به گزارش ایسنا به نقل از ساینس دیلی، پژوهشگران یک گام به ابداع نوعی آزمایش خون نزدیکتر شده اند که یک نشانه ساده بیوشیمیایی را برای افسردگی ارائه می کند و اثربخشی درمان را در بیماران نشان می دهد.
این گروه پژوهشی به سرپرستی" مارک راسنیک" (Mark Rasenick)، استاد برجسته فیزیولوژی، بیوفیزیک و روانپزشکی" دانشگاه ایلینوی در شیکاگو"( UIC)، یک نشانگر زیستی را در پلاکت های انسان شناسایی کرده اند که میزان افسردگی را ردیابی می کند.
این پژوهش براساس بررسی های پیشین چندین پژوهشگر انجام شده است که در مدل های انسانی و حیوانی نشان داده اند که افسردگی با کاهش "آدنیلات سیکلاز" (Adenylate cyclase) همراه است. آدنیلات سیکلاز، یک ملکول کوچک درون سلول است که در واکنش به انتقال دهنده های عصبی مانند "سروتونین" (Serotonin) و "اپی نفرین" (Epinephrine) ساخته می شود.
راسنیک اظهارکرد: هنگامی که شخص افسرده می شود، میزان آدنیلات سیکلاز کم است. دلیل کاهش یافتن آدنیلات سیکلاز این است که "زیر واحد Gs آلفا" (Gs alpha)، پروتئین (Protein) واسطه ای که به انتقال دهنده عصبی امکان می دهد تا آدنیلات سیکلاز را بسازد، در یک ماتریس غنی از کلسترول غشامانند یک "قایق لیپیدی" گیر کرده و خيلي خوب کار نمی کند.
این پژوهش جدید، یک نشانگر زیستی سلولی را برای جابجایی زیرواحد Gs آلفا از قایق لیپیدی شناسایی کرده است. این نشانگر زیستی را میتوان از طریق آزمایش خون شناسایی کرد.
راسنیک افزود: ما آزمایشی ابداع کرده ایم که نه تنها می تواند وجود افسردگی را نشان دهد، بلکه میتواند واکنش به درمان را با یک نشانگر زیستی واحد مشخص کند و این چیزی است که تا به امروز وجود نداشته است.
پژوهشگران باور دارند که از این آزمایش خون می توان برای تعیین این که آیا درمان های ضد افسردگی مؤثر هستند یا خیر، شاید یک هفته پس از آغاز درمان استفاده کرد. بررسی های پیشین نشان داده اند هنگامی که نشانه های افسردگی بیماران بهبود می یابد، زیرواحد Gs آلفا از قایق لیپیدی خارج می شود. با وجود این، زیرواحد Gs آلفا در بیمارانی که داروهای ضدافسردگی مصرف می کردند اما هیچ بهبودی در نشانه های بیماری نداشتند، هنوز در قایق لیپیدی گیر کرده بود. این بدان معناست که صرفا وجود داروهای ضد افسردگی در جریان خون، به اندازه کافی برای بهبود نشانه های بیماری خوب نیست.
یک آزمایش خون ممکن است بتواند نشان دهد که آیا زیرواحد Gs آلفا پس از یک هفته، از اتصال لیپیدی خارج شده است یا خیر. راسنیک اظهارکرد: از آنجا که پلاکت ها در عرض یک هفته تغییر می کنند، شاهد تغییر در افرادی خواهیم بود که بهبود می یابند. می توان این نشانگر زیستی را دید که احتمالا درمان موفقیت آمیز را پیش بینی می کند.
در حال حاضر، بیماران و پزشکان آن ها باید چندین هفته و گاهی ماهها منتظر بمانند تا مشخص شود که آیا داروهای ضد افسردگی موثر هستند یا خیر. هنگامی که مشخص شد این داروها مؤثر نیستند، درمان های گوناگونی آزمایش می شود.
راسنیک اضافه کرد:حدود ۳۰ درصد از مردم بهبود نمی یابند و افسردگی آن ها برطرف نمی شود. شاید شکست خوردن در درمان، این نتیجه را در پی داشته باشد که هم پزشکان و هم بیماران باور کنند که هیچ چیز درست نمی شود. با کمک این آزمایش، پزشک می تواند بگوید که بیماران افسرده هستند اما خودشان به ما نمی گوید که افسردگی دارند. بنابراین، شاید لازم باشد که این موضوع را دوباره بررسی کنیم.
راسنیک در نظر دارد که با همکاري شرکت خود موسوم به "پکس نوروساینس" ( Pax Neuroscience)، این آزمایش را پس از بررسی های بیشتر ارائه دهد.
این پژوهش، در مجله "Molecular Psychiatry" به چاپ رسید.
- 9
- 5