پژوهشگران دانشگاه "ام.آی.تی"، نوعی بانداژ ابداع کرده اند که در صورت شل بسته شدن، تغییر رنگ می دهد.
به گزارش ایسنا به نقل از نیو ساینتیست، یک روش عکاسی منسوخ که بیش از یک قرن پیش برنده جایزه نوبل شده بود، دوباره احیا شده است تا ماده جدیدی را ایجاد کند که با کشیده شدن، تغییر رنگ می دهد. میتوان از این روش برای ساخت بانداژهایی استفاده کرد که در صورت شل بسته شدن، به پزشکان هشدار میدهند یا از آن برای ساخت حسگرهای مکانیکی استفاده کرد که نیازی به تجهیزات الکترونیکی ندارند.
موادی که تحت کشش تغییر رنگ میدهند، پیشتر در آزمایشگاه ها ساخته شده اند اما افزایش مقیاس این فرآیند، دشوار و پرهزینه است. دقت در چاپ رنگ های مختلف روی این مواد نیز بطور کلی ضعیف بوده است.
"بنجامین هاوری میلر" (Benjamin Harvey Miller)، پژوهشگر دانشگاه "ام.آی.تی" (MIT) و همکارانش اکنون روشی موسوم به "عکاسی لیپمن" (Lippmann photography) را احیا کرده اند که به افتخار "گابریل لیپمن" (Gabriel Lippmann)، فیزیکدان و مخترع فرانسوی- لوکزامبورگی نامگذاری شده است. هدف آنها، ابداع یک روش کم هزینه است که میتواند حتی پیچیده ترین طرح ها را با چندین رنگ روی یک ماده قابل کشش چاپ کند. زمانی که این ماده تحت فشار قرار می گیرد، رنگها در امتداد طیف نور مرئی حرکت می کنند و بخش های قرمز رنگ ابتدا به سبز و سپس، به آبی تبدیل می شوند.
لیپمن هرگز با روش عکاسی رنگی که آن را در دهه ۱۸۹۰ توسعه داد و شامل پوشاندن یک صفحه شیشه ای با امولسیون دانه های ریز بود، موفقیت تجاری کسب نکرد زیرا زمان نوردهی عکسها اغلب به ساعت ها میرسید و تصاویر قابل تکرار نبودند اما با وجود این، کار او جایزه نوبل فیزیک را در سال ۱۹۰۸ برای او به ارمغان آورد.
میلر متوجه شد که میتوان از این روش برای چاپ روی ماده ای به نام "فوتوالاستومر" (photoelastomer) استفاده کرد که در واکنش به نور تابیده شده، تغییر می کند.
میلر اظهارکرد: ماده مورد استفاده ما، برای هولوگرام ها ساخته شده است؛ جایی که خاصیت ارتجاعی آن یک ویژگی نامطلوب به شمار میرود و به این معناست که معمولاً به یک صفحه سفت و سخت متصل است.
او ادامه داد: من یکی از کیت های هولوگرام را گرفتم که می توان آن را از موزه یا جای دیگری خرید. معلوم شد که بیشتر چیزهای موردنیاز من در آن وجود دارد.
به گفته میلر، در دست داشتن ترکیبی از مواد توسعه یافته برای هولوگرافیک و یک روش عکاسی منسوخ برای ایجاد موادی با ویژگی های جدید، امری شگفت انگیز بود.
میلر افزود: این روش برای مدت طولانی و بدون این که واقعا لمس شود، ماندگار شد. وقتی این موضوع را فهمیدیم و نوشتن مقاله را آغاز کردیم، برای چند ماه نخست یقین داشتیم که حتما کسی این کار را انجام داده زیرا این روش در معرض دید عموم است اما آنها این کار را نکرده بودند.
به گفته این گروه پژوهشی، یکی از کاربردهای این ماده می تواند در حسگرهای مکانیکی باشد که می توانند تنش و کرنش (stress and strain) را به طور قابل مشاهده و بدون نیاز به وسایل الکترونیکی نشان دهند. همچنین، میتوان از این ماده در بانداژهای پزشکی استفاده کرد تا نشان دهد که چقدر محکم بسته شده است.
"ماتیاس کول" (Mathias Kolle)، از پژوهشگران این پروژه گفت: پیشرفت های مشابه ممکن است با ترکیب روش ها و موادی که در آن زمان دردسترس نبودند، امکان پذیر شوند. من فکر می کنم افراد بیشتری باید به دهه های ۵۰ و ۶۰ یا حتی دو قرن پیش نگاه کنند و بگویند مردم چه کردند که خیلی جلوتر از زمانشان بود.
این پژوهش، در مجله "Nature Materials" به چاپ رسید.
- 11
- 1