روزنامه جمهوری اسلامی نوشت: نیمه شب است، وزیر بهداشت با حضور در قاب تلویزیون خطاب به شرکت‌های دارویی اعلام می‌کند که از امروز (پنجشنبه ۲۳ تیر ۱۴۰۱) می‌توانند تا ۳۰ درصد به قیمت محصولات خود اضافه کنند!
دکتر عین‌اللهی در میان شوک بینندگان تلویزیون مطلبی با این مضمون به جملات قبلی‌اش اضافه کرد که «این مقدار افزایش قطعی نیست و علی‌الحساب محاسبه شده و می‌تواند به ارقامی بالاتر نیز منجر شود»؛ نکته‌ای نگران‌کننده که سلامت و معیشت مردم را تهدید می‌کند.
معنای این حرف دکتر عین اللهی این است که "مردم! برغم قول دولت سیزدهم بویژه تاکیدات رئیس‌جمهور مبنی بر حذف نشدن ارز ترجیحی (۴۲۰۰ تومانی) دارو، از این پس دارو با قیمت تمام شده بدون تخصیص ارز ترجیحی تولید و به دست شما (بیماران) خواهد رسید".
در روزهای قبل‌تر اخباری غیر رسمی از طریق سایت‌های خبری منتشر شد که حکایت از این داشت که سازمان غذا و دارو به دنبال حذف ارز ترجیحی از دارو است، خبری که پیگیری‌ها پیرامون آن راه به جایی نبرد و به در بسته خورد تا در حکم "شایعه" تلقی شود.
جالب‌تر اینکه انتظار‌ها برای مشخص شدن صحت و سقم این "شایعه" خیلی زود به سر آمد و بامداد پنجشنبه ۲۳ تیر، مردمی که پای اخبار تلویزیون نشسته بودند پس از اینکه از خبر وزیر بهداشت متعجب شدند، دریافتند که شایعه یاد شده صحت داشته و دارو گران خواهد شد!
آن گونه که وزیر بهداشت در گفتگوی خود اعلام کرد: طرح ارتقای بیمه همگانی سلامت از ابتدای امسال در دستور کار قرار گرفته و منجر به قرار گرفتن حدود ۶ میلیون نفر از اقشار کم درآمد سه دهک پایین، به طور رایگان تحت پوشش بیمه شده که منابع مالی آن را مجلس با در نظر گرفتن حدود ۶ هزار میلیارد تومان تامین کرده و در نتیجه این اقدامات، زیرساخت‌های بیمه‌ای ارتقا یافته و در نتیجه امکان اجرای طرح بعدی فراهم آمده است.
منظور از "طرح بعدی"، عنوانی است که وزیر آن را "دارویار" نامید که مجوز افزایش ۳۰ درصدی قیمت دارو (آنهم علی الحساب!)، در راستای آن صورت گرفته است. طرحی که به گفته وزیر بهداشت منجر به افزایش پوشش بیمه‌ای دارو می‌شود. عین اللهی یادآور شد که ۱۰۰ داروی پرمصرف و ۳۶۶ داروی ضروری بیماری‌های مزمن تحت پوشش بیمه قرار گرفتند و هدف از اجرایش را "کاهش هزینه‌های بیماران و افزایش پوشش بیمه‌ای اکثر داروها، به نحوی که هیچ تغییری در هزینه دارویی بیماران رخ ندهد"، اعلام کرد. وعده‌ای که باید دید آیا محقق خواهد شد یا قرار است به افزایش‌های دیگر در حوزه بهداشت و درمان منجر شود و یا حتی مباحث جدیدی را به وجود آورده و به مشکلاتی دامن بزند که برخی از آنها ریشه در گذشته‌های دور دارند و راهکار‌های مختلف برای حل آنها راه به جایی نبرده است.
سخنگوی وزارت بهداشت هم به تبع رئیس خود وعده داده "قیمت دارو برای مصرف‌کننده همچنان ثابت می‌ماند". پدرام پاک آیین گفته: سیاست وزارت بهداشت، تکمیل پوشش بیمه‌ای دارو و بهبود دسترسی مردم به آن است. با این سیاست قیمت دارو برای مصرف‌کننده همچنان ثابت می‌ماند.
البته ناگفته نماند برخی داروها هم‌اکنون گران عرضه میشوند. به گفته مدیرکل امور دارو در سازمان غذا و دارو از ۸۵۰۰ قلم دارو در بازار طی شش ماه اخیر حدود ۲۰۰۰ دارو افزایش قیمت داشتند که عمده‌ترین علت آن افزایش هزینه‌های تولید است.
چهارم تیر بود که رئیس‌جمهور در آخرین گفتگوی تلویزیونی خود صراحتا اعلام کرد دارو گران نمی‌شود. وی توضیح داد که هزینه دارو باید توسط بیمه‌ها پوشش داده شود.
پیش از این هم سخنگوی دولت تاکید کرده بود قیمت دارو افزایش پیدا نمی‌کند. به گفته او، در شیوه اصلاح یارانه دارو دارو‌های متنوع‌تری در پوشش بیمه قرار می‌گیرد بنابراین می‌توان ادعا کرد که پوشش بیمه کشور همگانی می‌شود. سخنگوی دولت از تخصیص یک‌میلیارد دلاری ارز ترجیحی به وزارت بهداشت هم برای تامین دارو خبر داده بود.
وزیر بهداشت در اریبهشت ماه که برای پاسخ به سوال نمایندگان به مجلس امده بود به خبرنگاران گفته بود که قیمت دارو هیچ تغییری نسبت به سال گذشته نخواهد داشت و در ماه‌های قبل شاهد حداقل افزایش قیمت دارو هستیم.
رئیس سازمان غذا و دارو هم قبل تر، با تاکید بر اینکه قیمت دارو گران نمی‌شود گفته بود براساس قانون برنامه و بودجه، سه‌میلیارد دلار ارز برای دارو، تجهیزات پزشکی و شیرخشک تخصیص پیدا کرده است.
به گفته دارایی، اصلاح سیاست ارزی قیمت برای بیماران تغییری به وجود نمی‌آورد، چراکه در زمان خرید این بیمه است که مابه‌التفاوت را پرداخت می‌کند؛ امکانی که البته در بستر نسخه‌نویسی الکترونیک اتفاق می‌افتد.
"دارویار" چیست، از کجا آمده و چه جزییاتی دارد؟
تاکنون وزارت بهداشت و سازمان غذا و دارو درباره این دو سوال پاسخی نداده اند،اما متنی وزارت بهداشت در اختیار رسانه‌ها قرار داده که بنا بر ادعای سخنگوی این وزارتخانه، می‌تواند ابعاد طرح را توضیح دهد.
۱- مزایای اجرای «دارویار» چیست؟
از جمله مزیت‌های این طرح می‌توان به موارد زیر اشاره کرد: توزیع یارانه دارو متناسب با نیاز بیماران - بهره مندی همه دهک‌های درآمدی از یارانه دارو - عدم تغییر پرداخت از جیب بیماران و در مواردی کاهش آن - اجرای بیمه همگانی سلامت برای افراد فاقد بیمه - برقراری پوشش بیمه‌ای برای دارو‌هایی که پیش از این تحت شمول حمایت‌های بیمه‌ای نبوده‌اند - کاهش کمبود‌های دارویی، منطقی شدن تجویز و مصرف دارو و کاهش تقاضای القایی - کنترل قاچاق معکوس و رشد صادرات رسمی دارو - حمایت ویژه از دارو‌های مصرفی بیماری‌های مزمن، خاص و صعب العلاج.
۲. وضعیت پرداخت از جیب مردم پس از اجرای این طرح چگونه خواهد بود؟
پرداخت از جیب مردم در گروه‌های دارویی مختلف پس از اجرای طرح به شرح زیر است:
الف) دارو‌هایی که درحال حاضر تحت پوشش بیمه هستند: پرداخت از جیب مردم برای این دسته داروها بدون تغییر بوده و در برخی اقلام کاهشی خواهد بود.
ب) دارو‌هایی که درحال حاضر تحت پوشش بیمه نیستند: برای ۳۶۶ قلم از این داروها پوشش بیمه‌ای به گونه‌ای تعیین شد که مبلغ پرداختی بیماران برای تهیه این داروها پس از اجرای طرح نسبت به قبل از اجرای آن ثابت باشد. در صورت لزوم بیمه‌ها این آمادگی را دارند تا اقلام بیشتری را به این فهرست اضافه کنند.
ج) دارو‌هایی که تهیه آن نیاز به نسخه پزشک ندارد: این داروها افزایش قیمتی نخواهند داشت. با توجه به اینکه تعداد زیادی از هموطنان روزانه از این داروها استفاده می‌کنند؛ حسب دستور ریاست محترم جمهور، ۱۲۰ قلم از این داروها که تواتر مصرف بیشتری دارند، تحت پوشش بیمه قرار گرفته است؛ بنابراین پرداخت از جیب مردم برای این داروها اگر در مسیر بیمه‌ای تهیه شوند، کاهش می‌یابد.
د) دارو‌های گیاهی و مکمل‌های غذایی: این بخش از محصولات افزایش قیمتی را تجربه نخواهند کرد. با توجه به سیاست‌های دولت در حمایت از بیماران، قیمت این محصولات مجددا مورد بررسی قرار گرفته و تا حد امکان قیمت‌ها تعدیل خواهد شد.
۳- تکلیف افراد فاقد بیمه چه می‌شود؟
با توجه به این که در طرح "دارویار" قرار است یارانه دارو از مسیر بیمه‌ها به مردم تخصیص یابد، بیمه شدن همه مردم یکی از اصول اجرای این طرح است؛ بنابراین، از مدتی پیش تلاش‌ها برای ایجاد پوشش همگانی بیمه سلامت آغاز شده است که ریشه این تلاش‌ها مصوبه نمایندگان مجلس در قانون بودجه ۱۴۰۱ کل کشور است. نمایندگان در قانون بودجه مبلغ ۶ هزار میلیارد تومان به برقراری پوشش بیمه برای افراد فاقد بیمه اختصاص داده‌اند. سایر اقدامات و برنامه‌ریزی‌های صورت گرفته در این مسیر به این شرح است:
الف) سه دهک اول جامعه، بالغ بر ۶ میلیون نفر، غیرحضوری و رایگان توسط سازمان بیمه سلامت تحت پوشش قرار گرفته‌اند.
ب) افراد سایر دهک‌ها می‌توانند برای برقراری پوشش بیمه به دفاتر پیشخوان دولت مراجعه کنند.
ج) اتباع خارجی که مجوز قانونی اقامت دارند، می‌توانند برای برقراری پوشش بیمه به دفاتر پیشخوان دولت مراجعه کنند. اتباع غیر مجاز هم با ثبت مشخصات خود و با تایید وزارت کشور می‌توانند از بیمه برخوردار شوند.
د) بیمه روی تخت و بیمه در مواقع اورژانسی برای افراد فاقد بیمه یا مجهول الهویه برقرار است.
۴. یارانه دارو به چه افرادی تعلق می‌گیرد؟
با توجه به ضرورت تجویز و مصرف منطقی دارو و مدیریت منابع عمومی، یارانه دارو عموما به افرادی تعلق خواهد گرفت که نسخه پزشک داشته باشند؛ بنابراین، خرید‌های آزاد از داروخانه صرفا در مورد بیماران مزمن مشمول دریافت یارانه خواهد شد.
۵. چه اقداماتی برای پایش اجرای طرح پیش‌بینی شده است؟
پایش و ارزیابی طرح "دارویار" در مراحل اجرا ضامن بقا و موفقیت این طرح خواهد بود. در همین جهت و با هدف تضمین بهره مندی مردم از یارانه دارو و عدم افزایش پرداخت از جیب بیماران، اقدامات زیر صورت گرفته است:
الف) استقرار تیم بازرسی ویژه در وزارت بهداشت برای تضمین بهره مندی مردم از طرح "دارویار"
ب) اعلام عمومی قیمت دارو در برنامه کاربردی تیتک و سایت رسمی سازمان غذا و دارو
ج) امکان گزارش موارد تخلف از طریق سامانه ۱۹۰ وزارت بهداشت یا برنامه کاربردی تیتک
* واکنش‌ها به گرانی دارو
عضو کمیسیون بهداشت و درمان با بیان اینکه شرایط تامین دارو بدتر می‌شود، گفت: پشت سیاست‌های دولت چیزی جز بی‌تجربگی و عدم هماهنگی نمی‌توان دید.
دکتر مسعود پزشکیان افزود: اینکه دولت می‌گوید برای دارو و مواد اولیه کمبود نداریم دروغ است چراکه واقعیت چیز دیگری می‌گوید باید از ابتدا درست تصمیم می‌گرفتند اگر قرار بود ارز آزاد شود باید ریال کارخانه‌داران را می‌دادند که بتوانند مواد اولیه را بخرند و بیاورند. چون ارز آزاد شد قیمت‌ها بالا رفت.
وی گفت: باید شرکت‌های دارو سازی با ریال، ارز آزاد می‌گرفتند و مواد اولیه دارو وارد می‌کردند چون ریال نداشتند کمتر خریدند و در نتیجه کنار وارد کردند و به همین دلیل نیز دارو کمتر تولید می‌کنند.
پزشکیان تاکید کرد: معتقد بودم باید ارز ترجیحی برای دارو حذف شود ولی باید مدیریت می‌شد نباید شرکت‌های داروسازی را رها می‌کردند که پول نداشته باشند که مواد اولیه بخرند.این بی‌برنامگی فقط مردم را دچار بحران و مشکل می‌کند.
نماینده تبریز در مجلس گفت: قطعا همه بیماران چه بیماران خاص و چه سایر بیماران با این روند برای تامین دارویشان دچار مشکل میشوند و گرفتاری مردم بیشتر می‌شود، علاوه بر اینکه سلامت جسمی افراد تهدید می‌شود، آرامش فکری و روحی خانواده‌ها نیز بهم میریزد. وقتی یک نفر در خانواده مریض است ده نفر گرفتار میشوند.وقتی دارو نباشد آرامش همه اعضا آن خانواده بهم میریزد و این درد بدی است.
دکتر محسن روح‌الامینی رئیس کمیته دارو و غذای کمیسیون بهداشت مجلس هم درباره وضعیت بحرانی دارو در کشور هشدار داد. وی تصریح کرد: در قانون مصوب شده که ارز به بیمه‌ها انتقال پیدا کند و دارو برای مردم گران نشود. در این رابطه هم ۸۰هزار میلیارد بودجه تخصیص داده شد، اما تاکنون قدم اجرایی برای انتقال ارز دارو به بیمه‌ها انجام نشده و این موضوع مشکلات بسیاری را برای مردم ایجاد می‌کند.
محمدعلی محسنی‌بندپی، عضو دیگر کمیسیون بهداشت و درمان مجلس هم تاکید کرد: سال گذشته قرار بر این بود که ارز ترجیحی دارو حذف شود. این درحالی است که مجلس با این کار مخالفت کرد چراکه نگران التهاب بازار دارو و افزایش قیمت دارو در کشور بود. در لایحه بودجه امسال پیشنهاد مجلس بود که قیمت کالا‌های اساسی مانند شهریور ۱۴۰۰ باشد. او تنها راه کاهش پرداختی از جیب مردم را افزایش تعهد بیمه‌ای و افزایش فرانشیز بیمه‌ها دانست.
در میان اظهارات و ادعاهای بعضا ضد و نقیض، همه از حفظ حق و حقوق مردم حرف می‌زنند! نمایندگان مجلس تاکید دارند که دارو گران می‌شود و مردم متضرر میشوند. در مقابل دولتی‌ها هم مدعی‌اند دارو گران نمی‌شود و مردم نگران نباشند.
متاسفانه در مقابل سیاستی که دولت برای حذف ارز ترجیحی در پیش گرفته مردم نقش اول را در پرداخت هزینه این اقدام دولت ایفا می‌کنند. همین موضوع باعث می‌شود که ذهن همه مردم بیش از پیش درگیر شود. تمام مردم از کوچک و بزرگ، نیاز به استفاده از دارو پیدا می‌کنند بنابراین حذف ارز دارو شامل همه مردم می‌شود و حرف‌زدن درباره گران‌نشدن یا گران‌شدن برای همه مهم است. مساله، اما این است که مردم در دایره نظرات و اظهارات ضد و نقیض ایستاده‌اند و نگرانند از روزی که خدای ناکرده بیماری سراغ‌شان بیاید، در کنار سایر مشکلاتی که گریبانشان را رها نمی‌کند، کارشان به دوا و درمان بیفتد و دست به دامن تامین دارو از داروخانه‌ای شوند.
- 12
- 6
