پس از دو سه ماه آرامش در بازار ارز، در دو هفته گذشته مجددا افزایش قیمت ارز در بازار اتفاق افتاد كه برخی این گرانی را به تصویب نشدن لوایح مربوط به اف.ای.تی.اف ربط دادند، اما پرس‌وجوی خبرنگار ما از صرافان حكایت از آن دارد كه كاهش تزریق ارز توسط بانك مركزی باعث گرانی شده است. به گزارش جام‌جم، قیمت دلار هفته گذشته به ۱۲ هزار و ۴۰۰ تومان رسید و این در شرایطی بود كه پس از اتخاذ سیاست‌های جدید ارزی توسط بانك مركزی در مهر و آبان حتی در مقاطعی شاهد كاهش قیمت دلار به زیر ده هزار تومان هم بودیم.
هفته گذشته كه نرخ دلار دوباره روند افزایشی پیدا كرد برخی از حامیان دولت این استدلال را مطرح كردند كه تصویب نشدن لوایح مدنظر اف.ای.تی.اف و همین‌طور نامشخص بودن وعده اروپایی‌ها برای راه‌اندازی سازوكار مالی موجب ناآرامی در بازار ارز شده است. بر همین اساس خبرنگار ما راهی بازار ارز شد تا از چند و چون ماجرا باخبر شود. لازم به ذكر است از لوایح چهارگانه مدنظر اف.ای.تی.اف، دو لایحه پیوستن ایران به كنوانسیون‌های پالرمو و سی.اف.تی باقی مانده‌اند و قرار است مجمع تشخیص مصلحت نظام به آنها رسیدگی كند. برخی افراد معتقدند در دو هفته اخیر كه بررسی این لوایح در جلسات مجمع شروع شد، شاید برخی با تزریق نکردن ارز به صرافی‌ها موجب گرانی دلار شده‌اند تا به اعضای مجمع برای تصویب این لوایح، فشار دلاری بیاورند!
صحبت‌های برخی نمایندگان مجلس و دولتمردان مبنی بر این‌كه اگر لوایح پالرمو و سی.اف.تی تصویب شود اوضاع بازار ارز و اقتصاد بهبود می‌یابد باعث شد تا این موضوع را از فعالان بازار جویا شویم.
وقتی موضوع را مطرح می‌كردیم اكثر فعالان بازار می‌گفتند خب این لایحه برای چیست و برخی دیگر از وجود چنین لایحه‌ای اظهار بی‌اطلاعی می‌كردند.
در این میان برخی صرافان هم بودند كه علاوه بر تسلط بر بازار ارز و پیگیری مسائل اقتصادی، موضوعات سیاسی را هم دنبال می‌كردند. یكی از صرافی‌ها به خبرنگار ما گفت: گره زدن مسائل سیاسی به اقتصاد سال‌هاست مشاهده می‌شود و هر بار كه دولت قصد دارد به اهداف سیاسی خود برسد از ابزار اقتصاد استفاده می‌كند.
یك فعال صرافی هم درباره تاثیر لوایح اف.ای.تی.اف بر قیمت ارز با بیان خاطره‌ای از مذاكرات هسته‌ای تصریح كرد: زمانی كه ایران مشغول مذاكره با كشورهای دیگر برای به نتیجه رسیدن برجام بود از بازار ارز استفاده ابزاری می‌كرد.وقتی مذاكرات مثبت بود ارز در بازار تزریق می‌شد تا مردم بر این باور باشند اگر برجام به نتیجه برسد، اوضاع اقتصادی مساعد خواهد شد، اما وقتی از به نتیجه رسیدن دور می‌شدیم عرضه ارز از سوی دولت كاهش می‌یافت و نرخ بالا می‌رفت.
وی ادامه داد: دقیقا این موضوع در مورد لوایح پالرمو و سی.اف.تی در حال اجراست. بستگی دارد كه روند به تصویب رساندن این لوایح در كشور چگونه است. اگر روند مثبت باشد عرضه ارز در بازار زیاد است و قیمت كنترل می‌شود اما اگر اوضاع باب میل آنها نباشد تزریق ارز كاهش می‌یابد كه نتیجه آن گرانی است.
یك فعال بازار ارز هم به خبرنگار ما گفت: ارز هم یك كالاست كه قیمت آن با عرضه و تقاضا تعیین می‌شود، البته مسائل روانی هم روی آن تاثیر دارد. اما در سطح صرافی‌های تهران، قیمت روزانه ارز بر مبنای میزان دلاری است كه بانك مركزی تزریق می‌كند. اگر بانك مركزی چند روز عرضه را كم كند، طبیعی است قیمت بالا می‌رود كه ممكن است علت این افزایش را به مسائل بیرونی ربط دهند، اما دلیل اصلی همان است كه گفتم.
یك فعال ارز هم به خبرنگار ما گفت:در هفته‌های اخیر تزریق ارز كاهش یافته، شاید با ایجاد سازوكار مالی اروپا و تصویب لوایح اخیر، تزریق ارز به بازار زیاد شود كه طبیعی است قیمت دلار پایین می‌آید.
دلار سفید یا آبی
حوالی میدان فردوسی، دلالان مقابل خروجی ایستگاه مترو ایستاده بودند و می‌گفتند خرید و فروش دلار و یورو را انجام می‌دهند. آن‌قدر جمله (دلار، یورو، خرید و فروش) را می‌شنوید كه بعد از چند قدم برایتان عادی می‌شود.از میدان فردوسی به سمت چهارراه استانبول حركت كردیم و همچنان همان جمله را با صداهای مختلف می‌شنیدیم.
كنار یكی از فعالان بازار ارز ایستادیم تا قیمت دقیق دلار را جویا شویم كه نرخ ۱۲ هزار و ۳۵۰ تومان را اعلام كرد. البته او گفت نرخ ارز بستگی به میزانی دارد كه می‌خواهید و اگر بالای هزار دلار باشد یك تخفیف جزئی هم خواهیم داد.وارد یكی از صرافی‌های دارای مجوز از بانك مركزی شدیم. صرافی بسیار شلوغ بود و فردی جلوی در ایستاده بود و تنها با مشاهده كارت ملی اجازه ورود می‌داد.
كارت ملی را به نگهبان نشان دادیم و وارد صرافی شدیم. بعد از چند دقیقه شماره‌ای را كه به ما تحویل داده بودند اعلام كردند و پشت باجه رفتیم كه مسؤول باجه پرسید برای چه كاری آمده‌اید؟ وقتی به او گفتیم ارز می‌خواهیم، مسؤول صرافی گفت: «همه ارز می‌خواهند اما نیست برادر. حالا چقدر می‌خواهی؟»
وقتی تقاضای هزار دلاری ما را شنید مسؤول صرافی گفت الان فقط دلار سفید موجود است و می‌توانیم با قیمت ۱۲ هزار و ۴۰۰ تومان تحویل دهیم. البته آن هم به شرط ارائه بلیت سفرهای خارجی یا این‌كه اعلام كنید برای چه كاری می‌خواهید. مدارك مورد نیاز هم باید به همراه داشته باشید كه شامل كارت ملی و سیمكارت به نام خودتان است.این موارد دستور بانك مركزی است و اگر همه این مدارك را به همراه دارید می‌توانم به شما كمك كنم در غیر این صورت متاسفم.
خبرنگار ما از این صرافی خارج شد و دوباره به سمت چهارراه استانبول به راه افتاد.
كنار یكی از دلالان ایستاد و نرخ دلار را جویا شد. وی گفت: دلار سفید یا آبی؟
خبرنگار جام‌جم پرسید فرق دلار سفید با آبی چیست كه این فروشنده ارز گفت: فرقی ندارد اما نرخ‌های جداگانه‌ای از سوی برخی بزرگان صرافی تعیین شده است. ما هم به تبع همان قیمت‌گذاری كاسبی می‌كنیم.
بازگشت معامله در كوچه‌ها
یكی از سیاست‌های بانك مركزی شفاف‌سازی معاملات ارزی بود و ابتدای انتصاب عبدالناصر همتی به عنوان رئیس‌كل بانك مركزی بخشنامه‌هایی مبنی بر این موضوع به صرافی‌ها اعلام شد و بر این اساس همه معاملات باید در صرافی‌ها صورت می‌گرفت، اما با وجود نوساناتی كه در بازار ارز اتفاق افتاد باز هم شاهد معاملات در كوچه‌های میدان فردوسی هستیم.
نگرانی برای جابه‌جایی پول
وقتی كنار فروشندگان ارز در كنار خیابان می‌ایستادید تا نرخ را جویا شوید فروشنده دو سؤال می‌کند كه یكی مربوط به تعداد ارزی كه می‌خواهید و دیگری چگونگی جابه‌جایی مبلغ. اگر در زمان اداری خرید و فروش ارز انجام می‌شد، افراد با ارائه شماره شبا اعلام می‌كردند با شما به شعبه می‌آییم و پس از انجام عملیات انتقال، ارز را در شعبه تحویل می‌دهیم و می‌رویم؛ اما اگر در زمان بسته بودن بانك‌ها این كار صورت می‌گرفت می‌گفتند از طریق انتقال اینترنتی این كار را انجام دهید و ارز را تحویل بگیرید.
كسادی صرافی‌ها
به چهارراه استانبول رسیدیم. از میدان فردوسی تا چهارراه استانبول كه بازار اصلی ارز تهران را تشكیل می‌دهد، تنها یك خبر مهم وجود داشت: كسادی صرافی‌ها و رونق دستفروشان ارز. بسیاری از صرافی‌ها با چسباندن یك تكه كاغذ روی شیشه صرافی خود اعلام كرده بودند خرید و فروش ارز انجام نمی‌دهند.
صرافی‌هایی هم كه به این كار اقدام می‌كردند می‌گفتند برای تهیه ارز باید كارت ملی و سیمكارت به نام خودتان داشته باشید تا بتوانیم ارز بفروشیم. البته بیشتر صرافی‌های مجاز هم خریدار بودند تا فروشنده و برای هر خریدی هم باید همان مدارك همراه افراد باشد.
- 59
- 23
