به گزارش باشگاه خبرنگاران، کبد یکی از بزرگترین اعضای جامد بدن است که نقش مهمی در ذخیره انرژی، حذف سموم، تولید و ترشح صفرا، فرآینده سیستم گوارش، آسان سازی دستگاه هاضمه و متابولیسم مواد غذایی دارد.
کبد در سمت راست بالا ترین قسمت حفره ی شکمی قرار دارد و قفسه ی سینه می تواند از آن محافظت کند. سلول های کبدی دو منبع گوناگون برای تأمین خون در بدن دارند که نخستین منبع شریان های کبدی است که خون مملو از اکسیژن را از قلب به کبد می رساند و دومین منبع سیاه رگ دروازه ای نام دارد و می تواند خون و مواد مغذی را از سیستم دستگاه گوارش و طحال به سلول های کبد برساند. در ادامه به بررسی بیماری های کبدی پرداخته ایم که در ادامه می خوانید.
مهم ترین وظیفه کبد نگهبانی از اعمال حیاتی بدن است و هر گونه اختلال در آن سبب آسیب جدی و جبران ناپذیر به بدن می شود در واقع کبد تنها عضو بدن است که می تواند سلول های آسیب دیده اش را جایگزین کند.متاسفانه امروزه خیلی از اشخاص به بیماری کبدی یا کبد چرب مبتلا هستند که از این میان در صورتیکه بیماری های کبدی سبب آسیب ۷۵ درصدی به کبد شوند دیگر این عضو مهم بدن نمی تواند وظیفه خویش را بدرستی انجام دهد.
مهم ترین وظیفه کبد
تولید صفرای موردنیاز برای هضم غذا ها مخصوصا چربی ها، ذخیره گلوکز یا قند اضافی به صورت گلیکوژن و بعد از آن تبدیل دوباره ی گلیکوژن به گلوکز در زمانیکه بدن به انرژی نیاز دارد، تولید فاکتور های انعقاد خون، تولید کلسترول و دیگر مواد شیمیایی موردنیاز برای حمل چربی ها، تبدیل ضایعات ناشی از متابولیسم به اوره و دفع آن ها از بدن از روش ادرار، سوخت وساز دارو ها و تبدیل آن ها به شکل فعالی که در بدن موردنیاز است، ساخت پروتئین ها و اسید آمینه ها، پردازش و ذخیره ی آهن برای ساخت گلبول های قرمز، تولید اسید های آمینه ای برای مبارزه با عفونت ها؛ از مهم ترین وظایف کبد هستند.
سیروز کبدی چیست؟
« سیروز کبدی» به مفهوم آسیب دائمی به مهم ترین عضو حیاتی بدن یعنی کبد است که سلول های طبیعی آن دچار اختلال شده و دیگر نمی تواند وظیفه خویش را بدرستی انجام دهد. گاه گاهی با درمان می توان نارسایی کبد را برطرف کرد و آن را به وضعیت نخست بازگرداند.
بیماری های کبدی کدام ها هستند؟
التهاب یا عفونت سلول های کبدی مثل هپاتیت، بسته شدن جریان صفرا مثل کُلستاسیس، تجمع کلسترول یا تری گلیسرید مانند تغییر چرب یا استئاتوز اختلال در جریان خون به کبد، مواد شیمیایی و مواد معدنی آسیب زا به بافت کبد از جمله بیماری های کبدی هستند.
مصرف بیش از اندازه الکل
شایع ترین دلیل بیماری های کبدی در آمریکای شمالی مصرف بیش از حد الکل است که می تواند باعث جمع شدن چربی در سلول های کبدی شود و نقش کبد را از وظیفه اصلی خود باز دارد.
سیروز کبدی
یکی از مراحل توسعه یافته ی بیماری های کبدی با عنوان« سیروز کبدی» شناخته شده است. این بیماری تنها زمانی بوجود می آید که التهاب و آسیب به آن ها افزایش یافته و می تواند در انجام وظیفه شان دچار اختلال شود.
بیماری های کبد ناشی از مصرف بعضی دارو ها
مصرف بیش از حد بعضی دارو ها مثل استامینوفن بصورت موقتی یا دائم باعث آسیب به بافت های سالم کبد شده و آن ها را از کار می اندازد. باید توجه داشته باشید که اگر مبتلا به بیماری های کبدی هستید از قرص استامینوفن کمتر استفاده کنید و حتماً از یاد نبرید که مصرف بیش از اندازه نیتروفورانتوئین، آموکسی سیلین، کلاوولانیک اسید، تتراسایکلین و متوترو کسات ایزوسیانید سبب التهاب کبد می شوند.
هپاتیت
هپاتیت به معنای التهاب و عفونت بافت کبد است که از طریق خوردن یا نوشیدن غذا و آبی که با مدفوع فرد آلوده در تماس بوده، انتقال می یابد. واکسن هپاتیت و شستن دست ها با آب و صابون قبل از مصرف مواد غذایی سبب جلوگیری از بروز این بیماری کبدی در اشخاص می شود.
بیماری کبد چرب غیرالکلی
بیماری کبد چرب غیرالکلی به وضعیتی می گویند که در آن تجمع چربی باعث التهاب یا عفونت در کبد و کاهش تدریجی عملکرد آن می شود.
هموکروماتوز
هموکروماتوز اختلالی است که از استفاده بیش از حد آهن در بدن یافت می شود. این بیماری ارثی است، ولی نباید فراموش کرد که جمع شدن مقدار اضافی آهن در بافت کبد باعث اخلال در پانکراس و پیدایش بیماری های قلبی، التهاب هموکروموز، سرطان، نارسایی و چربی کبد می شود.
بیماری ویلسون
بیماری ویلسون شبیه هموکروماتوز از مصرف بی رویه مس حاصل می شود و یک اختلال ارثی است که می تواند باعث نارسایی کبد یا سیروز کبدی شود.
سندروم ژیلبرت
سندروم ژیلبرت یک بیماری شایعی است که باعث اخلال در سوخت وساز طبیعی کبد می شود این بیماری تا به حال ۷٪ جمعیت آمریکای شمالی را تحت تأثیر قرار داده است و بدون هیچ علائمی بطور تصادفی با افزایش سطح بیلی روبین در آزمایش خون تشخیص داده می شود. سندروم ژیلبرت یک بیماری خوش خیم بوده که معمولاً به هیچ درمانی احتیاج ندارد و به مرور زمان با مراجعه به پزشک بهبود می یابد.
سرطان ها
جالب است بدانید که سرطان های کبد به دو دسته سرطان اولیه و سرطان ثانویه تقسیم می شوند. منشأ و آغاز سرطان اولیه کبد مثل کارسینوم هپاتوسلولار و کُلانژیوکارسینوما ساختمان و سلول های کبد هستند. سرطان های ثانویه کبد مثل سرطان ریه، سرطان سینه (Breast cancer) ، سرطان روده بزرگ، سرطان معده ، سرطان لنفوم و سرطان خون از اندام های دیگر بدن شروع شده و از روش گردش خون به کبد گسترش می یابند.
چه عواملی خطر بیماری های کبد را افزایش می دهند؟
به گفته اغلب متخصصان و صاحب نظران پزشکی می توان با داشتن سبک زندگی سالم از پیدایش بیماری های کبدی یا دیگر بیماری ها جلوگیری کرد. بیماری های کبدی که در اثر مصرف زیاد نوشیدنی های الکلی اتفاق می افتند، مهم ترین بیماری های کبد قابل پیشگیری هستند. ولی مصرف بیش از حد داروها، قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی و استفاده از دخانیات شانس ابتلا به بیماری های کبدی را افزایش می دهند.
علائم بیماری های کبد چیست؟
حالت تهوع، استفراغ، درد در قسمت راست و فوقانی حفره شکمی، کاهش وزن، خستگی، ضعف سیستم ایمنی بدن از علائم ابتلا به بیماری های کبدی هستند.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
بیماری های کبدی بطور موقتی در حال پیشرفت هستند و اصلاً علائمی ندارند بدین ترتیب بهتر است در زمان بروز خستگی، ضعف، کاهش وزن، یرقان یا زردی پوست به پزشک مراجعه شود.
- 19
- 3
