معرفی رشته هوشبری و موقعیت شغلی و بازار کار آن

دانشجویان رشته هوشبری باید بتوانند به درستی بیمار را از روند بیهوشی خود باخبر سازند

رشته  هوشبری چیست؟

رشته هوشبری از زیرشاخه های رشته های پیراپزشکی است که در چند سال گذشته در مقطع کاردانی ارائه می گردید ولی اکنون امکان تحصیل در این رشته در مقطع کارشناسی پیوسته در دانشگاه های علوم پزشکی کل کشور  برای دانشجویان فراهم است. نحوه پذیرش دانشجو در مقطع کارشناسی در رشته هوشبری از طریق آزمون سراسری و به صورت متمرکز می باشد. دانشجویان در طول دوره تحصیل در رشته هوشبری واحد های تئوری، عملی و کارآموزی در محیط های درمانی را می گذرانند. رشته هوشبری یک تیم درمانی را تکمیل می کند و عملیات بهبود بیمار در اتاق عمل را تسریع می کند و در واقع هدف از این رشته این است که فارغ التحصیلان این رشته بتوانند بعنوان دستیار در کنار متخصصان بی هوشی در اتاق عمل انجام وظیفه نمایند.

همچنین فارغ التحصیلان رشته هوشبری توانایی شناسایی دستگاه هایی مانند اندازه گیری گاز های موجود در خون افراد و همینطور تنظیم آنها، کاربرد دستگاه های بیهوشی و روش استفاده از آن و همچنین استریل کردن این دستگاه ها را نیز به خوبی آموزش می بینند. رشته هوشبری در هر مقطعی که باشد محل کارش مراکز درمانی است. هوشبری یکی از حلقه های تکمیل کننده تیم درمانی است که جهت بهبود بخشیدن به شخص بیمار در مرکز درمانی حضور دارد. افراد بعد از فارغ التحصیلی توانایی این را خواهند داشت که دستگاه های بی هوشی و علائم حیاتی را تنظیم و استریل کنند.

تاریخچه رشته هوشبری

از گذشته های دور، در مصر باستان و یونان عمل های جراحی صورت می گرفت و پزشکان برای بی هوشی بیماران از مواد مخدر مانند خشخاش استفاده می کردند. رشته هوشبری در قرن هیجدهم نیز با زحمات زیادی انجام می شد ولی در قرن نوزدهم با اختراع گازهای استنشاقی مانند اتر ونیتروس اکسید علم هوشبری وارد مرحله جدیدی از تکامل خود شد و کم کم در دنیا توسعه و گسترش یافت.

در رشته هوشبری مقاطع تحصیلی کارشناسی ارشد و دکترا وجود ندارد

کنکور رشته هوشبری

در صورتی که بخواهید با آزمون وارد رشته هوشبری بشوید باید کنکور تجربی بدهبد ولی اینک این رشته هم در برخی از واحد های دانشگاه آزاد بدون کنکور شده است و تمامی افراد می توانند در آن شرکت کنند.

واحد های درسی رشته هوشبری

- دروس کاردانی رشته هوشبری:

دوره کاردانی رشته هوشبری ۲ ساله است و دانشجویان رشته هوشبری در دوره تحصیل خود ۶۸ واحد درسی را می گذرانند. واحدهای درسی رشته هوشبری در مقطع کاردانی عبارتند از؛

> دروس عمومی رشته هوشبری: ۱۳ واحد

> دروس پایه رشته هوشبری: ۱۷ واحد

> دروس تخصصی و کارآموزی رشته هوشبری: ۲۶ واحد

> دروس کارآموزی در عرصه رشته هوشبری: ۱۲ واحد

- دروس کارشناسی رشته هوشبری:

دوره کارشناسی رشته هوشبری ۴ ساله بوده و دانشجویان رشته هوشبری باید ۱۳۴ واحد درسی را برای اخذ مدرک کارشناسی هوشبری بگذرانند. واحدهای درسی رشته هوشبری در مقطع کارشناسی عبارتند از؛

> واحدهای درس های عمومی رشته هوشبری: ۲۶ واحد

> واحدهای درس های پایه رشته هوشبری:۴۱ واحد

> واحدهای درس های تخصصی رشته هوشبری: ۳۳ واحد

> واحدهای درس های کارآموزی رشته هوشبری: ۱۸ واحد

> واحدهای درس های کارآموزی در عرصه رشته هوشبری: ۱۶ واحد

فارغ التحصیلان رشته هوشبری می توانند در هرجایی که نیاز به بیهوشی بیماران است مشغول به کار شوند

درس های رشته هوشبری

جمعیت شناسی- آناتومی- اصطلاحات هوشبری- اصول پرستاری- اصول مراقبت های ویژه- بیماری شناسی- تربیت بدنی- تنظیم خانواده- رفتار در اتاق عمل- روش احیاء قلبی و ریوی- روش بی هوشی ۱ و ۲ و ۳ و ۴- زبان عمومی- فارسی عمومی- فورماکولوژی ۱ و ۲- فیزیولوژی ۱ و ۲- فیزیک- کارآموزی در عرصه- معارف اسلامی ۱- معرفی بیمار- میکروب شناسی از دروس رشته هوشبری هستند.

هدف و ماهیت رشته هوشبری

دوره کارشناسی رشته هوشبری یکی از دوره ‏های آموزش عالی (از شاخه‏ های پیراپزشکی) است و هدف آن تربیت نیروی انسانی کارآمدی است که هر ۱ یا ۲ نفر از آن ها بتوانند بعنوان دستیار یک متخصص بیهوشی زیر نظر او در یک بخش اتاق عمل انجام وظیفه نمایند. ادامه تحصیل فارغ ‏التحصیلان کارشناسی بیهوشی در مقطع کارشناسی ارشد در رشته های پرستاری، آناتومی، فیزیولوژی و دیگر زیر شاخه های علوم پزشکی مقدور خواهد بود که در صورت پذیرفته شدن در هر یک از رشته های کارشناسی ارشد مذکور، شرح وظایف شخص تغییر یافته و از رشته هوشبری خارج می گردد. (ادامه تحصیل در این رشته تا دکترای بی هوشی امکان پذیر نمی باشد)

دانشجویان طی دوره آموزشی با اصول جدید، روش ها، تجهیزات و وسایل مورد استفاده در مراقبت از بیمار بیهوش در اعمال جراحی عمومی، تخصصی و همینطور بخشهای مراقبت های ویژه و اورژانسها آشنا شده و نحوه مراقبت از بیماران در مراحل گوناگون بیهوشی را به صورت نظری و عملی فرا می گیرند. با توجه به توسعه و گسترش دامنه علوم مربوط به بی هوشی، دوره کارشناسی رشته هوشبری با تأکید بر یادگیری فعالانه، نوآوری، کسب اطلاعات و مهارت های بالینی جدید و مراقبت از بیماران به مطلوب ترین شکل ممکن تأسیس شد.

طرح اجباری رشته هوشبری

رشته هوشبری هم جزء ۱۱ رشته ای هست که طرح اجباری دارد و پس از این که درسشان تمام شد باید حدود ۲ سال طرح بروند، البته در شرایط خاصی میشود از طرح معاف شد.

کار کارشناس رشته هوشبری چیست؟

کار اصلی کارشناس رشته هوشبری آرام کردن درد بیمار حین عمل جراحی و پس از عمل جراحی است. کارشناس رشته هوشبری باید به پزشک تکنیسین بیهوشی در اتاق عمل کمک کند، داروها و تجهیزات و دستگاه هایی که برای بیهوش کردن بیمار لازم است را استرلیزه و آماده کند و پس از اینکه مجدداً به هوش می آید مراقب بیمار باشد. باید در طول عمل علائم حیاتی بیمار را کنترل کند، مانند ضربان قلب، نوار قلب (الکتروکاردیوگرام)، فشار خون و تنفس. در زمان عمل چنانچه بخواهند به بیمار سرم یا خون تزریق کنند. این نیز کار کارشناس رشته هوشبری است.

کارشناس رشته هوشبری در کجا کار می کند؟

کارشناس رشته هوشبری در اتاق عمل کار می کند و در صورت نیاز به مرکز فوریت های پزشکی نیز فراخوانده می شود آنها با متخصصان بیهوشی و اعضای گروه جراحی، کارکنان اتاق عمل و همچنین واحدهای مرتبط با اتاق عمل مانند آزمایشگاه، بانک خون و رادیولوژی و همچنین واحد پرستاری در رابطه هستند. کارشناسان بیهوشی علاوه بر بیمارستان در مراکز درمانی بزرگ نیز کار می کنند.

بازار کار و درآمد رشته هوشبری

بازار کار رشته هوشبری به خوبی رشته پرستاری شاید نباشد ولی فواید دیگری دارد، مثلا شیفت شب سنگین ندارد. درآمد کارشناس رشته هوشبری بستگی به این دارد که کجا کار کند اگه بخش دولتی باشد حقوق طبق قوانین دولتی است ولی بخش خصوصی بستگی به مدیر آن مکان دارد که چگونه توافق کرده باشند.  

توانایی های فارغ التحصیلان رشته هوشبری

- فارغ التحصیلان رشته هوشبری قادرند دستگاه های بیهوشی و مانیتورهای مختلف (تجهیزات کنترلی) مورد استفاده در اتاق عمل و واحد مراقبت‏های ویژه و دستگاه های تنفس مصنوعی را بخوبی بشناسند، قادر به استریلیزاسیون آن ها باشند و بتوانند آن ها را تنظیم نمایند و بكار برند.

- فارغ التحصیلان رشته هوشبری قادرند دستگاه های اندازه ‏گیری گازهای خون و دیگر وسایل آزمایشگاهی مربوط به رشته بیهوشی را بشناسند و تنظیم كنند و بكار برند.

فارغ التحصيلان رشته هوشبری توانايی شناسايی دستگاه های اندازه گيری گازهای خون را دارند

- فارغ التحصیلان رشته هوشبری میتوانند تحت نظر متخصص، بیهوش ساختن بیمار را شروع كنند و از بیمار بیهوش مراقبت های قلبی- تنفسی بعمل آورند و در بازگرداندن بیمار از اثرات بیهوشی با متخصص بیهوشی همکاری نمایند.

- در بخش های كلینیك درد، احیای قلبی- ریوی و انجام بی حسی‏های ناحیه‏ ای و غیره به متخصصان رشته هوشبری كمك كنند.

- فارغ التحصیلان رشته هوشبری با مطالعه پرونده بیمار و شناسائی او مطابق اصول علمی میتوانند از بیمار پرستاری نمایند و نیز در واحد مراقبت های ویژه از بیماران بداحوال مراقبت كنند.

- كاردان ها و کارشناسان رشته هوشبری نمی‏توانند مستقلاً به امر هوشبری بپردازند و موسسات و بیمارستان ها حق ندارند آنان را مستقلاً بكار گمارند.

گردآوری: بخش دانشگاه سرپوش