تهران را از شرایط ویژه‌ای برخوردار دانست و در ادامه بیان کرد: بخشی از خطوط تولید، پست‌ها و خطوط انتقال و توزیع برق تهران با فرسودگی روبه‌رو است که نشان از آن دارد که تهران نیازمند احداث تونل‌های انرژی متعدد در سطح پایتخت است.

مصرف برق همچنان در مسیر صعودی

در همین راستا معاون برق و انرژی وزیر نیرو گفت: رشد مصرف برق کشور در یک سال گذشته به تنهایی برابر با کل مصرف برق کشوری مثل ارمنستان با ۱۸۰۰ مگاوات مصرف و نزدیک به کشور آذربایجان با مصرفی بالغ بر ۳۸۰۰ مگاوات است.

هوشنگ فلاحتیان در آیین بهره‌برداری از ۵۹ پروژه برق منطقه‌ای تهران اظهار داشت: پیک بار کشور در سال‌جاری در اواخر نیمه اول تیرماه سال‌جاری به ۵۵ هزار و ۳۹۶ مگاوات رسید و دیروز نیز این میزان به ۵۵ هزار و ۸۰ مگاوات رسید. این روند مصرف برق نشان می‌دهد صنعت برق با رویه افزایش قابل تامل و هشداردهنده‌ای روبه‌رو شده است.

وی افزود: ضریب آمادگی نیروگاه‌ها در حال حاضر ۵/۹۸ درصد و ضریب آمادگی شبکه انتقال و توزیع برق کشور ۵/۹۹ درصد است که رکورد بسیار خوبی برای این صنعت است.

فلاحتیان تصریح کرد: سابقه رشد پنج درصدی اوج مصرف برق طی یک‌سال در هیچ جایی از دنیا سابقه ندارد و جالب اینکه عمده کشورهای توسعه‌یافته دنیا سالانه اوج مصرف خود را کاهش می‌دهند. این در حالی است که پیک مصرف برق در سال‌جاری در مقایسه با سال گذشته حدود پنج درصد و برابر با ۲۷۰۰ مگاوات رشد داشته است.

وی تاکید کرد: این میزان رشد به تنهایی برابر با کل مصرف برق کشوری مثل ارمنستان با ۱۸۰۰ مگاوات مصرف و نزدیک به کشور آذربایجان با مصرفی بالغ بر ۳۸۰۰ مگاوات است.

معاون وزیر نیرو ادامه داد: برای جبران این میزان رشد سالانه باید حدود چهار هزار مگاوات نیروگاه جدید وارد مدار کرد که خود به تنهایی حدود ۱۵ تا ۲۰ هزار میلیارد تومان هزینه روی دست صنعت برق می‌گذارد.وی خاطرنشان کرد: در طول چهار سال گذشته حدود هشت هزار مگاوات نیروگاه جدید وارد مدار شده و امیدواریم تا قبل از تابستان ۹۷ حدود چهار هزار مگاوات دیگر را وارد مدار کنیم.

فلاحتیان با بیان اینکه پیک بار تهران در یک‌سال گذشته حدود ۸۰۰ مگاوات افزایش داشته است این در حالی است که دمای هوا در این شهر چندان گرم نشده است، اضافه کرد: برای جبران این میزان افزایش حداقل باید ۱۲۰۰ مگاوات نیروگاه جدید وارد مدار کرد که با احتساب هزینه‌های تولید، انتقال و توزیع آن باید تنها برای تهران سالانه چهار هزار میلیارد تومان اعتبار اختصاص داد.

وی تاکید کرد: این در حالی است که کل اعتبار اختصاص داده شده به صنعت برق کشور در سال گذشته برای اجرای طرح‌های توسعه‌ای حدود ۲۴۰ میلیارد تومان بوده است.

هوشنگ فلاحتیان در پایان گفت: باید پذیرفت با روند تعرفه‌های کنونی امکان سرپا نگه داشتن صنعت برق به نحوی که کل نیازهای ما را بتواند پوشش دهد، وجود ندارد.

نیاز فوری به احداث نیروگاه جنوب تهران

همچنین مدیرعامل شرکت برق منطقه‌ای تهران اعلام کرد: در سال‌جاری شش درصد افزایش بار داشتیم و پیک بار تا پایان تیرماه ۱۰ هزار و ۹۱ بوده است.غلامرضا خوش‌خلق گفت: شرکت برق منطقه‌ای تهران هشت میلیون و ۴۰۰ هزار مشترک برابر با ۲۵ درصد مشترکین کشور را داراست و ۲۰ درصد سرمایه برق کشور در حوزه استحفاظی این شرکت یعنی تهران و البرز و قم قرار دارد.

وی تاکید کرد: ضرورت دارد به فوریت در جنوب شهر تهران نیروگاه احداث کنیم و ظرفیت نیروگاهی افزایش یابد چراکه در آینده دچار مشکل می‌شویم.خوش‌خلق یادآور شد: پیش‌بینی شده در این سال‌ها هزار مگاوات افزایش ظرفیت داشته باشیم اما موافقتنامه‌ها به این مقدار نبوده است. 

وی با بیان اینکه برخی تجهیزات برق منطقه‌ای تهران بالای ۵۰ سال عمر دارند و خطوط زمینی بسیار فرسوده‌ است، افزود: پست فیروز بران ۴۹ سال، پارک لاله ۵۸ سال و پست خیام ۵۷ سال عمر دارد. ۱۵۰۰ کیلومتر کابل برق روغنی داریم. در سال گذشته ۲۵۰ کیلومتر کابل ۶۳ کیلوولت را یا جایگزین کردیم یا جدید اجرا کردیم.

این مقام مسوول با بیان اینکه از ۱۲ شب تا پنج صبح اجازه حفاری داریم، خبر داد که امسال برای اولین بار در ایام نور‌وز شبانه‌روزی کار شد.

مدیرعامل شرکت برق منطقه‌ای تهران در ادامه گفت: یکی از معضلات تهران این است که به حریم‌های برق تهران به‌شدت تجاوز شده و قابل کنترل نیست که این امر ایمنی را به خطر انداخته است. اکنون ۴۵ درصد پست‌های انتقال و ۸۰ درصد پست‌ها دارای افت ولتاژ شدید هستند در حالی‌که ظرفیت باید ۵/۲ برابر پیک بار باشد.

به گفته وی، حداکثر پیک بار سال در سال ۹۰، ۷۷۵۰ مگاوات با رشد منفی ۳/۱ درصد نسبت به سال ۸۹ بود.

خوش‌خلق تصریح کرد: قیمت به‌شدت در کاهش مصرف تاثیرگذار است که از این ابزار استفاده نمی‌شود. با توجه به رشد شش درصدی پیک اگر افزایش ظرفیت نداشتیم، شش برابر خاموشی صورت می‌گرفت.