افزایش بیش از ۱۵ برابری بودجه موسسه مصباح یزدی در دولت رئیسی / تحریم ها خنثی شد، اما نه برای همه!

بر اساس جداول منتشرشده از بودجه ۱۴۰۳ بودجه پیشنهادی دولت برای موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی بیش از ۴۳۷ میلیارد تومان است. این رقم در لایحه بودجه سال گذشته، ۱۴۱ میلیارد تومان بوده که افزایش بیش از ۳ برابری را تجربه کرده است. البته در همان سال نیز مجلس از رقم پیشنهادی دولت فراتر رفت و بودجه  ۲۶۸ میلیارد تومانی برای این موسسه تصویب کرد. 

به گزارش «انتخاب»؛ نگاهی به جدول بودجه سال ۱۴۰۰ که آخرین لایحه بودجه پیشنهادی دولت روحانی است، نشان می دهد دولت بودجه ۲۳ میلیارد و ۵۰۰ میلیون تومانی برای موسسه مصباح در نظر گرفته بود اما مجلس آن را به ۲۸ میلیارد تومان افزایش داد. رقم پیشنهادی دولت رئیسی برای این موسسه در سال جاری ۴۳۷ میلیارد تومان است که مقایسه رقم مصوب سال ۱۴۰۰ با رقم پیشنهادی لایحه بودجه ۱۴۰۳ نشان می دهد، دولت رئیسی در سومین سال خود، بودجه این موسسه را نسبت به آخرین بودجه دولت روحانی، ۱۵.۵ برابر کرده است.

همچنین بر اساس گزارش مرکز پژوهش های مجلس، میانگین رشد مجموع اعتبارات دستگاه های بررسی شده حوزه آموزش عالی، تحقیقات و فناوری شامل وزارت علوم، تحقیقات و فناوری و دانشگاه ها و سایر مؤسسات آموزش عالی و پژوهشی وابسته به آن معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری و دستگاه های وابسته به آن، جهاد دانشگاهی و زیرمجموعه های آن، سازمان تحقیقات، آموزش و ترویج کشاورزی و سایر مؤسسات تحقیقاتی وابسته به آن نسبت به سال سال قبل حدود ۳۳ درصد برآورد شده است که از نرخ تورم حداقل ۷ درصد کمتر است(نرخ تورم در اسفند ۱۴۰۲ حدودا ۴۱ درصد بوده است) و این اعتبارات کفاف هزینه های این دستگاه ها را در سال ۱۴۰۳ نخواهد داد. این درحالی است که موسسه مصباح نسبت به سال گذشته خود بودجه ۱.۶ برابری را تجربه کرده است.

در همین راستا، بررسی‌های خبرنگار انتخاب نشان می‌دهد که بودجه‌ی موسسه‌ی مصباح یزدی، طی ۲۰ سال ۴۰۰ برابر افزایش یافته است. 

در حالی که به دلیل تحریم‌ها، کشور در تنگنای مالی قرار گرفته و دولت اخذ مالیات از مردم را شدیداً افزایش داده و به نوعی سیاست ریاضت اقتصادی در قبال مردم پیش گرفته است، اما نهادهایی نظیر موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی نه تنها مشمول این ریاضت نشده بلکه افزایش تصاعدی بودجه آنها سبب شده که تحریم ها برای آنها اساسا بی اثر شود.

حجت الاسلام محمود رجبی، رئیس موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی، یک سال پس از به نتیجه رسیدن برجام و گشایش‌های اقتصادی حاصل از آن، ضمن انتقاد از دولت روحانی به دلیل مذاکره با آمریکا و انعقاد برجام گفته بود: ...به سراغ کدخدا رفتند و می خواستند با مذاکره مشکلات کشور را حل کنند. وی با بیان اینکه سه سال مذاکره و هزینه سازی و درگیر کردن جامعه بدون هیچ دستاوردی مایه تاسف است، اظهار داشته بود: بدون شک اگر با اتکا به نیروهای درونی اقدام می کردند، نه تنها مشکلات حل شده بود، بلکه کشورهای ۱+۵ و تحریم کننده ایران با التماس از ما می خواستند که روابط شان را با ما خوب کنند.

گفتنی است موسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی در سال ۱۳۷۴ توسط مرحوم مصباح یزدی تاسیس شده است. در حالی‌که این بودجه در دوره ریاست‌ جمهوری احمدی‌نژاد به‌ یک‌ باره از ٣٥٠ میلیون تومان (سال ٨٤ و  آخرین سال دوره خاتمی) ده‌برابر شد و به ۳.۵ میلیارد تومان در سال ٨٥ رسید. 

این افزایش ده‌برابری بودجه درست از زمانی آغاز شد که مصباح‌ یزدی با آمدن محمود احمدی‌نژاد گفت: «احمدی‌نژاد ذخیره خداوند برای امروز ماست.» و «وجود مقدس‌ ولی‌ عصر (عج‌) برای‌ احمدی‌نژاد دعا می‌کنند.» هرچند بعدتر و در سال ۸۹، نظرش درباره او چرخید و گفت: «اعمال و رفتار امروز احمدی‌نژاد را تأیید نمی‌کنم چون اکنون یک حالت انحرافی در او می‌بینم.»

روند افزایش بودجه‌ای در سال‌های بعدی نشان از آن دارد که این مؤسسه از ۳.۵ میلیارد سال ٨٥ به ۷ میلیارد در سال ٨٧، ١. ٥ میلیارد در سال ٨٩، ۸.۳ میلیارد در سال ٩٠، ١٠ میلیارد در سال ٩٢، ۱۰.۳ در سال ٩٣، ٥. ١١ در سال ٩٤، ١٤، در سال ٩٥، ٥. ٢١، در سال ٩٦، ٢٣ میلیارد و در سال ٩٧ به ٢٨ میلیارد رسید.

در سایت این مؤسسه آمده: «با توجه به اهمیت و ضرورت امر گزینش در انتخاب متصدیان امور در راستای تحقق شایسته‌سالاری در اعطای مسئولیت‌های خرد و کلان و بر اساس مفاد ماده ٦ اساسنامه مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام خمینی (ره) مبنی‌ بر این‌ که صلاحیت افراد باید به تأیید دفتر گزینش مؤسسه برسد، دفتر گزینش به بررسی صلاحیت دانش‌پژوهان در سه مقطع، کارمندان و اعضای هیات‌ علمی بر اساس معیارهای دینی و و در چارچوب مقررات نظام اسلامی می‌پردازد.»

در شرح وظایف نیز آمده «مسئول دفتر گزینش از سوی ریاست محترم مؤسسه منصوب می‌شود. او باید نسبت به تأیید صلاحیت‌های گزینشی (عقیدتی، فکری، اخلاقی، رفتاری، سیاسی و امنیتی) تمامی متقاضیان کار، تدریس، عضویت هیات‌ علمی و تحصیل در مقاطع مختلف اقدام کند. همچنین  بررسی و نظارت بر استمرار صلاحیت‌های گزینشی کارکنان، استادان، اعضای هیات‌ علمی و دانش‌پژوهان و  اعلام نتایج بررسی‌ها و تحقیقات - در صورت لزوم‌ - به کمیته‌های انضباطی مربوطه برای صدور حکم.»

در بخش دیگری هم آمده: «رصد آسیب‌های اعتقادی، سیاسی، امنیتی و اخلاقی و بررسی راه‌های پیشگیری از آن و ارائه گزارش به ریاست مؤسسه و تأیید صلاحیت افرادی که قرار است از سوی مؤسسه به سایر نهادهای علمی، فرهنگی و اجرایی معرفی شوند. انجام مأموریت یا پروژه‌های ویژه‌ ارجاعی از ریاست مؤسسه.»

همچنین کتابخانه و مرکز اسناد آن در سال ۱۳۸۵ شامل بیش از ٦٠ هزار جلد کتاب فارسی و عربی و نزدیک به ٢٠ هزار جلد کتاب انگلیسی بوده ‌است.

در بخش معرفی هفته‌نامه «پرتو سخن» نیز آمده «همزمان با گسترش هجمه علیه ارزش‌های اسلام و انقلاب در سال‌های ٧٦ و ٧٧ خلأ نشریه‌ای احساس می‌شد که هم دغدغه دین و نظام اسلامی داشته باشد و هم از لحاظ فکری و نظری بتواند در مقابل افکار انحرافی و ضد دینی در حال گسترش بایستد و از آرمان‌های اسلام و انقلاب دفاع کند. بر این اساس و به همت جمعی از دلسوزان، هفته‌نامه پرتو سخن پا به عرصه مطبوعات گذاشت. این نشریه در این مدت ضمن رعایت موازین شرعی و قانونی هرگز مصالح اسلام و انقلاب را فدای مصلحت افراد و احزاب نکرده است. پرتو سخن به صاحب‌امتیازی مؤسسه آموزشی و پژوهشی امام‌ خمینی(ره) در عرصه‌های فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی فعالیت دارد و به صورت هفتگی در سراسر کشور توزیع می‌شود.» 

هرچند اعضای این موسسه در دوران اصلاحات، نقشی کلیدی در راه‌پیمایی و برهم زدن سخنرانی‌ها در قم و تهران داشت، اما پس از سال ۸۴ و روی کار آمدن احمدی‌نژاد، وارد حوزه‌ی تاثیرات جدی‌تری شد. مثلاً در سال ۸۵، یکی از اعضای موسسه، در حین سخنرانی هاشمی‌رقسنجانی، با سروصدا و فریاد، مانع سخنرانی او شد. 

همچنین غائله حمله به علی لاریجانی در ٢٢ بهمن سال ٩١ نیز به جبهه پایداری‌ها و مؤسسه ی زیر نظر مصباح یزدی ربط داده شد. با این‌ حال سرانجام آن رسیدگی مشخص نشد و برخی مرتبطان نیز در دادگاه ویژه روحانیت تبرئه شدند.