ضرورت مراقبت از بینایی « نوزادان نارس»

بیشتر بیماری های چشمی در کودکان با بزرگ سالان تفاوت دارد که یکی از مهم ترین آن ها بیماری «شبکیه نوزادان نارس» است که عمل جراحی آن  بسیار مشکل و کم نتیجه است. بنابراین  تشخیص سریع و درمان مؤثر این بیماری در نوزادان نارس، بسیار مهم است تا نوزادانی که زودتر از ۲۸ هفته به دنیا آمده اند و وزن کمتر از ۲ کیلوگرم دارند، حتما در شش هفته اول تولد، توسط چشم پزشک متخصص شبکیه معاینه شوند.در ادامه به مراقبت از بینایی نوزادان نارس اشاره می کنیم .

در صورت تشخیص بیماری مرتبط با چشم ، به راحتی با تزریق آمپول های مخصوص داخل چشم و لیزردرمانی قابل معالجه است. متخصصان نوزادان باید توجه داشته باشند تا به والدین این نوزادان توصیه برای مراجعه به متخصص چشم را داشته باشند. اما اگر این زمان سپری شود و اقدام درمانی انجام نشود، عروق غیرعادی در چشم رشد می کند و شبکیه جدا می شود که تقریبا دید هر دو چشم نوزاد به طور کامل از بین می رود که بی شک تاثیر جدی بر زندگی او خواهد داشت. 

تومور چشمی 

بیماری مهم دیگر در کودکان، « تومورهای چشمی» است. ایجاد بعضی از تومورها در چشم اطفال بسیار شایع و یکی از خطرناک ترین تومورها، « رتینوبلاستوما» است. این تومور در چشم نوزادان و بچه های کوچک ایجاد می شود و به شدت خطرناک است و افزون بر آسیب بسیار جدی به چشم، اگر در قسمت های دیگر بدن پخش شود، می تواند تهدید کننده حیات کودک باشد. اگر والدین متوجه انحراف چشم نوزاد، سفیدشدن مردمک، نگاه نکردن درست به اشیا و نداشتن نگاه ثابت در کودک  شوند، باید بلافاصله به چشم پزشک مراجعه کنند.

رتینوپاتی

«رتینوپاتی» یا آسیب شبکیه در نوزادان نارس، یکی از اختلالات مربوط به چشم است که بر اثر تکامل نیافتن طبیعی عروق خونی شبکیه و در شرایطی که اکسیژن کافی به شبکیه نمی‌رسد، اتفاق می‌افتد. حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد نوزادان نارس متولد شده می‌توانند دچار این اختلال شوند که شدت و ضعف دارد، اما بررسی‌های انجام شده در کشور نشان داده است، عواملی چون وزن کمتر از۲ کیلوگرم و همچنین سن تولد کمتر از ۳۵ هفته بارداری در ابتلا به این بیماری نقش دارد.

 توجه آگاهانه والدین و تیم پزشکی در بخش‌های نوزادان بیمارستان‌ها می‌تواند در تشخیص و درمان زودهنگام و موثر این بیماری نقش مهمی داشته باشد.

افزون بر بیماری های دوران نوزادی، متاسفانه « ضربه های چشمی» در کودکان نیز بسیار شایع است. 

کودکان تا چهار یا پنج سال نخست زندگی، کنترل حرکات دست را به خوبی ندارند و در صورت تماس با اسباب بازی و اشیای نوک تیز در معرض خطر خواهند بود.

 به عنوان مثال ممکن است کودک به تقلید از بزرگ ترها سعی در پوست گرفتن میوه داشته باشد که با برخورد چاقو با چشم خطر پارگی قرنیه، عدسی و... وجود دارد و نیاز به عمل جراحی و حتی بازنگشتن بینایی باشد.

مسئله آسیب زا و جدی دیگر، حوادث آتش سوزی ناشی از مواد محترقه به خصوص در روزهای پایانی سال است. مواد محترقه به دلیل موج انفجار و همچنین پرتاب ذرات مواد سبب آسیب جدی و گاهی جبران ناپذیر خواهد بود که لزوم توجه و هوشیاری والدین را می طلبد.

دکتر سید مهدی مدرس زاده