سود سپرده بانکی مشکلی است که این روزها به ریسک‌های بازار سرمایه اضافه کرده است. هرچند که کارشناسان معتقدند بازار در شرایط ارزنده‌ای قرار دارد اما همچنان اعتماد به بازار سرمایه احیا نشده است.
هر چند که سود ۲۵ درصدی هنوز در هاله‌ای از ابهام قرار داشته و در مرحله تایید و تکذیب است اما با این حال مشاهدات نشان می‌دهد استقبال نسبت به سود بانکی هرچند که همچنان از تورم عقب است به دلیل ریسک پایین بیشتر شده است.
بسیاری از کارشناسان معتقدند افزایش نرخ سود سپرده بانکی در بلندمدت به زیان بورس تمام خواهد شد و باعث خروج سرمایه از تالار شیشه‌ای و ورود آن به بازار پول یعنی بانک‌ها می‌شود.
تنها نکته‌ای که باعث می‌شود سرمایه‌گذاران به جای بورس به دنبال سرمایه‌گذاری در بانک باشند، «ریسک» است. به نوعی ریسک بالای بورس باعث شده که سرمایه‌گذاران به جای سود بیشتر به دنبال آرامش و ثبات در سرمایه‌گذاری باشند.
هرچند برخی رسانه‌ها از جمله خبرگزاری مهر بخشنامه جدید بانک مرکزی مبنی بر سقف ۲۳ درصدی سود بانکی را یک سیگنال مثبت برای بورس دانسته است با این حال اما برخی معتقدند این عدد نیز همچنان یک ریسک برای بازار محسوب می‌شود. همچنان که برخی موسسات و بانک‌ها با انواع ترفند‌ها سعی در تخطی از این سقف می‌کنند. در مجموع اما به نظر می‌رسد ریسک سود بانکی سایه‌اش را در کنار سایر ریسک‌ها و عدم اعتماد مردم به بورس بر سر بازار سرمایه حفظ کرده است.
در این زمینه کاویان عبداللهی، کارشناس بازار سرمایه در گفتوگو با تجارت‌نیوز در خصوص تاثیر نرخ سود بانکی روی بورس گفت: «به تبع افزایش نرخ بهره بانکی، نرخ اوراق نیز افزایش پیدا می‌کند؛ این افزایش برای جذابیت بیشتر است یعنی به واسطه افزایش نرخ سود سعی می‌کنند منابع را جمع‌آوری کنند.»
وی ادامه داد: «در همین راستا نرخ بهره بدون ریسک افزایش پیدا می‌کند؛ بر اساس مدل ارزشگذاری، مخرج کسر، نرخ بهره بدون ریسک است و افزایش این نرخ می‌تواند میزان سود شرکت‌ها برای سرمایه‌گذاری‌ها و سهامداران را کاهش دهد.»
این کارشناس بازار سرمایه توضیح داد: «افزایش نرخ سود باعث افزایش سرمایه‌گذاری و جذابیت سرمایه‌گذاری در اوراق، صندوق‌های درآمدهای ثابت یا بانک‌ها می‌شود و در نهایت سرمایه‌گذارانی که به دنبال سود بدون ریسک هستند و انتظار بازدهی چندانی ندارند در این بازار سرمایه‌گذاری می‌کنند.»
عبداللهی گفت: «در چند روز گذشته شاهد افزایش فشار فروش در کلیت بازار سرمایه بودیم و این موضوع ناشی از اخبار افزایش نرخ سود بانکی است.»
سیکل معیوبی که به رشد انفجاری بازارها منجر می‌شود
همچنین بهنام علیزاده کارشناس بازارهای مالی در گفتوگو با «جهان‌صنعت» می‌گوید: نخستین اثر بالا بردن سود بانکی آن است که یک واحد p به e بازار را پایین می‌آورد. همچنین در میان‌مدت ممکن است سهم‌های بزرگ تحت تاثیر قرار بگیرند اما سهم‌های کوچک آسیب کمتری خواهند دید. تنها روند حرکتی سهم‌های بزرگ را کندتر خواهد کرد.
وی در پاسخ به این سوال که بالا بردن سود بانکی چه اثری در خروج پول حقیقی از بازار دارد، اظهار می‌کند: متاسفانه ترساندن پول حقیقی از بازار سرمایه تبدیل به یک رویه شده است. از کاهش یک‌روزه دو هزار تومانی دلار نیمایی، مصاحبه‌ها، دستورالعمل‌های خلق‌الساعه و… سرمایه‌گذارها را می‌ترسانند و گرنه سرمایه‌گذار در سود بانکی دنبال منافع بیشتر نیست چرا که با تورم ۴۰ تا ۴۵ درصد سود پولش ۲۵ درصد کمتر شده است.
این کارشناس بازار سرمایه تاکید می‌کند: سپرده‌گذاری در بانک از ترس انجام می‌گیرد و اگر میزان ریسک‌های بازار سرمایه تا این حد بالا نباشد، مقصد مناسبی برای سرمایه‌گذاری خواهد بود.
علیزاده بالا بردن سود بانکی را سبب فشار بیشتر بر بانک‌ها دانسته و می‌افزاید: با این کار پول در کوتاه‌مدت جمع خواهد شد تا سپر تورمی قرار گیرد اما این مساله سبب می‌شود قیمت تمام‌شده پول برای بانک‌ها بالاتر رود.
وی تصریح می‌کند: همچنین با بالا رفتن نرخ تسهیلات برخی بنگاه‌های اقتصادی قید دریافت تسهیلات و حتی تولید را می‌زنند و ممکن است پول خود را وارد چرخه بازارهای موازی کنند که همین مساله نیز می‌تواند در بلندمدت تورم‌زا باشد.
این کارشناس بازارهای مالی می‌گوید: این یک سیکل معیوب است که هر ۴ سال یک بار سپرده‌ها دو برابر می‌شود و بخشی از این سپرده‌ها به عنوان شبه‌پول و جزیی از نقدینگی محسوب می‌شوند بنابراین از یک طرف چاپ پول را در اقتصاد داریم و از سوی دیگر هر ۴ سال یک بار دو برابر کردن سپرده‌ها نیز وجود دارد.
علیزاده در ادامه می‌گوید: این موضوع باز هم سبب تورم‌های عجیب و غریب خواهد شد که همه بازارها را در نهایت رشد خواهد داد. بنابراین در میان‌مدت ممکن است بالا رفتن سود به ضرر بازار باشد اما در یک بازه چندساله با رشدهای انفجاری در بازار سرمایه روبه‌رو خواهیم بود.
- 20
- 2
