واکنش‌ها به فیلم جلسه خبرگان رهبری در سال ۶۸ ادامه دارد

فیلمی ۶ دقیقه‌ای از دل روزهای خرداد ۶۸. برخی بر آن صفت «نو» می‌گذارند و برخی آن را «قدیمی» می‌دانند. برخی به زمان منتشر شدنش مشکوک هستند و سایرین آن را اثبات یک فرضیه قدیمی می‌دانند. هرچه هست خرداد ۶۸ مجلس خبرگان رهبری روزهای مهمی را به خود دیده است و در این میان عصر چهاردهم خرداد ماه روز بسیار مهم دیگری بوده است. روزی که اعضای مجلس خبرگان رهبری برای تعیین جانشین امام(ره) گرد یکدیگر جمع شده بودند و به آیت‌الله سیدعلی خامنه‌ای رسیدند. ۶ دقیقه از فیلم این جلسه اما به تازگی و توسط یک روزنامه‌نگار ایرانی مقیم آمریکا که مدعی است این فیلم را از طریق آرشیو رسانه ملی پیدا کرده منتشر شده است. انتشار این فیلم اما با واکنش‌های بسیاری مواجه شده است.

 دسترسی به این ویدئو از هر بی‌سر و پایی برنمی‌آید

روز گذشته مدیرمسئول روزنامه جوان در سرمقاله این روزنامه در یادداشتی با عنوان «خواستید نکوهش کنید اما ستودید»، نوشت: اخیرا فیلمی از جلسه خبرگان رهبری خرداد ۱۳۶۸ در فضای مجازی و تلویزیون فارسی ملکه انگلیس پخش شد که در آن مقام معظم رهبری به شدت استدلال می‌کند که من خود را شایسته رهبری نمی‌دانم و برای آنکه از او درگذرند با نهایت تواضع التماس می‌کند و از برخی حاضران جلسه می‌پرسند، شما فردا حکم مرا می‌پذیرید؟ در ادامه متن روزنامه جوان آمده است:

«بدون تردید دسترسی به این ویدئو که از اسناد حاکمیتی است از عهده هر بی‌سروپایی بر‌نمی‌آید و گویی اتاق شیشه‌ای‌ مدنظر روحانی در چنین مواردی مصداق می‌یابد اما در مصاحبه‌ای که بی‌بی‌سی با نشر‌دهنده این ویدئو دارد، سه نکته و انگیزه روشن می‌شود؛ اول اینکه طرف می‌گوید این ویدئو از سوی کسانی برایش ارسال شده است که از ناراضیان حکومت هستند. طبیعی است که جنس این نارضایتی از جنس ضد انقلاب شناخته شده، منافقین و سلطنت‌طلب‌ها‌ نیست بلکه از جنس کسانی همانند روح‌الله زم است. اما دو نکته دیگر که ذهن را به افشا‌کنندگان ویدئو نزدیک‌تر می‌کند این است که ناشر می‌گوید ارسال‌کننده اصرار دارد که هر چه سریع‌تر و در سالگرد فوت هاشمی پخش شود و نکته سوم اینکه ارسال‌کننده اصرار دارد در همین روزهایی که برخی شعارهای ساختار‌شکن داده‌اند، پخش شود.

لذا ممکن است فیلم آن جلسه سرنوشت‌ساز بین اسناد شخصی مسئولان وقت مجلس خبرگان بوده باشد که البته سیستم‌های امنیتی باید پاسخگو باشند. برخی افرادی که قبلا به‌عنوان محقق، اسناد خبرگان را بیرون بردند نیز خودشان را لو دادند اما «کینه کدیوریسم» باعث شد این واقعیت کتمان شود که مجددا در ۱۵ مرداد ۱۳۶۸ و پس از تصویب قانون اساسی، مجلس خبرگان با رای قاطع‌تری رای ۱۴ خرداد خود را دائمی کرد. امروز و پس از ۲۸ سال این ویدئوی جلسه خبرگان نه‌تنها موجب افتخار مقام معظم رهبری است که افتخار همه کسانی است که در این ۲۸ سال عماروار پا در جای پای وی گذاشتند و لحظه‌ای دچار تردید نشدند.

تصویر رهبر جامعه اسلامی از خود، غیر‌ از این نباید باشد که اگر غیر‌از این بود، سقوط در ورطه هوای نفس حتمی خواهد شد؛ البته محتوای سخنان رهبری در آن جلسه با شاخص‌های درون‌دینی و اخلاق دینی باید معنا‌دهی شود که اگر با متد‌های غربی و برون‌دینی تفسیر شود، نتیجه آن به اهداف نشردهندگان آن نزدیک‌تر است. مقام معظم رهبری اولین مخالف انتخاب خود بودند و بر عدم انتخاب خود همانند امیرالمؤمنین «که مرا واگذارید و دیگری را انتخاب کنید» اصرار کردند و رمز توفیقات الهی ایشان در همین نگرش و تواضع نهفته است».

فیلم، جدید نبود

خبرگزاری اصولگرای تسنیم هم روز گذشته نسبت به انتشار این فیلم واکنش نشان داد و در خبری نوشت: «هرچند ممکن است برخی افراد مغرض سخنان داخل این فیلم را کشفی تازه بدانند که برای اولین‌بار اسرار نظام را فاش کرده است اما رهبر معظم انقلاب سابقا خودشان به این موضوع صحه گذاشته و مطالبی گفتند که موید سخنان‌شان در جلسه تاریخی خبرگان است.» رهبر معظم انقلاب در تاریخ ۲۳ آذر ۷۳ در دیدار با اقشار مختلف مردم صحبت‌هایی درباره جلسه انتخاب به رهبری دارند که بازنشر می‌کنیم: یک نکته را لازم است عرض کنم. از برادران و خواهران عزیز خواهش می‌کنم این مطلب را بدون احساسات گوش کنند.

آن روزی که در مجلس خبرگان، بعد از رحلت امام (رضوان‌اللَّه‌علیه) آن روزِ اول که بنده هم عضو مجلس خبرگان بودم، بحث کردند چه‌کسی را انتخاب کنیم و بالاخره اسم این بنده‌ حقیر به‌میان آمد و اتفاق کردند بر اینکه این موجود حقیر ضعیف را به این منصب خطیر انتخاب کنند، من مخالفت کردم. مخالفت جدی کردم. نه اینکه می‌خواستم تعارف کنم؛

نه. او خودش می‌داند که در آن لحظات در دل من چه می‌گذشت. رفتم آنجا ایستادم و گفتم «آقایان! صبر کنید، اجازه بدهید». اینها هم ضبط شده، موجود است. هم تصویرش هست، هم صدایش هست. شروع کردم به استدلال کردن که «مرا برای این مقام انتخاب نکنید». گفتم «نکنید»؛ هرچه اصرار کردم، قبول نکردند. هرچه من استدلال کردم، آقایان، مجتهدین و فضلایی که آنجا بودند، جواب دادند. من قاطع بودم که قبول نکنم ولی بعد دیدم چاره‌ای نیست. چرا چاره‌ای نیست؟ زیرا به‌گفته‌ افرادی که من به آنها اطمینان دارم، این «واجب» در من «متعین» شده است. یعنی اگر من این بار را برندارم، این بار بر زمین خواهد ماند.

هاشمی‌رفسنجانی از ۱۴ خرداد ۶۸ چه روایتی داشت؟ 

آیت‌الله اکبر هاشمی‌رفسنجانی در خاطرات خود از روز ۱۴ خرداد ۱۳۶۸ نوشت «حدود ساعت هشت و نیم صبح جلسه مجلس خبرگان آماده شد و رسمیت جلسه را به ریاست آیت‌الله [علی] مشکینی اعلام کردیم. ایشان صحبت کوتاهی کردند و بحث‌های زیادی شد. بعضی‌ها طرفدار رهبری شورایی و بعضی خواهان رهبری فردی بودند. بعضی آیت‌الله خامنه‌ای و بعضی‌ها آیت‌الله [سید محمدرضا] گلپایگانی را مطرح کردند و برای شورا هم اسم‌هایی برده شد. قبلا در مشورت‌های سران قوا و جمعی دیگر از بزرگان به این نتیجه رسیده بودیم که شورایی مرکب از آیات خامنه‌ای، موسوی اردبیلی و مشکینی رهبری را به عهده بگیرند ولی در مذاکرات، رهبری فردی رای بیشتری آورد.

آیت‌الله خامنه‌ای با رهبری فردی مخالفت کردند. من هم مخالف بودم. نوبت نرسید. ابتدا به پیشنهاد اعضای جامعه مدرسین [حوزه علمیه قم] که عضو مجلس خبرگان بودند، آیت‌الله گلپایگانی مطرح شد. حدود ۱۴ نفر به ایشان رای دادند. سپس پیشنهاد رهبری آیت‌الله خامنه‌ای مطرح شد. خود ایشان پشت تریبون رفتند و گفتند من با رهبری شورایی مطابق قانون اساسی موافقم و با رهبری فردی مخالفم. پس چگونه نامزد بشوم؟ من که جلسه را اداره می‌کردم، گفتم اکنون با رای خبرگان، رهبری فردی قانون شده و چاره‌ای نیست. سرانجام آقای خامنه‌ای با ۶۰ رای از ۷۴ عضو حاضر رای آوردند و مسئله به این مهمی به این خوبی حل شد».

روایت عطا مهاجرانی از دیدار با رهبری در روز ۱۴ خرداد

در میان واکنش‌ها، دیدگاه عطاالله مهاجرانی، وزیر پیشین ارشاد نیز جالب بود. او در مورد این فیلم در کانال خود که متن آن دیروز در روزنامه اطلاعات نیز منتشر شد، نوشت: فیلمی از مجلس خبرگان مثل نقل و نبات در شبکه‌های اجتماعی و سایت‌ها می‌گردد، گوشه‌ای از بحث مجلس خبرگان در خرداد ماه ۱۳۶۸ درباره انتخاب آیت‌الله خامنه‌ای به‌عنوان رهبر جمهوری‌اسلامی را نشان می‌دهد. روز نخست رهبری آیت‌الله خامنه‌ای روز یکشنبه ۱۴ خرداد ۱۳۶۸، بعد از جلسه دولت به دیدار ایشان رفتیم. پیش از آن هر چند وقت یک‌بار هیات‌دولت به ریاست ایشان تشکیل می‌شد. این‌بار ما به‌عنوان هیات‌دولت با مقام رهبری دیدار داشتیم.

در نگاه نخست ایشان ساده‌تر شده بودند. قبا داشتند و نه لباده. گفتند: «بار بسیار سنگینی را بر دوش من نهاده‌اند. شانه‌های من برای این بار ناتوان است. به خداوند توکل می‌کنم. یا یحْیى خُذِ الْکِتَابَ بِقُوَّه! » دنباله آیه را نخواندند. تازه این سخن پس از انتخاب ایشان به‌عنوان رهبری بود. این ویژگی که فرد پای بر نفس خود می‌گذارد و خود را کوچک می‌شمرد، نشانه توانایی و بزرگی‌ است. فرهنگ ما متفاوت از فرهنگ غربی است که با فریب و دروغ خود را چنان می‌نمایند که نیستند. ترامپ محصول چنین رویکرد و فرهنگی است. سعدی در باب تواضع در بوستان سروده است: 

بلندی ازآن یافت کو پست شددرنیستی کوفت تا هست شد

صمیمیت و برافروختگی، که در سیما و سخن و حرکات آیت‌الله خامنه‌ای در این فیلم دیده می‌شود، تمامی نشانه‌های توانایی کسی است که بر خود پیروز شده است، نه نشانه ضعف و ناتوانی. نکته دوم سخن آیت‌الله هاشمی است که می‌گوید انتخاب آیت‌الله خامنه‌ای تا رفراندوم، موقتی خواهد بود. این سخن برای تمام کردن بحث بوده است. ضمن اینکه مصوبه خبرگان رهبری بدون هیچ‌گونه شرطی ابلاغ می‌شود و سند انتخاب آیت‌الله خامنه‌ای به شمار می‌رود که با هر انگیزه‌ای فیلم خبرگان را منتشر کرده‌اند، ممکن است در سطح، برخی غوغا سالاران را خرسند کرده باشند تا در این روزهایی که مطامعی علیه نظام و رهبری تیز شده است، دستاویزی فراهم کنند اما خردمندان و نکته‌بینان می‌دانند و می‌فهمند که این فیلم نشانی از صداقت و صمیمیت درخشانی به همراه دارد.