تحلیلگران براین باورند که روند افزایش نرخ فروش محصولات شرکتهای تولیدی در گزارشات ماهانه این شرکتها همچنان به چشم میخورد، به طوری که سطح درآمد عملیاتی شرکتها در گزارشهای آتی محور توجه سهامداران و سرمایهگذاران قرار میگیرد، این موضوع فارغ از عوامل بنیادی است. انتشارگزارشهای مثبت به نظر میرسد در شرایطی در شرکتهای کوچک ادامه یابد.
همچنین بازار انتظار دارد که از فصل جدید، تغییر مسیر بازار از سمت شرکتهای بزرگ و صادرات محور به سمت شرکتها و صنایع کوچک بازار باشیم. در همین حال، محاسبه تسعیر نرخ ارز در ارزشیابی دارایی شرکتها عامل دیگری است که ارزندگی سهمهای مورد هدف را بتدریج طی ماههای آتی نشان خواهد داد.
در این میان، عدم تغییر در نرخ سود بانکی و توجه نقدینگی کشور به مسیر بازار سرمایه عاملی است که میتواند رشد شاخص بورس بواسطه حبس نقدینگی در این بازار را تضمین کند. بورس تهران در حالی میتواند همچنان شاهد رشد شاخصهای خود باشد که سایر بازارهای مورد نظر سرمایهگذاران بهدلیل اشباع در رشد قیمتی، پذیرای سرمایه جدید نیستند. عدم افزایش نرخ سود سپرده بانکی، ثبات در بازارهای موازی و همچنین رکود در بازارهای نامولد، ادامه اثرات افزایش نرخ فروش محصولات در پی افزایش نوسان نرخ ارز و نزدیکی قیمت دلار سامانه نیما به دلار آزاد را میتوان از عوامل حمایتکننده بازار در تابستان امسال نام برد.
در همین حال، کنترل و مدیریت نرخ تورم، تداوم صادرات غیر نفتی و تراز مثبت تجاری به همراه افزایش همکاری تجاری با شرکای اقتصادی میتواند زمینه تداوم رشد شاخص بورس برپایه انتظارات ایجاد شده باشد.
زمینههای رشد بازار
یکی از نماگرهای مهم بورس، شاخص کل است که در ابتدای سال ۹۷ شاخص کل ۹۶۲۹۰ واحد بود و در پایان سال ۹۷ به عدد ۱۷۸۶۵۹ واحد رسید که بیانگر ۸۶ درصد افزایش است و در اولین روز معاملاتی سال ۹۸ شاخص کل بورس، در ۱۷۹ هزار و ۱۹۴ واحد قرار گرفت و در آخرین روز معاملاتی (۲۹ خرداد ماه، آخرین روز معاملاتی بهار) در ۲۳۴ هزار و ۸۷۹ واحدی ایستاد. بنابراین شاهد رشد ۷/۳۱درصدی شاخص کل بورس طی فصل بهار بودهایم.
بازدهی بالای بازار سهام
بنابراین بررسی وضعیت کلی شرکتها روند رو به رشد و فعالیت در شرایط با ثبات را نشان میدهد که این موضوع را میتوان در بازدهی بیش از ۳۱ درصدی شاخص کل طی سه ماهه سالجاری مشاهده کرد. اما علاوه بر عوامل داخلی، اقتصاد ایران در بهار ۹۸ شاهد چند رویداد بود و مهمترین مسأله واکنش منطقی بازار به اخبار سیاسی بوده است، بلوغ سیاسی اقتصادی بازیگران بازار در واکنش به اخبار سیاسی، در عمل به واکسینه شدن فضای بورس در برابر اخبار هیجانی شده است، به بیانی بازیگران بهدلیل ارزندگی سهمها، اسیر رفتار هیجانی نشده و روند منفی بازار کنترل شده و دوباره بازار به مسیر صعودی خود بازگشت. بهعنوان نمونه، شکست طرح بهصفر رساندن صادرات نفت ایران همچنین تبعاتی که بر قیمت جهانی نفت خواهد داشت، نتوانسته مسیر بازار را تغییر دهد.
خبر تحریم صنعت پتروشیمی هم نتوانست مسیر بازار را تغییر دهد، چرا که تنوع بالا در سطح تولید
۲۵۰تا ۳۰۰ گرید، گستردگی مقاصد خریداران، میزان تولید و مصرف جهانی نشان داد که تحریمگذاری روی صادرات محصولات پتروشیمی بیشتر ازآنکه جنبه اقتصادی داشته باشد، بعد روانی دارد.
رفتار شاخص صنایع بزرگ در مقایسه با شاخص بورس
بررسی رشد شاخص صنایع بزرگ نسبت به شاخص کل نشان میدهد، رشد شاخص صنایع بزرگ از نیمه دوم اردیبهشت ماه تغییر محسوسی داشته است. در ابتدای سال صنایع شیمیایی، فلزات اساسی و پتروشیمی، از گروههای شاخصساز بوده و رشد بالاتری را نسبت به روند کلی شاخص تجربه کردهاند اما از نیمه دوم اردیبهشت ماه شاهد تغییر مسیر شاخص در صنایع بزرگ بودیم، بهطوری که نسبت به رشد شاخص کل روند کندتری را تجربه کردهاند. اما در همین گروه، صنعت خودرویی و بانکی برخلاف سه صنعت ذکر شده مسیر متفاوتی داشتهاند.
گروه خودرویی از ابتدای سال کمترین اثر را در شاخص رقم زده و گروه بانکی نیز با استقبال کمتری روبهرو بوده است اما در ادامه مسیر همراه با افزایش نرخ فروش خودروها و توجه به این گروه افزایش یافته به طوری که نسبت به شاخص کل رشد بالاتری را داشتهاند. گروه بانکی نیز با توجه به نزدیکی به انتشار صورتهای مالی سال ۹۷ و اعلام نرخ تسعیر ارز و همچنین افزایش نرخ ارز سامانه نیما، در مدار صعودی قرار گرفته و گوی رقابت را از صنایع شیمیایی، پتروشیمی و فلزات اساسی ربوده است.
رفتار شاخص صنایع کوچک در مقایسه با شاخص بورس
در ابتدای سال توجه بازار معطوف به شرکتهای بزرگ و صادرات محور بوده است و بالا بودن نرخ دلار در بازار آزاد و همچنین سامانه نیما و همچنین افزایش نرخ فروش محصولات در بازار داخل و رشد نرخ جهانی محصولات به افزایش توجه دامن زده است و این موضوع موجب شده است صنایع کوچک نسبت به رشد شاخص کل جامانده و سکان رشد بازار در دست شرکتها و گروههای بزرگ بازار قرار گیرد. اما شرایط تحریمی موجب شده است توجه بازار معطوف به گروههای داخلی شود.
در این میان افزایش نرخ فروش محصولات در هر یک از گروهها و صنایع کوچک همچون افزایش نرخ فروش مواد غذایی، افزایش نرخ فروش شکر نیز شرایط را برای خودنمایی گروههای کوچک فراهم کرده است. بنابراین بورس تهران در شرایط تحریمی توجه بیشتری نسبت به شرکتهای فعال در بازار داخل دارد.
در شرایط فعلی مسیر بازار توسط شرکتهای کوچک و فعال در بازار داخل تعیین میشود و تا زمانی که مسیر شرکتهای صادرات محور تعیین قطعی شود ، میتوان این موضوع را یکی از مسیرهای اصلی بازار قلمداد کرد.
بـــرش
عوامل رشد در بهار
بررسی روند شاخص بورس طی سه ماه اخیر حاکی از رشد قابل توجه این شاخص است که میتوان به عوامل بنیادین همچون ناکارآمدی بازارهای موازی، ورود به فصل مجامع، تقسیم سود قابل توجه شرکتها، گزارش ماهانه خوشبینانه شرکتها، ادامه افزایش نرخ فروش محصولات شرکتها و گروههای مختلف اشاره کرد، در کنار این موارد که بهصورت کلی بر بازار بورس اثرگذار بوده است، رویدادهای کلان همچنین عبور بازار از تحریمها بویژه در حوزه صنعت پتروشیمی از دیگر عواملی بودهاند که در جهتدهی روند بازار نقش داشتهاند. نزدیکی به فصل مجامع و تقسیم سود شرکتها، شرایط را برای افزایش تقاضای سهام شرکتهای بنیادین فراهم کرده که این روند در تابستان هم ادامه دارد.
- 12
- 1