تیکی تاکا چیست و چگونه شکل گرفت؟/ موانع سبک تیکی تاکا

در تیکی تاکا از روش فضا گیری، توپ را با حوصله تا پشت محوطه جریمه می برند

تیکی تاکا

برای این که در فوتبال به یک هدف خاص برسید باید از پاسکاری های مداوم استفاده کنید، به چنین حالتی تیکی تاکا گفته میشود یعنی برای لذت بردن از فوتبال، تمام اجزای موردنظر فوتبال حرفه ای و هماهنگ به کارگرفته میشود. مدل مالکانه در ورزش فوتبال بعنوان یک سبک شناخته میشود که از ویژگی ها و مشخصه های آن می توان به حرکت درآوردن توپ از طریق کانالهای گوناگون، پاسهای کوتاه پی در پی و جابجایی بازیکنان و حفظ مالکیت و بازی هجومی اشاره کرد. این سبک هم زمان با تصدی سمت سرمربی باشگاه بارسلونا برای نخستین بار توسط رینوس میشل استفاده شد ولی با گذشت زمان توسط یوهان کرویف و پپ گواردیولا توسعه و گسترش یافت و در این تیم تا به حال استفاده می شود، این سبک نیز در تیم ملی فوتبال اسپانیا  در دوران مربیگری لوییس آراگونز و ویسنته دل بوسکه  نیز مورد استفاده قرار گرفت. تیکی تاکا در فوتبال سنتی با فاصله گرفتن از ترکیب های مرسوم، درواقع بعنوان یک مفهوم مشتق شده از بازی منطقه ای شناخته میشود.

در تیکی تاکا که یک بازی شناور محسوب میشود از روش فضا گیری، توپ را با حوصله تا پشت محوطه جریمه می برند. هنگامی که بازیکن توپ را میگیرد، دو بازیکن سریع برای دریافت توپ، اقدام به فضا گیری می کنند. درصورت رعایت این حالت برای تمام بازیکنان تا آخر بازی، واژه تیکی تاکا پیاده خواهد شد.

تیم های تیکی تاکایی

در تیم ملی اسپانیا و بارسلونا از سبک تیکی تاکا استفاده میشود. این سبک نیز در تیم بایرن آلمان با سرمربیگری پپ گواردیولا بکار گرفته شد. در حقیقت مارک و نشان فوتبال اسپانیا، مدل مالکانه می باشد. اسپانیا سه تورنمنت ملی را با همین روش پشت سر هم برده و بارسلونا با همین سبک زیر نظر سه مربی مختلف بسیار موفق بوده است. 

تیکی تاکا درواقع بعنوان یک مفهوم مشتق شده از بازی منطقه ای شناخته میشود

نقطه ضعف تیکی تاکا

نقطه ضعف تیکی تاکا اینست که وقتی توپ را ازدست بدهید بازگشت بازیکنان به حالت قبل و نوع چینش آن ها بهم میخورد.

پیشگامان تیکی تاکا

یکی از تاکتیک های قبل که مثل تیکی تاکا در عبور و حرکت بدون توپ به موفقیت در زمان خود رسید، قهرمان شالکهنام داشت که شش قهرمانی آلمان را در سال ۱۹۳۴ و ۱۹۴۲ کسب کرد و کل فوتبال در دهه ۱۹۷۰  توسط آژاکس آمستردام و تیم ملی هلند  مورد استفاده قرار گرفت.

موانع سبک تیکی تاکا

چالش هایی وجود دارد که سبب میشود سبک تیکی تاکا را به بن بست بکشاند. این چالش ها عبارتست از:

>> مالکیت به جای تاکتیک:

مواردی مانند مالکیت توپ، بازی تاخیری، سرعت دادن به بازی و … در فوتبال به عنوان استراتژی تیم ها شناخته میشود که نوعی ابزار برای رسیدن به هدف است یعنی تاکتیک بهتر اجرا شود و مواردی که تاکتیک محسوب می شوند نظیر پیشروی از کناره ها، بهره گیری از گوشها، پاسهای تو در تو و…. هستند. هدف از مدل مالکانه یا تیکی تاکا اینست که بحدی پاس کوتاه در یک سوم حریف بدهد تا برای دادن پاس آخر و به دروازه رسیدن، روزنه ای باز شود یعنی استراتژی( مالکیت توپ) جای تاکتیک را اشغال می کند و دیگر ابزاری برای رسیدن به هدف محسوب نمیشود بلکه مالکیت توپ خود به هدف تبدیل میشود. در این وضعیت، برنامه ای برای گذر از سد های دفاعی برای مواقعی که راه ها بسته است تعیین نشده است.

 >> فشردگی بازی:

برای اجرای سبک تیکی تاکا در یک سوم هجومی و پشت هجده حریف به بازیکنان بسیاری نیاز است و به همین خاطر تیم روبرو هم با بازیکنان بسیاری دفاع می کنند در نتیجه تراکم بازیکنان خودی و حریف در آن زون، بسیار زیاد میشود که درنتیجه ی آن فضا بسته تر میشود و رسیدن به دروازه سخت تر میشود.

>> دادن فضای ضدحمله به حریف:

در پاسکاریها برای این که تعداد بایکنان موردنیاز را تعیین کنید باید تمامی هافبکها را وارد بازی کنید و مهره های دفاعی را کم کنید. از این جهت پست هافبک دفاعی تخصصی حذف میشود و مدافعان به منظور کاهش فاصله میان خطوط تا نیمه حریف جلو میکشند که اینکار فضای ایده آل ضدحمله را در زمان از دست دادن توپ به حریف میدهد. به خصوص بهترین جا برای گریز از آفساید، خط نیمه میباشد به علت این که تا خط نیمه به عنوان آفساید محسوب نمیشود.

>> نوع پرسینگ:

با توجه به این که بر مالکیت هر چه بیشتر توپ در سبک تیکی تاکا پافشاری میشود باید در همان یک سوم حریف، باز پس گیری توپ انجام شود و برای اینکار از روشی همچون روش سراوندینگ یا دوره کردن برای پرس بر بازیکن دارای توپ حریف استفاده میشود به اینصورت که پیرامون بازیکن حریف توسط چهار پنج بازیکن خودی گرفته میشود تا توپ را از بازیکن حریف دریابند. یک یا دو بازیکن حریف در این حالت اجازه دارند چهار یا پنج بازیکن تیم مالکانه را با پشتیبانی از یار دارای توپ و بردن بازی به سمت دیگر، از جریان بازی کنار گذاشته و بیشترین بهره را از فضای ضدحمله کسب کنند.

نقطه ضعف تیکی تاکا اینست که وقتی توپ را ازدست بدهید نوع چیدمان آن ها بهم میخورد

 >> سرعت تیمی:

سرعت در فوتبال گروهی در مقایسه با سرعت فردی بسیار مهم تر است. انتقال از فاز دفاع به حمله و رسیدن به مرحله موقعیت سازی در تیکی تاکا به علت پاسهای فراوان، وقت زیادی را میگیرد و روند کار تیمی کند می شود، بدین ترتیب تیم رو به رو برای یارگیری و بستن راه ها زمان و تمرکز کافی دارد.

گردآوری: بخش فوتبال سرپوش