غم و اندوه؛ اصلی‌ترین محرک‌ سیگاری‌ها

به گزارش ایرنا و به نقل از پایگاه اینترنتی «سایک سنترال»، تیمی از محققان دانشگاه هاروارد برای پاسخ به سؤالات مختلف در مورد ماهیت اعتیاد به سیگار، چهار مطالعه انجام دادند. آن‌ها می‌خواستند بدانند که چه چیزی فرد را به سمت سیگار کشیدن سوق می‌دهد؟ احساسات چه نقشی در این رفتار اعتیادآور دارند؟ چرا برخی افراد سیگاری سالها پس از ترک، بار دیگر سیگار کشیدن را آغاز می‌کنند؟ و این که اگر سیاست‌گذاران پاسخ این سوالات را در اختیار داشته باشند، چگونه می‌توانند به مبارزه علیه همه‌گیری اعتیاد به سیگار در جهان کمک کنند؟

این چهار مطالعه که در انجام آن‌ها از روش‌های مختلفی استفاده شده بود، همگی نشان دادند که غم و اندوه، بیش از سایر احساسات منفی، میل به سیگار کشیدن را در افراد افزایش می‌دهد.

چارلز دوریسون مولف ارشد این پژوهش از دانشگاه هاروارد می‌گوید: باور عموم بر این است که هر نوع احساس منفی خواه خشم، انزجار، استرس، اندوه، ترس باشد و خواه شرم، احتمال این که افراد هوس سیگار کشیدن کنند را افزایش می‌دهد اما نتایج مطالعات ما نشان داد که حقیقت از این باور سنتی ظریف‌تر است و ناراحتی و اندوه به طور خاص محرکی قوی در ترغیب افراد به استفاده از مواد اعتیادآور این چنینی است.   

در یکی از این چهار مطالعه، محققان داده‌های به دست آمده از یک نظرسنجی را که وضعیت ۱۰.۶۸۵ نفر را طی ۲۰ سال پیگیری کرده بود، مورد تجزیه و تحلیل قرار دادند. به استناد یافته‌های این آنالیز؛ غم و اندوه در بین شرکت‌کنندگان در این نظرسنجی با سیگاری بودن و بازگشت دوباره به سیگار کشیدن یک و دو دهه بعد از ترک همراه بود. در حقیقت هر چه این افراد غمگین‌تر بودند، احتمال سیگاری بودنشان بیشتر بود. نکته قابل توجه این است که سایر احساسات منفی چنین رابطه‌ای با سیگار کشیدن را از خود نشان ندادند.

در یک مطالعه دیگر، این تیم تحقیقاتی در صدد کشف و بررسی رابطه علت و معلولی برآمد: آیا این غم و اندوه است که باعث می‌شود افراد سیگار بکشند یا اینکه رویدادهای منفی زندگی باعث غم و اندوه و سیگار کشیدن شده است؟ آن‌ها برای این منظور ۴۲۵ نفر از افراد سیگاری را برای انجام یک مطالعه آنلاین جذب کردند: به یک سوم از آن‌ها یک کلیپ ویدیویی غم انگیز نشان داده شد. یک سوم دیگر یک کلیپ ویدیویی خنثی درباره کار با چوب مشاهده کرده و به یک سوم باقی مانده نیز سومین فیلم که یک فیلم منزجر کننده از یک توالت کثیف بود، نمایش داده شد.

سپس از همه شرکت‌کنندگان خواسته شد تا در مورد یک تجربه شخصی مرتبط با فیلم‌هایی که دیده بودند، چیزی بنویسند. این مطالعه نشان داد افرادی که ویدئو غم‌انگیز را مشاهده کرده و در مورد تجربه مشابه خود نوشته بودند، نسبت به دو گروه دیگر، میل بیشتری به سیگار کشیدن دارند.

در مطالعه بعدی، محققان  ۱۵۸ فرد سیگاری را به کار گرفتند تا چگونگی تاثیر غم و اندوه بر سیگار کشیدن این افراد را مورد بررسی قرار دهند. شرکت کنندگان ملزم شده بودند تا حداقل هشت ساعت قبل از آزمایش از کشیدن سیگار خودداری کنند.

این شرکت کنندگان در ابتدا به طور تصادفی در دو گروه غم و اندوه و احساس خنثی قرار گرفتند. این افراد سیگاری در یک اتاق خصوصی در آزمایشگاه تحقیقاتی توتون و تنباکو هاروارد نشسته بودند، یا ویدئو غم انگیز را تماشا می‌کردند و در مورد تجربه شخصی خود در این باره می‌نوشتند و یا ویدئو خنثی را مشاهده کرده و در مورد محیط کاری خود می‌نوشتند.

آن‌ها سپس از طریق دستگاهی که حجم پُک‌ها و سرعت و طول آن‌ها را آزمایش می‌کرد، شروع به سیگار کشیدن کردند. یافته‌های به دست آمده از این پژوهش نشان داد، افراد سیگاری که ناراحت هستند دود بیشتری را در هر پُک به داخل می‌کشند و سرعت این پُک زدن‌ها نیز در آن‌ها به مراتب بیشتر است.

به گفته دوریسون، نتایج این پژوهش به کشف راه درست برای مقابله با تهدید همه‌گیری اعتیاد به سیگار در جهان کمک می‌کند.

جزئیات این مطالعه در مجله Proceedings of the National Academy of Sciences  منتشر شده است.