سهمیه ای که دامن ۱۵۰۰ داوطلب خبرساز کنکور را گرفت

همواره با اعلام نتایج کنکور در گرمای تابستان، بحث انواع سهمیه‌ها در این آزمون سرنوشت‌ساز هم داغ می‌شود و گروهی از داوطلبان به تضییع حق خود در این ماراتن علمی گلایه می‌کنند.

امسال نتایج کنکور ارشد ۹۸ با اعتراض داوطلبان سهمیه آزاد روبه‌رو شد و این بحث را بار دیگر بر سر زبان‌ها انداخت.

گلایه‌های امسال از انواع سهمیه‌ها در کنکور از سهمیه ایثارگران امسال آغاز شد و اکنون به امتیاز فرزندان هیات علمی‌ها در دانشگاه‌ها و مراکز پژوهشی رسیده است.

فرزندان اعضای هیات علمی دانشگاه‌ها و موسسات آموزشی و پژوهشی در دانشگاه امتیازاتی دارند، آنها به شرط کسب حدنصاب ۹۰ درصد نمره آخرین فرد قبولی در دانشگاه محل خدمت والدین می‌توانند به دانشگاه موردنظر انتقالی بگیرند و اگر ۹۲.۵ درصد نمره را کسب کنند مجاز به تغییر رشته هستند، داوطلبان کنکور این شرایط را سهمیه فرزندان هیات علمی در کنکور می‌خوانند و قانون آن را تسهیلات می‌نامد

امتیازی که داوطلبان کنکور آن را سهمیه فرزندان هیات علمی در کنکور می‌دانند اما قانون آن را تسهیلات اعضای هیات علمی می‌خواند که پس از اعلام نتایج همه قبولی‌ها و فقط در کنکور سراسری و مقطع کارشناسی ارشد اعمال می‌شود و حق داوطلبی را ضایع نمی‌کند. 

* ۱۵۰۰ فرزند خبرساز هیات علمی در کنکور امسال 

بنابر آمار رسمی اعلام شده توسط سازمان سنجش امسال حدود ۱۵۰۰ نفر از امتیاز فرزند هیات علمی بودن استفاده کرده‌اند و در مجموع تعداد یک میلیون و ۲۰۰ هزار نفر در کنکور سراسری شرکت‌ کرده بودند که نسبت به فرزندان هیات علمی انتقالی گرفته به کل داوطلبان معادل ۷۵ صدم درصد است. 

بیشتر بخوانید:

• ۳۰ درصدی‌های پرحاشیه

خبرنگاران ما با تهیه گفت‌وگو، خبر و گزارش مطالبه مردم درباره سهمیه ایثارگران را پیگیری کرده‌اند و اکنون پیگیری درخواست داوطلبان درباره امتیاز فرزندان هیات علمی در دانشگاه‌ها را در دستور کار دارند.

این بار خبرنگار ما با میرحمایت میرزاده عضو و سخنگوی کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس شورای اسلامی و نماینده مردم شهرستان گرمی گفت‌وگو کرده‌ است و آخرین وضعیت بررسی موضوع سهمیه‌ها در این کمیسیون و نظرات وی در این باره را جویا شده‌ است.

* همه فرآیندهای کنکور سراسری و کارشناسی ارشد امسال قانونی بود

مدافعان امتیاز فرزند هیات علمی معتقدند چون این سهمیه از محل ظرفیت مازاد در نظر گرفته می‌شود حق کسی را ضایع نمی‌کند و موجب آرامش خاطر و افزایش کیفیت خدمت افرادی می‌شود که به فرزندان جامعه آموزش می‌دهند، در عین حال منتقدان معتقدند که این شرایط نابرابری است و می‌پرسند مگر معلمان و فرهنگیان چنین امکانی را دارند؟

پس از مطرح شدن اعتراض‌ها به سهمیه‌ها در کنکور امسال، کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس  شیوه برگزاری کنکور امسال و اتفاق‌های آن را بررسی کرد. آخرین خبر از بررسی این موضوع در کمیسیون چیست؟

میر زاده: بررسی‌های نماینده‌های کمیسیون‌ آموزش و تحقیقات مجلس نشان داد که هر چه که روال قانون بوده توسط سازمان سنجش و آموزش کشور انجام شده است و این سازمان برخلاف قانون عمل نکرده است.

آقای خدایی رئیس سازمان سنجش و آموزش کشور در کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس توضیحاتی را ارایه کرد و این توضیحات نشان داد که این سازمان اقدام جدید و خارج از قانون در کنکور امسال انجام نداده است و همه فرآیندهای کنکور سراسری و کارشناسی ارشد قانونی بوده است. 

پذیرفته شد که همه فرآیندهای کنکور سراسری و کارشناسی ارشد امسال قانونی بوده است اما اگر شاکیانی مدعی انجام اقدام غیرقانونی هستند مدارک مستند خود را به کمیسیون مجلس بفرستند تا بررسی شود

پس از این بررسی اگر هنوز شاکی احتمالی وجود دارد، شاکیان باید مدارکی دال بر اینکه اقدامی خلاف قانون در کنکور انجام شده است به کمیسیون مجلس ارسال دهند که نمایندگان کمیسیون بتوانند این موضوع را پیگیری کنند که تاکنون چنین نشده است. 

 * صفر تا ۱۰۰ نظام کنکور در کشور و سهمیه‌ها بررسی مجدد می‌شود

پس از مطرح شدن اعتراض‌ها به کنکور امسال، قرار شد کلیت موضوع سهمیه‌ها توسط نهادهای تصمیم‌گیر و قانون‌گذار مورد بررسی مجدد قرار بگیرد. حتی شورای عالی انقلاب فرهنگی از بررسی دوباره موضوع سهمیه‌های کنکور خبر داد. همچنین شنیده شد که در مجلس هم در طرح ساماندهی نظام کنکور در ایران موضوع سهمیه‌ها بررسی خواهد شد. چه اقدامی برای این منظور در مجلس در حال انجام است؟

میرزاده: در طرح کلی ساماندهی نظام کنکور در ایران موضوع سهمیه‌ها هم بررسی می‌شود. البته باید در نظر داشت که طرح ساماندهی نظام کنکور در کشور برای کل کنکور و شیوه پذیرش دانشجو در دانشگاه‌ها و موسسات آموزشی است و شامل صفر تا ۱۰۰ فرآیند کنکور در کشور می‌شود که موضوع سهمیه‌ها یکی از همه موضوعاتی است که در آن دیده شده است.

مشکلات متعددی که شیوه فعلی برگزاری کنکور در کشور ایجاد کرده است، مشکلاتی از جمله ایجاد استرس و بروز نگرانی‌های روحی برای خانواده‌ها و دانش‌آموزان ضرورت بررسی جامع این موضوع در کشور را تشدید کرد که در نتیجه از مرکز پژوهش‌های مجلس شورای اسلامی خواسته شد تا در این باره طرحی را آماده کند و به مجلس ارائه دهد.

طرح ساماندهی نظام ساماندهی کنکور ایران شامل صفر تا ۱۰۰ فرآیند پذیرش دانشجو در دانشگاه‌ها و موسسات آموزشی است و موضوع سهمیه‌ها یکی از  موضوعات متعددی است که در این طرح دیده خواهد شد

وقتی این طرح به کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس ارائه شد آن را بررسی خواهیم کرد.

* احترام به ایثارگران و هیأت علمی‌ها صرفا به معنی سهمیه نیست

درباره همه انواع سهمیه‌ها نظرات موافق و مخالف متعددی وجود دارد و هر یک از طرفین استدلال‌هایی در رد یا تایید آن مطرح می‌کنند. درباره امتیاز فرزندان اعضای هیات علمی‌ها در دانشگاه‌ها هم نظرات متناقض شنیده می‌شود. نظر شما در این باره چیست؟

میرزاده: معتقدم که این موضوع باید شفاف شود؛ نظر شخصی‌ام این است که اگر کاری که در چارچوب قوانین و مقررات فعلی انجام می‌شود همه باید تابع قانون باشیم و اگر خلاف قانون است باید برخورد شود. بنابر این اگر مدارکی را در اختیار داشته باشیم که خلاف قانون عمل شده بررسی می‌کنیم که تا کنون مدرکی دال بر وقوع عمل خلاف به دست‌مان نرسیده است. اگر اخبار و صحبت‌هایی که بیان می‌شود نشان دهد که واقعا کار شفاف صورت نگرفته است باید فکر دیگری برای آن کرد.

طبیعی است که هر کس از نگاه خود به موضوع نگاه و آن را نقد می‌کند و این حق را هم دارد.

ما هم در مجلس به عنوان نماینده مردم باید اکثریت نظر ملت و وضعیت اکثریت داوطلبان را در نظر بگیریم و به نفع اکثریت تصمیم‌گیری کنیم تا حقی ضایع نشود؛ از این بابت است که احساس می‌کنم بهتر است گذشته را نشکافیم که مشکلی را حل نمی‌کند. 

اگر اقدامی در چارچوب قوانین انجام می‌شود همه باید تابع قانون باشیم. هرکس با نگاه خود، موضوع را نقد می‌کند و نماینده‌های مردم باید در عین حال که وضع اکثر داوطلبان را در نظر ‌می‌گیرند شایستگی‌ها را هم لحاظ کنند و حقی را ضایع نکنند؛ اما احترام قائل شدن به جایگاه ایثارگران و اعضای هیأت علمی صرفا به معنای سهمیه دادن نیست

قطعا حق و حقوق ایثارگران و اعضای هیأت علمی هم رعایت می‌شود اما باید این نکته را مدنظر داشته باشیم که احترام قائل شدن به جایگاه ایثارگران و اعضای هیأت علمی صرفا به معنای سهمیه دادن نیست.

بحث سهمیه‌ها هم یکی از عوامل نگرانی‌ها و فشارهای روانی داوطلبان کنکور است و تنها مورد نگرانی فقط سهمیه‌ها نیست.

* اجازه دهیم مرکز پژوهش‌ها پیشنهاد ساماندهی نظام کنکور را ارایه کند

اگرچه قطعا طرح جامع ساماندهی نظام کنکور براساس نیازهای ضروری کشور در دستور کار قرار گرفته است، اما مسئله مهم برای مخاطبان و اولویت مورد نظر آنان که امروز منجر به پیگیری این طرح شده، موضوع سهمیه‌ها در کنکور است، درباره بحث بازنگری سهمیه‌ها چه پیشنهادهایی وجود دارد؟

میرزاده: در حال حاضر منتظر هستیم که مرکز پژوهش‌های مجلس طرح جامعی را به مجلس ارایه کند که از صفر تا صد فرایند پذیرش دانشجو در دانشگاه از آزمون تا پذیرش و سهمیه‌ها در آن دیده شده است. معتقدم در حال حاضر بهترین کار این است که اجازه دهیم مرکز پژوهش‌های مجلس کار خود را انجام دهد؛ گذشته هر چه که بوده گذشته است و از این پس باید برای آینده فکر کنیم.

با توجه به اینکه درباره آنچه که در گذشته انجام شده مدرکی به دست‌مان نرسیده است که لازم به پیگیری باشد و بخواهیم  نقش نظارتی خود در مجلس را ایفا کنیم و با برخورد با تخلف، متخلفان را به مراجع قضایی معرفی کنیم، بهتر است برای آینده برنامه‌ریزی کنیم. بهتر است برای کاهش فشارهای روحی و روانی خانواده‌ها و دانش‌آموزان در کنکور چاره‌اندایشی کنیم و برای این کار هم باید منتظر طرح جامع مطالعاتی مرکز پژوهش‌های مجلس درباره ساماندهی نظام کنکور در ایران باشیم.

فضای کلی کنکور فعلی فضای علمی و آکادمیکی که جوان با عشق درس بخواند و به دنبال افزایش دانش و بار علمی برود نیست؛ در فضای فعلی کنکور، آنچه که جوان باید در زندگی یاد بگیرد تا او را به زندگی امیدوار کند دیده نمی‌شود؛ اکنون به جای ایجاد امید، فضای نشاط‌آور و مفید برای آینده شرایط به گونه‌ای رقم خورده که کسی که در کنکور رد شود انگار از کل زندگی رد شده است؛ در حالی که در هیچ کجای دنیا فضای کنکوری که امروز در ایران وجود دارد، دیده نمی‌شود؛ در هیچ‌جا این طور نیست که دانش‌آموز چند سال شب و روز برای کنکور درس بخواند، کلاس فوق برنامه شرکت کند و همه فکرش رفتن به دانشگاه باشد.

جوان باید به موضوعی علاقه‌مند باشد و آن را از مدرسه تا دانشگاه پیگیری کند؛ قرار نیست همه مردم ایران به دانشگاه بروند.کجای دنیا همه  باید لیسانس و فوق‌لیسانس داشته باشند؟ آنچه که جوان باید در زندگی یاد بگیرد تا به زندگی امیدوار شود در کنکور دیده نمی‌شود؛ چه با سهمیه و چه بدون سهمیه، اگر جوانان بعد از کنکور ناامید شوند یا به مسئولان کشور بدبین باشند پسندیده نیست. از کار مرکز پژوهش‌های مجلس باید نتیجه‌ای در شأن این ملت ارایه شود

جوان باید به رشته‌ای علاقه‌مند باشد و علایق خود را در دوره‌های دبستان، راهنمایی و دبیرستان پیگیری کند و در نهایت هم همان علاقه‌مندی را در دانشگاه ادامه دهد؛ حتی قرار نیست همه مردم ایران به دانشگاه بروند. کجای دنیا همه ملت باید به دانشگاه بروند؟ کجای دنیا همه ملت باید مدرک لیسانس و فوق‌لیسانس داشته باشند؟ به دلیل این مسائل است که مرکز پژوهش‌های مجلس طرح ساماندهی نظام کنکور و پذیرش را در کشور پیگیری می‌کند.

باید چنین فضایی را برای فرزندان کشور متصور شویم و ایجاد کنیم؛ این شرایط که چه با سهمیه و چه بدون سهمیه، جوانان بعد از کنکور ناامید شوند یا به مسئولان کشور بدبین باشند، پسندیده نیست.

از این رو به دنبال این هستیم که مرکز پژوهش‌های مجلس کار خود را انجام دهد و نتیجه‌ای ارایه شود که در شأن این ملت باشد و همه مسائل در آن دیده شود. از سوی دیگر شایسته‌ها هم باید بتوانند در جایگاهی که باید قرار بگیرند.

* شتابزدگی رسانه‌ای فرصت کار کارشناسی را از متخصصان می‌گیرد 

پیش‌بینی می‌کنید طرح جامع مجلس پژوهش‌های مجلس شامل بازبینی صفر تا ۱۰۰ کنکور چه زمانی آماده شود؟

میرزاده: در مسیر پیش‌ رو رسانه‌ها هم باید برای ایجاد فضای صحیح کمک کنند؛ رسانه‌ها نباید عجله کنند که یک تیتر خبری بزنند و اجازه دهند که کار کارشناسی با طی مراحل عادی انجام شود. خبرنگاران و رسانه‌ها  باید مصالح ملی و عمومی را در نظر بگیرند. اگرچه معمولا آنان علاقه‌مند هستند که تیتر خبری بزنند اما این کار فرصت کار کارشناسی را از کارشناسان و متخصصان می‌گیرد و فضا به سمتی برده می‌شود که کارشناسان نمی‌توانند کار کارشناسی انجام دهند و تصمیم بگیرند. 

از این رو از همه دوستان تقاضا دارم که برای رسانه‌ای کردن این موضوعات به شکل خبری عجله نکنند و اجازه دهند مرکز پژوهش‌های مجلس کار خود را انجام دهد و ما هم در کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس طرح را بررسی کنیم و در نهایت آنچه که مصالح عمومی در آن دیده شده، تصویب شود.

* بحث اعتراض‌ها به کنکور دیگر در دستور کار مجلس نیست

با این توضیح‌ها پرونده اعتراض‌ها به کنکور امسال در مجلس بسته شده است و بررسی این موضوع دیگر در دستور کار کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس نیست؟

میرزاده: در حال حاضر در کمیسیون آموزش و تحقیقات مجلس بحثی درباره اعتراض‌های کنکور امسال وجود ندارد.

آخرین بحث همان بود که در حضور رئیس سازمان سنجش آموزش کشور گزارش روند برگزاری کنکور ارائه شد و نتیجه گرفته شد که کار قانونی انجام شده است. پس از آن هم مدارکی به دست ما نرسیده است و بحث اعتراض‌ها در دستور کار نیست.