هفته قبل نور درخشانی آسمان شرق تهران را روشن کرد و مقامات کشور سریعا از انفجار مخزن گاز در یکی از تأسیسات پارچین خبر دادند؛ منطقه ای که سالها قبل از این نامش در عرصه بین الملل در جریان فعالیت هسته ای ایران مطرح شده بود.
تلویزیون ایران همان روز تصاویری از انفجار یک مخزن گاز در تأسیسات نظامی پارچین را نشان داد، ولی هم زمان تصویر های ماهواره ای منتشر شده در رسانه های غربی حاوی هیچ نشانه ای از انفجار یا سوختگی در منطقه ای که تأسیسات پارچین در آن قرار دارد، نبودند.
بی بی سی مدعی شد انفجار در فاصله ۲۴ کیلومتری شمال تأسیسات پارچین، در پارک جنگلی حفاظت شده « خجیر» انجام شده و نشانه هایی از انفجاری بزرگ در یک ساختمان در این محل مشاهده شده است. نیویورک تایمز نیز در یادداشتی ادعا کرد تصاویر ماهواره ای از بروز انفجار در تأسیسات ساخت موشک در نزدیکی منطقه پارچین داده که در واقع با تونل های زیرزمینی به سایت اصلی وصل شده است. این رسانه ادعا کرده مشخص نیست این انفجار مهیب در اثر حادثه یا خرابکاری رخ داده است.
مقامات اطلاعاتی آمریکایی و اسرائیلی اصرار دارند که ارتباطی با این موضوع نداشته اند، ولی شبکه های اجتماعی ایران به سرعت بروز قطعی برق در شیراز در اثر یک حادثه آتش سوزی را به حادثه شرق تهران ارتباط داده و از توطئه دست داشتن نیرو های خرابکار در حوادث ایران سخن گفتند. شیراز محل استقرار تشکیلات نظامی بزرگ کشور است و قطعی برق ۲۰ درصد از مشترکان برق شیراز در روز جمعه درست همزمان با انفجار بزرگ شرق تهران رخ داده بود.
از سوی دیگر کاربران شبکه های اجتماعی تصاویر منتشر شده توسط صدا و سیما در توجیه انفجار شرق تهران را زیر سؤال برده اند. آنها مدعی شدند در حالی صدا و سیما سوراخ کوچکی روی یک مخزن را خسارت ناشی از انفجار خوانده که انفجاری به آن عظمت نمی توانست خسارتی به این کوچکی به دنبال داشته باشد.
بعضی نیز گفته بودند تونل های زیرزمینی منفجر شده است. نورنیوز رسانه نزدیک به شورای عالی امنیت ملی در مطلبی نوشت: «تصاویر موجود و عکس های ماهواره ای منتشر شده نشان دهنده سوختگی پوشش گیاهی اطراف مخزن منفجر شده گاز است، حال چطور امکان دارد انفجاری در زیر زمین رخ بدهد، اما بدون آن که حفره ای در روی زمین ایجاد شود سبب ایجاد سوختگی پوشش گیاهی شود.»
« فابین هینز» کارشناس امور نظامی ایران در مرکز جیمز مارتین از مؤسسه مطالعات بین المللی ضد اشاعه سلاح در منتری به نیویورک تایمز گفته ان طور که تصاویر نشان می داد بنظر میرسد نوعی انفجار تانکر گاز یا سوخت مایع اتفاق افتاده است. شاید گاز صنعتی موردنیاز برای ساخت موشک بوده باشد. آن گونه که تصاویر نشان می دهد ساختمان اصلی در مرکز تولید موشک خسارتی ندیده است.
وبلاگ اطلاعاتی اینتل تایمز یکی از نخستین کانال های خبری بوده که از وقوع حادثه در تأسیسات خجیر در نزدیکی پارچین خبر داده بود. این وبسایت در مورد این حادثه نوشته خسارت کمی وارد شده، ولی این تأسیسات یکی از تاسیسات عمده گروه صنعتی شهید همت بوده که هدف تحریم های اقتصادی آمریکا نیز قرار گرفته است.
برنامه موشکی ایران همواره مورد توجه سازمان های اطلاعاتی آمریکایی و اسرائیلی بوده است. دولت ترامپ ۲ سال قبل عملا با این بهانه که برنامه موشکی ایران تحت توافق برجام محدود نشده از آن خارج شد. ایران و ۵ کشور عضو شورای امنیت سازمان ملل بهمراه آلمان تیر ماه سال ۱۳۹۴ پس از نزدیک به ۱۲ سال بن بست در مذاکرات هسته ای ایران، توافق هسته ای موسوم به برجام را امضاء کرده بودند.
انفجار مخزن گاز یا تاسیسات موشکی؟
آن طور که رسانه های خارجی ادعا می کنند، در صورت آنکه انفجار جمعه شب، انفجار در یک تأسیسات موشکی ایران بوده، این دومین خسارت بزرگ برای تاسیسات نظامی ایران خواهد بود.
انفجار بزرگ«بیدگنه» در آبان ۹۰ یکی از حوادث مهم برای تأسیسات موشکی ایران بوده است. این اتفاق در یکی از زاغه های مهمات سپاه در پادگان مدرس اتفاق افتاد. این پادگان میان دو روستای بیدگنه و اخترآباد شهرستان ملارد استان تهران و در نزدیکی کوه کیکاووس قرار دارد. صدای این انفجار تا کرج و شرق تهران شنیده شد و در نزدیکی محل حادثه لرزش زمین نیز احساس شد.
در ساعات اولیه انفجار، صدا و سیما از انفجار در یک جایگاه سی ان جی خبر داده بود، ولی پس از چندي این این موضوع را تکذیب کرده و سپاه رسماً اعلام کرد این انفجار در یکی از پادگان ها در بیدگنه اتفاق افتاده بود. در آن حادثه، در ابتدا سردار رمضان شریف سخنگوی سپاه تعداد کشته ها ۲۷ و تعداد زخمی ها را ۱۶ تن اعلام‌کرد، ولی بعد از ساعاتی تعداد کشته ها تکذیب شد و تعداد زخمی های این حادثه را تنها ۱۷ تن اعلام کرد. در مقابل برخی منبع ها همزمان از کشته شدن بیش از ۴۰ نفر در این واقعه خبر دادند. سردار حسن تهرانی مقدم مسوول سازمان جهاد خودکفایی سپاه نیز در این حادثه شهید شد.
در آن زمان مجله تایم در یادداشتی ادعا کرد که این انفجار کار موساد بوده است و بعضی رسانه های انگلیسی من جمله دیلی تلگراف از همکاري مجاهدین خلق و موساد برای این خرابکاری خبر دادند.
سال ۸۹ نیز حادثه مشابهی در پادگان امام علی خرم آباد رخ داده بود که در آن حادثه نیز ۱۸ تن جانشان را از دست دادند. صدا و سیما و منابع رسمی کشور علت آن حادثه را آتش سوزی در انبار مهمات پادگان اعلام کردند ولی دیلی تلگراف ادعا کرد که این حادثه نیز زیر سر موساد بوده است.
ابعاد انفجار پارچین روشن می شود؟
با این همه حادثه پارچین ابعاد متفاوتی دارد. دو سرویس اطلاعاتی اسرائیل که خارج از مرزهای این رژیم فعالیت می کنند یعنی موساد و واحد اطلاعات نیروی دفاعی اسرائیل اعلام کرده اند که در حال بررسی حادثه هستند ولی هنوز به نتیجه نهایی درباره احتمال خرابکاری در ایران نرسیده اند. اما به گزارش نیویورک تایمز بعضی مقامات اسرائیلی اصرار دارند که این کار زیر سر اسرائیل بوده است. سخنگوی نخست وزیر و وزارت دفاع اسرائیل از اظهار نظر در این باره خودداری کرده است.
مقامات آمریکایی نیز گفته اند در مورد اجرای یک عملیات خرابکارانه تردید دارند. نیویورک تایمز در یادداشت خود گفته معمولاً اقدامات این چنینی و ماموریت های محرمانه در همکاري بین اسرائیل و آمریکا رخ می دهد. این دو سابقه همکاري در خرابکاری هسته ای علیه ایران در پروژه حمله سایبری (cyber attack) استاکس نت را دارند.
نیویورک تایمز نوشته اگر این انفجار خرابکاری بوده باشد، با دقت بسیاری طراحی شده تا ایران را به انتقام تحریک نکند ولی همزمان ترس زيادي را در نظام از وجود نفوذی در برنامه های موشکی و نظامی حساس ایران بوجود بیاورد.
- 18
- 2
