رد ادعای سخنگوی دولت درباره «جواهرات سلطنتی»؛ معمای جواهرات سلطنتی چیست؟

به گزارش «جهان‌صنعت»،  به تازگی انتشار توئیت «علی بهادری‌جهرمی»، سخنگوی دولت درباره خروج جواهرات سلطنتی توسط شاه در سال ۵۷ در شبکه‌های اجتماعی حاشیه‌ساز شده‌است.

برخی از کاربران با اشاره به اینکه دو تاج سلطنتی مورد اشاره در موزه جواهرات نگهداری می‌شوند اظهارات سخنگوی دولت در خصوص خروج این اموال از ایران را اشتباه ارزیابی کردند.

برخی از رسانه‌ها نیز در واکنش به اظهارات بهادری‌جهرمی آن را یک گاف تاریخی از سوی سخنگوی دولت دانستند.

فرح پهلوی نیز اظهارات مطرحشده از سوی بهادری‌جهرمی را نادرست دانست و البته جهرمی هم در واکنش ابراز امیدواری کرد که یک محکمه صالح میزان اموال غارت‌شده توسط خاندان پهلوی را بررسی کند.

واکنش‌ها به اظهارات سخنگوی دولت اما به همین جا ختم نشد و برخی از دیگر چهره‌های سیاسی و اساتید و فعالان حوزه تاریخ و میراث فرهنگی نیز به این موضوع واکنش نشان دادند.

اظهارات سخنگوی دولت و واکنش‌ها

تمام حواشی ایجادشده از توئیت بهادری‌جهرمی سخنگوی دولت شروع شد. وی در این توئیت نوشته بود: «۳۵ میلیارد دلار اموال ایرانیان، ۳۸۴ چمدان جواهر و الماس، دو تاج با ۵ هزار قطعه الماس، ۵۰ قطعه زمرد و ۳۶۸ حبه مروارید که از نظر قیمت غیرقابل تخمین است و… این‌ها بخشی از اموالی است که دیکتاتور هنگام فرار با خود به خارج برد. امروز سالگرد مرگ سلطنت، وابستگی و وطن‌فروشی در ایران است.»

فرح نیز در واکنش به این ادعای سخنگوی دولت، ضمن تکذیب اظهارات جهرمی، خارج کردن جواهرات سلطنتی از ایران را رد کرد.

بهادری‌جهرمی در حاشیه جلسه هیات دولت و در پاسخ به واکنش همسر محمدرضا پهلوی در خصوص اموال خارج‌شده توسط این خاندان از ایران گفت: «این واکنش را به فال نیک می‌گیریم و امیدواریم یک محکمه صالح میزان اموال غارت‌شده توسط این خاندان و محل خرج شدن این اموال را که عمده آن برای ایجاد فشار رسانه‌ای و ناامنی در ایران بوده است بررسی کند.»

وی با بیان اینکه در خصوص خارج شدن اموال ملت ایران از کشور توسط خاندان پهلوی اسناد بسیار زیادی وجود دارد، گفت: «بررسی این موارد خوب است تا این افراد برای یک بار هم که شده مجبور به پاسخگویی به ملت ایران باشند.» در پاسخ به توئیت سخنگوی دولت، «حسین دهباشی» پژوهشگر تاریخ و مستندساز نوشت: «با سلام و احترام. کلیه‌ جواهرات خاندان سلطنتی، از جمله دوتاج مذکور هم‌اینک در موزه جواهرات بانک مرکزی موجود بوده و ساعت ۱۴ تا ۱۷ روز‌های شنبه تا سه‌شنبه جهت بازدید عموم در دسترس است. زشت است به خدا! شما به سلامتی سخنگوی دولتید پسرم!»

تاکید بانک مرکزی بر وجود تاج پهلوی در ایران

اگر سری به سایت بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران بزنید و به بخش «خزانه جواهرات ملی» و سپس قسمت «گنجه‌ها و برخی قطعات معروف» رجوع کنید، می‌بینید که تاج پهلوی به عنوان بخشی از گنجینه خزانه جواهرات ملی در داخل کشور نگهداری می‌شود.

بانک مرکزی در سایت خود در کنار عکس تاج پهلوی که در موزه جواهرات وابسته به بانک مرکزی نگهداری می‌شود نوشته است: «تاج مورد استفاده رضاخان و محمدرضا پهلوی. این تاج از طلا و نقره ساخته شده و آراسته به الماس‌های برلیان بسیار اعلا، تخمه‌های درشت زمرد، یاقوت کبود و مروارید است. کلاه تاج ابره مخمل قرمز است و در قبه آن که تخمه زمرد خیاره در چنگ نشانده، قرار دارد.

تاج، در چهار طرف، دارای چهار کنگره پله‌پله به شکل تاج‌های شاهنشاهان ساسانی است که در وسط و زیر کنگره پیشین آن، خورشیدی زرین با شعاع‌های الماس‌نشان و تخمه الماس زرد درشت نصب شده است و در پشت همین کنگره، جقه پایه‌دار اسلیمی و در پشت آن پر قو قرار دارد.» همچنین یکی دیگر از جواهرات سلطنتی ایران که در موزه جواهرات نگهداری می‌شود تاج فرح پهلوی است.

از آنجا که فرح پهلوی به عنوان اولین زن در تاریخ ایران تاج‌گذاری شد، این تاج با وسواس خاصی طراحی و ساخته شده است. گفته می‌شود گروهی متشکل از جواهرسازان فرانسوی وظیفه ساخت این تاج را بر عهده گرفتند و با استفاده از طلای سفید، الماس و سنگ‌های باارزشی از جمله زمرد سبز، مروارید، یاقوت و… تاج زیبا و درخشانی با وزن ۲ کیلوگرم ساختند. تاجی که البته همچنان در داخل کشور نگهداری می‌شود.

ابهامات در خصوص اظهارات سخنگوی دولت

با مطرح شدن ادعای سخنگوی دولت در خصوص خروج جواهرات سلطنتی از کشور توسط رژیم سابق، پرسش‌ها و ابهام‌هایی برای مردم و دوستداران میراث فرهنگی ایجاد شده است. دکتر عبدالرضا مهاجری‌نژاد مدرس دانشگاه و باستان‌شناس، ضمن رد ادعای مطرح‌شده توسط سخنگوی دولت به «جهان‌صنعت» گفت: «پرسشی که به وجود می‌آید این است که اگر این جواهرات از کشور خارج شده چرا در این ۴۳سال گذشته به این موضوع اشاره نشده و امروز این مساله عنوان می‌شود.» وی افزود: « به هر روی این اشیا زیر نظر بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران نگهداری می‌شوند و مسوولان این بانک می‌توانند در این خصوص توضیح بدهند.» در نهایت باید گفت اظهارات مطرح‌شده توسط سخنگوی دولت حساسیت عمومی در خصوص وضعیت و کم و کیف نگهداری از جواهرات سلطنتی موجود در موزه جواهرات را افزایش داده است. باتوجه به اهمیت تاریخی و نیز ارزش مادی بالای این جواهرات به نظر می‌رسد لازم است که در خصوص اظهار نظر در مورد آنها دقت‌نظر بیشتری اعمال شود تا مسائل و حاشیه‌های جانبی به وجود نیاید.