رتبه پنجم مصرف 'ریتالین' در دانشجویان ایرانی

دکتر ایرج حریرچی در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به افزایش مصرف قرص ریتالین در میان برخی دانش‌آموزان و دانشجویان با آغاز فصل امتحانات، گفت: ریتالین داروی محرکی از خانواده مواد آمفتامینی و نام ژنریک این دارو متیل‌فنیدیت است. باید توجه کرد که ریتالین در درمان بیماری بیش فعالی و کم توجهی کودکان و نوجوانان بکار می‌رود و دارویی است که توسط نوجوانان و جوانان بویژه محصلین و دانشجویان در شب­‌های امتحان و به‌طور عمده جهت بهبود تمرکز و کاهش خواب مورد استفاده قرار می‌گیرد.

وی با بیان اینکه گزارشاتی وجود دارد که نشان می‌دهد، فروش این دارو در زمان برگزاری امتحانات تا ۵۰ درصد افزایش می‌یابد، افزود: یکی از علل شیوع قابل توجه مصرف این دارو عدم اطلاع از عوارض جانبی آن است. عوارضی از قبیل تهوع و استفراغ، بی‌اشتهایی، بی‌خوابی، افزایش اضطراب، احساس سرگیجه و سردرد، خارش و جوش‌های پوست و در مواردی بروز حالت‌های روان‌پریشی است. عوارض مصرف طولانی مدت ریتالین یا مقدار زیاد و خود سرانه آن می‌تواند از این هم خطرناک‌تر باشد و حتی موجب مرگ در نوجوانان و جوانان می‌شود. از طرفی ریتالین در موارد مصرف خودسرانه، پتانسیل بالای اعتیادآوری دارد.

حریرچی با بیان اینکه مطالعات نشان می‌دهد که مصرف همزمان ریتالین با الکل می‌تواند عوارض جانبی ناشی از مصرف آن را به‌طور قابل توجهی افزایش دهد و شانس مرگ ناشی از مصرف آن را افزایش می‌دهد، افزود: فروش ریتالین برای درمان اختلال بیش فعالی و کم توجهی و به‌طور کلی مصارف پزشکی، با نسخه پزشک است و معمولا در داروخانه‌های منتخب و با تشکیل پرونده به بیمار ارائه می‌شود. اما متاسفانه همچون بعضی از داروهای دیگر که قابلیت سوء‌مصرف دارند، از تعداد معدودی داروخانه‌ها نشت کرده و به ویژه در فصول برگزاری امتحانات به دلیل افزایش تقاضا، در دسترس نوجوانان و جوانان قرار می‌گیرد.

وی افزود: یک مطالعه در کشور آمریکا بر روی دانشجویان کالج نشان داد که ۲۹ درصد کسانی که مورد مصاحبه قرار گرفته‌اند، سابقه مصرف ریتالین داشتند .در یک مطالعه طولی در یک دوره چهار ساله مشخص شد که شیوع سالیانه مصرف آمفتامین در دانش آموزان پایه‌های هشتم، دهم و دوازدهم به ترتیب ۲.۷، ۴.۳ و ۴.۵ گزارش شده است. در همین دوره شیوع یکساله در دانشجویان حدود پنج درصد گزارش شده بود.

وی تاکید کرد: مطالعات در داخل کشور نشان می­‌دهد مصرف ریتالین در برخی دانشجویان بعد از الکل، مواد خانواده حشیش، تریاک و ترامادول رتبه پنجم را به خود اختصاص می­‌دهد.