سیاست در چین صرفا بهدست سیاستمداران اداره نمیشود، بلکه تاجران بانفوذ نیز میکوشند تا در این عرصه سهمی بگیرند.
سیانان، با توجه به در پیش بودن کنگره حزب کمونیست چین (۲۶ مهرماه) از ۱۰ متخصص چینی یک سوال مشترک پرسیده: «۵ نفر اول قدرتمند در چین چه کسانی هستند؟» این کارشناسان، «شیجینپینگ» رئیسجمهور، «جک ما» پایهگذار شرکت«علیبابا»، «وانگ کیشان» شهردار سابق پکن، «ما هواتنگ» بنیانگذار ویچت و «لیککیانگ» نفر دوم حزب کمونیست را بهعنوان مردان قدرتمند چین معرفی کردهاند.
بر خلاف جوامع دموکراتیک و باز غربی که همه چیز «رو» است، منابع قدرت هویداست و صاحبان قدرت عیانند، در چین چنین نیست و معلوم نیست چه کسی سیاست ابهام آلود این کشور را در دست دارد. «بن وسکات»، گزارشگر سیانان، در گزارش ۱۰ اکتبر ۲۰۱۷ مینویسد چین کشوری است که حزب کمونیست در یک نظام سیاسی تکحزبی زمام آن را در دست دارد و مشخص میکند که چه کسی «باید» و «میتواند» در مراتب بالای قدرت حضور یابد.
با این حال، سیاست بهدست سیاستمداران اداره نمیشود اما تاجران بانفوذ و کارآفرینان به منزله پیشگامان رشد اقتصادی چین نیز سخت میکوشند تا در این «میز» کرسیای بگیرند. ۱۸ اکتبر (چهارشنبه آینده ۲۶ مهرماه ۹۶) روز مهمی در تاریخ چین است زیرا در این روز نوزدهمین کنگره ملی حزب کمونیست برگزار میشود. به همین دلیل، سیانان، با توجه به در پیش بودن این کنگره از ۱۰ متخصص چینی نظرخواهی کرده و از آنها یک سوال مشترک پرسیده: «۵ نفر اول قدرتمند در چین چه کسانی هستند؟» پاسخ آنها از قرار زیر است:
۱- «شی جین پینگ»: «جفری واسرستورم»، استاد تاریخ دانشگاه کالیفرنیا، میگوید «شی» یکی از ۵ بازیگر متفاوت و قدرتمند در چین است. این استاد تاریخ میگوید: «۵ مرد قدرتمند چین عبارتند از: رئیس حزب، رئیسجمهور، فرمانده کل ارتش، نویسنده کتابی که این روزها در کتابفروشیها بهترین فروش را دارد و مردی که روزنامههای خلق او را قویترین مفسر جهانیسازی مینامند یعنی شی، شی، شی، شی، شی.»
تحلیلگران میگویند رئیسجمهور چین (و مهمتر از همه دبیرکل حزب کمونیست) از زمان دنگ شیائوپینگ (در دهههای ۸۰ و ۹۰) به این سو قدرتمندترین رهبر چین است. با برگزاری این کنگره، انتظار میرود فقط بر قدرت «شی» افزوده شود. نام و سخنان و مواضع «شی» بسیار بیش از اخلافش در رسانههای دولتی مطرح میشود درحالیکه مبارزه ضد فساد «وانگ کیشان» به «شی» اجازه داد تا به سرعت به جایگاه بالایی در دولت برسد.
۲- «جک ما»: آنچه ظاهرا دیده میشود این است که او فردی جذاب است و معلم انگلیسی است و دوست دارد با آهنگهای مایکل جکسون برقصد. اما «جک ما» بیتردید یکی از قدرتمندترین مردان چین است و احتمالا در کنار رئیسجمهور «شی» شناختهشدهترین چهره بینالمللی است. «ما» که نام چینیاش «ما یون» است رئیس و پایهگذار شرکت «علی بابا» است که یک شرکت تجارت الکترونیک چینی است.
این شرکت صدها میلیارد دلار فروش دارد و در سپتامبر ۲۰۱۷ او ثروتمندترین مرد چین نام گرفت. او کسی است که با دو رئیسجمهور آمریکا «اوباما» و «ترامپ» دیدار چهره به چهره داشته و به تنهایی یک تعطیلی ملی در چین به راه انداخته که «Single&#۳۹;s Day» نام دارد. ۱۱ نوامبر در چین « Single&#۳۹;s Day» نام دارد. «ما» در توسعه امپراتوری خود صاحب نگاه است و در نظر دارد این شرکت را وارد حوزههای «هایتک» نیز بکند. سیاست قدرت در چین بر همه چیز غالب است. اما «ما» نگران نیست. او میگوید: «امروز بسیار ستمگر است، فردا ستمگرتر است و پس فردا زیبا است. بسیاری از مردم نمیتوانند پس فردا را ببینند.»
۳- «وانگ کیشان»: رئیسجمهور شی اندکی پس از بهدست گرفتن قدرت در سال ۲۰۱۲ اعلام کرد که بهدنبال مبارزه با فساد است. او به مقامهای رده بالا و پایین یا «پرندهها و ببرها» در چین هشدارهای اکید داد که ممکن است در سیبل قرار گیرند. به این منظور رئیسجمهور، شهردار سابق پکن و برگزارکننده المپیک ۲۰۰۸ در این کشور یعنی «وانگ کیشان» را بهعنوان «شکارچی ببر» برای مبارزه با فساد برگزید. از آن زمان او به چهرهای قدرتمند در چین تبدیل شد که مقامهای چینی از او وحشت دارند.
او بهعنوان «شکارچی ببر» برخی از مقامهای رده بالای چین را دستگیر کرد از جمله «ژو یونگ کانگ» که «تزار امنیتی» نام داشت و «سان ژنگ کای» که دبیر کل منطقه «چونگ کینگ» و عضو پولیتبوروی قدرتمند بود. روزگاری گفته میشد که «کای» جانشین احتمالی «شی» خواهد شد. برخی میگویند او «دومین سیاستمدار قدرتمند» در چین است. او را «دست راست شی» لقب دادهاند که «رئیسجمهور بدون او هیچ بهحساب میآید.»
در نتیجه اقدامات «شی- کیشان» ولخرجیهای اقتصادی در چین بهشدت کاهش یافت و اعتبار سیاسی او همچنان درحال افزایش است. اما سن و سال میتواند یک عامل بازدارنده در برابر ارتقای قدرتش باشد. او هنگام برگزاری کنگره نوزدهم ۶۹ ساله خواهد شد. تحلیلگران میگویند برخی تاجران تبعید شده در فضای مجازی اطلاعاتی علیه او منتشر کردهاند که میتواند اعتبار او را زیر سوال ببرد و نشان دهد در حلقههای بالای قدرت هم فساد وجود دارد.
۴- «ما هواتنگ»: وقتی در چین زندگی کنید فقط یک نرمافزار هست که باید روی گوشی خود نصب کنید زیرا همه آن را دارند. در کشوری که فیسبوک و توییتر ندارد «ویچت» ابزاری است محبوب و ترکیبی است از هر دو. بنا بر اعلام فوربس، «ما» پایهگذار این شرکت، سومین مرد ثروتمند چین (پس از «جک ما» و «دالیان واندا» پایهگذار وانگ جیانلین) است. «تام رافرتی»، مدیر منطقهای واحد اطلاعات اکونومیست، که «ما» را در رتبه سوم فهرست خود قرار داده است، میگوید: «او به دلیل استفاده از وی چت نفوذ فراوانی دارد.»
او همچنین شرکت « Tencent» را در سال ۱۹۹۸ - که مالک ویچت است- همراه با همکلاسیهای دانشگاهیاش تاسیس کرد. دو دهه بعد، او رئیس شرکتی شد که ارزش آن سر به فلک زده است. «ویچت»- نرمافزار Tencent- اکنون بزرگترین و متداولترین سیستم پیامرسانی در جهان است که یک میلیارد کاربر دارد. رافرتی میگوید: «یک چالش برای غولهای تکنولوژی مانند هواتنگ در سالهای آینده این است که آیا آنها میتوانند با مقامها کنار آیند یا خیر زیرا ثروت و نفوذشان روزبهروز در حال افزایش است».
۵- «لی ککیانگ»: به لحاظ نظری، در ساختار قدرت چین او جایگاه دوم را دارد اما نفوذ او آنگونه که باید نیست. در سال ۲۰۱۲ او بهعنوان «رئیس دولت» در چین انتخاب شد و در کمیته دائمی و قدرتمند پولیتبورو بهعنوان نخستوزیر برگزیده شد و در کنار «شی» قرار گرفت. «ژی یو بو»، متخصص مسائل چین به سیانان، میگوید: «او بهعنوان مدیر و سردمدار دومین اقتصاد بزرگ جهان با دگرگونیهای پیچیده اقتصادی، اجتماعی و تکنولوژیک در این کشور بزرگ دنیا دست و پنجه نرم کرده است.» پس چرا در جایگاه آخر این فهرست چند نفره قرار دارد؟
«کری براون»، استاد سیاست چین در کینگ کالج لندن، میگوید: «او دارای اعتباری اندک است زیرا در چین نخستوزیر یک سمت تشریفاتی است و چندان نفوذ و نقشی ندارد.» او بهعنوان فرماندار سابق «هنان» دکترای خود را از دانشگاه پکن گرفت و از حواریون «هو جین تائو» رئیسجمهور سابق بود که زیر لوای او وارد اتحادیه جوانان کمونیست شد و سلسله مراتب قدرت را یکی پس از دیگری پیمود.
براون معتقد است که بسیاری از شبکههای حمایتی «لی» مانند اتحادیه جوانان کمونیست در دوران «شی» قدرت خود را از دست دادند زیرا پایگاه حمایتی «شی» متشکل از فرزندان رهبران حزبی سابق یا «شاهزادهها» است. سیانان مینویسد؛ این ۱۰ متخصص و کارشناس نام ۲۴ چهره چینی اعم از زن و مرد را ارائه دادند که به نظر آنها میتوانند قدرتمندترین مردان و زنان چین باشند. اما نام ۷ نفر در بیش از یک لیست آمده بود. چهارشنبه آینده روز مهمی است و میتواند تغییرات زیادی در هرم قدرت بهوجود آورد. برخی میگویند «وانگ کیشان» ممکن است مجبور به بازنشستگی شود و «لی ککیانگ» قدرت و جایگاه خود بهعنوان نفر دوم را از دست بدهد.
- 9
- 3