کدئین چیست و چه عوارضی دارد؟

فرادید/ «آیا می‌دانستید کدئین برای کودکان خطرناک است؟ پس از بررسی گزارش‌های ۵۰ سال گذشته، سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) نتیجه‌گیری کرد که کدئین و ترامادول به هیچ عنوان نباید برای کودکان و نوجوانان تجویز شود. پس از انجام بررسی‌های گسترده این سازمان متوجه ۶۴ مورد مشکلات تنفسی و ۲۴ مورد مرگ و میر ناشی از مصرف کدئین‌ها در کودکان شد. در حال حاضر سازمان FDA هشدار می‌دهد که کدئین نباید برای درد یا سرفه در کودکان زیر ۱۲ سال تجویز شود و توصیه می‌کند نوجوانان ۱۲ – ۱۸ ساله‌ای که چاق هستند یا از مشکلات تنفسی رنج می‌برند باید از مصرف کدئین اجتناب کنند.

کدئین چیست؟ آیا کدئین یک ماده مخدر است؟

ممکن است تعجب کنید، کدئین گونه‌ای ماده مخدر است و به عنوان یک داروی ضد درد مخدر شناخته می‌شود. بیشترین مصرف پزشکی کدئین در درمان درد‌های خفیف تا نسبتا شدید و به عنوان یک داروی موثر در تسکین سرفه است. در واقع بنا به گزارش سازمان جهانی بهداشت این ماده مخدر از پرمصرف‌ترین دارو‌های جهان است. کدئین ابتدا توسط شیمیدان فرانسوی پیر روبیکه در سال ۱۸۳۲ کشف شد.

در گذشته منبع تریاک، خشخاش بود. از مواد خام موجود در خشخاش برای ساخت کدئین، مورفین و دیگر مواد مخدر استفاده می‌کنند. در سال ۱۹۵۰ سازمان FDA کدئین را به عنوان داروی مسکن پذیرفت. بخش عمده‌ای از صنایع خشخاش و مواد مخدر در افغانستان تولید می‌شود. به دلیل برخی مسائل سیاسی در افغانستان، ایمن‌سازی این محصول به طور فزاینده‌ای دشوار شده است. اگر چه به عنوان «ماده‌ای مخدر ضعیف و ایمن» در نظر گرفته شده و به عنوان داروی مسکن تجویز می‌شود اما همچنان اعتیادآور است. در واقع اعتیاد به کدئین سبب افزایش تمایل افراد برای مصرف دیگر مواد مخدر می‌شود.

مشتقات تریاک با گیرنده‌های درد در مغز ارتباط دارند – به همین دلیل است که سبب کاهش علائم درد می‌شوند – و می‌توانند حس رضایت و خوشایندی را در فرد ایجاد کنند. ممکن است برخی افراد برای دستیابی به این حس رضایت میزان بالایی از آنها را مصرف کنند و در نهایت به مواد مخدر قوی‌تر و حتی خطرناک‌تر از جمله هیدرو کودون، اکسی کدون یا دارو‌های خیابانی مانند هروئین روی بیاورند. همچنین این دارو ممکن است در فرمول برخی دارو‌های OTC، شربت‌های خوراکی (مانند شربت سرفه) موجود باشند.

کدئین و هیدروکودون

هیدروکودون برای درمان درد‌های شدید استفاده می‌شود. این دارو در گروهی به نام ضد درد‌های مخدر قرار می‌گیرد و روی سیستم عصبی مرکزی تاثیر می‌گذارد و درد را برطرف می‌کند. اگر هیدروکودون برای مدت طولانی مصرف شود، باعث وابستگی روانی یا جسمی خواهد شد. اگر مصرف دارو به طور ناگهانی متوقف شود، دارای عوارض جانبی خواهد بود که وابستگی جسمی مشکل‌ساز می‌شود. یک قرص هیدروکودون تاثیرات طولانی مدتی می‌تواند داشته باشد، به همین دلیل بهتر است با قرص‌های استامینوفن و کدئین مصرف نشود. هر دو دارو کدئین و هیدروکودون دارای عوارض جانبی هستند.

کدئین و هیدروکودون در درمان درد بسیار موثر عمل می‌کنند؛ از آنجایی که هر دو مواد مخدر هستند. با این حال مواد مخدر قوی هستند و ممکن است اعتیادآور باشند. این دارو‌ها را با توجه به دستورالعمل پزشک مصرف کنید و آنها را به هیچ عنوان با افراد دیگر به اشتراک نگذارید.

استفاده طولانی‌مدت هر یک از این دارو‌های مخدر می‌تواند باعث وابستگی جسمی و روانی فرد شود؛ به این معنی که اگر شما مصرف را متوقف کنید، ممکن است عوارضی را تجربه کنید. عوارض جانبی کدئین درست مشابه سایر مواد مخدر است که این علائم در کودکان می‌تواند شدید‌تر باشد. مصرف طولانی‌مدت هیدروکودون برای کودکان ممکن است بسیار خطرناک و حتی مرگبار باشد.

چند دلیل برای اجتناب در استفاده از کدئین

برخی از عوارض جانبی مصرف کدئین عبارتند از:

۱ – خواب‌آلودگی

۲ – یبوست

۳ - سرگیجه

۴ – گرفتگی عضلات معده

برخی عوارض جانبی نادر مصرف کدئین:

۵ – کاهش عملکرد ریه

۶ – مشکل تنفسی

۷ – خشکی دهان

۸ – تعریق بیش از حد

۹ – کهیر

۱۰ – خارش

۱۱ – ایجاد اختلال در غدد آدرنال

۱۲ – شوک

۱۳ – اسهال

جایگزین مناسب

اگر درد دارید یا دچار گلو درد شده‌اید، ممکن است راه‌های بهتری نیز برای تسکین درد وجود داشته باشند. در اینجا فهرستی از درمان‌های طبیعی را که خاصیت مسکن دارند، تهیه کرده‌ایم.

تسکین‌دهنده‌های درد عبارتند از:

 فلفل (Cayenne)

 روغن‌های ضروری

 نمک اپسوم

 طب سوزنی

تسکین‌دهنده گلو درد عبارتند از:

 عسل طبیعی

 سیر

 ویتامین ث

 ریشه شیرین بیان

 روی (Zinc)

 خواب کافی

 روغن ضروری

نتیجه‌گیری:

سازمان FDA هشدار می‌دهد که کدئین‌ها نباید برای کودکان زیر ۱۲ سال تجویز شود.

کدئین یک داروی مخدر ضد درد، ضد سرفه و ضد اسهال است و بنا بر بسیاری از گزارش‌ها یکی از پرمصرف‌ترین دارو‌های جهان است.

کدئین ماده‌ای مخدر است و سوء مصرف آن می‌تواند اعتیادآور باشد و عواقب جدی را به همراه داشته باشد.

این دارو را مطابق دستور نسخه پزشک خود مصرف کنید و به هیچ عنوان آن را با دیگران به اشتراک نگذارید.

دارو‌ها را در یک کابینت و دور از دسترس کودکان نگهداری کنید.

دارو‌های فراوان دیگری جهت تسکین درد و گلو درد وجود دارند.