رابطه عجیب و معکوس میان آلزایمر و سرطان

به گزارش ایسنا، افراد مبتلا به آلزایمر کمتر در معرض ابتلا به انواع خاصی از سرطان هستند و یک مطالعه جدید روی جوندگان به دنبال رمزگشایی از آن رفته است.

محققان چینی در میان موش‌هایی که علائم آلزایمر داشتند، متوجه بروز کمتر سرطان روده بزرگ نسبت به حالت عادی شدند. با این حال، زمانی که به این موش‌ها پیوند مدفوع از یک موش سالم زده شد، میزان شیوع سرطان در روده بزرگ و رکتوم آنها به حالت عادی بازگشت.

یافته‌ها نشان می‌دهند که علائم آلزایمر ارتباط نزدیکی با ساختار روده دارد.

امروزه شواهد با قدرت نشان می‌دهند که برخی از میکروب‌های روده می‌توانند سیستم ایمنی را به گونه‌ای شکل دهند که بر مغز تأثیر بگذارد.

چندین مطالعه قبلی روی جوندگان، میکروبیوم روده را با علائم بیماری آلزایمر مرتبط کرده است. در آزمایش‌های پیشگامانه اخیر نیز پیوند مدفوع حتی باعث انتقال مشکلات حافظه از یک جونده به جونده دیگر شده است.

این پژوهش جدید اکنون ارتباط نزدیک بین آلزایمر، میکروبیوم روده و سرطان را بیشتر بررسی کرده است.

برخی از مطالعات گذشته نشان داده‌اند که خطر ابتلا به سرطان در بیماران انسانی مبتلا به آلزایمر به نصف کاهش یافته است.

این در حالی است که خطر ابتلا به آلزایمر در بیماران مبتلا به سرطان نیز تا ۳۵ درصد کاهش می‌یابد، اما هنوز هیچ کس واقعاً نمی‌داند چرا چنین است. همچنین سرطان کولورکتال قوی‌ترین ارتباط را با آلزایمر نشان می‌دهد.

محققان در مجموعه‌ای از آزمایشات در بیمارستان دانشگاهی هبی(Hebei) در چین دریافتند که موش‌هایی که علائم مشابه آلزایمر داشتند، زمانی که این بیماری به طور مصنوعی القا شده بود، در برابر سرطان روده مقاومت نشان دادند.

به نظر می‌رسد التهاب روده در این موش‌ها سرکوب شده است، اما وقتی پیوند مدفوع از یک موش سالم و جوانتر به موش مبتلا به علائم مشابه آلزایمر داده شد، این سرکوب دیده نشد.

محققان برای اینکه بفهمند چه میکروبی در روده مسئول این کار است، از میکروبیوتای مدل‌های حیوانی خود نمونه‌برداری کردند و با چندین نامزد از جمله یک باکتری گِرَم منفی به نام پرووتلا(Prevotella) مواجه شدند.

هنگامی که موش‌ها با این باکتری تحت درمان قرار گرفتند، حتی زمانی که موش در معرض پاتوژن‌های خطرناک قرار گرفت، روده سلول‌های ایمنی پیش‌التهابی کمتری تولید کرد.

محققان توضیح می‌دهند که این پاسخ التهابی کاهش یافته احتمالاً تا حدی به این دلیل رخ داده است که روده بیشتر از حد معمول دچار نشتی بوده و به برخی محصولات جانبی میکروبی اجازه می‌دهد راحت‌تر وارد گردش خون شوند.

هنگامی که موش‌ها با ترکیبات مشتق شده از پرووتلا تحت درمان قرار گرفتند، اختلال عملکرد شناختی و مقاومت در برابر رشد تومور در رکتوم و کولون خود را نشان دادند.

محققان توضیح می‌دهند که بسیاری از مطالعات نشان داده‌اند که لیپوپلی ساکاریدها(LPS) مشتق شده از باکتری پرووتلا در پاسخ‌های التهابی سد مخاطی نقش دارند.

برای مثال گونه پرووتلا بیویا( Prevotella bivia) غلظت LPS بالایی تولید می‌کند که می‌تواند یک محیط سمی ایجاد کند که به نورون‌های دوپامین که در عملکرد شناختی و عملکرد حرکتی نقش دارند، آسیب می‌رساند.

یک کارآزمایی بالینی انسانی اخیر شواهدی را نشان داد که پیوند مدفوع برای مثال می‌تواند علائم حرکتی پارکینسون را ارتباط نزدیکی با تخریب نورون‌های دوپامین دارد، کاهش دهد.

نویسندگان این مطالعه می‌گویند: از آنجایی که التهاب جزء اصلی فرآیند تشکیل تومور است، این امکان وجود دارد که خواص ضد سرطانی در مدل‌های موش آلزایمر ناشی از تحمل التهابی روده باشد که توسط چندین گونه باکتریایی خاص در میکروبیوتای روده ایجاد می‌شود.

روند داده‌های اپیدمیولوژیک قبلاً الگوهای بین سرطان و آلزایمر را نشان داده بود، اما تحقیقات جدید اکنون مکانیسم روشنی را نشان می‌دهند.

محققان در نهایت نتیجه گرفتند که این شواهد بیولوژیکی و تجربی از رابطه معکوس بین بروز بیماری آلزایمر و سرطان روده بزرگ حمایت می‌کنند.

این پژوهش در مجله PNAS منتشر شده است.