در شرایطی که بررسی ها نشان می دهد در ۱۰۰ روز نخست امسال، در ۱۰ روز معاملاتی، ارزش روزانه مبادلات سهام از یک میلیارد دلار فراتر رفته است، روز گذشته شاخص کل قیمت سهام از مرز روانی ۵/ ۱ میلیون واحد گذر کرد. در این روز، در عین حال، بيش ترین رشد مقداری این نماگر در تاریخ فعالیت بازار سهام ثبت شد. بورس تهران که سال پررونقی را پشت سر گذاشته است، بعد از رسیدن به هر مرز روانی یا تکنیکال، چند روزی در همان محدوده نوسان کرده و مجدداً به صعود خود ادامه داده است. حاصل رشد بورس در ۱۰۰ روز قبل، ثبت میانگین بازده ۲۰۲ درصدی بوده است. روند رشد بورس چنان پرشتاب بوده که به باور بعضی کارشناسان قیمت سهام بعضی شرکت ها از ارزش ذاتی خود فاصله گرفته است. بنظر میرسد صاحبان نقدینگی بدون توجه به عوامل بنیادی و حتی تکنیکال فقط روند صعودی بعدی را دنبال می کنند.
بعضی کارشناسان که با «دنیای اقتصاد» گفتگو کرده اند ، می گویند ۶۰ درصد بازار از ارزش واقعی و ارزندگی دور شده است و باید نسبت قیمت به درآمد (P/ E) در ارزش گذاری سهام مدنظر قرار گیرد. در این شرایط کارشناسان پیشنهاد می کنند برای متعادل شدن بازار، سهام شناور آزاد شرکت هاي موجود روی تابلو و تعداد عرضه های اولیه سهام با هدف عمق دهی به بازار افزایش یابد.
پس از نوسان دو روزه شاخص سهام در مرز روانی یک میلیون و ۵۰۰ هزار واحدی، روز سه شنبه بيش ترین رشد مقداری این نماگر در تاریخ فعالیت بازار سهام رقم خورد و شاخص کل بورس تهران توانست با قدرت به ارتفاع جدید یک میلیون و ۵۴۶ هزار واحدی صعود کند. رشد ۴/ ۴ درصدی شاخص کل طی معاملات روز سه شنبه در حالی رقم خورد که سهام هفت شرکت بورسی با افت قیمت همراه شدند و در میان صنایع بورسی نیز هیچ شاخص منفی مشاهده نشد. با این حال ارزش معاملات خرد سهام به کم تر از ۱۰هزار میلیارد تومان رسید که نتیجه تشکیل صف های طولانی خرید در قریب به اتفاق سهام ها بود. به عبارتی دیگر نقدینگی چند میلیارد تومانی در نبود عرضه فرصت ورود به گردونه معاملات سهام را نیافت. در مجموع بررسی های «دنیای اقتصاد» از آغاز سال تا به حال نشان می دهد ارزش معاملات خرد سهام در ۱۰ روز معاملاتی از یک میلیارد دلار بیشتر بوده است که از روانه شدن نقدینگی های سرگردان به بازار سهام حکایت دارد.
ورود پول های جدید ادامه دارد
بورس تهران که معاملات پررونقی را در سال جاری تجربه کرده است، بعد از رسیدن به هر مرز روانی یا تکنیکال برای چند روزی در همان محدوده نوسان های کم مقداری را تجربه کرده و مجدداً به مسیر پرشتاب صعودی خود ادامه می دهد. تا به اینجای کار، ماحصل رالی پرشتاب بورس تهران در ۶۵ روز معاملاتی سال ۹۹، رشد ۲۰۲ درصدی شاخص کل سهام بوده است. در این میان ارزش معاملات خرد سهام بیش از سایر متغیرها خودنمایی می کند و هر روز به رکوردی جدید دست می یابد. در روزهایی که این متغیر مهم رکوردشکنی نمی کند نیز صفوف سنگین تقاضا مانع می شود. به طوریکه در عملکردی غیرقابل انتظار در بعضی روزها شاهد عبور ارزش دادوستدهای بورس تهران از ۲۵هزار میلیارد تومان نیز بودیم که این ایام خود عامل اصلی تداوم مسیر صعودی قیمت سهام است. در این مسیر حتی قیمت برخی شرکت ها از ارزش ذاتی خود فاصله گرفته اند. به عبارت دیگر هجوم نقدینگی به تالار شیشه ای سبب شده تا صاحبان نقدینگی بدون توجه به عوامل بنیادی و حتی تکنیکال تنها به دنبال فرصتی برای سهامداری باشند و در این مسیر هر روز منفی، شتاب پرصعودی را در روز بعد به دنبال دارد.
صنایع پرمعامله بورس تهران
در این شرایط ولی نگاهی به ارزش دادوستدها در میان گروه‌های ۳۸گانه بورس حاوی اطلاعات جالب توجهی است. در ۶۵ روز معاملاتی سپری شده از سال ۹۹، بيش ترین ارزش معاملات در گروه‌های بزرگ و متوسط بورس تهران رقم خورد. در این میان گروه بانک ها و موسسات اعتباری با ارزش معاملاتی معادل ۸۹ هزار و ۱۰۰ میلیارد تومان در صدر دیگر صنایع بورس قرار گرفت و بعد از آن شاهد بیشترین ارزش دادوستدها در گروه های محصولات شیمیایی، فلزات اساسی و فرآورده های نفتی بودیم. با این حال با توجه به ارزش بازاری متفاوت صنایع بورس، شاید بجا باشد ارزش دادوستدها بر مبنای ارزش بازار مورد مقایسه قرار گیرد. مقایسه ای که اطلاعات متفاوتی را حاصل می کند.
با تقسیم مجموع ارزش معاملات هر یک از صنایع بورس بر میانگین ارزش بازار این گروه ها از ابتدای سال تا به حال، نسبت گردش نقدینگی (turnover ratio) حاصل می شود که به جهت مقایسه صحیح این رقم با سال های گذشته، رقم حاصله را در بازه یکساله تعریف کردیم. تفسیر نسبت گردش نقدینگی از این قرار است که چنانچه این رقم ۱۰۰ درصد باشد، یعنی در بازه مشخص مورد بررسی، تمامی سهام معامله شده در بازار حداقل یک بار دست به دست شده اند. بررسی ها نشان می دهد نسبت نقدشوندگی کل بازار سهام در بازه یکساله ۶/ ۶۳ درصد است که خود این رقم در قیاس با سال های گذشته بورس تهران رکوردی جدید به حساب می آید. در این مقطع زمانی ولی از ۳۸ گروه مورد مطالعه، ۱۱ صنعت گردش مالی بیشتر از نسبت نقدشوندگی کل بازار داشتند و ۲۷ گروه دیگر با در اختیار داشتن تنها ۳۴ درصد از ارزش کل بازار ولی بیش از این رقم نقدشوندگی داشته اند. موضوعی که نشان می دهد با وجود سبقت بزرگان بازار در رشد قیمتی، ولی گروه‌های کوچک بازار هم چنان در کانون توجه نوسان گیران قرار دارند.
در این میان ۱۸ گروه بورسی از گردش نقدینگی بیش از ۱۰۰ درصد برخوردارند. این رقم درخصوص بعضی گروه ها از ۳۰۰ درصد نیز فراتر رفته است که نشان می دهد کل سهام یک شرکت در بازه یکساله، سه بار بطور کامل دست بدست شده است. به عبارتی دیگر سه گروه مدیریتی میتوانند در بازه زمانی یکساله در یک شرکت جابجا شوند. به این ترتیب گروه استخراج سایر معادن با تک نماد «کماسه» که موفق به کسب بازدهی ۳۱۳ درصدی از آغاز سال تا به حال شده است، با گردش نقدینگی یکساله ۵/ ۳۸۵ درصد در صدر دیگر صنایع بورسی قرار دارد. بعد از آن دو زیرمجموعه گروه محصولات کاغذی با بازدهی ۳/ ۸۸ درصدی در بازه زمانی ۶۵ روز معاملاتی گذشته، از گردش پولی سالیانه ۹/۳۲۰ درصد برخوردار است. بعد از آن نیز گروه‌های سایر مالی، انبوه سازی و استخراج نفت و گاز به ترتیب با گردش پولی ۳۱۱،۲۶۳ و ۲۲۵ درصد در رتبه های بعدی صنایع با بيش ترین گردش نقدینگی قرار گرفته اند. در میان گروه‌های بزرگ کالایی ولی به غیر پالایشی ها، دیگر گروه ها شامل فلزات اساسی، کانه های فلزی و محصولات شیمیایی همگی از نسبت گردش نقدینگی کم تر از کل بازار در بازه زمانی مورد مطالعه برخوردارند.
- 16
- 3
